Tổng thống đắc cử Joe Biden giữa cơn lốc Cộng hòa thua trận
12/11/20
Bối cảnh hậu bầu cử
Tổng thống Mỹ hiện nay
Kết quả bầu cử Tổng thống
Mỹ ngày 3/11/2020 đã xác nhận ứng cử viên Dân chủ Joe Biden đánh bại đương kim
Tổng thống Cộng hòa Donald Trump để trở thành Tổng thống thứ 46 của Hiệp chủng
quốc Hoa Kỳ.
https://live.staticflickr.com/65535/50593382347_7e65c9fdd7.jpg
Ông Joe Biden sẽ là vị Tổng thống thứ 46 của Hiệp Chủng
Quốc Hoa Kỳ trong ngày 25/01/2021
Bà Kamala
Harris, sinh ngày 10/10/1964, Thượng nghị sĩ của Tiểu bang
California, là phụ nữ đầu tiên đắc cử vào chức vụ Phó Tổng thống trong lịch sử
nước Mỹ. Bà cũng là người xuất thân từ một gia đình di dân, có mẹ gốc Ấn Độ và
cha gốc Jamaica một quốc gia hải đảo trong vùng biển Caribbean (Trung Mỹ), lần
đầu tiên giữ chức vụ cao quý này.
Nhưng tổng thống thất cử
và các lãnh tụ của đảng Cộng hòa bại trận vẫn chưa chịu nhìn nhận thất bại. Ngược
lại, ông Trump còn chủ động chiến dịch không thừa nhận chiến thắng của tổng thống
đắc cử Joe Biden, đồng thời khiếu kiện ở một số tiểu bang có số phiếu chênh lệch
nhỏ với hy vọng đảo ngược thế cờ.
Tuy nhiên, các thẩm phán ở Pennsylvania, Michigan, Arizona, Georgia
và Nevada đã bác đơn kiện của Ủy ban tranh cử của Donald Trump vì không
trưng được bằng chứng có gian lận, hay có chủ mưu làm sai lệch kết quả bầu cử.
Trong khi các viên chức
trách nhiệm bầu cử ở Wisconsin và Iowa, là nơi ông Trump thắng năm 2016, đã chứng
minh với báo chí rằng cuộc bầu cử tại hai tiểu bang này đã diễn ra êm thắm,
không có khiếu nại của ai. Trong cuộc bầu cử năm 2020, Joe Biden thắng ở
Wisconsin trong khi Donald Trump đánh bại Biden ở Iowa.
Tuy vậy, hơn 1 tuần sau
ngày bầu cử, cuộc kiểm phiếu vẫn chưa hoàn tất ở một số nơi vì có phiếu bầu bằng
thư nhiều hơn thường lệ, do cử tri không muốn bị lây nhiễm nạn dịch Covid 19 ở
phòng phiếu.
Theo ước tính của các cơ
quan ngôn luận Mỹ, liên danh Dân chủ Joe Biden-Kamala Harris, dự trù sẽ thu được
trên 300 phiếu Cử tri đoàn, vượt xa con số hiến định là 270 trên tổng số 538
phiếu.
Thống kê của các cơ quan
truyền thông và các công ty chuyên trách bầu cử cũng ước đoán số phiếu đại
chúng (popular votes) mà liên danh Joe Biden-Kamale Harris có thể đạt được là
trên 80 triệu phiếu, hơn liên danh Donald Trump-Michael Pence khoảng 5 triệu
phiếu. Nếu ước tính này không thay đổi, ông Biden sẽ là ứng cử viên tổng thống
nhận được nhiều phiếu nhất trong lịch sử hơn 230 năm lập quốc của Hoa Kỳ.
Trump hành động
nguy hiểm
Trước một thực tế không
thay đổi được như thế, Donald Trump vẫn giữ nguyên những cáo buộc "không bằng
chứng" có gian lận, hay "cuộc bầu cử đã bị phe Dân chủ đánh cắp".
Hành động bất thường và nghiêm trọng này của Donald Trump đã để lại nhiều hậu
quả nguy hiểm trước mắt trong sinh hoạt chính trị của nước Mỹ như :
- Chính quyền Trump không
tiếp xúc với bên thắng cử Joe Biden để tổ chức bàn giao trong êm thấm và đã chỉ
thị cho các viên chức lãnh đạo các bộ, ngành cũng làm như thế.
- Lãnh tụ Thượng viện của
đảng Cộng hòa, Nghị sĩ Mitch McConnell và lãnh tụ thiểu số Cộng hòa ở Hạ viện,
Dân biểu Kevin McCarthy, cùng với Ngoại trưởng Mike Pompeo đã lên tiếng ủng hộ
quyết định kiện ra tòa của ông Trump. Riêng Bộ trường Tư Pháp William Barr còn
chỉ thị cho các thẩm phán cứu xét các vụ kiện bầu cử do Ban Bầu cử của đảng Cộng
hòa đề xướng.
