The
Economist
Đỗ Đặng Nhật Huy
biên dịch
27/04/2021
http://nghiencuuquocte.org/2021/04/27/the-gioi-hom-nay-27-04-2021/
Ủy ban Châu Âu đã bắt đầu các thủ tục pháp
lý chống lại AstraZeneca vì cáo buộc vi phạm hợp đồng. Mấu chốt của vụ
kiện là việc hãng dược này không cung cấp đủ 100 triệu liều vắc xin covid-19
cho khối trong quý đầu năm 2021; cụ thể chỉ phân phối được khoảng một phần ba.
Hoạt động tiêm chủng ở EU chậm hơn so với Mỹ và Anh.
Mỹ sẽ bắt đầu chia sẻ kho dự trữ vắc-xin AstraZeneca
của họ với thế giới sau khi các cuộc thanh tra an toàn của liên bang hoàn tất.
Chính quyền không nêu rõ lô thuốc này, có khả năng lên tới 60 triệu liều, sẽ được
chuyển tới nước nào, nhưng được biết Mỹ đưa ra cam kết trên ngay sau cuộc nói
chuyện giữa Tổng thống Joe Biden và thủ tướng Ấn Độ Narendra Modi.
Số ca nhiễm covid-19 mới theo ngày ở Ấn Độ ngày thứ năm liên tiếp
lập kỷ lục thế giới. Theo đó cứ ba ngày nước này lại ghi nhận thêm 1 triệu ca mới.
Chỉ trong ngày Chủ nhật, họ ghi nhận gần 353.000 ca mới và 2.812 ca tử vong, với
con số thực tế được cho là cao hơn nhiều. Mỹ, Anh và châu Âu đã cam kết gửi các
vật tư y tế bao gồm oxy và máy thở. Làn sóng lây nhiễm thứ hai xuất phát một phần
từ các biến thể virus mới đã đẩy hệ thống y tế nước này đến bờ vực sụp đổ.
Các công tố viên Nga đã ra lệnh cho các nhóm vận động ủng hộ Alexei
Navalny, thủ lĩnh phe đối lập đang ngồi tù, ngừng các hoạt động của họ. Lệnh
này được đưa ra ngay trước một phán quyết tòa án được cho là sẽ gán cho Quỹ Chống
Tham nhũng, tổ chức chính trị của ông Navalny, là “cực đoan”. Nhãn này thường
chỉ dành cho các nhóm khủng bố hoặc tổ chức tôn giáo. Ngoài ra hàng chục nhân
viên của ông Navalny cũng đã bị bắt trong những tuần gần đây.
Chính phủ Trung Quốc mở rộng cuộc điều tra chống độc quyền của họ
ra khỏi phạm vi gã khổng lồ thương mại điện tử Alibaba, theo đó giờ đây nhắm
vào cả Meituan. Một loạt các cáo buộc lạm dụng của gã khổng lồ giao đồ ăn này
đang bị điều tra, bao gồm các thỏa thuận độc quyền bắt buộc với nhà hàng và
thương nhân, được gọi là “chọn một trong hai”.
Các công tố viên Thổ Nhĩ Kỳ đã ra lệnh bắt giữ 532 nghi phạm, bao
gồm 459 quân nhân, có liên hệ với Fethullah Gulen, một giáo sĩ Hồi giáo sống
lưu vong ở Mỹ. Chính phủ quy trách nhiệm cho ông Gulen về cuộc đảo chính thất bại
vào năm 2016 khiến hơn 250 người chết. Ông Gulen phủ nhận có liên quan. Sau cuộc
đảo chính đã có khoảng 150.000 công chức bị sa thải hoặc đình chỉ.
Tòa án Tối cao Mỹ cho biết họ sẽ xét xử một vụ
kiện đệ trình bởi Hiệp hội Súng trường Quốc gia, theo đó có thể xác định liệu
hiến pháp có cho phép người Mỹ có quyền mang súng bên ngoài nhà của họ hay
không. Vụ này sẽ được tòa xử vào mùa thu năm nay; đây là vụ kiện đầu tiên về
quyền sở hữu súng mà tòa nhận thụ lý kể từ khi Amy Coney Barrett được đề cử làm
chánh án, vốn giúp tỷ số của tòa nghiêng 6-3 về cánh bảo thủ.
TIÊU
ĐIỂM
Làn sóng dịch kinh
khủng của Ấn Độ
Trong bối cảnh tăng 350.000 ca covid-19 mới mỗi ngày, giờ đây tin tốt ở Ấn
Độ còn hiếm hơn cả oxy y tế. Dù thế vẫn có một điểm sáng nhỏ: số ca nhiễm mới ở
thủ đô thương mại Mumbai đang giảm. Hôm qua con số này giảm xuống dưới 4.000,
thấp hơn một nửa so với mức tăng trung bình hàng ngày của tháng trước. Làn sóng
thứ hai đáng sợ của Ấn Độ khởi nguồn từ chính Mumbai, do đó dấu hiệu này cho thấy
số ca nhiễm có thể sẽ sớm đạt đỉnh trên khắp đất nước.
