The Economist
Đỗ
Đặng Nhật Huy biên dịch
15/04/2021
http://nghiencuuquocte.org/2021/04/15/the-gioi-hom-nay-15-04-2021/
Hàng trăm lãnh đạo tập đoàn và công ty Mỹ,
bao gồm Amazon, Google và Starbucks, đã cùng ký một tuyên bố chung phản đối
“các luật phân biệt đối xử” có thể hạn chế quyền bỏ phiếu. Vào tháng 3,
bang Georgia đã thay đổi luật bỏ phiếu của họ, dẫn đến các cáo buộc hạn chế quyền
bỏ phiếu, đặc biệt là của người da đen. Tổng thống Joe Biden gọi các sửa đổi
này là “Jim Crow của thế kỷ 21”; trong khi đó Donald Trump kêu gọi tẩy chay bất
kỳ công ty nào phản đối các luật này.
Chúng ta đang bước vào mùa công bố thu nhập
quý đầu năm ở Mỹ, với ba ngân hàng sẽ khai cuộc. Thu nhập của JPMorgan Chase
tăng gấp 5 lần lên 14,3 tỷ USD trong ba tháng đầu năm, so với cùng kỳ 2020. Goldman
Sachs cũng tăng thu nhập gấp sáu lần so với cùng kỳ để đạt mức kỷ lục 6,7 tỷ
USD. Con số của Wells Fargo tăng gần gấp bảy lần, lên 4,7 tỷ đô la.
Tổng thống Joe Biden chính thức tuyên bố Mỹ
sẽ rút phần lớn quân đội khỏi Afghanistan vào ngày 11 tháng 9, đúng 20
năm sau vụ khủng bố khiến Mỹ bước vào cuộc chiến này. Các đồng minh NATO dự kiến
sẽ nối bước. Hiện tại có
2.500 lính Mỹ đang đóng quân ở Afghanistan, cùng với 7.000 lính khác từ các nước
chủ yếu thuộc NATO.
Một công tố viên Minnesota cho biết Kim
Potter, viên cảnh sát da trắng đã bắn chết một người đàn ông da đen vì nghĩ
đang cầm súng điện, sẽ bị buộc tội ngộ sát cấp độ hai. Vụ nổ súng này đã
dẫn đến nhiều đêm biểu tình ở Trung tâm Brooklyn, ngoại ô Minneapolis, nơi xảy
ra vụ việc. Cả bà Potter và cảnh sát trưởng đều đã từ chức.
Cổ phiếu Coinbase hôm nay lên sàn
Nasdaq với giá 381 đô la. Là sàn giao dịch tiền điện tử đầu tiên được niêm yết
trên thị trường chứng khoán Mỹ, nên màn ra mắt ấn tượng này cũng không có gì
đáng ngạc nhiên. Chỉ trong quý vừa qua, người dùng đã giao dịch tới khoảng 335
tỷ đô la trên nền tảng của họ cùng với 223 tỷ đô la trong tài khoản – hơn một
phần mười giá trị của tất cả các loại tiền điện tử trên thế giới.
Anh, Pháp và Đức nói với Iran rằng quyết
định làm giàu uranium đến độ tinh khiết 60% và lắp đặt 1.000 máy ly tâm mới tại
cơ sở hạt nhân Natanz có nguy cơ phá hỏng các cuộc đàm phán quay lại thỏa thuận
Iran, vốn sẽ nối lại tại Vienna từ hôm nay. Mặc dù không đạt 90% độ tinh khiết
cần thiết để chế tạo vũ khí, nhưng con số này vẫn vượt xa giới hạn 3,67% của thỏa
thuận.
Siêu lừa Bernie Madoff đã chết trong
nhà tù Mỹ ở tuổi 82. Hồi năm 2009, Madoff bị kết án 150 năm tù sau khi nhận tội
điều hành một mô hình Ponzi, theo đó lấy của người đến sau thanh toán cho nhà đầu
tư đến trước. Vụ lừa đảo của ông ta liên quan đến hàng chục tỷ đô la và cũng là
lớn nhất trong lịch sử tài chính.
TIÊU
ĐIỂM
Mỹ sẽ rút quân khỏi
Afghanistan trước ngày 11/9
Tổng thống Joe Biden chính thức tuyên bố rút gần
như toàn bộ 2.500 lính Mỹ còn lại ở Afghanistan trước ngày 11 tháng 9, đúng dịp
kỷ niệm 20 năm cuộc tấn công đã khiến Mỹ tham chiến. Ngay từ năm 2009, ông
Biden, người rõ ràng không thích khái niệm “chiến tranh vĩnh viễn” của Mỹ, đã
kêu gọi rút hầu hết quân đội khi vẫn còn là phó tổng thống của Barack Obama.
Song, ông Obama lại gửi thêm 17.000 lính.
Tuy nhiên, việc Mỹ rời đi không đồng nghĩa với
việc người Afghanistan sẽ có hòa bình. Kabul và một số thành phố lớn khác đang
bị bao vây bởi các nhóm chiến binh, những người đang thống trị ở các vùng nông
thôn. Do đó nước này đứng trước nguy cơ xảy ra nội chiến, và có lẽ là một cuộc
tiếp quản Kabul của Taliban. Đó sẽ là thảm họa. Mọi chuyện có thể khác đi nếu
ông Biden tiếp tục tài trợ cho nhà nước Afghanistan và thúc đẩy chính phủ cùng
với Taliban tiến tới một thỏa thuận hòa bình. Nhưng nó là một canh bạc mạo hiểm
chẳng sáng sủa lắm.
