NỘI
DUNG :
Châu
Âu trừng phạt Belarus vì tiến hành không tặc cấp Nhà nước
Thụy My
- RFI
.
EU trừng phạt Belarus vì hoạt động “không tặc”
Kiev
cắt đường hàng không với Minsk, nhiều hãng bay lớn tránh Belarus
Anh Vũ
- RFI
======================================================
.
.
Châu
Âu trừng phạt Belarus vì tiến hành không tặc cấp Nhà nước
Thụy
My -
RFI
Đăng ngày: 25/05/2021 - 12:19
Phẫn nộ trước việc Minsk buộc một phi cơ Ryanair hạ
cánh để bắt một nhà báo đối lập, tối qua 24/05/2021, cả 27 nước Liên Hiệp Châu
Âu đã quyết định trừng phạt mạnh mẽ và cô lập Belarus về hàng không.
Chủ tịch Ủy Ban
Châu Âu Ursula von der Leyen trong cuộc họp báo tại Bruxelles, Bỉ, ngày 25/05/2021.
AP - John Thys
Thông tín viên Joana Hostein ở Bruxelles cho biết,
sau hai tiếng đồng hồ thảo luận, châu Âu đã đưa ra một loạt biện pháp trừng phạt
mới:
« Châu Âu lên án việc buộc đổi hướng chiếc máy
bay của Ryanair và bắt giam nhà báo Roman Protassevitch cùng với bạn gái ông,
đòi hỏi phải lập tức trả tự do cho họ. Hai mươi bảy quốc gia thành viên Liên Hiệp
Châu Âu còn yêu cầu tổ chức Hàng không Dân dụng Quốc tế làm sáng tỏ sự kiện được
coi là « chưa từng có và không thể chấp nhận được ».
Các nhà lãnh đạo châu Âu cũng thỏa thuận về các biện
pháp trừng phạt mới, nhắm vào những người có trách nhiệm trong việc làm đổi hướng
chuyến bay, và những định chế tài trợ cho chế độ Belarus. Chủ tịch Ủy Ban Châu
Âu khi đến Bruxelles đã nói rõ như trên.
Bên cạnh đó, 27 nước còn thông qua nguyên tắc trừng
phạt kinh tế - một hành động mạnh mẽ vốn không dự kiến lúc ban đầu. Liên Hiệp
Châu Âu cũng đòi hỏi tất cả các hãng hàng không châu Âu tránh không phận
Belarus. Theo Eurocontrol, mỗi tuần có gần 2.000 chuyến bay thương mại bay qua
lãnh thổ Belarus. Và biện pháp cuối cùng được loan báo, là châu Âu sẽ đóng cửa
không phận của mình đối với các phi cơ Belarus. »
Không đợi đến khi được khuyến cáo, một số hãng
hàng không các nước như Air France-KLM, AirBaltic đã ngưng các chuyến bay qua
không phận Belarus. Do Minsk là nút giao thông hàng không quan trọng trong nội
địa châu Âu cũng như giữa Âu và Á, nên việc cô lập Belarus làm mất thêm thời
gian cho chuyến bay và tốn kém cho các hãng hàng không.
Về phía Hoa Kỳ, tổng thống Joe Biden hôm qua
lên án Belarus, kêu gọi mở điều tra quốc tế và hoan nghênh quyết định trừng phạt
của châu Âu. Ông cũng cho biết đã yêu cầu các cố vấn đề xuất các phương án trừng
phạt.
Nexta, cơ quan truyền thông nơi Protassevitch
làm việc trước khi lập blog riêng rất thành công, đăng bài phỏng vấn người mẹ của
nhà báo. Bà nói rằng khi nghe tin « cảnh báo có bom », bà hiểu ngay
đây là một vụ dàn dựng, khẳng định con trai bà là một « người hùng »
và đặt hy vọng vào sự trợ giúp của cộng đồng quốc tế.
Belarus nói rằng đã hành động vì lời cảnh báo
từ phong trào Hamas là trên máy bay có đặt bom, nhưng phát ngôn viên của Hamas,
Fawzi Barhoum, bác bỏ mọi sự dính líu. Theo báo chí nhà nước, đích thân tổng thống
Alexandra Loukachenko đã ra lệnh buộc hạ cánh, còn tổng giám đốc Ryanair,
Michael O’Leary cho rằng có các nhân viên an ninh Belarus trên chiếc phi cơ.
