Dự
báo nhanh 10 diễn biến tiếp theo của chính trị Mỹ kỷ nguyên Biden và “hậu
Trump”
Hoàng
Anh Tuấn
10/01/2021 01:44 | Posted by BVN1
https://boxitvn.blogspot.com/2021/01/du-bao-nhanh-10-dien-bien-tiep-theo-cua.html
“Yêu, ghét một con người, một chính quyền là chuyện tình cảm, nhưng
để hoạch định được một chính sách tốt thì cần phải có cách nhìn thực tế một hiện
tượng, một vấn đề như nó vốn có và sẽ xảy ra thì mới có cách hiểu và đối sách
tương đối chính xác” - (HAT)
Một bài viết có cái nhìn cân bằng, và công bằng của một nhà ngoại giao.
Từ mấy hôm nay, mình đọc nhiều bài viết xung quanh vụ việc này. Có những bài viết
chửi Trump và có những bài viết bênh vực Trump. Nhưng bài viết thuyết phục được
bạn đọc lại cần có sự cân bằng và công bằng. Mình đồng ý với tác giả: Yêu ghét
một con người là chuyện tình cảm, nhưng đánh giá được một con người cần có cái
nhìn tĩnh trí, khách quan. Nó cũng giống việc hoạch định một chính sách vậy, cần
tỉnh táo, tránh duy cảm để phủ nhận sạch trơn hoặc bênh vực hết tất cả, thậm
chí biên minh cho những sai lầm.
***
Sau sự cố 6/1 và sau khi
QH Mỹ xác nhận cựu PTT Biden sẽ trở thành Tổng thống thứ 46 của nước Mỹ, diễn
biến chính trị nội bộ Mỹ sắp tới có khả năng diễn ra theo các chiều hướng sau:
1. Dù yêu hay ghét Trump thì cũng buộc phải thừa nhận rằng Trump là một
hiện tượng lịch sử và mãi mãi đi vào lịch sử Mỹ cả ở khía cạnh tích cực lẫn
tiêu cực. Và cũng cần nhìn nhận một cách khách quan, biến cố 6/1 chỉ là hiện tượng
bề nổi. Nguyên nhân để xảy ra hiện tượng này là quy trình bầu cử có những vấn đề
nhất định, tích tụ qua nhiều năm, nhiều chính quyền nhưng không được xử lý thấu
đáo. Chừng nào những cải cách bầu cử và những quan ngại của Đảng CH chưa được đề
cập và xử lý thấu đáo thì những bất ổn âm ỉ trong xã hội Mỹ vẫn còn đó.
====================
Phải nói đến tính cách “ái kỷ” (narcissisme) bất
bình thường của nhân vật Trump cũng là một nguyên nhân và là nguyên nhân quan
trọng gây nên sự cố ngày 6-1 ở Tòa nhà Quốc hội Mỹ nữa chứ, có phải không bạn
Hoàng Anh Tuấn?
Bauxite Việt Nam
=====================
Thông thường trước mỗi hiện
tượng lớn và gây chia rẽ như "hiện tượng Trump" thì những người ở
giai đoạn hiện nay khó có thể có các nhìn nhận khách quan hoặc đánh giá chính
xác. Cũng như nhiều hiện tượng, nhiều nhân vật lịch sử khác, khi thời gian lùi
dần, ảnh hưởng trực tiếp đến chính trị Mỹ và quốc tế của Trump ít đi, cộng với
việc đặt "hiện tượng Trump" trong tương quan so sánh với các nhân vật
và các sự kiện chính trị khác đương thời, hy vọng sớm nhất là 1-2 thập kỷ tới,
đánh giá về Trump sẽ toàn diện và khách quan hơn.
2. Do lượng fan và những người theo dõi các tài khoản mạng của Trump cực
lớn (khoảng 160 triệu), nên Trump đang và sẽ bị "kiểm duyệt",
"trói tay", "khóa miệng" và cô lập toàn diện, không được
quyền và khả năng thanh minh về bất kỳ vấn đề gì không chỉ từ nay cho đến ngày
chuyển giao quyền lực, mà cả sau đó.
Hiện các big tech đã khóa
hết các tài khoản của Trump, còn các media chỉ bình luận, chứ không đăng tin,
bài trực tiếp của Trump nữa.
