Lâu nay chúng ta vốn quen thuộc với những dạng người
chuyên phá đám các cuộc biểu tình như Quang Lùn, Lệ Ngọng, Đỗ Anh Minh... và
hay gọi họ với một cái tên chung là dư luận viên, nhưng không phải vậy. Thực ra
dư luận viên, hay còn gọi là tuyên truyền viên chính thức là một lực lượng được
hệ thống tuyên giáo tổ chức chặt chẽ từ trên xuống dưới với khoảng 80 ngàn
thành viên khắp cả nước [1]. Lực lượng này có nhiệm vụ làm công tác tuyên truyền
những luận điệu của đảng cầm quyền, bất kể nó đúng sai hay ngược ngạo thế nào
cũng mặc, miễn là tạo ra trong quần chúng nhân dân một thái độ có lợi cho những
hành động hay chính sách của đảng trong việc điều hành đất nước.
Tuyên truyền viên hay dư luận viên rất đông, nhưng
không nguy hiểm. Họ thường là những người có trình độ thấp kém, đời sống cũng
khó khăn, phát biểu hay viết lách lại ngu dốt, thường chỉ biết chửi bậy là giỏi,
nên không mấy gây ảnh hưởng xã hội theo đúng ý của đảng, mà nhiều khi còn phản
tác dụng, làm trò cười cho thiên hạ.
Có một lực lượng tuy nhỏ, nhưng nguy hiểm hơn dư luận
viên nhiều trong việc định hướng và tuyên truyền cho chế độ. Tôi nhớ không nhầm
thì hình như người đầu tiên gọi lực lượng này với cái tên "bình hoa của chế
độ" là nhà văn Phạm Thị Hoài. Bình hoa của chế độ rất đa dạng, họ không hẳn
phải là quan chức. Họ có thể là doanh nghiệp, nhà văn, nhà báo, diễn viên điện ảnh,
ca sỹ, cầu thủ bóng đá... những người có thu nhập cao, có ảnh hưởng rất lớn
trong xã hội. Đặc điểm chung của họ là tuy không ăn lương của hệ thống tuyên
giáo, nhưng họ nhận được rất nhiều bổng lộc, danh tiếng, lợi ích một cách rất
kín đáo từ nhà nước. Những lợi ích đó họ được hưởng không phải chỉ trong một thế
hệ. Bất cứ ai trong xã hội được gia nhập giai cấp này đều có khả năng được hưởng
những đặc ân lớn trong nhiều đời, từ đời ông đến đời cháu... và cứ thế kéo dài
mãi, nếu họ làm tốt được một việc, đó là dùng ảnh hưởng của mình nói tốt cho đảng
cầm quyền.
Thời bao cấp, khi xã hội nói chung đều nghèo khó thì
những dạng người này có thể nhận diện qua chế độ tem phiếu. "Cán bộ hưởng
cấp đặc biệt và tiêu chuẩn phiếu A, B mua tại cửa hàng 17 phố Tông Đản. Tiêu
chuẩn phiếu C mua ở phố Nhà Thờ, Đặng Dung và Vân Hồ..." [2]. Cứ nhìn họ
đi chợ, mua đồ ở đâu là biết ngay họ là ai. Chẳng thế mà ca dao dân gian Hà Nội
thời bao cấp đã có câu:
"Tôn Đản là của vua quan
Nhà Thờ là của trung gian nịnh thần
Đồng Xuân là của thương nhân
Vỉa hè là của nhân dân anh hùng."
Nhà Thờ là của trung gian nịnh thần
Đồng Xuân là của thương nhân
Vỉa hè là của nhân dân anh hùng."
Ngày nay, khi xã hội không còn bó hẹp như xưa, lực
lượng "bình hoa của chế độ" đã phát triển ở mức cao hơn, tinh vi hơn,
kín đáo hơn nhiều. Họ là những người được hưởng những đặc ân trong không chỉ việc
thoả mãn các nhu cầu của cái mồm, mà còn trong vô vàn những thứ khác. Từ y tế,
giáo dục, văn hoá, cơ hội kinh doanh, cơ hội tiến thân... cho đến những việc rất
bình thường như vi phạm luật giao thông chẳng hạn. Người ta được nghe rất nhiều
những câu chuyện người nổi tiếng, không phải là quan chức nhé, khi họ có vi phạm
luật giao thông bị cảnh sát giữ lại, họ chỉ cần xuống xe cười tươi, bắt tay
chào hỏi dăm ba câu. Thế là mọi chuyện coi như xong, coi như không có gì xảy
ra. Chuyện này phổ biến đến mức trong xã hội, mọi người nghiễm nhiên coi việc
đó là bình thường, là chuyện mà những người "nổi tiếng" này đáng được
hưởng quyền miễn trừ so với người khác. Và rồi như một tất yếu, không phải chỉ
có chuyện "con con" như vi phạm giao thông, có những chuyện còn lớn
hơn như việc gia đình cô ca sỹ Mỹ Linh lấy đất rừng phòng hộ làm biệt phủ. Cũng
có dăm ba bài báo kêu ca trước đây xong rồi thôi, chả có chuyện gì xảy ra. Và rồi
rất trớ trêu, cô ca sỹ hạng diva danh giá ngất trời với biệt phủ to đùng trong
khu vực rừng phòng hộ huyện Sóc Sơn ngoài ca hát lại được an yên tham gia công
việc trong chương trình Nhà chống lũ... he he