Từ sau cuộc bầu cử tổng thống bị tố cáo gian lận,
chính quyền Belarus đã bắt giam hàng ngàn nhà ly khai. Những khuôn mặt đối lập
chính hoặc đang lưu vong, hoặc đã vào tù.
*****
CÁC NỘI DUNG LIÊN
QUAN
Chặn
phi cơ dân sự, bắt đối lập: Chính quyền Belarus gửi một tín hiệu mạnh đến Liên
Âu
Belarus
bị cáo buộc có hành vi “không tặc cấp nhà nước”
Kiev
cắt đường hàng không với Minsk, nhiều hãng bay lớn tránh Belarus
============================================================
.
.
EU trừng phạt Belarus vì hoạt động “không tặc”
25/05/2021
6:00
https://vietnamthoibao.org/vntb-eu-trung-phat-belarus-vi-khong-tac/
Các nhà
lãnh đạo Liên minh châu Âu đã nhất trí về một loạt các biện pháp trừng phạt nhằm
vào Belarus sau khi một chuyến bay của Ryanair từ Hy Lạp đến Lithuania buộc phải
hạ cánh xuống Minsk và một nhà báo Belarus trên máy bay bị bắt giữ.
Ngoài việc
ngăn chặn việc sử dụng không phận và sân bay của 27 quốc gia, EU dự kiến sẽ trừng
phạt các quan chức có liên quan đến vụ việc bằng các biện pháp trừng phạt, hãng
tin AP đưa tin.
Các nhà
lãnh đạo EU đã đưa ra quyết định tại một hội nghị thượng đỉnh khẩn cấp được tổ
chức vào thứ Hai và dự kiến sẽ thực thi các biện pháp trừng phạt ngay khi các
thủ tục pháp lý cho phép.
Quyết định
này được đưa ra khi Roman Protasevich, nhà báo đang bị giam giữ ở Belarus, xuất
hiện trong một video được đăng trên Telegram hôm thứ Hai, nói rằng anh ta đang
trong tình trạng sức khỏe tốt, nhưng đang bị giam trong một trại giam trước khi
xét xử ở Minsk.
Với hai
bàn tay nắm chặt và có một vết đen hiện rõ trên trán, nhà báo Protasevich thừa
nhận rằng anh ta tham gia tổ chức các cuộc biểu tình lớn ở Minsk vào năm ngoái.
Ngay sau
khi đoạn video được đăng tải, các đồng minh của nhà báo cho rằng đoạn video có
thể được thực hiện dưới sự ép buộc, với Sviatlana Thiskanouskaya, một nhà lãnh
đạo của phe đối lập Belarus, viết trên Twitter: ” Điều này cho thấy Raman bị áp
lực thể chất và đạo đức như thế nào.” (Raman là cách viết tiếng Belarus của tên
Roman Protasevich.)
“Tôi yêu cầu
trả tự do ngay lập tức cho Raman và tất cả các tù nhân chính trị,”
Thiskanouskaya nói.
Chuyện
gì đã xảy ra?
Việc giam
giữ Protasevich đã gây ra sự phẫn nộ quốc tế, với việc chủ tịch Ủy ban châu Âu
cảnh báo rằng Belarus sẽ phải đối mặt với “hậu quả nghiêm trọng” vì các
hành động của họ.
“Sẽ có một
câu trả lời rất mạnh mẽ vì đó là hành vi thái quá và Lukashenko cùng chế độ của
ông ấy phải hiểu rằng điều này sẽ gây ra hậu quả nghiêm trọng”, Ursula von der
Leyen nói với các phóng viên hôm thứ Hai.
Bà cho biết,
các nhà lãnh đạo EU sẽ thảo luận thêm về các biện pháp trừng phạt đối với các tổ
chức kinh doanh và kinh tế đang tài trợ cho nhà nước và lĩnh vực hàng không ở
Belarus sau vụ “cướp” chuyến bay.
Belarus buộc
chuyến bay FR4978 của Ryanair hôm Chủ nhật từ Athens đến Vilnius ở Lithuania phải
chuyển hướng trước khi bắt giữ Protasevich.
Protasevich,
26 tuổi, là người sáng lập một kênh ứng dụng nhắn tin ở Belarus, kênh này từng
là kênh dẫn thông tin quan trọng cho những người phản đối tổng thống độc tài của
Belarus.
Dịch vụ
báo chí của Tổng thống Belarus cho biết, đích thân Tổng thống Alexander
Lukashenko đã điều một máy bay chiến đấu MiG-29 đi cùng máy bay Ryanair đến sân
bay Minsk.