Tuy nhiên, phải thừa nhận
Trump là con người không dễ dàng chịu khuất phục, và có thể sẽ tìm cách tham
gia mạng xã hội mới để tiếp tục cổ súy cho minh bạch thông tin, chống lại độc
quyền của các big tech trong khi tiếp tục gây ảnh hưởng trong Đảng CH.
3. Trump sẽ được truyền thông dòng chính, DC và những địch thủ CH (cả
công khai lẫn ngấm ngầm trước kia) "réo tên" và chỉ đích danh là người
"chủ mưu" kích động vụ 6/1. Đây là điều được dự báo trước và khó
tránh khỏi.
Trump sẽ bị giám sát tối
đa trong những ngày còn ở lại Nhà Trắng và sẽ bị các đối thủ "tiễn"
khỏi Nhà Trắng trong sự mất thể diện nhất có thể (đang có nguy cơ bị luận tội để
phế truất, hoặc các thành viên nội các cùng PTT Pence bị ép "phế truất
Trump" theo Bản Tu chính HP 25).
4. Các nỗ lực của LĐ [lãnh đạo?] và những người CH ôn hòa lên án các
nhóm nhỏ những phần tử quá khích ủng hộ Trump hoặc tìm bằng chứng về các nhóm
Antifa, Black Life Matters trà trộn tấn công tòa nhà QH ngày 6/1 và tách họ khỏi
đa số những người CH ôn hòa hầu như có ít tác dụng với truyền thông dòng chính.
5. Khả năng cao là với các "món quà" được đối thủ "tặng lại",
vai trò và ảnh hưởng của Trump trong Đảng CH sẽ bị suy giảm đáng kể. Trump sẽ bằng
mọi cách bị các đối thủ, thậm chí cả cựu "đồng minh" "loại"
khỏi các hoạt động chính trị Mỹ và hầu như không còn khả năng quay trở lại vị
trí ƯCV Tổng thống 2024 để loại trừ các "hậu họa" lâu dài.
Trước mắt, một số LĐ và
Nghị sĩ DC sẽ tận dụng ưu thế đa số của mình ở Hạ viện và Thượng viện và bầu
không khí chính trị mới ở QH Mỹ sau sự cố 6/1 để tìm cách "luận tội"
Trump và nếu bị "kết tội" Trump sẽ không thể tranh cử Tổng thống Mỹ
năm 2024. Tuy nhiên, ý muốn là một chuyện, còn luận tội được không thì lại là
chuyện khác. Tuy nhiên, họ cũng cần phải tính kỹ hệ quả tương tự đối với Tổng
thống mới Biden hoặc bất cứ Tổng thống DC nào trong tương lai khi các TT này có
thể bị "luận tội" bất kỳ lúc nào và vì bất cứ lý do gì một khi chiều
hướng chính trị trong QH và xã hội Mỹ thay đổi.
Mặt khác, dù cá nhân
Trump có thể không còn hiện diện, nhưng những ý tưởng, chính sách lớn của Trump
thể hiện trong biểu ngữ MAGA (làm cho nước Mỹ vĩ đại trở lại) như đặt lợi ích của
Mỹ lên trên hết, giảm thuế, giảm điều tiết và kiểm soát của nhà nước, hạn chế
nhập cư, thắt chặt an ninh biên giới... sẽ tiếp tục là những ưu tiên cốt lõi
trong chương trình nghị sự của Đảng CH và "ở lại" với chính trị và nước
Mỹ một thời gian dài nữa.
6. Dù muốn hay không, cả Đảng DC lẫn CH sẽ sớm nhận thấy rằng các phần tử
quá khích của 2 đảng như BLM, Antifa. phía DC hoặc Proud Boys, White
Supremacists của CH đang đẩy cả 2 đảng theo hướng cực đoan và bạo động.
Do đó, tiếng nói áp đảo sẽ
là lên án các xu hướng quá tả, quá khích, đồng thời với việc xuất hiện trào lưu
đòi hỏi thanh lọc cử tri, ủng hộ viên ở cả 2 đảng để làm cho nền chính trị Mỹ
trở nên lành mạnh, "hấp dẫn" hơn với người dân.
7. Việc big tech khóa tài khoản của Trump, một TT đương nhiệm, được xem
là bước đi quá đà, khẳng định quyền lực vô đối của big tech, của media trong việc
cho phép ai được nói và nói cái gì. Ngày hôm nay "nạn nhân" là Đảng
CH, nhưng ngày mai người hứng mũi dùi có thể là Đảng DC hoặc bất cứ ai
"chơi dao".
