NỘI DUNG :
Những kẻ bạo loạn ở Quốc Hội Hoa Kỳ có thể bị buộc tội gì?
Mai
Vân -
RFI
.
Người
biểu tình chiếm Quốc Hội, sự kiện cuối nhiệm kỳ 'tổng thống nổi dậy' Trump
Thụy Mi
- RFI
.
=================================================
.
.
Những kẻ bạo loạn ở Quốc Hội Hoa Kỳ có thể bị buộc tội gì?
Mai Vân - RFI
Đăng ngày: 11/01/2021 - 10:28
Hàng chục người ủng hộ tổng thống Mỹ Donald
Trump đã bị truy tố hình sự vì dính líu đến vụ bạo loạn ở tòa nhà Quốc Hội Hoa
Kỳ trên đồi Capitol, thủ đô Washington DC ngày 06/01/2021. Và sắp tới đây sẽ có
thêm nhiều vụ truy tố khác.
Người biểu tình ủng hộ ông Donald Trump tràn vào trụ
sở Quốc Hội, đồi Capitol, Washington, Hoa Kỳ, ngày 06/01/2021. REUTERS -
JIM URQUHART
Vụ bạo loạn đã khiến
5 người thiệt mạng, trong đó có một sĩ quan cảnh sát của điện Capitol. Nhưng
cho đến nay, chưa có ai bị buộc tội liên quan đến bất kỳ cái chết nào trong số
này. Theo các chuyên gia pháp lý, nhiều trách nhiệm pháp lý khác nhau có thể được
áp dụng đối với những kẻ bạo loạn.
Hãng tin Anh
Reuters bgày 09/01/2021 đã điểm qua một số tội danh mà những người xông vào Điện
Capitol hôm 06/01 có thể phải gánh chịu, trong đó có cả tội âm mưu bạo loạn và
trọng tội sát nhân.
Những cáo buộc hình sự đã sử dụng cho đến nay
Nhiều người trong số
hơn 50 bị cáo đã phải ra hầu tòa đã bị truy tố với các tội danh liên quan đến
súng vì luật liên bang cấm mang súng trong tòa nhà Quốc Hội Capitol, và cấm
mang theo súng không đăng ký hoặc đạn dược không có giấy phép ở Đặc Khu
Columbia, tức là vùng thủ đô Washington.
Một người đàn ông ở
Seattle (bang Washington) đã bị buộc tội hành hung nhân viên công lực liên
bang, một tội ác liên bang. Người này bị cáo buộc là đã đấm một nhân viên cảnh
sát Điện Capitol trong một sự cố khác với vụ việc đã dẫn đến cái chết của một
viên cảnh sát trong lực lượng bảo vệ Quốc Hội.
Vài chục bị can
khác đã bị buộc tội xâm nhập bất hợp pháp khuôn viên Điện Capitol, đây là một tội
danh được quy định trong bộ luật hình sự Washington D.C. và luật liên bang.
Trong số người bị buộc vào tội danh này có Nicholas Ochs, một thành viên của
nhóm cực hữu Proud Boys, vốn đã cho đăng một bức ảnh chụp chính đương sự ở bên
trong trụ sở Quốc Hội Mỹ.
Liệu sẽ có nhiều người bị buộc tội giết nhân
viên cảnh sát ?
Trong vụ bạo loạn
ngày 06/01 đã có cảnh sát trong lực lượng bảo vệ Quốc Hội Mỹ thiệt mạng. Theo cảnh
sát Điện Capitol, Brian
Sicknick “đã bị thương khi xung đột với những người biểu tình”,
và khi trở về văn phòng đơn vị của mình ông đã bị hôn mê và qua đời hôm thứ Năm
07/01. Sicknick ở trong số 5 người thiệt mạng do cuộc bạo loạn.
Matt Jones, một cựu
công tố viên liên bang ở Washington hiện làm việc cho công ty luật Wilmer
Cutler Pickering Hale & Dorr, cho biết ưu tiên hàng đầu của cơ quan thực
thi pháp luật là điều tra để xác định xem ai phải chịu trách nhiệm về cái chết
của Sicknick.
Những ai bị nhận diện
là người trực tiếp hành hung Sicknick có thể bị khép vào tội sát nhân hoặc ngộ
sát. Bất kỳ ai tiếp tay cho thủ phạm chính đều có thể phải đối mặt với các cáo
buộc hình sự về tội “giúp đỡ và tiếp tay” cho kẻ sát nhân.
