NỘI
DUNG :
Tòa cấm người do Trump bổ nhiệm vào VOA không được cản trở biên
tập
Người Việt
.
Donald
Trump và Mr Hyde của người Việt
Nguyễn Gia Kiểng
=============================================
.
.
Tòa cấm người do Trump bổ nhiệm vào VOA không được cản trở biên
tập
Người
Việt
November 28, 2020
WASHINGTON, DC (AP) – Một chánh án liên bang Mỹ mới đây đã có
phán quyết, theo đó ra lệnh cho tổng giám đốc đứng đầu cơ quan chính phủ điều
hành Đài Tiếng Nói Hoa Kỳ (VOA) cùng các cơ quan truyền thông khác do chính phủ
Mỹ tài trợ, không được có hành động bị coi là tìm cách biến các cơ quan này
thành phương tiện tuyên truyền cho Tổng Thống Donald Trump.
Phán quyết đưa ra hôm Thứ
Sáu, 20 Tháng Mười Một, cấm
ông Michael Pack, tổng giám đốc Cơ Quan Truyền Thông Toàn Cầu Mỹ
(USAGM), không được can dự vào vấn đề nhân sự và cản trở hoạt động biên tập.
https://www.nguoi-viet.com/wp-content/uploads/2020/11/TS-VOA-112720-1536x1038.jpg
Trụ sở Đài Tiếng
Nói Hoa Kỳ (Voice of America) ở Washington, DC. (Hình: AP Photo/Andrew Harnik,
File) . Photo/Andrew Harnik, File)
Ông Pack, một nhà làm phim có khuynh hướng bảo thủ, một đồng minh của
ông Trump và có quen biết với cựu
cố vấn chính trị của tổng thống là ông Steve Bannon, đã không che giấu ý định
là thay đổi hết nhân sự lãnh đạo cơ quan USAGM ngay sau khi nắm quyền hồi Tháng
Sáu.
Ông tiến hành các biện
pháp thay thế hàng loạt nhân sự lãnh đạo tại Radio Free Europe/Radio Liberty,
Radio Free Asia, Middle East Broadcasting Networks và tổ chức Open Technology
Fund, có nhiệm vụ giúp cho người ở khắp nơi trên thế giới được vào Internet.
Giám đốc và phó giám đốc
VOA từ chức chỉ ít ngày trước khi ông Pack có hàng loạt các biện pháp giải nhiệm.
Ông cũng giải tán Hội Đồng Quản Trị các cơ quan này.
Hành động của ông Pack gặp
sự chỉ trích kịch liệt của các giới chức Quốc Hội, ở cả hai đảng Cộng Hòa và
Dân Chủ, vốn kiểm soát ngân sách của cơ quan USAGM.
Đơn kiện do năm người ở vị
trí điều hành các cơ quan trực thuộc USAGM, bị ông Pack giải nhiệm hoặc tạm
ngưng chức vụ, nộp tại tòa ở D.C. tháng qua. Đơn kiện cáo buộc là ông Pack cùng
các phụ tá của ông vi phạm “luật ngăn cách,” được đưa ra để bảo vệ các cơ quan
truyền thông này không bị ảnh hưởng chính trị.
Trong phán quyết, Chánh
Án Beryl Howell ra lệnh không cho ông Pack được có các quyết định về nhân sự
liên quan đến các ký giả là nhân viên của USAG, không được liên lạc trực tiếp với
họ hay mở ra các cuộc điều tra về nội dung các bài viết hay cá nhân các ký giả.
Hồi Tháng Bảy, ông Pack
đã ra lệnh mở cuộc điều tra về một đoạn video liên quan đến người nay là tổng
thống đắc cử, ông Joe Biden, trên một trang web của VOA. Ông Pack gọi đoạn
video này là “thân Biden” và đòi có biện pháp kỷ luật đối với những người liên
hệ.
Đài VOA được thành lập
trong thời Đệ Nhị Thế Chiến. Hiến chương thành lập đài này, vốn được Quốc Hội Mỹ
thông qua, đòi hỏi đài phải là cơ quan truyền thông độc lập để cung cấp tin tức
và sự hiểu biết cho khán thính giả khắp thế giới. (V.Giang) [qd]
-----------------------------------
.
