MƯU
SỰ TẠI THIÊN, THÀNH SỰ TẠI … LƯNG
https://www.facebook.com/permalink.php?story_fbid=848611472639580&id=100024722048900
Nhà cháu nói ngay, không
phải là chống lưng. Cả đời đứng thẳng, không cần chống chiếc gì. Chả là hôm trước
hứa đưa bài về nhà văn quốc doanh lên, sắp xong bèn chủ quan, tí nữa... khánh
thành, vội gì, đi bưng cái chậu cây ra đằng sau đã. Cụp lưng, đau hơn cả A Phủ
bị thằng A Sử đánh. Mất toi 3 ngày, không dám lách tách phím phiếc máy miếc.
Giờ thì lên trước kỳ 1,
còn kỳ 2 nhanh hay chậm tùy lưng.
Gửi các nhà văn quốc doanh
Người xưa từng cẩn thận dạy
đám hậu sinh, bằng cách nói hình tượng hay đáo để, rằng “con chim trúng “đạn”
(tiễn, tên) sợ làn cây cong”. Thời bây giờ, nhìn cái gì cũng giống cánh cung.
Nhà cháu cứ tiếp thu, không bổ ngang thì bổ dọc.
Chả là bữa trước, trúng
ngày khai mạc hội văn bút quốc gia hoành tráng ở đê La Thành, quả nhân (người
ít đức) đưa cái tút đụng chạm, thế là bị mắng tới tấp, kiểu như ông có chê cả
làng vũ đại thì cũng phải trừ ABC ra chứ. Vậy nên lần này nhà cháu chỉ quan tâm
tới mấy nhà văn quốc doanh, nhân viên văn mậu dịch thôi, kẻo những người có mác
văn sĩ lại động lòng. Nói cho vuông, đâu phải cứ nhà văn là… xấu, như ta vẫn rỉ
tai nhau, đảng viên cũng có ối người tốt. Ông em rể tôi, dù bị kết nạp đảng từ
lúc chưa hiểu mấy về đảng, giờ đã hơn 40 tuổi đảng (rất kinh), nhưng công nhận
tốt cực kỳ. Nhà văn cũng thế, tôi chơi, quen với nhiều người văn, già có trẻ
có, biết và hiểu họ, văn lẫn người, thấy họ tốt lắm. Mà ngay cả văn sĩ thi sĩ
quốc doanh vẫn không ít người tử tế đàng
hoàng. Ông Nguyễn Việt Chiến thi sĩ ở thủ đô là một ví dụ. Ông em Nguyễn
Một, bà chị Nguyễn Thị Ngọc Hải trong Sài thành là ví dụ nữa. Hôm trước, có may
mắn gặp, trò chuyện, thậm chí còn liều bá vai bá cổ chụp ảnh chung với hai lão
tướng Nguyễn Đông Thức, Lê Văn Nghĩa, về nhà ngẫm nghĩ mãi, sao các vị nổi tiếng
tài hoa giỏi giang mà đức độ hiền lành khiêm tốn dễ chịu thế nhỉ. Tự cấu lên
trán nhủ thầm, mình mà có cái danh của hai đấng bậc ấy lại chả một tấc đến giời.
Trên thế giới, chẳng
riêng xứ ta có hội nhà văn. Toàn cầu còn rảnh rỗi lập ra hội văn bút quốc tế nữa
là. Chỉ có điều, ở những nơi văn minh dân chủ, nó chỉ là thứ hội đoàn chuyên
ngành, hội nghề nghiệp, vui thì tụ họp với nhau, chẳng liên quan tới đường lối
chính sách, chính trị chính em, chỉ đạo định hướng này nọ. Lại càng không dính
gì đến ngân sách tiền thuế do dân đóng góp, không đòi hỏi được cấp nhà cấp xe.
Tay làm hàm nhai, tay quai miệng trễ. Không sống được bằng ngòi bút (bàn phím)
thì hội viên tự đi nuôi ong, trồng nấm, chạy xe uber, grab. Hội nhà văn của họ
cũng chỉ na ná như hội nuôi ong, hội trồng nấm, hội đái tháo đường, phận nào việc
nấy, thế thôi. Còn đủ thứ hội, đoàn thể đang tồn tại ở ta, vốn là con đẻ của cộng
sản, của phe xã hội chủ nghĩa, sống bám vào thể chế, đã bị ném vào sọt rác lịch
sử, nay chỉ còn ngắc ngoải vài nơi trước khi bị cáo chung. Lạ là vẫn có những
người tự đắc về thứ danh vị hão huyền.
