46
năm cấm tín đồ Hòa Hảo kỷ niệm “Ngày Đức Thầy vắng mặt”: Chính quyền chưa nguôi
hận?
NGUYÊN
VŨ -
LUẬT KHOA
06/04/2021
46 năm qua, người Hòa Hảo chưa một lần được
làm lễ trọn vẹn cho Giáo chủ Huỳnh Phú Sổ.
Chức sắc Phật giáo
Hòa Hảo tại Sài Gòn năm 1968. Ảnh: Keystone Features. Phòng đọc giảng của Phật
giáo Hòa Hảo ở miền Tây năm 1966. Ảnh: Mark Gayn /Toronto Star.
*****
Vào những ngày này, nếu
đi qua tỉnh An Giang, bạn sẽ thấy có những ngôi nhà treo băng-rôn, dựng
bàn thờ trước nhà, có thể trên bàn sẽ đặt một bức hình của một người đàn ông mặc
áo dài đen với tóc dài búi ra phía sau. Người đàn ông đó chính là Giáo chủ Phật
giáo Hòa Hảo Huỳnh Phú Sổ.
https://saigonnhonews.com/wp-content/uploads/2021/04/duc-thay-6-.jpg
Ông Huỳnh Phú Sổ (ảnh tư liệu)
Liên tục đàn áp
Đáng lý ra, các tín đồ phải
diễu hành trên đường phố, phải quần tụ giáo dân để tưởng nhớ sự kiện ra đi của
thầy mình, nhưng họ không thể. Những ngôi nhà treo băng-rôn và dựng bàn thờ ấy
là những gia đình thật sự can đảm.
Trong một bức thư gần
đây, Giáo hội Phật giáo Hòa Hảo Thuần túy tuyên
bố năm nay dù phải trả giá như thế nào thì họ vẫn kiên quyết tưởng niệm
người sáng lập ra tôn giáo của họ.
Khi bạn đang đọc bài viết
này, chính quyền tỉnh An Giang đã bố trí hai chốt canh để chặn người dân vào điểm
lễ chính tưởng niệm vị giáo chủ, theo thông
tin từ Giáo hội Phật giáo Hòa Hảo Thuần túy.
https://2xjs7y10oiyz26vqxu2hok6y-wpengine.netdna-ssl.com/wp-content/uploads/2021/04/image-1.png
Công an lập chốt
canh tại đường dẫn vào điểm lễ chính của Giáo hội Phật giáo Hòa Hảo Thuần túy
vào ngày 5/4/2021, trước lễ tưởng niệm một ngày. Ảnh: Lê Quang Hiển.
Còn ngày lễ nào quan trọng
hơn trong lòng người Việt bằng ngày giỗ của ông bà, cha mẹ hay những người mà bạn
kính yêu nhất của mình? Bạn sẽ cảm thấy như thế nào nếu ngày giỗ đó bị người
khác phá hoại, ngăn cấm tổ chức?
Tín đồ Phật giáo Hòa Hảo
là người biết rõ cảm giác đó nhất. 46 năm qua, các tín đồ Phật giáo Hòa Hảo đã
chịu cảm giác đó mà không có một lời giải thích từ chính quyền.
Năm 2007, cựu Thủ tướng
Võ Văn Kiệt trả
lời trên BBC tiếng Việt về hòa giải dân tộc: “Kẻ thù của Việt Nam là
Pháp trước đây, kẻ thù Việt Nam là Mỹ sau này, kẻ thù Việt Nam là Trung Quốc
đánh biên giới phía Bắc, chúng ta cũng khép lại quá khứ được, thì tại sao chúng
ta lại không khép lại quá khứ ấy mà lại cứ đố kỵ lẫn nhau”. ”Hơn 30 năm rồi,
năm nay nữa là 32 năm, không có lý do gì giữa chúng ta với nhau không hòa giải
được”, ông Võ Văn Kiệt nói.
Năm nay đã năm thứ 46,
nhưng chính quyền Việt Nam có lẽ vẫn chưa khép lại hoàn toàn quá khứ với Phật
giáo Hòa Hảo.
https://2xjs7y10oiyz26vqxu2hok6y-wpengine.netdna-ssl.com/wp-content/uploads/2021/04/image-2.png
Một gia đình theo
Phật giáo Hòa Hảo dựng cờ, băng-rôn và bàn thờ tưởng niệm vị giáo chủ. Ảnh:
Giáo hội Phật giáo Hòa Hảo Thuần túy.
Những thù hằn chưa được rửa
trôi
Vào ngày 16 tháng 4 năm
1947, nhằm ngày 25 tháng Hai âm lịch, Giáo chủ Phật giáo Hòa Hảo Huỳnh Phú Sổ
đã mất tích bí ẩn trong một cuộc họp hòa giải mâu thuẫn với đại diện Việt Minh.
Đến nay, hậu thế vẫn chưa biết chuyện gì đã thật sự xảy ra với vị giáo chủ.
Sự kiện trọng đại này đã ảnh
hưởng đến hàng triệu tín đồ Phật giáo Hòa Hảo. Dưới hai chế độ Việt Nam Cộng
Hòa, nơi nào có người Hòa Hảo thì nơi đó không có người Việt Cộng.
Một
viên chức Mỹ nói với hãng tin United Press International vào năm 1966
rằng tại An Giang, người Mỹ không cần nhúng tay vào để chống Việt Cộng, tất cả
là nhờ có người Hòa Hảo.
https://2xjs7y10oiyz26vqxu2hok6y-wpengine.netdna-ssl.com/wp-content/uploads/2021/04/image-3.png
Ngay sau ngày
30/4/1975, Phật giáo Hòa Hảo bị xem là một tôn giáo phản cách mạng. Hàng triệu
người theo đạo này ở miền Tây đã không được thực hành tôn giáo của mình sau năm
1975. Trong ảnh là một cuộc tụ họp đông đảo tín đồ để kỷ niệm ngày Huỳnh Phú Sổ
lập ra Phật giáo Hòa Hảo. Ảnh: Tư liệu của Phật giáo Hòa Hảo.
