Covid: Chúng ta biết gì về
biến thể virus corona mới?
James
Gallagher
Phóng viên Sức khỏe và Khoa học
21 tháng 12 2020
https://www.bbc.com/vietnamese/world-55391581
Sự lây lan nhanh chóng của một biến thể virus
corona mới được cho là nguyên nhân dẫn đến các quy định nghiêm ngặt về cấp bốn,
áp dụng cho hàng triệu người.
Các quy định hạn chế
nghiêm ngặt hơn vào việc tụ họp, gặp mặt trong dịp lễ Giáng sinh ở Anh,
Scotland và xứ Wales, khiến các quốc gia khác cấm không cho người từ Vương quốc
Anh đến nước họ.
Vậy thì làm thế nào mà biến
thể virus mới đã từ không tồn tại đang trở thành dạng virus phổ biến nhất ở các
vùng của nước Anh trong vài tháng?
Các cố vấn của chính phủ
về biến thể virus mới có niềm tin "vừa phải" rằng virus này có
khả năng lây truyền cao hơn các biến thể khác.
Tất cả nghiên cứu đang ở
giai đoạn đầu, chứa đựng những bất ổn lớn và một danh sách dài những câu hỏi
chưa được giải đáp.
Như tôi viết trước
đây, virus luôn biến
đổi và điều quan trọng là giữ tập trung cao độ vào việc liệu hành vi của
virus có thay đổi hay không.
Tại sao biến thể này gây lo ngại?
Ba điều kết hợp với nhau
có nghĩa là nó đang thu hút sự chú ý:
• Nó đang nhanh chóng
thay thế các phiên bản khác của virus
• Nó có các đột biến ảnh
hưởng đến một phần có thể là quan trọng của virus
• Một số đột biến đó đã
được hiển thị trong phòng thí nghiệm để tăng khả năng lây nhiễm virus cho tế
bào
Tất cả những điều này kết
hợp với nhau tạo ra một tình huống cho virus có thể lây lan dễ dàng hơn.
Tuy nhiên, chúng ta không
có sự chắc chắn tuyệt đối. Các chủng mới có thể trở nên phổ biến hơn chỉ đơn giản
là ở đúng nơi và vào đúng thời điểm - chẳng hạn như London, nơi chỉ có hai cấp
hạn chế cho đến gần đây.
Nhưng lý do biện minh cho
các hạn chế cấp bốn là một phần để giảm sự lây lan của biến thể.
"Các thí nghiệm trong phòng lab bắt buộc phải
có, nhưng bạn có muốn đợi vài tuần hay vài tháng [để xem kết quả và có hành động
để hạn chế sự lây lan] không? Có lẽ không trong những trường hợp này," Giáo sư Nick Loman, từ Covid-19 Genomics UK
Consortium, nói với tôi.
Biến thể mới lây lan nhanh hơn
bao nhiêu?
Nó được phát hiện lần đầu
tiên vào tháng Chín. Vào tháng 11, khoảng một phần tư ca nhiễm ở London là do
biến thể mới. Con số này đạt gần 2/3 số ca nhiễm vào giữa tháng 12.
Bạn có thể thấy biến thể
mới đã chiếm ưu thế như thế nào trong kết quả thử nghiệm ở một số trung tâm như
Phòng thí nghiệm Hải đăng Milton Keynes.
MK
LHL testing data showing increasing prevalence of H69/V70 variant in positive
test data - which is detected incidentally by the commonly used 3-gene PCR
test.
Click : https://pbs.twimg.com/media/Epnf2CLXUAIJoF4?format=png&name=small
Các nhà toán học đã chạy
các con số về sự lan truyền của các biến thể khác nhau trong nỗ lực tính toán
xem nó có thể mạnh bao nhiêu.
Nhưng việc phân biệt đâu
là do hành vi của con người và đâu là do virus thì thật khó.
Con số được Thủ tướng
Boris Johnson đề cập là biến thể này có thể truyền được nhiều hơn tới 70%. Ông
nói điều này có thể làm tăng số R - cho biết dịch bệnh đang phát triển hay đang
thu hẹp - thêm 0,4.