Song virus vẫn tiếp tục tàn phá. Hiện tại ở thủ đô Delhi cứ xét nghiệm
ba người sẽ cho ra một ca dương tính covid, trong khi ở Kolkata, thủ phủ Tây
Bengal, tỉ lệ này là một trên hai. Còn ở vùng nội địa nông thôn xa xôi đông dân
thì không thể thống kê, vì rất ít người được xét nghiệm. Chúng ta chỉ có thể biết
rằng các bệnh nhân đang chết vì thiếu oxy còn các giàn hỏa táng ngày đêm rực lửa.
Người Ấn Độ đang phải chịu đựng cuộc khủng hoảng tồi tệ nhất trong nhiều thế hệ
qua.
Tesla đối mặt nhiều
đối thủ cạnh tranh
Trước khi tham gia chương trình “Saturday Night Live” vào ngày 8 tháng
5, Elon Musk có một số câu hỏi nghiêm túc cần trả lời khi hãng xe điện của ông
báo cáo thu nhập quý đầu năm vào hôm nay. Trong đó sẽ có nhiều phần về các mối
đe dọa cạnh tranh. Trước tiên là Trung Quốc, nguồn tăng trưởng lớn của Tesla.
Tesla đang không còn được các quan chức chào đón cuồng nhiệt nữa, thay vào đó
các công ty nước này đang trở thành các tâm điểm mới. Và cũng không sáng suốt nếu
tranh cãi với chính quyền. Tiếp đến là châu Âu, nơi các nhà sản xuất ô tô lâu đời
đang đẩy mạnh sản xuất xe điện. Câu hỏi chính là khi nào Tesla có thể bắt đầu sản
xuất ô tô tại nhà máy mới gần Berlin và họ có thể dẫn trước các đối thủ như
Volkswagen của Đức trong bao lâu.
Đối với công nghệ tự lái, điều khiến một số nhà đầu cơ rất phấn khởi về
công ty, ông Musk cũng sẽ bị chất vấn về vụ tai nạn nguy hiểm của chiếc Tesla
Model S ở Texas khiến hai người thiệt mạng.
Ủy ban Nghiệp vụ
Thị trường Mở Mỹ họp kỳ tháng 4
Khi kết thúc cuộc họp kéo dài hai ngày bắt đầu từ hôm nay, Cục Dự trữ
Liên bang (Fed) sẽ thông báo giữ lãi suất ở mức thấp chưa từng có là 0-0,25%.
Hiện đã có những dấu hiệu rõ ràng về một cuộc bùng nổ kinh tế sau đại dịch.
Nhưng Mỹ vẫn cần tất cả sự hỗ trợ có thể; trong bối cảnh tỷ lệ thất nghiệp còn
cao.
Vì vậy cuộc họp này sẽ chẳng có gì đáng nói. Tuy thế các nhà đầu tư sẽ
theo dõi hai điều. Thứ nhất là liệu một nền kinh tế đang mạnh lên có khiến Fed
đề cập đến việc giảm mua tài sản hay không. Điều này có vẻ khó xảy ra. Hầu hết
các nhà đầu tư đều dự đoán các “tuyên bố hạ nhiệt” như vậy phải đến nửa cuối
năm nay mới xuất hiện một cách nghiêm túc. Thứ hai là về chính sách tiền tệ mới
của Fed. Các nhà quản lý ngân hàng trung ương nói giờ họ có thể chấp nhận lạm
phát cao hơn mục tiêu trước đây nhằm hỗ trợ việc làm. Nhưng sự khoan dung này sẽ
kéo dài được bao lâu? Cuộc họp hôm nay là một cơ hội tốt để mang đến một số
thông tin cần thiết.
Đại diện hai phe đảo
Síp gặp Tổng Thư ký LHQ
Hôm nay, các lãnh đạo chính phủ Síp và khu vực ly khai của Thổ Nhĩ Kỳ ở
phía bắc hòn đảo sẽ gặp tổng thư ký Liên Hợp Quốc António Guterres tại Geneva để
thảo luận về việc thống nhất. Vòng đàm phán gần đây nhất giữa chính phủ Síp
thân Hy Lạp được quốc tế công nhận và phe ly khai thân Thổ Nhĩ Kỳ đã sụp đổ
cách đây 4 năm. Giờ đây họ đang được yêu cầu quyết định xem có nên tiến hành
đàm phán hay không.
Khó tìm ra điểm chung giữa hai bên. Phe Síp thân Hy Lạp vẫn cam kết thực
hiện giải pháp một nhà nước, trong đó hai cộng đồng sẽ chia sẻ một chính phủ
liên bang nhưng vẫn giữ quyền kiểm soát các vấn đề nội bộ của mình. Lãnh đạo mới
được bầu của vùng Síp thân Thổ Nhĩ Kỳ, Ersin Tatar, và tổng thống Recep Tayyip
Erdogan cho biết đã quá trễ để thống nhất. Họ muốn chia tách hòn đảo này vĩnh
viễn. Gần năm thập kỷ các cuộc đàm phán, bắt đầu từ khi quân đội Thổ Nhĩ Kỳ xâm
chiếm phía bắc hòn đảo, đã không đi đến đâu. Hy vọng về một cuộc thống nhất có
thể sớm tiêu tan.
No comments:
Post a Comment