Mối thù hằn nặng nề giữa
người Hòa Hảo và người cộng sản đã kéo dài đến tận sau năm 1975.
Sau 30-4-1975, người Hòa
Hảo là một trong các tín đồ tôn giáo bị chính quyền mới đàn áp nặng nề nhất.
Báo chí phương Tây đã
ghi nhận sự kiện tử thủ của các quân nhân theo Phật giáo Hòa Hảo ở một
số khu vực miền Tây như Châu Đốc, Long Xuyên.
Báo Công an Nhân
dân cũng đã
ghi nhận một sự kiện về chuyện tử thủ của người Hòa Hảo vào đầu tháng
5/1975. Theo báo này, có khoảng 10.000 lính Bảo An Đoàn (tên đơn vị quân đội của
Phật giáo Hòa Hảo) kéo về bảo vệ Tổ đình sau khi Sài Gòn sụp đổ. Các thủ lĩnh Bảo
An Đoàn đã yêu cầu thành lập các khu tự trị ở Long Xuyên và Châu Đốc. Ngày
3-5-1975, phía cộng sản đã ép 8.000 lính Bảo An Đoàn giao nộp khí giới.
Theo Nguyễn Long Thành
Nam, Tướng Trần Văn Trà cũng đã ghi lại trong hồi
ký rằng quân Bảo An Đoàn với khoảng 14 nghìn lính vũ trang đã tử thủ ở
Tây An Cổ Tự để ngăn bước tiến của quân cộng sản vào miền Nam. Tây An Cổ Tự là
giáo phái tiền thân của Phật giáo Hòa Hảo, nằm bên chân núi Sam, thuộc thành phố
Châu Đốc ngày nay.
Đến đầu năm 1978, báo chí
quốc tế loan
truyền một bản tin trên đài phát thanh ở Việt Nam về lính Bảo An Đoàn
rằng chính quyền đã bắt 250 “tàn quân của chế độ bù nhìn”, giết chết 35 người
và kêu gọi 15 người đầu hàng, tịch thu 50 khẩu súng các loại cùng 5.000 viên đạn,
lựu đạn và bốn bộ đàm ở huyện Chợ Mới.
Sau 30-4-1975, Phật giáo
Hòa Hảo bị cấm hoạt động, tất cả các tài sản, đình chùa, cơ sở từ thiện đều bị
tịch thu. Chính quyền tiến hành kiểm soát nghiêm ngặt những vùng đất của người
Hòa Hảo.
Cho đến năm 1999, chính
quyền cho phép tôn giáo này hoạt động trở lại qua một giáo hội được kiểm soát
chặt chẽ có tên Giáo hội Phật giáo Hòa Hảo.
Giáo hội mới cũng tổ chức
những ngày lễ lớn của đạo như ngày sinh giáo chủ, ngày sáng lập đạo nhưng chưa
bao giờ chính thức tổ chức tưởng niệm “Ngày Đức Thầy vắng mặt”.
https://saigonnhonews.com/wp-content/uploads/2021/04/2-sbtn.jpg
Tín đồ Phật giáo Hòa Hảo bày tỏ phản đối nhà cầm quyền
cộng sản Việt Nam (ảnh MXH)
Lý do nào để ngăn cấm tổ chức
ngày giỗ?
Thử nghĩ xem vì sao ai đó
phải cấm người khác làm lễ giỗ dành cho người đã khuất? Bạn khó có thể nghĩ ra
một lý do nào.
Đối với lễ tưởng niệm
Giáo chủ Huỳnh Phú Sổ, có thể chính quyền muốn người Hòa Hảo quên đi sự kiện Huỳnh
Phú Sổ tử nạn vì nó có liên quan đến Việt Minh chăng? Nhưng phải mất bao lâu để
các tín đồ này quên đi cái chết của một người mà họ kính trọng nhất? Có lẽ là
không bao giờ.
Hoặc chính quyền không muốn
tụ tập đông người, nhưng vì sao những lễ khác của Giáo hội Phật giáo Hòa Hảo được
phép tập trung đông người, có sự tham dự của chính quyền?
Tín đồ Phật giáo Hòa Hảo
độc lập hiện nay không còn là lực lượng được vũ trang, một phần trong số họ là
những người đã cao tuổi. Vậy việc ngăn cấm lễ tưởng niệm “Ngày Đức Thầy vắng mặt”
có ý nghĩa gì với chính quyền?
Phải chăng việc ngăn cấm
này là một thông điệp dành cho những ai chưa phục tùng chính quyền, hoặc chưa
chịu gia nhập Giáo hội Phật giáo Hòa Hảo do chính quyền kiểm soát?
Trong bối cảnh chính quyền
kêu gọi đoàn kết dân tộc thì việc ngăn cấm ngày lễ này hoàn toàn đi ngược lại
mong muốn đó. Chẳng bao giờ có hòa giải khi một bên vẫn còn xem bên kia là mối
đe dọa tiềm tàng.
Bài phản ánh quan điểm riêng của tác giả. Mọi bài
bình luận xin gửi cho Luật Khoa tại đây.
*
Đọc
thêm:
Lịch
sử thăng trầm và đầy bi kịch của Phật giáo Hòa Hảo
Phật
giáo Hòa Hảo sau 30/4/1975: Chiến tranh chưa bao giờ kết thúc
No comments:
Post a Comment