Trung Quốc ăn cắp công nghệ 5G của Canada?
Thụy
My -
RFI
Đăng ngày: 23/05/2021 - 09:12
L’Obs
đặt vấn đề « Phải chăng Trung Quốc đã ăn cắp công nghệ 5G của
Canada ? ». Theo tờ báo, đây là một trong những câu chuyện tình
báo ly kỳ của thế kỷ 21.
https://s.rfi.fr/media/display/245649e2-bb10-11eb-b26d-005056bf87d6/w:900/p:16x9/hoavi_02.webp
Ảnh minh họa : Một
nhân viên Hoa Vi (Huawei) trình diễn công nghệ 5G tại một cuộc triển lãm ở Bắc
Kinh, ngày 26/09/2018. AP - Mark Schiefelbein
Vào đầu những năm 2000, tập đoàn Nortel là tên
tuổi lớn trong ngành viễn thông, có trên 90.000 nhân viên và giá trị chiếm đến
1/3 thị trường chứng khoán Canada. Theo tạp chí chuyên ngành Wired, Nortel kiểm
soát thị trường chuyển giao dữ liệu bằng cáp quang, và phòng thí nghiệm thuộc
loại hàng đầu thế giới đã sáng chế ra màn hình cảm ứng 10 năm trước iPhone, và
sở hữu hàng ngàn bằng sáng chế về liên lạc không dây.
Tuy nhiên đến 2009 Nortel sụp đổ. Vào thời đó,
người ta cho rằng Nortel phá sản là do cuộc khủng hoảng tài chính toàn cầu. Tuy
nhiên các chuyên gia về tình báo mạng đưa ra thêm một nhân tố khác. Trong 9 năm
hoạt động từ 2000 đến 2009, tập đoàn này liên tục bị tấn công tin học. Chẳng hạn
năm 2004, tài khoản email của tổng giám đốc và các nhà nghiên cứu chính của
Nortel bị xâm nhập, 1.500 tài liệu siêu mật bị đánh cắp. Nhưng đang thành công
rực rỡ, ông chủ tập đoàn không chú ý.
Trong khi đó, cũng chính từ 2004 mà Hoa Vi
(Huawei), công ty viễn thông Trung Quốc bắt đầu chinh phục thị trường Bắc Mỹ với
giá cả không ai cạnh tranh nổi, nhất là đối với Nortel. Pierre Bissonnette, cựu
tổng giám đốc Huawei Canada, trước đó là nhà quản lý của Nortel nhìn nhận « Hoa
Vi bán thiết bị thấp hơn cả giá thành sản xuất của Nortel ». Phải
chăng đó là một sự tình cờ, hay do Hoa Vi biết được giá thành của tập đoàn
Canada nhờ tin tặc ?
Brian Shields, từng là người chịu trách nhiệm
an ninh mạng của Nortel và SCRS, cơ quan tình báo Canada đều tin như vậy. Kể cả
Mandiant, công ty chuyên nghiên cứu các cuộc tấn công tin học, năm 2013 khẳng định
việc xâm nhập được Nortel phức tạp đến nỗi chỉ có tầm cỡ Nhà nước mới làm được.
Hơn nữa, tất cả vụ tấn công đều từ Thượng Hải, cụ thể là từ một đơn vị quân đội
Trung Quốc tại đây.
Một chỉ dấu khác : ngay sau Nortel tan
rã, Hoa Vi âm thầm tuyển mộ 20 nhà nghiên cứu giỏi nhất của tập đoàn Canada.
Trong đó có trưởng phòng thí nghiệm gốc Hoa là Wen Tong trở thành sếp phòng thí
nghiệm Hoa Vi, thuyết phục công ty Trung Quốc đầu tư 600 triệu đô la vào 5G,
chương trình mà ông ta bắt đầu nghiên cứu ở Nortel. Chỉ vài năm sau, ê-kíp Wen
Tong lập ra chuẩn 5G và đăng ký hàng trăm bằng sáng chế. Nhờ cựu chuyên gia của
Nortel mà đến năm 2016 Hoa Vi đã áp đặt được tiêu chuẩn 5G của mình, cạnh tranh
với Qualcomm, trở thành cái tên hàng đầu trong cuộc cách mạng tin học mới đang
làm thay đổi thế giới.
