Nhìn lại
cuộc bầu cử vào Quốc Hội năm 1971 ở Miền Nam
https://www.facebook.com/t.nguyen.2016/posts/1244733529307295
Sáng nay, ra quán nhâm nhi cà phê mới biết là
hôm nay là ngày bầu cử QH ở trong nước. Không biết không khí bầu cử ngày hôm
nay ra sao, nhưng lần bầu cử QH năm 1971 ở miền Nam thì quả thật rất sôi động
và có phần ... kịch tính. Thời đó, có cả ứng viên theo chủ nghĩa cộng sản ra
tranh cử và đắc cử.
Trang BBC Tiếng Việt có một bài viết của tác
giả Nguyễn Quang Duy (ở Melbourne) [1] mô tả cuộc bầu cử năm 1971. Tôi đọc thấy
rất đúng với những gì tôi trải nghiệm thời đó (tôi còn ngồi ghế trung học). Nhớ
nhứt là những chiếc xe lam gắn loa phát thanh chạy vòng vòng quảng bá cho ứng
viên. Họ phát thanh những chánh sách và lời hứa của ứng viên sẽ làm gì nếu đắc
cử. Lại có những buổi meeting ngoài trời, và ứng viên tha hồ nói những lời hứa
(chánh trị gia mà). Lúc đó tôi không mấy quan tâm đến chánh sách của các vị ấy,
chỉ thấy thích cái không khí vui nhộn thôi.
Bài của tác giả Nguyễn Quang Duy có vài chi tiết
tôi thấy rất thú vị. Năm 1971, có 1242 ứng viên ra tranh cử cho 159 ghế. Số cử
tri ghi danh là 7.09 triệu, nhưng số đi bầu là 5.56 triệu, chiếm 79% cử tri ghi
danh (tức là có 21% ghi danh nhưng không đi bầu).
Điều thú vị nhứt là ứng viên khá đa dạng. Có
người thân phe chánh phủ, người đối lập, người theo cộng sản, người chống cộng
sản, người độc lập, v.v. Theo tác giả cho biết, ở cấp Thượng nghị viện có 41
nghị sĩ thân chánh phủ, 19 nghị sĩ đối lập, còn ở Hạ nghị viện có 84 dân biểu
thân chánh phủ, 59 đối lập và 16 độc lập.
Người cộng sản cũng có quyền ra tranh cử. Theo
tác giả, ở Sài Gòn, có ứng viên Trần Tuấn Nhâm dùng khẩu hiệu "Chống Mỹ Cứu
nước" và "Xã hội Chủ nghĩa con đường duy nhất giải phóng dân tộc".
Ứng viên này ra tranh cử, nhưng đã thất cử.
Nhưng một ứng viên khác tên là Nguyễn Văn Dậu
cũng công khai theo chủ nghĩa cộng sản. Theo tác giả, ông Dậu công khai treo cờ
Mặt trận Giải phóng miền Nam và treo hình Hồ Chí Minh tại nhà, nhưng không ai
làm khó gì ông. Ông Dậu được bầu vào QH nhiệm kì 67-71, nhưng ông thất cử ở nhiệm
kì 71-75.
Kể ra kì bầu cử 1971 ở miền Nam có nhiều cái
hay. Con số 84 nghị sĩ thân chánh phủ và 59 đối lập là tỉ trọng đáng kể. Điều
hay nhứt theo tôi là các ứng viên có quyền công khai niềm tin chánh trị của
mình hoàn toàn ngược lại với thể chế đương thời và họ vẫn có thể đắc cử. Dĩ
nhiên, đó chỉ là chuyện quá khứ của 50 năm trước, chớ ngày nay thì tinh thần
dung nạp đó không thể có được.
_____
[1] https://www.bbc.com/vietnamese/forum-57204625
Hình: https://www.facebook.com/photo?fbid=1244733375973977&set=a.105461306567862
Hội trường Diên Hồng xây vào năm 1924 nằm trên
Bến Chương Dương, nơi là trụ sở Thượng Nghị Viện trước 1975. Nay là Sở Giao dịch
Chứng khoán
No comments:
Post a Comment