.
XEM LẠI
.
Donald
Trump và Mr Hyde của người Việt
Nguyễn
Gia Kiểng
22/03/2019
https://www.thongluan-rdp.org/quan-di-m/item/11907-donald-trump-va-mr-hyde-c-a-ng-i-vi-t
Donald Trump là người trong đó ông Hyde mạnh hơn bác
sĩ Jekyll. Ông đã đánh thức và giải phóng nhân vật Hyde nơi nhiều người. Những
người cuồng Trump khó có thể thay đổi vì trong họ, nhân vật Hyde đã khuất phục
bác sĩ Jekyll. Họ giận dữ khi có người phê phán Trump bởi vì Trump đang thể hiện
một phần bản chất của chính họ và họ thấy như chính mình bị xúc phạm.
https://farm8.staticflickr.com/7817/32499904867_e9895361ae.jpg
Hiện tượng cuồng
Trump là có thực
Hiện tượng cuồng Trump có
thực và chính tôi có thể làm chứng.
Tôi có viết một vài bài
phê phán Trump trong đó tôi chỉ bình luận dựa trên những sự kiện có thực. Ngay
sau đó một số người từ trước vẫn là bạn của tôi, có người còn thường xuyên bày
tỏ cảm tình, phản ứng một cách dữ dội.
Một cô viết : "Thằng
già lẩm cẩm, mày chết đi cho rồi !". Vài người khác chửi tôi là "đồ
chó !", hay "càng già càng ngu!", hay "bài viết
hoang tưởng, chẳng ra đâu vào đâu", hay "Fake News !"
v.v. Nhiều lắm.
Những "bình luận"
khác tuy không đến nỗi hung bạo như vậy nhưng cũng không kém quả quyết : "Nguyễn
Gia Kiểng vì tuổi già nên đã mất sáng suốt", hoặc : "Tôi đã từng
đồng ý với anh trên nhiều điểm trước đây nhưng bây giờ thì phải nói anh sai
hoàn toàn, anh đừng viết gì nữa thì hơn". Phản ứng thân thiện nhất là "với
lòng ưu ái tôi khuyên bác nên dừng lại ở cuốn Tổ Quốc Ăn Năn, bác đã mất sáng
suốt rồi".
Lời lẽ khi không dữ tợn
cũng vẫn nhắm đánh cho thật đau. Cũng có những người biện luận rất dài và rất
nhiều nhưng với những sự kiện hoàn toàn không có thực trong mục đích phá đám.
Tôi đã bất đắc dĩ phải chặn một số người để tránh làm phiền lòng những người muốn
thảo luận nghiêm chỉnh.
Tại sao vì một khác biệt
quan điểm về một chính khách Mỹ lại có thể khiến người Việt Nam căm thù nhau đến
thế ? Tại sao vì một khác biệt quan điểm người ta có thể quên văn hóa truyền thống
Việt Nam để lấy tuổi già làm một lý do thóa mạ ? Phải mê cuồng mới ứng xử như vậy.
Hơn nữa điều đáng ngạc nhiên và đáng sợ là 2/3 người Việt Nam trong
cũng như ngoài nước ủng hộ Trump (theo một thăm dò cách đây vài tháng, bây giờ
có thể đã thay đổi chút đỉnh) trong khi tất cả mọi dân tộc trên thế giới được
thăm dò đều chống Trump trong tuyệt đại đa số. Ngay tại chính nước Mỹ đa số cũng không tán thành Trump. Có một cái gì
đó rất không bình thường cần phải được quan tâm và tìm hiểu.
Không thể thảo luận
Điều hiển nhiên mà tôi nhận
thấy là tất cả những người công kích tôi đều không đọc, hoặc chỉ đọc rất qua
loa, những gì tôi viết về Trump. Đa số chỉ mượn cớ bình luận để hùng hổ cãi cọ
và mạt sát. Thảo luận với họ vô ích vì họ nhất định giữ quan điểm. Những người lý
luận nhiều nhất cũng chỉ vận dụng mọi lý cớ để bênh vực một lập trường đã có sẵn.