Nếu vụ ông Sicknick
bị thiệt mạng nằm trong khuôn khổ một âm mưu có phối hợp nhằm tấn công các cá
nhân bên trong Điện Capitol, những cá nhân có liên quan đến âm mưu đó đều có thể
bị buộc tội là đồng phạm.
Theo ông Jones: “Các
công tố viên chắc chắn đang xem xét kỹ lưỡng các cuộc điện đàm và bài đăng trên
các mạng xã hội… và nếu họ tìm thấy một ý định gây tổn hại cho viên chức cảnh
sát, nghị sĩ hoặc cộng sự viên của các thành viên Quốc Hội, thì lập tức guồng
máy sẽ tăng tốc (để truy bắt).”
Tuy nhiên, đối với
ông Jay Town, nguyên chưởng lý liên bang Quận phía Bắc của bang Alabama, những
kẻ bạo loạn chỉ có mặt trong phòng khi xảy ra vụ xô xát mà không tham gia thì
ít có khả năng bị buộc tội tòng phạm hơn.
Chắc chắn sẽ có nhiều người bị buộc tội “bạo
loạn”
Theo các chuyên gia
pháp lý, rất có thể là nhiều cá nhân đã xông vào trụ sở Quốc Hội Mỹ hôm 06/01 sẽ
bị truy tố trên cơ sở một đạo luật liên bang cấm các hoạt động nhằm lật đổ
chính phủ. Luật này nghiêm cấm hành vi âm mưu “lật đổ, hạ bệ hoặc tiêu diệt
bằng vũ lực” chính phủ Hoa Kỳ.
Justo Mendez, luật
sư chuyên trách các vụ án hình sự tại công ty luật Holland & Knight ở Texas
và là cựu công tố viên liên bang, cho biết là tội danh này chắc chắc sẽ được áp
dụng “sau khi cuộc điều tra hoàn tất” vì các “bằng chứng về ‘âm mưu lật
đổ’ đầy rẫy trên mạng xã hội.”
Ai là
bên đứng ra truy tố về mặt hình sự?
Tất cả các cáo buộc
hình sự cho đến nay đều đến từ Văn phòng Công Tố của Đặc Khu Columbia, một bộ
phận của bộ Tư Pháp Hoa Kỳ. Các công tố viên này thực thi luật liên bang, cũng
như luật hình sự riêng của Đặc Khu Columbia (có quy chế tương đương với một tiểu
bang).
Các công tố viên
liên bang trên toàn quốc cũng có thể đưa ra cáo buộc nếu kế hoạch thực hiện bạo
lực được thực hiện trong khu vực thuộc thẩm quyền của họ.
CÁC NỘI DUNG LIÊN QUAN
Mỹ :
Các nhóm cực hữu dọa biểu tình ngày Biden tuyên thệ
Chính
trị Mỹ: Dư âm ngày bạo loạn tại Washington
***
Người
biểu tình chiếm Quốc Hội, sự kiện cuối nhiệm kỳ 'tổng thống nổi dậy' Trump
Thụy Mi - RFI
Đăng
ngày: 07/01/2021 - 16:31
Lẽ ra ông Trump có thể ra đi trong danh dự với
tư cách « tổng thống của nhân dân », với bảng thành tích tuy gây
tranh cãi nhưng rất đáng kể. Và với việc hai ghế thượng nghị sĩ ở Georgia rơi
vào tay Dân Chủ, theo Le Figaro, người đã đại thắng trong cuộc bầu cử tổng thống cách đây bốn năm, giờ
đã mất tất cả.
https://s.rfi.fr/media/display/b6e7e03a-50f9-11eb-a192-005056a964fe/w:980/p:16x9/bt_01.webp
Người ủng hộ tổng thống Donald Trump biểu tình đông
đảo trước tòa nhà Quốc Hội Mỹ tại Washington ngày 06/01/2021. AP - Jose
Luis Magana
Sự kiện người biểu
tình ủng hộ tổng thống Donald Trump tràn vào tòa nhà Quốc Hội Mỹ và nhà cầm quyền
Trung Quốc đàn áp Hồng Kông là hai đề tài chính được các báo Pháp bàn luận hôm
nay 07/01/2021. Vì lệch giờ nên diễn biến ở Mỹ chủ yếu được các tờ báo Paris tường
thuật trực tiếp suốt đêm trên mạng, chỉ có hai tờ kịp đưa lên trang bìa. Libération đăng
ảnh hai dân biểu Mỹ đang dìu nhau chạy khỏi phòng họp với dòng tựa « Trump,
chiến lược hỗn loạn », còn Le Figaro chạy tựa « Nền
dân chủ rạn vỡ » với ảnh lớp lớp người biểu tình bao quanh điện
Capitol.