Họ cho biết
nhận được lời đe dọa đánh bom khi máy bay đang bay qua lãnh thổ Belarus; quan
chức Belarus sau đó cho biết không tìm thấy chất nổ nào trên máy bay.
Liên minh
châu Âu, Mỹ và Anh đã lên án việc Belarus chuyển hướng chuyến bay vào Chủ nhật
để bắt giữ Protasevich.
Belarus
tuyên bố mối đe dọa đánh bom Hamas đứng sau việc chuyển hướng chuyến bay
Ryanair
Belarus
tuyên bố hôm thứ Hai rằng họ đã nhận được một tin nhắn từ nhóm chiến binh người
Palestine Hamas đe dọa sẽ cho nổ một chuyến bay đến Lithuania trên không phận
Belarus trừ khi Liên minh châu Âu lên án Israel về cuộc xung đột ở Dải Gaza.
Giám đốc Bộ
giao thông Belarus Artem Sikorski cho biết, thông điệp có đoạn: “Chúng tôi, những
người lính Hamas, yêu cầu Israel ngừng bắn vào khu vực Gaza.
“Chúng tôi
yêu cầu Liên minh châu Âu ngừng hỗ trợ cho Israel (…) nếu các yêu cầu của chúng
tôi không được đáp ứng, một quả bom sẽ phát nổ (trên máy bay Ryanair) trên bầu
trời Vilnius.”
Sikorski đã
lên tiếng trước sự lên án toàn cầu sau khi Belarus buộc một chuyến bay từ
Athens đến Litva chở nhà bất đồng chính kiến nổi tiếng của Belarus hạ cánh ở
Minsk. Roman Protasevich sau đó bị áp giải khỏi máy bay và bị bắt.
Trước đó,
vào hôm thứ Hai, Bộ Ngoại giao Belarus khẳng định nhà chức trách nước này đã
hành động “hoàn toàn phù hợp với các quy tắc quốc tế” và cáo buộc châu Âu đang
chính trị hóa vụ việc.
“Chúng tôi
rất ấn tượng với sự vội vàng khi châu Âu đưa ra những tuyên bố công khai mang
tính hiếu chiến,” phát ngôn viên Anatoliy Glaz cho biết.
Bộ Ngoại
giao Nga cũng chỉ trích phản ứng của phương Tây với phát ngôn viên Maria
Zakharova viết trên Facebook: “Thật là sốc khi phương Tây gọi vụ việc
xảy ra trên không phận Belarus là ‘chấn động’.”
Phát ngôn
viên này cáo buộc các nước phương Tây là đạo đức giả, trích dẫn “bắt cóc bạo lực,
cưỡng bức hạ cánh và bắt giữ bất hợp pháp.”
Tháng 11
năm ngoái, cơ quan an ninh Belarus (KGB) đã xếp Pratasevich vào danh sách “các
cá nhân liên quan đến các hoạt động khủng bố”. Ông là người đồng sáng lập kênh
Nexta Telegram đóng vai trò dẫn đầu trong làn sóng biểu tình ở Belarus phản đối
cuộc tái đắc cử năm 2020 của Tổng thống Lukashenko, người đã tại vị từ năm
1994.
Châu
Âu và Mỹ đã phản ứng như thế nào?
Brussels
cho biết họ đã triệu tập đại sứ Belarus tại EU, Aleksandr Mikhnevich, để yêu cầu
trả tự do cho nhà báo.
“Đại sứ
Mikhnevich đã được thông báo về sự lên án cứng rắn của các tổ chức EU và các nước
thành viên EU về hành động cưỡng chế mà chính quyền Belarus đã gây nguy hiểm
cho sự an toàn của hành khách và phi hành đoàn”, theo thông báo từ cơ quan đối
ngoại của EU.
“Tổng thư
ký Sannino truyền đạt quan điểm của EU rằng hành động thái quá của chính quyền
Belarus cấu thành một nỗ lực trắng trợn khác nhằm bịt miệng mọi tiếng nói đối lập
trong nước và yêu cầu thả ông Pratasevich ngay lập tức.”
Ngoại trưởng
của Liên minh châu Âu, Josep Borrell, nói trong một tuyên bố rằng vụ bắt giữ cấu thành “một
nỗ lực trắng trợn khác của chính quyền Belarus nhằm bịt miệng mọi tiếng nói của
phe đối lập”.