Khi một lập luận bị chứng minh là sai vì dựa trên một sự kiện không có hoặc
không đúng thì họ đi tìm một lập luận khác chứ không thay đổi ý kiến.
Thí dụ như khi Trump mới
đắc cử, họ nói là Trump có chính sách kinh tế hiệu lực bằng cớ là đã khiến chỉ
số chứng khoán Dow Jones tăng vọt, nhưng sau đó, trong năm 2018 khi chỉ số này
tụt xuống thì họ vẫn ủng hộ Trump như trước. Khi Trump phản bội, bỏ rơi đồng
minh Kurk (Lực Lượng Dân Chủ Syria) thì họ biện luận là Trump muốn chuyển quân
qua Biển Đông để đánh Trung Quốc mặc dù chính Trump và bộ tham mưu của ông
không bao giờ nói như vậy. Họ còn nói đó là một cao kiến mà mọi người đều thán
phục trong khi thực tế là mọi người, kể cả bộ trưởng quốc phòng James Mattis, đều
phản đối và lên án. Họ ca tụng Trump đã khiến Kim Jong-un khiếp sợ dù Trump
không ngừng nói là ông ta nể phục và yêu Kim. Họ tôn vinh Trump chống Trung Quốc
quyết liệt – và vì thế sẽ đánh sập chế độ cộng sản Việt Nam - dù Trump không ngừng
nói là ông ta yêu Trung Quốc và kính trọng Tập Cận Bình, ông ta chỉ muốn một thỏa
ước thương mại công bình hơn. Và khi Trump ca tụng chế độ cộng sản Việt Nam thì
họ nói rằng đó là ngôn ngữ ngoại giao.
Như vậy thay vì thảo luận
với họ, cần cố gắng tìm hiểu lý do thực sự đã khiến họ gắn bó với Trump.
Con người Donald
Trump
Trước hết Donald Trump là
con người như thế nào ?
https://farm8.staticflickr.com/7863/47441733731_9e36971d9c.jpg
Dr Trump và Mr
Trump
Điều rõ rệt nhất trong suốt
cuộc đời ông, từ lúc sinh ra trong một gia đình tỷ phú đến khi lớn lên kinh
doanh bất động sản và các sòng bài rồi trở thành tổng thống Mỹ, Trump chưa bao
giờ bày tỏ bất cứ một ưu tư nào cho sự trang nhã và các giá trị đạo đức, dân chủ,
nhân quyền. Trái lại ông ta ăn nói và đối xử tàn nhẫn đối với những người nghèo
khổ và những người di dân muốn tới Mỹ để tìm cuộc sống mới. Ông ta gọi các nước
nghèo ở Nam Mỹ và Châu Phi là những hố phân, gọi những người di dân là bọn buôn
lậu, trộm cướp, hiếp dâm, coi họ là những đe dọa cho an ninh Mỹ, nhưng lại ủng
hộ việc buôn bán súng, mối nguy cụ thể hàng ngày của nước Mỹ. Đây không phải là
cách ăn nói bạt mạng mà là cách ăn nói phải bị lên án một cách tuyệt đối và dứt
khoát vì vừa là một xúc phạm lớn đối với loài người vừa phơi bày một tâm hồn cực
kỳ xấu xa. Ông ta phỉ báng các nước dân chủ và ca tụng những tên độc tài sát
nhân như Putin, Tập Cận Bình, Kim Jong-un.
Những con người như Donald
Trump cũng có quyền được sống theo ý muốn trong xã hội bởi vì không thể đòi hỏi
thế giới phải hoàn hảo nhưng chắc chắn phải bị loại bỏ trong sinh hoạt chính trị.
Đây là lý do chính và đủ để không thể chấp nhận một cấp lãnh đạo chính trị như
Trump. Tất cả các lý do khác đều là phụ.
Tại sao ?