Con số 70% đó đã xuất hiện trong
bài thuyết trình của Tiến sĩ Erik Volz, từ Đại học Hoàng gia London, hôm thứ
Sáu.
Trong buổi nói chuyện,
ông Erik Volz nói: "Thực sự còn quá sớm để xác định... nhưng từ những gì
chúng ta thấy cho đến nay, nó đang phát triển rất nhanh, nó đang phát triển
nhanh hơn [một biến thể trước đó] đã từng phát triển, nhưng điều quan trọng là
phải theo dõi điều này."
Không có con số "cố
định" về mức độ lây nhiễm của biến thể. Các nhà khoa học, những người chưa
công khai công trình nghiên cứu, đã cho tôi biết những con số vừa cao hơn vừa
thấp hơn nhiều so với con số 70%.
Nhưng vẫn còn những câu hỏi
về việc liệu nó có lây nhiễm thêm nữa hay không.
"Bằng chứng có được
trong phạm vi công cộng không đủ để đưa ra ý kiến mạnh mẽ hoặc chắc chắn về việc
liệu virus có thực sự gia tăng sự lây truyền hay không," Giáo sư Jonathan
Ball, nhà virus học tại Đại học Nottingham, nói.
VIDEO :
Việt
Nam tiêm thử vaccine Covid-19 trên người
https://www.bbc.com/vietnamese/world-55391581
Nó đã lan rộng đến đâu?
Người ta cho rằng biến thể
này xuất hiện ở một bệnh nhân ở Anh hoặc được nhập khẩu từ một quốc gia có khả
năng giám sát biến thể của virus corona thấp hơn.
Các biến thể có thể được
tìm thấy trên khắp Vương quốc Anh, ngoại trừ Bắc Ireland, nhưng nó tập trung
nhiều ở London, Đông Nam và miền Đông nước Anh. Các ca nhiễm trường hợp ở những
nơi khác trên đất nước dường như không lan ra đáng kể.
Dữ liệu từ Nextstrain,
công ty theo dõi mã di truyền của các mẫu virus trên khắp thế giới, cho thấy
các trường hợp ở Đan Mạch và Úc đến từ Anh. Hà Lan cũng đã báo cáo các ca nhiễm
biến thể mới.
Một biến thể tương tự đã
xuất hiện ở Nam Phi có chung một số đột biến giống nhau, nhưng dường như không
liên quan đến biến thể này.
Điều này đã xảy ra trước đây?
Đúng.
Loại virus được phát hiện
lần đầu tiên ở Vũ Hán, Trung Quốc, không giống với loại virus mà bạn sẽ tìm thấy
ở hầu hết các nơi trên thế giới.
Biến thể
D614G xuất hiện ở châu Âu vào tháng Hai và trở thành dạng virus chiếm
ưu thế trên toàn cầu.
Một loại khác, được gọi là
A222V, lan rộng khắp châu Âu và có liên
quan đến kỳ nghỉ hè của người dân ở Tây Ban Nha.
Chúng ta biết gì về các biến
thể mới?
Một phân tích ban đầu về
biến thể mới đã được xuất bản và xác
định 17 thay đổi quan trọng có thể xảy ra.
Đã có những thay đổi với
chồi protein - đây là chìa khóa mà virus sử dụng để mở ra cánh cửa dẫn đến các
tế bào của cơ thể chúng ta.
Một biến thể được gọi là
N501Y làm thay đổi phần quan trọng nhất của chồi, được gọi là "miền liên kết
thụ thể".
Đây là nơi chồi tiếp xúc
đầu tiên với bề mặt tế bào của cơ thể chúng ta. Bất kỳ thay đổi nào giúp virus
xâm nhập vào bên trong dễ dàng hơn đều có thể tạo lợi thế cho nó.
"Nó có những biểu hiện
giống như một sự thích nghi quan trọng,'' Giáo sư Loman nói.
Một đột biến khác - loại
bỏ H69 / V70, trong đó một phần nhỏ của chồi bị cắt bỏ - đã xuất hiện vài lần
trước đây, bao gồm cả việc ở những con chồn nhiễm bệnh nổi tiếng.
