CÓ NÊN KIỂM DUYỆT THÔNG TIN TRÊN CÁC MẠNG XÃ HỘI? (Phạm Quang Tuấn)

 

CÓ NÊN KIỂM DUYỆT THÔNG TIN TRÊN CÁC MẠNG XÃ HỘI?   

Phạm Quang Tuấn

06:09  11/12/2020   

https://www.facebook.com/pham.q.tuan.940/posts/10158804380189512

 

Việc kiểm duyệt tin tức là một việc rất controversial. Nhưng cũng nên nhớ là những chế độ độc tài toàn trị cộng sản, Nazi lên được và chiếm được chính quyền là nhờ lạm dụng tự do ngôn luận, dùng tuyên truyền, tin vịt, misinformation để lừa dối công chúng, và sau khi chiếm được chính quyền thì chúng mới dùng kiểm duyệt như một chính sách nhất quán để giữ địa vị.

 

Tin vịt, tin giựt gân, thuyết âm mưu luôn luôn có sức hấp dẫn quần chúng mạnh hơn là sự thật. Thời nay, việc tung misinformation trở thành quá dễ dàng nhờ internet và nhất là media mạng xã hội miễn phí, đây là một vấn đề vô cùng mới mẻ và khủng khiếp chưa ai lường được.

 

Khác với cộng sản, phát xít, Nazi, các chế độ dân chủ vươn lên là nhờ sự tôn trọng sự thật. Nếu có kiểm duyệt thì chỉ là sự bất đắc dĩ khi quyền tự do ngôn luận bị lạm dụng, như nó đã từng bị bởi cộng sản, phát xít, Nazi.

 

Tuy đề cao tự do ngôn luận, nhưng thực ra trong các chế độ dân chủ tiền-internet luôn luôn có một sự kiểm duyệt “de facto” (trên thực tế): thông tin chỉ lan truyền rộng qua báo chí, và các báo chí luôn luôn tự kiểm duyệt mình. Họ tuân thủ journalistic ethics – đạo đức báo chí – và tránh đăng những thuyết âm mưu, tin không kiểm chứng… Dĩ nhiên, tuân thủ nhiều hay ít tùy theo từng báo, nhưng những báo tuân thủ nghiêm ngặt thì dần dần có uy tín vững vàng như The London Times, The New York Times… còn những báo tuân thủ kém thì trở thành báo lá cải, và ai cũng biết báo nào uy tín, báo nào lá cải.

 

Thời nay khác, ai cũng có thể lập ra một tờ “báo”, một “trang tin”, một “youtube channel”, có thể được cả trăm ngàn người follow trong một thời gian ngắn, và những người mới đi vào thế giới thông tin quốc tế, còn kém bản lãnh tri thức, không biết đánh giá, dễ bị lôi cuốn trong hỏa mù. Những trang tin vịt như Epoch Times, QAnon… được đọc và tin bằng hay hơn những báo chí xây dựng uy tín từ mấy chục hay mấy trăm năm. Vì vậy, việc kiểm duyệt tin vịt trên mạng, tuy đáng tiếc, nhưng không thể tránh được.