Đó là vì chính trị là một
cố gắng thể hiện, qua pháp luật, lẽ phải và các giá trị đạo đức trong xã hội. Để
khiến đất nước phồn vinh, con người ngày càng được quý trọng hơn, dân tộc ngày
càng hòa hợp hơn, thế giới ngày càng hòa bình và ổn vững hơn, các dân tộc ngày
càng thân thiện hơn, môi trường ngày càng sạch đẹp hơn. Trump không quan niệm
chính trị như thế.
Đó là vì những đức tính bắt
buộc phải có nơi một cấp lãnh đạo chính trị là sự hiểu biết về quốc gia và thế
giới, về cơ cấu bộ máy nhà nước và các định chế quốc tế, là sự dũng cảm, lòng
thương yêu, sự lương thiện và nhất là lý tưởng phục vụ con người và xã hội. Những
đức tính này Trump hoàn toàn không có.
Trong những yếu tố phụ có
thể kể Trump thiếu hẳn giáo dục và đào tạo về chính trị. Chính trị mở cửa cho mọi
người vì đó là việc chung (politics), nhưng điều này không có nghĩa là
ai cũng có khả năng chính trị. Việc mọi người đều có quyền làm chính trị, như bầu
cử và ứng cử, không có lý do kỹ thuật. Nó có lý do triết học. Đó là niềm tin,
hay đúng hơn quy ước, rằng con người là giá trị cao nhất. Nhưng quyền không đồng
nghĩa với khả năng, và Trump là người không có khả năng vì không có giáo dục và
đào tạo chính trị. Ông đã chia rẽ các nước dân chủ như chưa bao giờ thấy. Ông
chia rẽ và làm suy yếu nước Mỹ đến nỗi không giúp giải quyết nổi một vấn đề
đáng lẽ phải có giải pháp dễ dàng như việc chấm dứt chế độ Maduro tại
Venezuela.
Tệ hơn nữa Trump không chỉ
thiếu kiến thức chính trị mà còn không thể cải tiến. Chính bác sĩ Dunning, một
trong hai người khám phá ra hội chứng Dunning – Kruger đã xác nhận Trump mắc hội
chứng này. Đó là một bệnh tâm thần khiến bệnh nhân mất khả năng nhìn thấy những
yếu kém và thiếu sót của mình để cải tiến. Đúng là trường hợp của Trump. Ông ta
nói một cách rất tự nhiên rằng mình giỏi về quân sự hơn các tướng lĩnh, giỏi về
kinh tế hơn các kinh tế gia, nhất là nói mình là tổng thống lỗi lạc nhất trong
lịch sử nước Mỹ. Mới đây luật sư George Conway, chồng của Kellyanne Conway cố vấn
của Trump, cũng lên tiếng tố giác Trump là mắc bệnh tâm thần narcissism, bệnh tự
sùng bái mình.
Trump là Mr Hyde
trong mỗi người
Vậy tại sao vẫn có nhiều người cuồng nhiệt ủng hộ Trump ? Đây là câu hỏi quan trọng nhất và đáng quan
tâm nhất.
https://farm8.staticflickr.com/7914/47441723291_7f9cabaa93.jpg
Cuốn tiểu thuyết nổi tiếng The
strange case of Dr Jekyll and Mr Hyde của Robert Louis Stevenson
Cách đây gần một thế kỷ
rưỡi, vào năm 1886, đã xuất hiện cuốn tiểu thuyết nổi tiếng Trường hợp lạ lùng của bác sĩ
Jekyll và ông Hyde
(The strange case of Dr Jekyll and Mr Hyde) của Robert Louis
Stevenson. Cuốn sách đã rất thành công và được nhiều lần lên phim vì nói lên một
bản chất của con người. Đó là trong hầu hết mọi con người, nếu chưa hẳn là tất
cả, đều có hai nhân vật trái ngược nhau do mâu thuẫn giữa xấu và tốt, thiện và
ác, đúng và sai. Tất cả vấn đề chỉ là nhân vật nào mạnh hơn và thể hiện thường
hơn. Bác sĩ Jekyll là một người tốt và hiền, tận tụy chăm sóc và giúp đỡ mọi
người nhưng ban đêm, khi không còn bị ánh mắt của người chung quanh kiểm soát,
ông biến thành Hyde, một con người của bản năng, gian ác và hung bạo. Đó là hai
mặt của cùng một con người.