- Cơ quan Tổng quản trị
Quốc gia (General Services Administration - GSA) có nhiệm vụ cung cấp nơi làm
việc, phối hợp chuyển tiếp chính quyền và ngân khoản 6,3 triệu USD chi tiêu cho
dịch vụ lịch sử này vẫn chưa hành động khiến Ban Chuyển tiếp của Tổng thống đắc
cử Biden dọa đưa ra tòa.
- Bà Emily Murphy, Giám đốc
GSA, đảng viên Cộng hòa do ông Trump bổ nhiệm, đã từ chối chứng nhận Joe Biden
sẽ là vị Tổng thống thứ 46 của Hoa Kỳ để tiến hành công tác chuyển tiếp như đã
diễn ra với các đời tổng thống trước đây.
GSA nói rằng Bà Murphy
không thế chứng thực cho ông Joe Biden vì do hậu quả để lại của vụ tranh tụng tại
tòa án về cuộc kiểm phiếu ở Florida năm 2000, với con số cách biệt 537 phiếu,
giữa ứng cử viên Dân chủ, Phó Tổng thống Al Gore và ứng cử viên Cộng hòa George
W. Bush.
Quyết định cho ông Bush
thắng cử chỉ diễn ra vào đêm 26/11/2000, 3 tuần lễ sau ngày bầu cử, sau khi Tối
cao Pháp viện biểu quyết 5 thuận (Cộng hòa), 4 chống (Dân chủ) công nhận ông
Bush thắng ở Florida, đồng thời chức vụ Tổng thống Mỹ thứ 43 của Hoa Kỳ.
Quan trọng hơn, sự kiện
bà Murphy "chưa chứng nhận" ông Joe Biden sẽ là Tổng thống tương lai,
thay thế Donald Trump vào trưa ngày 20/01/2021, sẽ không cho phép các cơ quan
an ninh quốc phòng Mỹ gồm CIA, FBI và Bộ Quốc phòng tổ chức các buổi thuyết
trình trực tiếp về hình hình an ninh và tình báo với ông Biden.
Các chuyên gia an ninh Mỹ lo ngại với
cách hành xử thiếu trách nhiệm của GSA đối với Tổng thống đắc cử Joe Biden, thì
trong khoảng trống quyền lực từ nay đến ngày ông Biden nhận chức, 20/01/2021,
ông Trump có thể buông xuôi trách nhiệm trong lúc ông Biden chưa sẵn sàng thì kẻ
thù của Mỹ có thể lợi dụng để tấn công quân sự hay khủng bố trên bình diện lớn.
Vì vậy ngoài những việc
có tính cách thông lệ trong lịch sử chuyển giao quyền lãnh đạo tối cao mà chính
quyền mãn nhiệm Donald Trump từ chối thi hành, như vẫn thường diễn ra dưới thời
các tổng thống tiền nhiệm, thì thái độ "được làm vua, thua làm giặc"
của Donald Trump sẽ để lại một ấn tượng rất xấu trước dư luận quốc tế và
còn gây chia rẽ nghiêm trọng trong xã hội Mỹ, vốn đã và đang phân hóa hơn bao
giờ hết, sau 4 năm cầm quyền của Donald Trump.
Thêm vào đó, tính siêu việt và tính chính danh của những giá trị dân chủ
cốt lõi của Hiến pháp, Tuyên ngôn độc lập, và bầu cử tự do, công bằng và bình đẳng
của Hiệp chủng quốc Hoa Kỳ cũng đã bị xúc phạm và bị hoen ố bởi những lời cáo
buộc bầu cử gian lận "vô căn cứ" của ông Donald Trump.
Nước ngoài và viễn
ảnh
Đối với thế giới, hình ảnh
Hoa Kỳ không còn được tôn trọng và ngưỡng mộ bởi các đồng minh và kiêng nể bởi
nước Nga thù nghịch và đối tác cạnh tranh kinh tế Trung Quốc cũng đã nổi lên rất
rõ, sau nhiệm kỳ Tổng thống của Donald Trump.
Riêng đối với các nước
đang phát triển và kém mở mang, ông Trump đã để lại một di sản ngoại giao thiên
vị và coi thường các nước nghèo và đang trỗi dậy. Chủ trương "Nước Mỹ trên
hết" (America First) của chính quyền Trump đã đẩy những quốc gia đồng minh
của Mỹ ra xa và dìm sâu hơn trong lạc hậu các nước nhược tiểu không đem lại lợi
ích cho nước Mỹ.
Trong khi Donald Trump lại
tỏ ra thân thiện với Tổng thống Nga Vladimir Putin, lãnh tụ Bắc Hàn Kim Jong-un
(Kim Chính Ân) và Chủ tịch-Tổng bí thư Đảng cộng sản Trung Quốc Tập Cận Bình.
Các cam kết quốc phòng với
khối NATO (North Atlantic Treaty Organization) và với các nước Châu Á-Thái Bình
Dương-Ấn Độ Dương cũng bị giảm thiểu dưới thời Trump.
