NỀN KINH TẾ VẾT
DẦU LOANG CỦA TRUNG QUỐC QUA CÁC HIỆP ĐỊNH THƯƠNG MẠI TỰ DO
https://www.facebook.com/tuong.an.5/posts/2072071406260027
Năm 1978, để cứu nguy nền
kinh tế suy sụp, Trung quốc (TQ) - dưới sự lãnh đạo của Đặng Tiểu Bình - bắt buộc
phải chấp nhận dần dần cởi bỏ nền kinh tế quốc doanh để chuyển sang các giai đoạn
đổi mới, mở cửa giao thương để đưa 900 triệu dân thoát cảnh đói nghèo. Tuy
nhiên, để giữ vững chế độ độc đảng, Trung quốc không áp dụng hoàn toàn nền kinh
tế tư bản mà đã chọn nền « kinh tế xã hội chủ nghĩa » để bảo vệ quyền lực của đảng
Cộng sản.
Kể từ tháng 12/1978,
Trung quốc bắt đầu cải cách kinh tế với những chương trình mang tên « Chủ nghĩa
xã hội mang màu sắc Trung quốc » và « kinh tế thị trường xã hội chủ nghĩa »
Trong vòng 40 năm, nền kinh tế Trung quốc từ một quốc gia với 53% dân số ở ngưỡng
nghèo đói với GDP dưới 150 tỉ USD đã trở thành một cường quốc kinh tế với GDP
14,1 ngàn tỉ USD, chỉ đứng thứ hai sau Hoa Kỳ.
Nhưng tham vọng của Trung
quốc không dừng ở đó. Tập Cận Bình muốn đem « giấc mơ Trung Hoa » thay thế cho
« giấc mơ Mỹ ». Trong khi thế giới lo chống khủng bố, chống biến đổi khí hậu,
giải quyết vấn đề môi trường, giải quyết làn sóng người tị nạn thì Trung Quốc
âm thầm mở lại «Con đường tơ lụa mới» để tiếp tục giấc mơ bá chủ toàn cầu.
Về phía Đông Nam Á , trên
biển, Trung quốc chiếm Hoàng Sa Trường Sa của Việt Nam, tự vẽ đường lưỡi bò 9
đoạn, xây đảo nhân tạo. Trên đất liền, Trung quốc biến thành phố Sihanouk ở
Camphuchia thành thành phố của những khách du lịch Tàu, chiếm hàng trăm km
vuông đất của láng giềng Ấn Độ trên dãy Hy Mã Lạp Sơn.
Xa hơn nữa, Trung quốc
làm «anh hùng» cứu nguy các nước nghèo ở Châu Phi, cho Zambia, Sudan, Congo,
Ethiopia .v.v.. vay hàng chục tỷ USD, để đổi lấy, các nước Châu Phi phải bán những
tài nguyên thiên nhiên của họ. Cuộc trao đổi này, dĩ nhiên phần lợi nghiêng về
Trung Quốc.
Đã có hơn 10.000 công ty
với chủ nhân ông TQ rãi rác khắp lục địa Châu phi, họ xây dựng nhà máy thuỷ điện,
hạ tầng cơ sở, mua hải cảng.v.v..Tất cả đều không nằm ngoài cuộc trường chinh
«Một vành đai, một con đường» của họ Tập.
Bàn tay của Tập Cận Bình
còn với xa đến các nước Châu Âu. Tại Pháp, người TQ đã mua khoảng 140 trang trại
nho tại vùng làm rượu vin nổi tiếng Bordeaux, ngội sao điện ảnh nổi tiếng Triệu
Vi đã sở hữu 7 hecta ruộng nho tại Saint-Émilion, một thương hiệu rượu vin nổi
tiếng của Pháp.
Hiện nay 1/10 dân số
Trung Quốc, tức là khoảng hơn 100 triệu người đã học đòi thói quen tiểu
tư sản dùng rượu trong các bữa ăn. Những hầm rượu vin được sản xuất tại đây sẽ
được đưa về Tàu để phục vụ cho các đại gia Trung quốc.