Nghiên cứu của Giáo sư
Ravi Gupta tại Đại học Cambridge gợi ý rằng biến thể này làm tăng khả năng lây
nhiễm lên hai lần trong các thí nghiệm trong phòng lab.
Các nghiên cứu của cùng một
nhóm cho thấy việc loại bỏ này làm cho các kháng
thể từ máu của những người sống sót trở nên kém hiệu quả hơn trong việc tấn
công virus.
"Nó đang gia tăng
nhanh chóng, đó là điều mà chính phủ lo lắng, chúng tôi lo lắng, hầu hết các
nhà khoa học đều lo lắng," Giáo sư Gupta nói với tôi.
Biến thể đến từ đâu?
Biến thể mới bị đột biến
cao bất thường.
Lời giải thích rất có thể
là biến thể đã xuất hiện ở một bệnh nhân có hệ miễn dịch suy yếu không thể đánh
bại virus.
Thay vào đó, cơ thể của họ
trở thành nơi sinh sản cho biến thể của virus.
Nó có làm cho người bị nhiễm dễ chết hơn
không?
Không có bằng chứng nào
cho thấy điều đó xảy ra, mặc dù điều này sẽ cần được theo dõi.
Tuy nhiên, chỉ cần tăng số
lượng lây truyền cũng đủ gây ra vấn đề cho các bệnh viện.
Nếu biến thể mới có nghĩa
là nhiều người bị nhiễm bệnh nhanh hơn, điều đó sẽ dẫn đến việc nhiều người cần
điều trị tại bệnh viện hơn.
Liệu vaccine có chống lại biến thể mới không?
Gần như chắc chắn là có,
hoặc ít nhất là bây giờ.
Cả ba loại vaccine hàng đầu
đều phát triển phản ứng miễn dịch chống lại biến thể hiện có, đó là lý do tại
sao câu hỏi này lại xuất hiện.
Vaccine huấn luyện hệ thống
miễn dịch để tấn công một số bộ phận khác nhau của virus vì vậy, ngay cả khi một
phần của virus đã đột biến, vaccine vẫn có tác dụng.
"Nhưng nếu chúng ta
để nó thêm nhiều đột biến, thì bạn sẽ bắt đầu lo lắng,' 'Giáo sư Gupta nói.
"Loại virus này có
khả năng đang trên con đường thoát khỏi vaccine, nó đã thực hiện một vài bước đầu
tiên để hướng tới điều đó."
Việc thoát vaccine xảy ra
khi virus biến đổi nên nó né tránh được tác dụng đầy đủ của vaccine và tiếp tục
lây nhiễm sang người.
Đây có thể là yếu tố đáng
quan tâm nhất về những gì đang xảy ra với virus.
Biến thể này chỉ là biến
thể mới nhất cho thấy virus đang tiếp tục thích nghi khi nó lây nhiễm ngày càng
nhiều người trong chúng ta.
Bài thuyết trình của Giáo
sư David Robertson, từ Đại học Glasgow hôm thứ Sáu, kết luận: "Virus
có thể sẽ tạo ra các đột biến thoát khỏi vaccine."
Điều đó sẽ đặt chúng ta
vào một vị trí tương tự như bệnh cúm, nơi các loại vaccine cần phải được cập nhật
thường xuyên. May mắn thay, các loại vaccine chúng ta có rất dễ điều chỉnh.
VIDEO :
Người
Việt ở Little Saigon: 'Covid làm tôi muốn đứt hơi'
https://www.bbc.com/vietnamese/world-55391581
***
TIN LIÊN QUAN
Covid-19: Nhiều nước EU
đóng cửa với Anh do biến thể virus mới
21 tháng 12 năm 2020
.
Video,Người Việt mắc
Covid ở Mỹ: 'Virus làm tôi muốn đứt hơi', Thời lượng 2,28
12 tháng 12 năm 2020
.
Nghệ sĩ gốc
Việt ở Ba Lan tử vong vì Covid-19
20 tháng 12 năm 2020
.
Video,Việt Nam tiêm thử
vaccine Covid-19 trên người, Thời lượng 2,11
18 tháng 12 năm 2020
No comments:
Post a Comment