Bắc Kinh tranh
giành ảnh hưởng với Washington, từ Mỹ la-tinh đến Trung Đông
Cũng về Trung Quốc, Courrier International
dịch bài viết của tờ Connectas nhận xét « Với các vac-xin, Trung
Quốc quyến rũ châu Mỹ la-tinh ». Hạ tầng cơ sở, tín dụng và nay là dược
phẩm, từ một thập niên qua Bắc Kinh luôn tìm cách tranh thủ sân sau của Mỹ.
Từ 1990 đến 2009, Trung Quốc đã đầu tư 7 tỉ đô
la vào khu vực ; và từ 2010-2015 con số này đã tăng vọt lên 46 tỉ đô la.
Năm 2019, Brazil, nhà sản xuất đậu nành hàng đầu thế giới đã xuất sang Trung Quốc
đến 80% sản lượng, nhượng cho Bắc Kinh 13 thương cảng, và dự kiến bán thêm 15 cảng
nữa. Achentina cũng bán 80% đậu nành cho Trung Quốc, ngược lại Bắc Kinh đầu tư
vào dầu khí và cho vay để xây dựng các cảng, đường xe lửa.
Nhờ hướng ra Thái Bình Dương, Chilê ký hiệp ước
tự do mậu dịch với Trung Quốc - nhà đầu tư lớn nhất vào năng lượng và khai thác
lithium ở nước này. Bắc Kinh còn là chủ nợ chính của Bolivia, còn Venezuela được
vay đến trên 62 tỉ đô la. Tại Ecuador, Trung Quốc tài trợ khoảng 12 dự án hạ tầng
năng lượng.
Trong khi « ngoại giao khẩu trang »
chưa thấy mang lại tác động, Trung Quốc ồ ạt cung ứng vac-xin cho các nước châu
Mỹ la-tinh, nhờ đó cải thiện được hình ảnh. Chẳng hạn toorng thống Jair
Bolsonaro, vốn là nhà lãnh đạo chống Trung Quốc nhất ở châu lục, vài ngày sau
khi nhận được nguyên liệu để sản xuất vac-xin Coronavac đã bỏ lệnh cấm giao mạng
5G cho Hoa Vi (Huawei).
Còn tại Trung Đông, Bắc Kinh lợi dụng cuộc
xung đột Israel-Palestine để tranh giành ảnh hưởng với Mỹ. Le Figaro nhận
thấy điều bất thường là lần này Trung Quốc lớn tiếng đả kích Hoa Kỳ tại Liên Hiệp
Quốc, tuy xưa nay vẫn dè dặt đứng phía sau Nga trong hồ sơ này. Tờ báo cho biết
nhân đại dịch, Trung Quốc dấn lên trong thế giới Ả Rập : thử nghiệm
vac-xin ở Các tiểu vương quốc Ả Rập Thống Nhất rồi cung ứng hàng loạt cho
Maroc, Ai Cập, Irak, Algérie.
Nói về Tập Cận
Bình, coi chừng « phạm húy »
Tại Hoa lục, The Economist ghi nhận
tình trạng người dân tránh « phạm húy » tên Tập Cận Bình. Năm ngoái,
đại gia địa ốc Nhậm Chí Cường (Ren Zhiqiang) cả gan nói về ông Tập như một « tên
hề cởi truồng », đã bị lãnh án 18 năm tù vì tội tham nhũng.
Hôm 06/05, Vương Hưng (Wang Xing), một đại gia
công nghệ Trung Quốc đăng một bài thơ cổ lên mạng Fanfou, chế giễu một hoàng đế
Trung Hoa xưa đốt sách. Có người cho rằng ông này thực ra muốn mỉa mai Tập Cận
Bình. Ông Vương vội vàng xóa bài, và các nhà kiểm duyệt cũng xóa tất cả những
bình luận. Nhưng giá cổ phiếu công ty Mỹ Đoàn (Meituan) của ông nhanh chóng lao
dốc, chỉ trong bốn ngày đã mất 26 tỉ đô la, khiến tài sản Vương Hưng bị bốc hơi
2,5 tỉ đô la.