Xu hướng chống lại big
tech, chống độc quyền thông tin, chống kiểm duyệt... sẽ ngày càng tăng trong
QH, trong xã hội Mỹ, vừa giúp tạo sự cạnh tranh lành mạnh, vừa ngăn cản xu hướng
độc quyền, áp đặt về mặt thông tin.
8. Đây là lúc không chỉ những người CH, mà cử tri Mỹ nói chung phải suy
nghĩ kỹ và sâu hơn về câu chuyện "cân bằng quyền lực", không phải là
cân bằng quyền lực chính trị theo kiểu truyền thống ở cả ba nhánh hành pháp, lập
pháp và tư pháp như những nhà lập quốc đã nghĩ và "thiết kế" hệ thống
chính trị này ở Mỹ cách đây gần 250 năm và hệ thống này đang cho thấy những khiếm
khuyết, lỗ hổng nghiêm trọng.
Trong những năm gần đây,
một thế lực mới xuất hiện, có sức mạnh vô biên như truyền thông, big tech nhưng
lại có quan điểm, cách tiếp cận thiên vị. Ở một thời điểm nhất định, một đảng
chính trị có thể "được lợi" từ cách làm này của big tech và media,
nhưng về lâu dài thì đây là xu hướng phát triển không lành mạnh vi người hưởng
lợi hôm nay, rất có thể sẽ trở thành nạn nhân của ngày mai.
9. Quá trình chuyển giao quyền lực cho Chính quyền Biden sẽ được đẩy
nhanh trong 14 ngày còn lại cho đến khi nhậm chức ngày 20/1. Chính quyền Trump
giờ đây không còn bất kỳ lý do gì để gây cản trở quá trình bàn giao.
Đây là thời gian "lý
tưởng" cho những người "nhảy việc", tranh thủ giữ khoảng cách,
"lên án" ông chủ cũ Nhà Trắng về sự cố 6/1 với hy vọng tìm sự
"thanh thản" về đầu óc, hoặc làm cho hồ sơ xin việc "đẹp"
hơn khi tìm việc mới.
10. Với đa số mong manh ở cả 2 viện của Quốc hội, và với một xã hội Mỹ
đang hết sức chia rẽ như hiện nay, thì ưu tiên đối nội cao nhất của chính quyền
Biden là ngoài việc chống Covid-19 và phục hồi kinh tế, thì điều hết sức quan
trọng là hàn gắn các chia rẽ xã hội và hướng đến cuộc bầu cử giữa kỳ năm 2022.
Tại sao lại 2022? Biden
và các cử tri Mỹ đều hiểu rằng ông sẽ là "Tổng thống một nhiệm kỳ" và
khó có thể làm được gì lớn trong bối cảnh xã hội và chính trị Mỹ chia rẽ như hiện
nay. Các chương trình nghị sự lớn của Dân chủ, nhưng lại không được lòng cử tri
Mỹ hay cử tri CH như mở rộng Tòa án Tối cao Liên bang, xây tường biên giới,
chính sách với Trung Quốc, tăng thuế cá nhân hay doanh nghiệp... khó có thể được
thúc đẩy mạnh mẽ trong giai đoạn này.
Nhiều khả năng các chính
sách lớn sẽ được thúc đẩy sau bầu cử giữa kỳ 2022 khi sự chia rẽ được hàn gắn
phần nào, cùng với hy vọng Đảng DC sẽ củng cố được vị thế đa số ở cả 2 viện. Đồng
thời, vì chỉ là TT một nhiệm kỳ nên ông Biden có thể thúc đẩy chính sách mạnh bạo
mà không lo bị "mất ghế" khi tái tranh cử.
P/S: Yêu, ghét một con người, một chính quyền là chuyện tình cảm, nhưng để
hoạch định được một chính sách tốt thì cần phải có cách nhìn thực tế một hiện
tượng, một vấn đề như nó vốn có và sẽ xảy ra thì mới có cách hiểu và đối sách
tương đối chính xác.
====================================
Dù tác giả cho là cần thực
tế khi nhìn nhận và đánh giá các sự kiện, nhưng đọc vẫn thấy phảng phất một một
cái gì đó có tính chất trumpist đấy [Tôi theo dõi và thấy có khoảng 80% người
Việt ở trong nước và hải ngoại yêu thích TT Trump (vì những lý do cụ thể). Dù
tôi tự nhận là thuộc 20% còn lại nhưng thời gian vừa qua theo dõi báo chí Mỹ
tôi tập trung chủ yếu các tờ khuynh hữu như FoxNews, The
New York Post... sau mới kiểm tra thông tin ở các tờ khuynh tả khác].