Sự kiện lịch sử : Người biểu tình tràn
vào Quốc Hội Mỹ đang họp
Trang web của các
báo đều có những bài phóng sự tường thuật chi tiết về cuộc chiếm lĩnh Quốc Hội
của những người ủng hộ tổng thống Trump. Trước đó một hôm, họ đã đến từ mọi miền
đất nước, bằng máy bay, bằng xe hơi hay xe buýt. Các khách sạn đều kín chỗ. Hôm
sau ngay từ sáng sớm, mặc cho bầu trời xám xịt với những cơn gió lạnh buốt ở thủ
đô nước Mỹ, họ tập hợp lại để nghe bài diễn văn của Donald Trump và đến chiều
thì hướng về điện Capitol, được ngăn chận bằng một hàng rào an ninh – rốt cuộc
đã cho thấy quá mỏng.
Đám đông đội nón đỏ
in chữ MAGA (Make America Great Again – Làm cho nước Mỹ vĩ đại trở lại), mang cờ
có hình tổng thống Trump hô vang « USA ! USA ! USA ! »,
« Hãy chấm dứt cướp đoạt bầu cử ! »… Sau vài tiếng đồng
hồ, họ dần dần tiến vào được Quốc Hội. Một số ít đập phá, trong khi đám đông –
có người già lẫn người trẻ, nam cũng như nữ, thậm chí có cả trẻ em – nói chung
là ôn hòa, tự coi là « những người cách mạng ». Tất
cả lối ra đều bị chận, những ai bên trong đều bị kẹt trước biển người bên
ngoài.
Hơi cay, rồi những
phát súng…hỗn loạn đã diễn ra. Ông Trump kêu gọi Go home » nhưng
theo các báo là quá trễ. Lệnh giới nghiêm từ 18 giờ (nửa đêm theo giờ Pháp, 6
giờ sáng Việt Nam) được đưa ra. Vệ binh quốc gia được điều đến, kết thúc vụ chiếm
đóng. Những « người kháng chiến » cuối cùng giải tán trên đường
phố của một thủ đô vắng lặng.
Tổng thống Mỹ đầu tiên tố cáo gian lận bầu cử
Trong bài xã luận, Le
Figaro nhận định một trong những phương diện đáng khâm phục của dân chủ
Mỹ là truyền thống chuyển giao quyền lực một cách hòa bình từ 230 năm qua. Tuy
có đôi lần rối loạn như sau vụ ám sát tổng thống John F. Kennedy hay vụ từ chức
của ông Richard Nixon, nhưng trật tự Hiến pháp luôn được tôn trọng. Donald
Trump là tổng thống Mỹ đầu tiên thời hiện đại công khai tố cáo gian lận bầu cử.
Vị tổng thống Cộng
Hòa hoàn toàn đúng khi đòi kiểm lại phiếu trước kết quả sát nút và kiện ra tòa,
đó là quyền của ông. Nhưng khi gây áp lực lên các dân biểu, thượng nghị sĩ
trong đảng và thúc đẩy người ủng hộ tiến về Washington, ông đã đi quá lố,
theo Le Figaro.
Thật ra hồi năm
2000, sau năm tuần lễ tranh chấp về phiếu bầu và cả tư pháp, ứng cử viên đảng
Dân Chủ Al Gore mới chịu « chấp nhận » quyết định của Tối cao Pháp viện,
nhận thất bại trước George W. Bush. Còn Donald Trump hai tháng rưỡi sau cuộc bầu
cử vẫn nhất quyết không công nhận kết quả.
Lẽ ra ông Trump có thể ra đi trong danh dự với tư
cách « tổng thống của nhân dân », với bảng thành tích tuy gây tranh
cãi nhưng rất đáng kể. Và với việc
hai ghế thượng nghị sĩ ở Georgia rơi vào tay Dân Chủ, theo Le Figaro, người đã đại thắng trong cuộc bầu
cử tổng thống cách đây bốn năm, giờ đã mất tất cả.