“Khi thực
hiện hành vi cưỡng chế này, nhà chức trách Belarus đã gây nguy hiểm cho sự an
toàn của hành khách và phi hành đoàn. Một cuộc điều tra quốc tế về sự cố này phải
được thực hiện để xác định xem có vi phạm các quy tắc hàng không quốc tế hay
không “, ông nói thêm.
Lithuania
cho biết Belarus đã bắt giữ công dân EU làm con tin bằng cách chuyển hướng máy
bay.
“Toàn bộ
EU đã bị tấn công tàn bạo và phải đáp trả nghiêm khắc nhất” Bộ ngoại giao của Lithuania cho biết.
Nước này
kêu gọi xem xét đưa ra khuyến nghị chung của EU để tránh xâm nhập vào không phận
Belarus.
Lithuania
cũng muốn Cơ quan Hàng không Dân dụng Quốc tế tước tư cách thành viên của Belarus.
Ngoại trưởng
Hoa Kỳ Anthony Blinken cho biết Washington “lên án mạnh mẽ hành động trơ trẽn
và gây sốc khi chuyển hướng một chuyến bay thương mại để bắt giữ một nhà báo” của
nhà nước Belarus.
“Chúng tôi
yêu cầu một cuộc điều tra quốc tế và đang phối hợp với các đối tác của chúng
tôi trong các bước tiếp theo”, ông viết trên Twitter.
Cả
Brussels và Washington đều kêu gọi trả tự do ngay lập tức cho Pratasevich.
Ngoại trưởng
Anh Dominic Raab cho biết London đang “phối hợp với các đồng minh”. “Hành động
kỳ quặc này của Lukashenko sẽ có những tác động nghiêm trọng”, ông nói.
Bối
cảnh của câu chuyện này là gì?
Phong trào
phản đối bùng nổ sau cuộc bầu cử tổng thống tháng 8 năm 2020, vốn bị phe đối lập
và các nước phương Tây phán quyết là gian lận.
Nhiều tuần
có biểu tình vớihàng chục nghìn người tụ tập ở Minsk và các thành phố khác – một
sự huy động khổng lồ cho một đất nước 9,5 triệu dân.
Tuy nhiên,
các cuộc biểu tình dần dần chững lại khi đối mặt với các vụ bắt giữ hàng loạt
và bạo lực của cảnh sát khiến ít nhất 4 người thiệt mạng, cùng với các vụ quấy
rối tư pháp đang diễn ra và án tù nặng nề được áp dụng cho các nhà hoạt động và
nhà báo.
Cho đến
nay, EU đã áp dụng các biện pháp trừng phạt đối với các quan chức cấp cao của
Belarus, kể cả Lukashenko, trong bối cảnh bị cáo buộc gian lận bầu cử và đàn áp
bạo lực người biểu tình. Các biện pháp trừng phạt này là lệnh cấm đi lại đến EU
và đóng băng tài sản đối với 88 cá nhân và 7 thực thể.
Pratasevich
đã trốn khỏi đất nước đến Ba Lan hiện phải đối mặt với cáo buộc có thể chịu mức
án lên đến 15 năm tù.
Lãnh đạo
phe đối lập lưu vong của Belarus Sviatlana Tsikhanouskaya đã kêu gọi Tổ chức
Hàng không Dân dụng Quốc tế bắt đầu điều tra.
“Rõ ràng
đây là một hoạt động cướp một chiếc máy bay của đặc vụ để bắt nhà hoạt động và
blogger Roman Pratasevich, ”cô nói trong một tuyên bố. “Không một người nào bay
qua Belarus có thể chắc chắn về sự an toàn của mình.”
Ryanair
đã nói gì?
Trong khi
đó, Ryanair nói trong một tuyên bố vào Chủ nhật rằng họ đã “thông
báo cho các cơ quan an ninh và an toàn quốc gia và châu Âu liên quan” sau khi
được chuyển hướng đến Belarus và xin lỗi tất cả các hành khách bị ảnh hưởng “vì
sự chậm trễ đáng tiếc này, nằm ngoài tầm kiểm soát của Ryanair.”
Hãng đã
không đề cập việc bắt giữ một trong những hành khách của mình.
Hãng tin
ANP cho biết hãng máy bau KLM, chi nhánh Hà Lan của hãng hàng không Air France
KLM, dự kiến sẽ tạm dừng các chuyến bay qua Belarus sau vụ việc.