Donald Trump là người
trong đó ông Hyde mạnh hơn bác sĩ Jekyll. Ông đã đánh thức và giải phóng nhân vật
Hyde nơi nhiều người. Những người cuồng Trump khó có thể thay đổi vì trong họ
nhân vật Hyde, nhờ Trump, đã khuất phục bác sĩ Jekyll. Họ giận dữ khi có người
phê phán Trump bởi vì Trump đang thể hiện một phần bản chất của chính họ và họ
thấy như chính mình bị xúc phạm. Không thể thuyết phục họ bởi vì ta lý luận để
chứng tỏ rằng Trump sai và xấu nhưng đó chính là lý do khiến họ thích Trump, dù
đôi khi họ biện luận loanh quanh. Ta tưởng mình nói chuyện với bác sĩ Jekyll
trong khi trước mắt chúng ta là ông Hyde.
Cái tốt cũng như cái xấu
đều có dấu ấn của thời đại. Nhân vật Hyde của Donald Trump trong thế kỷ 21 cũng
có những nét đậm riêng so với nhân vật Hyde của bác sĩ Jekyll trong thế kỷ 19.
Chúng ta có thể nhận diện hai nét chính.
Một là tâm lý chống tiến hóa. Không gì nghịch lý bằng việc tuyệt đại đa số tín đồ của hệ
phái Tin Lành Phúc Âm (Evangelical) khá đông đảo tại Mỹ ủng hộ Trump (70% theo
một thăm dò gần đây). Những gì Trump nói và làm hoàn toàn trái ngược với
phúc âm của Giê Su Kitô, dù là Bài Giảng Trên Núi hay kinh Lạy Cha. Lý do là vì
những người của hệ phái này phẫn nộ trước đà tiến hóa đang khiến con người xa dần
với các tôn giáo kể cả tôn giáo của họ. Con người hôm nay ngày càng chỉ nhìn
các tôn giáo như những cỗ xe chuyên chở các tư tưởng, ngày càng ít tin vào các
phép lạ và những ân sủng do lời cầu nguyện. Hệ phái Phúc Âm, cũng như một số
đông đảo những người Công Giáo da trắng, cảm thấy tôn giáo của họ đang bị đe dọa.
Cũng tương tự như những người da trắng cảm thấy địa vị ưu đãi của họ đang bị đà
tiến hóa của nhân quyền phủ nhận, hay các công nhân trong một số ngành sản xuất
truyền thống cảm thấy bị tụt hậu do những tiến bộ về truyền thông, tự động,
robot và trí khôn nhân tạo. Họ muốn quay lại quá khứ dù thực ra cuộc sống hiện
nay của họ khá hơn trước nhiều.
Cũng không khác một số
người Việt muốn quay lại với chế độ Việt Nam Cộng Hòa dù nó đã vĩnh viễn thuộc
vào quá khứ và Việt Nam chắc chắn sẽ có một tương lai tươi đẹp hơn nhiều với
dân chủ đa nguyên trên cả nước. Những người chống tiến hóa này ủng hộ Donald
Trump vì ông ta cũng muốn đảo ngược thời gian và quay về với quá khứ như họ.
Ông ta chống phong trào toàn cầu hóa, chủ trương trở lại chính sách cô lập của
Monroe cách đây hai thế kỷ, phục hồi kỹ nghệ than, v.v. Họ nhìn thấy ở Trump
tâm lý phản tiến hóa mà cho tới nay họ không dám mạnh dạn nói ra.