Ta có thể nhận ra nhiều
ví dụ điển hình vẽ nên hình ảnh TT Trump trong gần 4 năm qua nhưng tôi thấy
tính tiêu cực nhiều hơn tích cực. Ví dụ, về đối nội, có thể nói ông đã thành
công trong việc thúc đẩy nền kinh tế Mỹ nhưng chính tư tưởng dân túy đã xóa sạch
kết quả ấy qua việc ông xử lý các khủng hoảng như sắc tộc (vụ người da đen
Floyd bị cảnh sát ghì chết) và dịch covid và để lại những hậu quả hết sức xấu.
Về đối ngoại, người ta cũng ca ngợi đường lối nước Mỹ trên hết (America first)
của ông là tuyệt vời nhưng không nhìn thấy một ảnh hưởng chết người là, khi đó
người Trung Quốc đang tiến ra giành lấy thế giới (trên thực tế ông làm suy yếu
các đồng minh, các liên minh và nhường các sân chơi cho Tàu). TQ là mối đe dọa
lớn nhất của Mỹ, TT Trump thường xuyên nhấn mạnh như vậy mà ông lại đi nước cờ ấy
thì biết ông là người thế nào, có phải là đối thủ của Tập không (Đây là một câu
chuyện rất hay nhưng nó quá dài).
Cuộc bầu cử 3/11 dân Mỹ
đã chọn Biden không phải vì ông này tài giỏi gì mà bởi họ đã quá chán TT Trump.
Điều này được xác thực không phải bởi các cáo buộc gian lận bầu cử (nếu ta xem
gỡ băng cuộc nói chuyện hôm 2/1 của TT Trump và Bộ trưởng Nội vụ bang Georgia
thì thấy thực sự TT đã quẫn) mà bởi cuộc bầu cử lại 2 ghế TNS cũng ở bang này
ngay sau đó hôm 5/1: dân bang này đã bầu cả 2 ghế cho đảng DC, và như thế là
giành quyền kiểm soát cả hai viện cho đảng DC (ta nhớ trong lần bầu 3/11, các ứng
viên bên CH nắm đa số phiếu, nhưng vì không ai đạt quá bán nên phải bầu lại).
Nên nhận ra điều này, dân Georgia thay dân Mỹ phản ánh thái độ chán đảng CH đến
tột độ, bất kể các cáo buộc vô lối của TT Trump. Nhưng những người ghét đảng DC
bên Mỹ có thể yên tâm, chỉ đến kỳ bầu cử giữa nhiệm kỳ tới đây, dân Mỹ sẽ để đảng
CH kiểm soát hạ viện hoặc thượng viện để lập lại thế đối lập, tức có lực lượng
đối lập để kiểm soát quyền lực. Nếu để ý đến một số nét nổi bật như vậy thì có
khi ông HAT sẽ viết 10 nội dung của mình khác đi chăng.
Những chi tiết trên đây để
dẫn đến nhận xét của cá nhân tôi là, ảnh hưởng của TT Trump sẽ chỉ như
một ngôi sao băng. Nó sẽ sớm tắt. Nước Mỹ hy vọng sẽ tiếp tục hoàn thiện hệ thống
luật pháp của họ để đi tiếp, trước khi bị Trung Quốc soán ngôi số 1 vào khoảng
giữa thế kỷ này. Điều này thì tôi không nghi ngờ gì, chỉ buồn
là nước mình chưa kịp lớn để "chịu đựng" tiếp luật chơi của anh Tàu
khi nó kiểm soát thế giới thôi.
(Tôi nghĩ đến đâu viết đến
đấy, không xem lại nên có vẻ lộn xộn. Friend nào tò mò xem cho vui).
***
Tôi rất thích những cái
còm kiểu này mang tính phản biện sâu sắc, cho dù không tán thành stt của HAT
nhưng có kiến thức, có quan điểm rõ ràng thông qua lượng thông tin phong phú. Để
bạn đọc có cái nhìn nhiều chiều và hiểu sâu sắc hơn một TT Mỹ bị (chịu) nhiều
tranh cãi từ lúc ổng nhậm chức đến khi ổng đang có nguy cơ bị luận tội và phế
truất trước ngày Biden nhậm chức đang đến gần.
Nguồn: FB
Kim Dung Pham
No comments:
Post a Comment