Le Monde cho rằng Donald Trump tự giam hãm trong ảo ảnh
trước làn sóng người ủng hộ luôn đông đảo, tờ báo gọi đây là « vụ
phá hoại cuối cùng » của ông Trump, « tổng thống có
khuynh hướng nổi dậy ».
Đại thanh trừng ở Hồng Kông
Chủ đề Hồng Kông
chiếm rất nhiều trang trên các báo hôm nay. Libération chơi chữ
với hàng tựa lớn « Hồng Kông, bước đại nhảy vọt thanh trừng » và
dành bốn trang trong cho việc Bắc Kinh « giáng búa tạ vào nền dân
chủ ».
Việc 1.000 cảnh sát
được huy động hôm qua để bắt giam 53 người gồm cựu dân biểu, nhà báo, nhà đấu tranh,
luật sư mà mùa hè vừa qua đã tham gia cuộc bầu cử sơ bộ của đối lập, được tờ
báo thiên tả gọi là « cuộc bố ráp vào dân chủ ». Những người ôn hòa
này bị kết tội vi phạm luật an ninh. Mẻ lưới được tung ra vào lúc thế giới đang
chú tâm đến cuộc bầu cử quan trọng ở Georgia và Bruxelles đúc kết thỏa thuận đầu
tư với Trung Quốc.
Chỉ trong vài tiếng
đồng hồ, chế độ Bắc Kinh đã đè bẹp những gì còn có thể được gọi là đối lập
chính trị, đe dọa xã hội dân sự tại vùng đất mà nay không còn ai có thể gọi là
« bán tự trị ». Đồng thời Bắc Kinh ngăn cản không cho những nhà quan
sát của Tổ chức Y tế Thế giới (WHO) đến điều tra về nguồn gốc con virus corona,
và kết án tử hình một đại gia vì tham nhũng. Thông điệp rất rõ ràng : năm
2021 nhân kỷ niệm 100 năm thành lập, đảng Cộng Sản muốn solo một mình một chợ,
nhất quyết không khoan nhượng.
Thông điệp ngạo mạn của đảng Cộng Sản Trung
Quốc 100 tuổi
Bài xã luận của Libération nhấn
mạnh đó là một « Thông điệp ngạo mạn ». Năm 2021 khởi
đầu cũng giống như 2020 với sự ngạo nghễ của Bắc Kinh : Trung Quốc hoàn
toàn không có ý định tôn trọng các cam kết quốc tế.
Năm ngoái, đó
là về bổn phận phải tỏ ra minh bạch lập tức trong trường hợp khủng hoảng dịch tễ.
Còn lần này là lời hứa tôn trọng tự do và các quyền căn bản của người dân Hồng
Kông, trong khuôn khổ thỏa thuận đã ký với Anh năm 1997 về « một đất nước,
hai chế độ ».
Có lẽ đã đến lúc
Pháp phải nhắc nhở Tập Cận Bình về những lới cam đoan « tôn trọng
quyền tự trị cao độ, Nhà nước pháp quyền, nhân quyền và các quyền tự do căn bản » ở
Hồng Kông. Cuộc bố ráp Hồng Kông diễn ra chỉ một tuần sau khi thủ tướng Đức
Angela Merkel và tổng thống Pháp Emmanuel Macron ký một thỏa thuận nguyên tắc
quan trọng về đầu tư giữa Liên Hiệp Châu Âu (EU) và Trung Quốc. Tổng thống
Macron ca ngợi « đối thoại được tăng cường và tái cân bằng » giữa
đôi bên, nhưng tờ báo thiên tả đặt câu hỏi phải chăng chỉ là đối thoại ?
Hãy hình dung ra những gi còn sót lại của một nền dân chủ giả hiệu ở Hồng Kông,
một khi thỏa thuận được Nghị Viện Châu Âu thông qua, mà đây là công cụ gây áp lực
duy nhất của châu Âu đối với Trung Quốc.
Nghị sĩ châu Âu cảnh giác trước Bắc Kinh
Trả lời phỏng vấn của Les Echos,
bà Marie-Pierre Védrenne, thành viên Ủy ban Ngoại thương của Nghị Viện Châu Âu
nhận định, không nên bất cẩn « ký khống » với Trung Quốc.