Vậy với những hệ lụy nêu trên, người
ta trông chờ gì ở Chính quyền Joe Biden ?
Trông chờ gì ở Joe
Biden ?
Trước
hết, ông Biden cho biết
ông không quan tâm đến thái độ bất hợp tác của ông Donald Trump và đang làm việc
với các cố vấn và ban chuyển tiếp để nhận chức. Ưu tiên hàng đầu của ông Biden,
ngay sau ngày nhận chức Tổng thống nước Mỹ 20/01/2021, là công bố chính sách
ngăn chặn nạn dịch Covid 19 đang hoành hành nước Mỹ với số trên 9 triệu người
nhiễm bệnh và đã có trên 230.000 người chết.
Thứ
hai, như đã nói, ngay sau ngày được báo chí đồng loạt nhìn nhận ông đã thắng
cử trong ngày 07/11/2020, Joe Biden sẽ ký quyết định hủy bỏ tất cả những quyết
định hành chính của chính quyền Donald Trump gây bất lợi cho nước Mỹ và người
dân Mỹ.
Thứ
ba, gây lại niềm tin vào chính quyền của người dân bằng những việc làm hàn
gắn chia rẽ, hợp tác làm việc, kể cả với khối cử tri đông đảo đã ủng hộ ông
Trump, để xây dựng một đất nước phồn thịnh.
Thứ
tư, phục hồi uy tín của nước Mỹ trong các hợp tác quốc tế và tìm lại sự
kính trọng nước Mỹ trong các chương trình bảo vệ an ninh của thế giới, sau 4
năm bị suy đồi dưới chính quyền Trump.
Thứ
năm, nghiêm cứu việc tái gia nhập các tổ chức Kiểm soát Khí hậu toàn cầu,
Nhân quyền Liên Hiệp Quốc, Y tế Thế giới (WHO) và các Hiệp ước kinh tế khác mà
chính quyền Donald Trump đã rút lui, trong đó có Hiệp định Ðối tác Toàn diện và
Tiến bộ Xuyên Thái Bình Dương (CPTPP) đã được 11 nước, đứng đầu là Nhật Bản,
tham gia chính thức ký kết vào đầu tháng 3/2018. Hiệp ước này được thay thế cho Hiệp
định đối tác xuyên Thái Bình Dương (TPP) đã được 11 nước tham gia ký kết tại
thành phố Santiago (Chile), dưới thời Tổng thống Barrack Obama, trong đó Hoa Kỳ
là quốc gia điều hợp. Nhưng vào tháng 1/2017,
ông Donald Trump đã đơn phương rút Mỹ ra khỏi Hiệp định này.
Đó là những dự đoán về kế hoạch và chương trình hành động trong hai năm
đầu của nhiệm kỳ Tổng thống Joe Biden, nhưng liệu ý nguyện của ông Biden có bị
vùi dập bởi làn sóng "bất hợp tác" của phe Cộng hòa ở Quốc hội hay
không ?
Và liệu những hệ lụy phân hóa trong xã hội Mỹ do Donald Trump để lại có
là những đá tảng cản đường chính quyền Biden, hay ông sẽ được cử tri tiếp tục ủng
hộ để vượt qua ?
Bởi vì bài học lịch sử
sau cuộc bầu cử quốc hội năm 2010, với đảng Cộng hòa kiểm soát lưỡng viện Quốc
hội, đã gây không biết bao nhiêu khó khăn cho chính quyền non trẻ Barack Obama.
Mãi đến kỳ bầu Quốc hội năm 2018, phe Dân chủ mới tái chiếm đa số ở Hạ viện với
232 số ghế chống 197 ghế của phe Cộng hòa thì tính cân bằng quyền lực mới được
thực hiện khá cân bằng hơn, mặc dù đảng Cộng hòa vẫn nắm đa số ở Thượng viện với
53 ghế chống 47 của đảng Dân chủ.
Cuộc bầu cừ năm 2020 cũng
vẫn duy trì đa số cho Dân chủ ở Hạ viện, nhưng ở Thượng viện vẫn còn bấp bênh.
Hai ghế Thượng nghị sĩ của tiểu bang Georgia sẽ quyết định đảng nào chiếm đa số
trong cuộc bầu cử bổ túc ngày 05/01/2021.
Như vậy, liệu vị Tổng thống
78 tuổi Joe Biden có chống nổi cơn lốc "bất thân thiện" của phe đối lập
Cộng hòa trong 4 năm tới hay không ? Hay, với kinh nghiệm 36 năm làm Nghị sĩ của
Tiểu bang Delaware và 8 năm làm Phó Tổng thống dưới thời Barrack Obama, Joe
Biden sẽ khôn khéo lèo lái vượt qua và đoàn kết lại người Mỹ với nhau ?
Phạm Trần
(12/11/2020)
No comments:
Post a Comment