Cơ quan
báo chí đã đưa tin về diễn biến ngay sau khi Thủ tướng Hà Lan Mark Rutte yêu cầu
các hãng hàng không ở châu Âu tránh không phận Belarus.
Hãng vận
chuyển của Latvia, airBaltic, cũng thông
báo vào thứ hai rằng để đối phó với việc buộc phải chuyển hướng chuyến
bay Ryanair, họ đã “quyết định tránh vào không phận Belarus cho đến khi tình
hình trở nên rõ ràng hơn hoặc có quyết định của chính quyền.”
Hãng bay
đã định tuyến lại hai trong số các chuyến bay vào Chủ nhật – từ Riga đến Odessa
ở Ukraine và từ Riga đến Tbilisi ở Georgia – để tránh xâm nhập vào không phận
Belarus.
Bộ trưởng
Giao thông Anh Grant Shapps cho biết ông đã chỉ thị cho các hãng hàng không của
Anh tránh không phận Belarus để “giữ an toàn cho hành khách”.
Nguồn:
Euronews
-----------------------------------------------------------------------------------
.
Kiev
cắt đường hàng không với Minsk, nhiều hãng bay lớn tránh Belarus
Anh
Vũ -
RFI
Đăng ngày: 25/05/2021 - 11:18
Ngay sau vụ chính quyền Belarus ép một máy bay của
hãng hàng không Ryanair chuyển hướng, hạ cánh xuống Minsk, để bắt một nhà báo đối
lập, hôm nay, 25/05/2021, nhiều hãng hàng không lớn đã thông báo không bay qua
không phận Belarus.
Ảnh minh họa: Máy
bay Airbus A350 của Air France đang được tiếp nhiên liệu tại sân bay Roissy
CDG, ngoại ô bắc Paris, Pháp, ngày 18/05/2021. © AP Photo/Christophe Ena
Sigapore Airline thông báo chuyển hướng hành
trình toàn bộ các chuyến bay, tránh không phận Belarus. Trước đó, một loạt các
hãng hàng không lớn của Pháp Air France, Lufthansa (Đức), KLM, Finnair của Phần
Lan, Air Baltic cũng đã ra quyết định tương tự.
Theo tổ chức kiểm soát không lưu châu Âu
Eurocontrol, mỗi tuần có khoảng 2000 chuyến bay thương mại bay qua không phận của
Belarus.
Trong khi đó nhiều nước trong Liên Xô cũ, như
Latvia hay Litva đã cấm hạ cánh xuống sân bay của mình tất cả các chuyến bay đi
qua không phận Belarrus. Chính quyền Kiev có thái độ triệt để hơn, đã quyết định
cắt toàn bộ đường bay trực tiếp với Minsk như đã từng làm với Nga từ 7 năm qua.
Từ Kiev thông tín viên Stéphane Siohan cho biết
thêm chi tiết :
Sau cuộc họp với các cố vấn và nhiều bộ trưởng ngày
24/05, tổng thống Volodymyr Zelensky đã quyết định cho ngừng các chuyến bay trực
tiếp giữa Ukraina và Belarus, đồng thời cấm các máy bay đăng ký tại
Ukraina bay qua không phận Belarrus.
Quyết định này được đưa ra sau 7 năm, kể từ khi
Ukraina hủy bỏ tuyến giao thông hàng không trực tiếp với Nga, chủ yếu các chuyến
bay đến Matxcơva và Saint-Pétersbourg, sau khi Nga sáp nhập Crimée. Do vậy, từ
năm 2014, sân bay Minsk đã trở thành một đầu mối giao thông hàng không quan trọng
hàng đầu trong vùng mà chính quyền địa phương rất chú trọng.
Từ Ukraina sang Nga thì phải bay đến thủ đô Belarus
và nơi đây đã trở thành điểm quá cảnh bắt buộc đối với các quốc gia trước đây
thuộc Liên Xô. Đồng thời nhiều người Ukraina còn dùng Minsk làm điểm bay trung
chuyển đến vùng Kapkaz, Trung Á hay sang châu Âu với các chuyến bay giá rẻ.
Một số sân bay khác có thể thay thế Minsk, như
Chisinau ở Moldavia, Riga của Litva. Nhưng nếu như việc cắt đứt đường bay này
kéo dài, thì 30 năm sau khi Liên Xô tan rã, những quốc gia từng gắn bó mật thiết
với nhau xưa kia giờ lại tiếp tục rời xa nhau.
No comments:
Post a Comment