Tuy Liên Hiệp Châu
Âu tự khen ngợi là nhân tố quốc tế đầu tiên thành công trong việc đưa nhân quyền
vào một thỏa thuận với Trung Quốc, nhưng văn bản không bao gồm những ràng buộc
về tư pháp để bảo đảm việc thực hiện những cam kết của Bắc Kinh. Chẳng hạn để
giải quyết bất đồng, thỏa thuận dự kiến có sự tham gia của xã hội dân sự với
các nhóm chuyên gia trong việc thành lập các cơ quan trọng tài. Nhưng tư cách
các đại diện của « xã hội dân sự » ở Trung Quốc thì rất đáng ngờ.
Theo nghị sĩ Védrenne,
trước những gì đang diễn ra ở Hồng Kông và việc ngăn chận đoàn chuyên gia y tế
đến điều tra về con virus ở Vũ Hán, châu Âu không nên tin tưởng mù quáng vào
Trung Quốc. Cần phải đạt được những cam kết mang tính ràng buộc và lịch trình rất
cụ thể để buộc Trung Quốc phê chuẩn Công ước quốc tế về lao động cưỡng bức. Đồng
thời cải thiện cơ chế giải quyết tranh chấp, thậm chí lập ra cơ chế trừng phạt
để buộc Bắc Kinh phải thực hiện những gì đã cam đoan trên giấy tờ.
Bà cho biết rất nhiều
nghị sĩ châu Âu quan ngại về thỏa thuận này, kể cả trong nhóm Renew của bà vốn
chủ trương tự do và thúc đẩy thương mại. Nhất là việc ký kết trước thời điểm
chuyển tiếp chính quyền tại Hoa Kỳ khiến nhiều nghị sĩ bức xúc. Tại sao lại phải
vội vã trong khi chính phủ mới ở Washington sẵn lòng hợp tác với châu Âu để lập
một mặt trận chung đối phó với Trung Quốc ?
Từ Biển Đông đến khí hậu : Hành động của
Trung Quốc luôn đi ngược với lời nói
Chuyên gia François
Godement của Viện Montaigne nhấn mạnh trên Libération, không nên
tin vào những lời hứa hão của Trung Quốc, đồng thời vạch ra những lỗ hổng trong
chính sách của châu Âu đối với Bắc Kinh.
Thẳng tay đàn áp Hồng
Kông, Trung Quốc đã ngang nhiên xé bỏ thỏa thuận năm 1997. Nhưng không chỉ có
thế, mà thực tế ngày càng trái ngược với những cam kết của Bắc Kinh. Chẳng hạn
việc bác bỏ phán quyết trọng tài về Biển Đông, hay tuyên bố của Tập Cận Bình
trên diễn đàn Liên Hiệp Quốc là đến năm 2060 sẽ không phát thải carbon. Trong
khi Trung Quốc tiêu thụ 4,3 tỉ tấn than đá/năm, kế hoạch 5 năm sắp tới thông
báo « ở dưới mức 5 tỉ tấn/năm » từ nay đến 2026, có
nghĩa là tự cho phép gia tăng tiêu thụ !
Với Bắc Kinh, nếu
việc cam kết không được đàm phán cho đến dấu phẩy cuối cùng, thì cũng như
không. Trong thỏa thuận đầu tư, Bắc Kinh chỉ hứa hẹn « bắt tay vào
việc để phê chuẩn » Công ước của Tổ chức Lao động Quốc tế. Khó có
thể hy vọng những trại cải tạo người Duy Ngô Nhĩ ở Tân Cương sẽ bị dẹp vì ký kết
với châu Âu. Một chuyên gia Trung Quốc còn giải thích « không thể
đòi hỏi những điều bất khả ». Thế mà châu Âu lại tự hài lòng về một
lời hứa nhẹ như bông.
Theo chuyên gia
Godement, châu Âu hoàn toàn không hiểu chế độ Trung Quốc. Bắc Kinh không chấp
nhận luật quốc tế đứng trên luật quốc gia. Sự cứng rắn chỉ mới bắt đầu, và tình
hình Tân Cương chỉ là một khía cạnh bi thảm nhất. Châu Âu tố cáo quan điểm của
chính quyền Donald Trump, trong khi ông Trump đã đáp trả ở mức cao nhất qua việc
trừng phạt cá nhân các quan chức Bắc Kinh, còn châu Âu lại đi ký một thỏa thuận
thương mại, thật vô cùng tai tiếng. Chuyên gia này cho rằng càng hội nhập, buôn
bán với Trung Quốc, Liên Hiệp Châu Âu ngày càng bị lệ thuộc vào Bắc Kinh, một
chế độ độc tài và hung hăng.
No comments:
Post a Comment