Hai là bản năng vị kỷ và gian ác. Điều cũng nghịch lý không kém là những người
da trắng tương đối thoải mái lại ganh ghét những người di dân nghèo khổ mới tới
thay vì tranh đua với những người thành đạt để vươn lên. Vô lý hơn nữa là nhiều
người Việt Nam vừa mới nhập cư vào nước Mỹ cách đây không lâu lại ủng hộ một
cách cuồng nhiệt một ông tổng thống ghét người di dân. Đó là sự thể hiện của
nhân vật Hyde cổ điển trong mỗi con người. Đó là cái bản năng nhỏ mọn, vị kỷ, độc
ác, đội trên đạp dưới mà mỗi người chúng ta phải phấn đấu để kềm chế nếu chưa
tiêu diệt hẳn được. Chính vì thế mà thảo luận với những người cuồng Trump rất khó.
Người ta chỉ có thể giúp họ vượt thoát bằng gương mẫu.
Di sản Donald
Trump và người Việt
Trái với sự
lo âu (hay hy vọng ?) của nhiều người tôi tin rằng Trump sẽ thất cử năm 2020
nếu không bị bãi nhiệm trước đó.
Trump là một ngoặc đơn
đang khép lại trong lịch sử nước Mỹ. Cũng trái với nhiều người thiện chí, tôi
tin là Donald Trump đỡ tệ hơn Hillary Clinton. Hillary Clinton nếu đắc cử chỉ
kéo dài thêm một tình trạng xuống cấp của tư tưởng và văn hóa chính trị đã rõ rệt
từ khi chồng bà đắc cử tổng thống với sự đồng lõa của bà. Trump ít nhất, một mặt,
báo động với nước Mỹ và thế giới rằng chế độ tổng thống là vùng đất mầu mỡ cho
chủ nghĩa dân túy và, mặt khác, phải khởi động lại cuộc thảo luận về tư tưởng
chính trị trong cả chiều sâu lẫn bề mặt, bổ sung và tăng cường các giá trị nền
tảng.
Lý do khiến tôi tin Trump
không có tương lại rất giản dị : cái xấu và cái tồi chỉ có sức thu hút khi vừa
mới xuất hiện. Khi chúng trở thành quen thuộc cũng là lúc chúng phơi bày bản chất
nhảm nhí và trở thành đáng ghét. Tôi vừa nói là hiện có 70% tín đồ hệ phái Phúc
Âm ủng hộ Trump. Con số này trước đây một năm là trên 80%.
Còn đối với Việt Nam ?
Tôi nghĩ tất cả những ai
quan tâm tới tương lai đất nước đều phải rất cánh giác. Dù biết trước nhiều đặc
tính của dân tộc ta, tôi đã rất bàng hoàng khi thấy 2/3 người Việt Nam ủng hộ
Donald Trump. Trong số
những dân tộc được thăm dò, chúng ta là dân tộc duy nhất ủng hộ Trump
và, không những thế, ủng hộ một cách điên cuồng với một đa số áp đảo. Tại
Châu Âu và Châu Á, tỷ lệ những người chống và ghét Trump là trên 70%, tại Châu
Phi và Châu Mỹ La Tinh trên 80%.
Vậy chúng ta là một dân tộc như thế nào ?
Phải nói cái ác và cái xấu
thể hiện một cách lộ liễu trong ngôn ngữ Việt Nam. Chúng ta mạt sát những người
đáng lẽ phải được thương hại và giúp đỡ, những người "khốn nạn",
"ăn mày ăn nhặt", "bần tiện", "chết đường chết chợ",
v.v. Nhưng ủng hộ Trump với tỷ lệ 2/3 thì quả là khó tưởng tượng. Không lẽ cả
thế giới lầm chỉ có chúng ta là đúng ? Phải nói thẳng chúng ta là một dân tộc bị
chấn thương tâm thần rất nặng. Đó có lẽ chính là lý do khiến chúng ta vẫn chưa
rũ bỏ được một chế độ đã chứng tỏ sự tồi dở một cách quá rõ ràng trên mọi mặt.
Ở một góc độ nào đó
Donald Trump đã giúp chúng ta hiểu rằng phải nâng tâm hồn lên để xứng đáng với một
tương lai khác.
Nguyễn Gia Kiểng
(22/03/2019)
No comments:
Post a Comment