Không khí hiện nay khiến ngay cả những người ủng
hộ chính quyền cũng không dám nhắc tên Tập Cận Bình khi tụ họp với nhau, kể cả
những bối cảnh vô hại. Họ chỉ nói « người mà ai cũng biết rồi đấy »,
« đại nhất », « anh cả » hoặc « bác của chúng
ta ». The Economist cho biết trong một cuộc gặp riêng mới đây giữa các
nhà ngoại giao, nhà quản lý, cán bộ ngân hàng mà câu chuyện chuyển sang chính
trị, mọi người đều được yêu cầu tắt điện thoại cho an toàn.
Trung Đông khói lửa: Netanyahou
và Hamas đều có lợi trong xung đột
Tình hình Trung Đông được tất cả các tuần báo
Pháp chú ý. L’Obs dành 9 trang báo để nói về « Israel : Cú
sốc giữa hai lớp trẻ », « Netanyahou-Hamas, kẻ thù số một của
nhau ». L’Express phê phán « Netanyahou, Abbas, Hamas, những kẻ
đào mồ chôn hòa bình », nhận xét các bạn bè Ả Rập của Nhà nước Do Thái
đang bối rối, cũng như chính sách của ông Joe Biden bị xáo trộn bởi cuộc xung đột
Israel-Palestine. Le Point nhận định « Israel dễ tổn thương trước
Hồi giáo », và nạn bài Do Thái. Courrier International dịch các
bài viết của báo chí Mỹ, Ả Rập, Do Thái, cho rằng giải pháp hai nhà nước tồn tại
song song chỉ là ảo tưởng.
L’Obs cho rằng thủ tướng
Israel và Hamas đều cần lẫn nhau vì năm lý do. Trước hết, ông Benjamin
Netanyahou đang ở thế rất chông chênh, không lập được chính phủ liên minh. Trước
đó một hôm, Yair Lapid, lãnh đạo đảng Yesh Atid (trung tả) đã loan báo một thỏa
thuận liên kết với nhiều đảng từ Meretz (cực tả), Yamina (cánh hữu dân tộc chủ
nghĩa) đến Havoda (đảng Lao Động) và Raam (các đảng Ả Rập). Nhưng những loạt đạn
rốc-kết của Hamas từ Gaza đã làm thay đối ván cờ, thủ lãnh Yamina từ chối tham
gia một chính phủ liên minh được các đảng Ả Rập ủng hộ. Thủ tướng bỗng chốc có
thể tiếp tục tại vị cho đến khi tổ chức một cuộc bầu cử Quốc Hội mới – lần thứ
năm chỉ trong vòng hai năm rưỡi.
Thứ nhì, đây là sự trả thù của Hamas với
Abbas. Tất cả đều đối nghịch giữa Netanyahou và Hamas : lý tưởng, ý đồ
chính trị cho đến cách điều hành. Nhưng khi lá cờ màu xanh lá cây của phong
trào Hồi giáo cực đoan này phấp phới trên nóc đền thờ Al Aqsa, đóng vai bảo vệ
quyền lợi của người Palestine, Hamas đã đẩy Fatah của ông Mahmoud Abbas ra
ngoài lề.
Thứ ba, xung đột có lợi cho cả Netanyahou lẫn
Hamas thay vì hòa bình. Thứ tư, thủ tướng Israel đã gián tiếp giúp đỡ Hamas,
gây khó cho Fatah, qua việc làm ngơ trước việc Qatar viện trợ tiền bạc cho
phong trào này (90 triệu đô la năm 2018 và 360 triệu đô la năm nay). Cuối cùng,
từ 2019 Israel chủ yếu tấn công vào tổ chức Thánh chiến Hồi giáo ở Gaza, còn
Hamas chỉ phản đối lấy lệ.
Trước mắt theo L’Obs, Benjamin
Netanyahou và Hamas đều chiến thắng trong cuộc xung đột lần này : thủ tướng
Israel được yên vị còn Hamas giành được ngọn cờ từ Fatah. Tuy nhiên nếu không đạt
được ngưng bắn lâu dài, Hamas sẽ gặp khó khăn. Khi chứng tỏ khả năng dội bão lửa
lên Jerusalem, Tel Aviv hoặc Eilat ở cách 250 kilomet, phe Hồi giáo này đã vượt
qua lằn ranh đỏ, khó thể tiếp tục là đồng minh cơ hội. Báo Daraj của
Liban được Courrier International dịch lại thì cho rằng khi dịch chuyển
cuộc xung đột từ Jerusalem về Gaza, Hamas đã biến cuộc chiến của người
Palestine thành cuộc xung đột giữa Tel Aviv với Teheran.
