Cuộc
chiến âm thầm của Israel chống chương trình hạt nhân Iran
Minh
Anh -
RFI
Đăng
ngày: 30/11/2020 - 14:19
https://www.rfi.fr/vi/ph%C3%A2n-t%C3%ADch/20201130-cu%E1%BB%99....iran
Ngày 27/11/2020, nhà khoa học nguyên tử hàng đầu của
Iran, ông Mohsen Fakhrizadeh, đã tử nạn trong một cuộc phục kích. Israel bị
cáo buộc đứng sau vụ tấn công. Giới quan sát cho rằng vụ này đang khép dần
con đường của Joe Biden trở lại với thỏa thuận hạt nhân Iran được ký kết vào
năm 2015 dưới thời tổng thống Barack Obama.
Ảnh tư liệu: Thủ tướng
Israel và tổng thống Mỹ Donald Trump tại Nhà Trắng, Washington, Hoa Kỳ, ngày
15/09/2020. REUTERS - TOM BRENNER
Mohsen Fakhrizadeh là nhà
khoa học thứ năm của Iran có liên quan đến chương trình phát triển hạt nhân bị
Israel sát hại tính từ năm 2010. Tel Aviv vẫn chưa lên tiếng bình luận,
nhưng những dòng Tweet của thủ tướng Netanyahu như ngầm khẳng định :
« Tuần này, tôi đã làm được nhiều việc, nhưng tôi không thể nói ra tất
cả ».
Từ lâu nay, Israel luôn
xem Iran như là một mối đe dọa « hiện hữu » và không ngần ngại
công khai tố cáo vai trò của Mohsen Fakhrizadeh trong một cuộc họp báo năm
2018, khi tiết lộ nội dung những hồ sơ bí mật về chương trình hạt nhân của Iran
mà Mossad đánh cắp được từ một kho lưu trữ của Teheran.
Kể từ đó, Mohsen
Fakhrizadeh, 59 tuổi, cùng với nhiều sĩ quan của Vệ Binh Cách Mạng, trong tầm
ngắm của cơ quan tình báo Israel. Và trong « một cuộc chiến âm thầm chống
chương trình hạt nhân của Iran » như nhận định của Le Figaro, có thể
nói Israel là « một bậc thầy » với những đòn phá hoại, tấn
công khủng bố, nổ súng, tấn công tin tặc… ngay trên chính lãnh thổ Iran, mà
không lo sợ bị trừng phạt.
Những tháng gần đây, chiến
dịch này của Mossad như gia tăng cường độ, mà Mohsen Fakhrizadeh là nạn nhân mới
nhất. Tháng Giêng, tướng Qassem Soleimani, lãnh đạo lực lượng Al-Qods, đơn vị
tinh nhuệ của Vệ Binh Cách Mạng, đã bị một drone của Mỹ bắn hạ trên lãnh
thổ Irak.
Tháng Tám, Iran lại bị
« ê mặt » khi những tay giết thuê hạ sát một thủ lĩnh cao cấp
của Al Qaida ngay trên đường phố Teheran. Sự việc xảy ra khiến người
ta nghi là đang có một mạng lưới gián điệp và đồng lõa của Mossad rất phát triển
tại Iran.
Tuy nhiên, theo phân tích
của ông Yossi Melman, được Le Figaro trích dẫn, « Fakhrizadeh là độc nhất,
bởi vì ông ấy điều hành giai đoạn cuối cùng và quan trọng nhất trong việc chế tạo
vũ khí hạt nhân và phát triển các loại tên lửa có thể mang đầu đạn hạt nhân ».
Chỉ có điều, như cảnh báo
của Yossi Melman, « một nhà khoa học tài năng khác rồi cũng sẽ được tìm
thấy để thay thế cho người vừa bị loại. Hơn nữa, Iran cũng đã tích lũy được khá
đầy đủ hiểu biết để chế tạo ra vũ khí hạt nhân cho chính mình theo như ý muốn ».
Vẫn theo quan điểm của vị
chuyên gia này, chính những vụ ám sát các nhà khoa học Iran trong những năm gần
đây có lẽ đã thúc đẩy Teheran có những phản ứng, như gia tăng mức độ làm giầu
chất uranium, lắp đặt các máy ly tâm tinh vi hơn và thiết lập các nơi cất trữ
chất uranium bổ sung, nhằm giảm bớt thời hạn chế tạo loại vũ khí hủy diệt hàng
loạt này.
Nhưng có một điều chắc chắn
là gần đến ngày hết nhiệm kỳ, tổng thống Mỹ Donald Trump cũng không muốn giảm
cường độ chính sách « áp lực tối đa » lên Iran. Sau khi
rút Hoa Kỳ ra khỏi thỏa thuận hạt nhân năm 2015, chính quyền Donald Trump liên
tục áp đặt các biện pháp trừng phạt kinh tế, với hy vọng buộc Iran đàm phán một
thỏa thuận mới, ràng buộc hơn, theo các tiêu chí của Mỹ.
Thế nhưng, bất chấp các
biện pháp trừng phạt do Hoa Kỳ áp đặt và đang tàn phá nền kinh tế đất nước,
Teheran vẫn dứt khoát không nhượng bộ Washington. Trong khi đó, nước Cộng Hòa Hồi
Giáo đặt nhiều hy vọng vào tân chính quyền Biden, từng tuyên bố mong muốn thay
đổi đường hướng và làm sống lại thỏa thuận 2015, với điều kiện Iran tạm ngưng
các chương trình phát triển hạt nhân.
Theo giới quan sát, với vụ
ám sát này, Donald Trump và Benjamin Netanyahu có vẻ như đang tìm cách buộc
Iran phải chọn lựa giữa sự trả thù và thiện chí thoát khỏi sự cô lập. Và với một
mục tiêu sau cùng không nói ra : « Ngáng chân » Joe Biden để ngăn cản ông
tiến hành một chính sách ngoại giao thay thế !
***
CÁC NỘI DUNG LIÊN
QUAN
Mỹ
áp đặt trừng phạt mới với Iran
Teheran
lên án "khủng bố" Israel sát hại nhà khoa học Iran
Tổng
thống Trump có thể hành động gì trong hai tháng tới ?
No comments:
Post a Comment