Chuyện lùm xùm của ca sỹ Mỹ Linh trong việc phát
ngôn về nhà hát giao hưởng đặt ở Thủ Thiêm nhiều người nói rồi, tôi không bàn đến
việc này nữa. Điều đáng nói là không chỉ riêng chuyện của ca sỹ Mỹ Linh, mà còn
nhiều người được coi (hay tự coi) là giới tinh hoa của xã hội. Trong khi được
nhận những đặc ân của chế độ ban phát, mà nguồn gốc cũng từ sự đóng góp của giới
bình dân, họ đã ở đâu khi đất nước nát tan? Từ chuyện chủ quyền biển đảo quốc
gia bị xâm phạm, chuyện ô nhiễm môi trường, chuyện cá chết hàng loạt, chuyện y
tế giáo dục xuống cấp... giới "tinh hoa" của xã hội này hầu hết chỉ lặng
im, dăm ba người phát biểu vu vơ, khuyên bảo bảo quần chúng hãy bình tĩnh và
tin vào đường lối sáng suốt của đảng và nhà nước... bla bla... Chỉ có rất rất
ít những người nổi tiếng dám mở mồm phản bác, dám lên tiếng bảo vệ những lợi
ích của đa số người dân. Những người mạnh mẽ nhất này có thể kể đến như nhà thơ
Đỗ Trung Quân, nhà văn Bọ Lập, diễn viên điện ảnh Tùng Dương, diễn viên sân khấu
Vượng Râu... và một số ít người khác nữa tôi không tiện nhắc. Những người này
có thể bắt đầu dám mở mồm phản kháng trước sau nhau một chút, nhưng cầm chắc nhẹ
sẽ là sẽ bị đưa vào tầm ngắm, bị an ninh kiềm toả, bị gây khó khăn trong hoạt động
văn hoá, thậm chí nặng thì bị gông cổ nhốt chơi vào tù vài tháng để điều tra
làm rõ cho vui.
Trong cái tháp ngà của mình, với đầy đủ những ân sủng
mà chế độ ban cho, giới "tinh hoa" bấy lâu nay hầu như chẳng quan tâm
gì đến nỗi đau trong hiện thực của người dân. Không những thế, bằng danh tiếng,
tri thức và vị thế xã hội mà họ có được, giới tinh hoa này còn xa gần dùng những
xảo ngữ, những giá trị nhân văn, học thuật, văn hoá ở mãi tít tận đâu để bênh vực
cho nhà cầm quyền, để làm chệch hướng dư luận xã hội trong việc đòi hỏi phanh
phui những việc thối nát, đòi hỏi tìm ra cho được những kẻ phải chịu trách nhiệm
với thực trạng đất nước hiện nay.
Một quan chức phát biểu gì nghe có thể rất oai.
Nhưng không thể có sức mạnh ghê gớm lay động quần chúng bằng giới "tinh
hoa" xã hội. Các chế độ độc tài trên toàn thế giới không phải chỉ là ở các
nước cộng sản từ xa xưa đã ý thức rất rõ điều này. Chính vì thế mà Việt Nam, một
nước hiện nay được xếp hạng dân chủ thứ 140/167 [3] lại càng quan tâm đến việc
vừa ẵm bế, vừa khống chế giới tinh hoa xã hội này. Với sức mạnh của mình, giới
tinh hoa có thể làm chuyển biến sự suy nghĩ của toàn xã hội, và thật là thảm hoạ
nếu mục đích đó để bảo vệ cho một nhà nước, một chế độ, một tầng lớp thiểu số
ngang nhiên thống trị và bóc lột những người khác.
Matin Luther King từng nói: "Trong thế giới này, chúng ta không chỉ xót xa vì những hành động
và lời nói của người xấu mà còn cả vì sự im lặng đáng sợ của người tốt".
Sự im lặng của người tốt theo tôi nguyên nhân chính là do họ bị ảnh hưởng, bị
tuyên truyền, bị lừa mị từ giới tinh hoa xã hội, chứ không phải từ lời phủ dụ của
một quan chức nào đó. Và vì thế, theo như lời hứa trên facebook, tôi phải viết
ra hẳn một bài như thế này để mọi người thức tỉnh, để nhận rõ chân tướng ai là
ai trong cái mớ người lấp lánh ở trên cao kia. Họ không đáng được nhận sự trân
trọng. Ánh hào quang họ có chỉ là do nhà cầm quyền chăng mấy cái cái dây đèn
trang trí lên người anh này chị kia trong khung cảnh tối tăm của đất nước. Nếu
thực sự đất nước này có tinh hoa dẫn dắt, chúng ta đã có thể sống một cuộc đời
an yên không phải lo những thứ tầm thường gạo mắm, khói bụi, bệnh dịch, lụt lội
giữa phố... như ai kia.
Và theo tôi, trước khi định làm điều gì to tát cho đất
nước như đấu tranh dân chủ, nhân quyền... hãy đập bẹp mấy cái loa của chế độ
đi./.
[1] 80 ngàn dư luận viên: https://laodong.vn/…/ca-nuoc-co-gan-80000-tuyen-truyen-vien…
[2] Một thời tem phiếu: http://hanoimoi.com.vn/…/Pho…/527106/mot-thoi-tem-phieu-tiep
[3] Chỉ số dân chủ: https://vi.m.wikipedia.org/wiki/Chỉ_số_dân_chủ
No comments:
Post a Comment