Đại hội La Thành 2020
đương nhiên thành công tốt đẹp, giống như mọi đại hội thành công tốt đẹp ở xứ
này. Một ông chủ tịch già giữ ghế chủ hội những 20 năm khi buộc phải rút vẫn được
khen ngợi là biết điều, thì thứ gì mà chả thành công. Ngay trong sự ồn ào náo
nhiệt vui vẻ của giới cầm bút, không khó nhận ra những điều hết sức cổ hủ, chả
thay đổi gì so với mấy chục năm trước. Ông tân chủ tịch Nguyễn Quang Thiều dù
đã lập ngôn hứa hẹn, đặt cược lòng tin, nhưng liệu ai dám tin khi bản chất hội
không thay đổi. Vẫn là hội quốc doanh, vòng kim cô định hướng to tướng thít chặt
trên đầu. Có điều, khác với Tôn Ngộ Không bị lừa, còn các nhà văn quốc doanh tự
nguyện đội vòng, nên những thế lực đường tăng, quan âm bồ tát, phật tổ, tuyên
giáo đều hiểu rằng đâu cần niệm chú thì họ vẫn ngoan. Nhà văn ngoan, viết
ngoan, hoặc ngoan ngoãn không viết gì, thì chỉ đám cai trị được lợi, còn dân
chúng và xã hội chịu thiệt.
Khi tôi biên một bộ phận
người cầm bút là nhà văn quốc doanh, vài người cằn nhằn nói thế hơi quá. Tôi vẫn
cho thế là còn nhẹ. Văn nhân lâu nay được đánh giá là tầng lớp đẳng cấp, lực lượng
có bản lĩnh, khí phách, ngang tàng, dùng ngòi bút khắc vào lịch sử. Mà cũng lạ,
không hiểu ông Thưởng trưởng ban tuyên giáo tuổi gì lại dám đến chỉ đạo, khuyên
bảo các bậc đàn anh đàn chị chỉ kém ông mỗi tiêu chuẩn chức sắc. Những gạo cội,
đấng bậc Nguyễn Khoa Điềm, Vũ Bão, Nguyễn Việt Chiến, Trần Đăng Khoa, Sương
Nguyệt Minh, Hoàng Minh Tường, Nguyễn Thị Ngọc Hải, Bảo Ninh, Nguyễn Hiếu…
không phải thứ đối tượng cần được giác ngộ, cầm tay chỉ việc. Họ đã vượt trên,
thoát ra ngoài tầm mậu dịch viên văn chương từ lâu rồi. Họ dự bởi họ là hội
viên. Nhẽ ra khi được bề trên phân công “thay mặt đảng” theo thói thường lâu
nay, ông phải biết từ chối, dù nơi tới chỉ đạo chỉ là thứ hội quốc doanh.
Ngó cảnh đám đông họp chợ
khi cấp trên đang đăng đàn, cắm cúi đọc "mệnh lệnh" thì phía dưới túm
năm tụm ba chuyện riêng, cười cợt, rủ nhau tót ra ngoài, lại chợt nhớ sự trớ
trêu ê chề của ông chủ nhiệm văn phòng quốc hội Vũ Mão tại đám tang tướng Trần
Độ (tháng 8.2002) khi gia đình cụ Trần công khai tuyên bố không chấp nhận bản
điếu văn do ông vừa đọc. Tôi thương và thông cảm với ông Vũ Mão, thời ấy cơ chế
nó thế. Sau mấy chục năm, tưởng rút được kinh nghiệm xương máu, hóa ra các long
trọng viên vẫn u mê lề thói cũ, nhắm tịt mắt lê vào cảnh vừa bi vừa hài.
(còn tiếp)
Nguyễn Thông
Ảnh: Tang lễ tướng Trần Độ
(ảnh tư liệu/internet). Bản thân bức ảnh này cũng là một bằng chứng lịch sử
hùng hồn, nhất là chữ "ông".
https://www.facebook.com/photo/?fbid=848610062639721&set=a.133382914162443
No comments:
Post a Comment