Anh và EU vẫn còn
tranh cãi về Bắc Ireland
Hôm nay là hạn chót để Anh trả lời đơn khiếu nại
pháp lý của EU về việc nước này đơn phương kéo dài ân hạn cho cái gọi là giao
thức Bắc Ireland, trong đó hoãn kiểm tra hải quan đầy đủ đối với thực phẩm siêu
thị xuất khẩu từ Anh đến Bắc Ireland. Với việc Anh đã rời khỏi liên minh thuế
quan và thị trường chung EU nhưng Bắc Ireland vẫn thuộc cả hai, thì kiểm tra hải
quan là cần thiết. Cho đến nay, EU không hài lòng với câu trả lời của Anh và sẽ
tiếp tục các hành động pháp lý.
Trong khi đó Nghị viện châu Âu lại một lần nữa
hoãn phê chuẩn hiệp ước Brexit. Dù vậy, hai bên vẫn đang đàm phán để cải thiện
cách thức hoạt động của giao thức, điều có thể dẫn đến một cuộc họp chính trị sớm
giữa các nhà đàm phán. Hiện Bắc Ireland đang có bạo động, chủ yếu là ở những người
trẻ ủng hộ Anh. Động lực của họ một phần là để phản đối việc kiểm tra hải quan
giữa tỉnh này và phần còn lại của Liên hiệp Anh, điều mà nhiều người coi là một
bước tiến tới sự tan rã của Liên hiệp.
Giới quốc phòng Mỹ
lo ngại về các lỗ hổng an ninh của GPS
Hội nghị của Viện Chiến lược Quốc phòng, nơi tập
hợp các chuyên gia quốc phòng từ các chính phủ, doanh nghiệp và học viện ở
Washington, DC, sẽ bế mạc hôm nay. Sự kiện này đã gây xôn xao về vấn đề điểm yếu
của các hệ thống định vị toàn cầu cũng như các mạng vệ tinh phát vị trí và thời
gian chính xác khác. Theo cơ quan liên chính phủ Eurocontrol, số sự cố do phi
công báo cáo đã tăng từ 164 trong năm 2017 lên 3.564 vào năm 2019.
Doanh số bán thiết bị gây nhiễu chống theo dõi
cá nhân hiện đang bùng nổ. Các thiết bị quân sự tương đương cũng được dùng để
làm gián đoạn các hoạt động của đối phương, và ngăn Nga can thiệp vào các thiết
bị tiếp sóng dân dụng. Một thiết bị khác, có chức năng truyền tín hiệu giả,
cũng đang ngày càng cải thiện. Một số chuyên gia tin chính các thiết bị này có
thể đã “dụ” các tàu vô tình đi vào vùng biển Iran. Ngoài ra các vệ tinh định vị
rất dễ bị tấn công. Do đó, khó khăn sẽ ở phía trước đối với các mạng viễn
thông, trung tâm dữ liệu và thiết bị lưới có sử dụng chỉ dẫn thời gian từ vệ
tinh. Hội nghị này tập trung vào các biện pháp đối phó và các phương án dự
phòng, nhưng thời gian đang cạn dần. Các nghị sĩ muốn quân đội Mỹ phải khắc phục
được những vấn đề này vào năm 2023.
Thống đốc mới của
ngân hàng trung ương Thổ Nhĩ Kỳ chủ trì cuộc họp đầu tiên
Sahap Kavcioglu, thống đốc mới của ngân hàng
trung ương Thổ Nhĩ Kỳ, hôm nay sẽ chủ trì cuộc họp ủy ban chính sách tiền tệ đầu
tiên của ông. Chỉ mới tháng trước, tổng thống Thổ Nhĩ Kỳ Recep Tayyip Erdogan
đã thay thế Naci Agbal, vị thống đốc kỹ trị cam kết tuân thủ kỷ luật tiền tệ, bằng
ông Kavcioglu, một nhân vật ít tiếng tăm. Quyết định này đã phá hủy niềm tin
vào ngân hàng trung ương. Hơn nữa, ông Kavcioglu lại đồng ý với ông Erdogan rằng
lãi suất cao gây ra lạm phát, trong khi chỉ chưa đầy hai năm tổng thống đã sa
thải ba thống đốc ngân hàng.
Đồng lira đã mất 11% giá trị so với đồng đô la
kể từ khi ông Agbal mất chức. Lãi suất cao hơn sẽ giúp ổn định đồng tiền, giảm
tốc độ lạm phát (hiện trên 16%) và giúp nhà đầu tư yên tâm hơn về ông Kavcioglu.
Nhưng hầu hết các nhà phân tích dự đoán ngân hàng sẽ giữ lãi suất ổn định trong
hôm nay và bắt đầu cắt giảm chúng vào cuối năm. Đồng lira bước vào năm 2021 như
là một trong những đồng tiền hoạt động tốt nhất trong số các đồng tiền mới nổi.
Giờ đây nó có thể sẽ kết năm ở dưới đáy bảng xếp hạng.
No comments:
Post a Comment