Israel trước lực cản
Hồi giáo và tâm lý bài Do Thái
Bài xã luận của Le Point cho rằng
Israel không còn thế thượng phong khi bên trong bị chia rẽ, thường dân bị vũ
khí quân Hồi giáo đe dọa, cư dân gốc Ả Rập - mà dân số không ngừng tăng lên -
chống đối, và cô đơn trước thế giới bên ngoài. Chính quyền Dân Chủ Mỹ chỉ ủng hộ
lấy lệ, nhiều nước châu Âu chỉ giới hạn ở việc kêu gọi kềm chế thay vì ủng hộ
Israel trước cuộc tấn công của quân Hồi giáo, phe tả ở châu Âu và Mỹ thì luôn
bênh vực Palestine.
Đôi bên trong ngõ cụt vì cả hai phía đều muốn
giữ nguyên trạng. Cái giá của một thỏa thuận là không thể chấp nhận được đối với
nhiều người Palestine vì phải từ bỏ phần lớn Jerusalem và chấp nhận quyền
hồi cư của người Do Thái. Với Israel thì phải công nhận chủ quyền Palestine ở
thánh địa Núi Đền thuộc Đông Jerusalem, từ bỏ một phần vùng « Đất Hứa »
trong Kinh Thánh.
Tuy đã có hiệp ước Abraham đạt được năm ngoái
dưới thời Donald Trump, giữa Israel với Các tiểu vương quốc Ả Rập Thống Nhất,
Maroc, Soudan và Bahrein ; nhưng phe Hồi giáo Hamas và những nước bảo trợ
là Iran, Thổ Nhĩ Kỳ, Qatar luôn muốn cản trở việc hình thành một liên minh khu
vực giữa các phe ôn hòa. Tác giả Etienne Gernelle trên Le Point nhấn mạnh,
chính người Hồi giáo mới sát hại người Hồi giáo nhiều nhất.
Trên Le Figaro số cuối tuần, nhà triết
học Alain Finkielkraut nhận định dù Israel và Hamas đã đạt được thỏa thuận
ngưng bắn nhưng vẫn chưa giải quyết được gì. Vị giáo sư của Viện Hàn lâm Pháp
nhận định chủ trương không khoan nhượng của Hamas và cả của phe cực đoan Israel
đã khiến Nhà nước Do Thái rơi vào ngõ cụt. Theo ông, nếu cuộc xung đột
Israel-Palestine khiến đám đông xuống đường trong khi dửng dưng trước số phận
người Duy Ngô Nhĩ ở Trung Quốc, người Công giáo Trung Đông bị đàn áp, chiến sự
liên miên ở châu Phi, tình hình Miến Điện, số phận phụ nữ Afghanistan trước sự
quay lại của Taliban, cuộc chiến kéo dài ở Syria…là vì tâm lý bài Do Thái.
An ninh, cực hữu,
quan liêu : Những vấn đề xã hội Pháp
Tựa chính các tuần báo kỳ này tập trung vào những
vấn đề của nước Pháp. Trang bìa L’Express đăng ảnh cảnh sát chống bạo động
tuần tra trong đêm, với dòng tựa « Mất an ninh, giữa lo ngại và thực tế ».
Le Point tấn công vào nạn quan liêu của chính quyền. Courrier
International dành trang nhất cho hình vẽ bà chủ tịch đảng cực hữu Pháp ngồi
trên băng ghế rải thức ăn cho những chú chim bồ câu, chạy tựa « Làm thế
nào Marine Le Pen tập hợp được lực lượng ? ». Cực hữu đã thành
công trong việc áp đặt những chủ đề tranh luận như tính thế tục, an ninh, toàn
cầu hóa tại Pháp. L’Obs dùng màu xanh lơ làm nền, với hình viên thuốc
con nhộng trong suốt, nửa trên chứa những viên thuốc đủ màu, nửa dưới là những
tai nấm, với dòng tít « LSD, nấm, thuốc lắc…Ảo giác để chống lại trầm cảm ? »
No comments:
Post a Comment