Không chỉ mua vườn nho,
lâu đài, khách sạn, phi trường, người Tàu cũng đã mua hàng ngàn hecta đất
canh tác ở Pháp. Ngoài rượu nho, có lẽ họ còn muốn mang cả bánh mì baguette nổi
tiếng về TQ. Nhà tỷ phú Hu Keqin cho biết có dự định mở 1.500 xưởng bánh mì
trên khắp TQ với lúa mì được làm từ xứ Phú Lang Xa.
Với 1,3 tỷ miệng ăn, có lẽ
họ Tập lo xa nên đã chuẩn bị nguồn cung cấp thực phẩm từ bây giờ ? Người ta sẽ
không ngạc nhiên nếu một ngày nào đó thấy ông nông dân bên Tàu ngồi nhâm nhi ly
Bordeaux bằng tách uống trà và dùng đủa gắp một mẫu bánh mì da dòn của Pháp đưa
lên miệng.
Tuy nhiên, chiến dịch «
Con đường tơ lụa » của Tập trên nước Pháp thất bại khi hai ông Zhang Hua Da và
Ou Feng đại diện cho phái đoàn TQ ký kết với ông Thị trưởng thành phố Bussy
Saint Georges mua 800 hecta đất để xây dựng một quốc gia « Tộc Kinh » đã bị một
số người Việt trong nhóm Collectif Transparence khám phá và tố cáo.
Nhưng cách Paris chỉ hơn
1000 cây số, bất chấp các lo ngại về an ninh quốc phòng, chính phủ Ý đã đồng ý
cho TQ đầu tư vào 4 cảng lớn từ Bắc xuống Nam : Genoa, Palermo, Trieste và
Ravenna.
Tại Hoà Lan, 35% cảng quốc
tế Rotterdam đã bị người Tàu sở hữu, thành phố nào cũng có nhà hàng Tàu, các địa
điểm du lịch đặc trưng của xứ sở bé tí này đều có Trung quốc đầu tư.
Hải cảng Pireus của Hy
Lạp, cảng Zeebrugge của Bỉ, cảng Valencia và Bilbao của Tây Ban Nha cũng
đã nằm trong tay của TQ. Móng vuốt của họ Tập còn vươn mãi đến tận Ukraine,
Bulgaria, Châu Mỹ La Tinh.v.v…
Tổng thống Macron đã lên
tiếng báo động về vết dầu loang của TQ tại Pháp thông qua đầu tư kinh tế. Tại
Nam Bán Cầu, chính phủ Úc cũng đã phải thắt chặt quy định mua đất đai của người
TQ tại đây.
Tham vọng của Bắc Kinh
còn bao trùm hơn nữa : Ngoài những Hiệp định thương mại song phương mà TQ đã và
đang đàm phán với Việt Nam, Campuchia, Hàn Quốc.v.v… TQ cũng đã ký kết 2 Hiệp định
Thương Mại Tự do đa phương quan trọng là ACFTA, giữa Trung Quốc với ASEAN (ký
ngày 1/1/2010) và gần đây nhất là Hiệp định Thương Mại Tự Do RECP (ký ngày
15/11/2020) giữa Asean với 5 nước đối tác là Trung quốc, Nhật, Hàn, Úc và Tân
Tây Lan, hình thành khối mậu dịch lớn nhất thế giới với một thị trường gồm 2 tỷ
dân (chiếm 1/3 dân số toàn cầu) và 30% GDP thế giới.
Có nhiều ý kiến trái chiều
về Hiệp định Thương Mại Tự Do lớn nhất thế giới này : Trong khi Thủ tướng Nguyễn
Xuân Phúc cho rằng Hiệp định RCEP "là niềm tự hào, là thành quả to lớn"
và đánh giá cao kết quả này thì chuyên gia kinh tế Phạm Chi Lan thận trọng hơn,
bà lo âu trong một thị trường dễ dãi sẽ tràn ngập hàng TQ làm kìm hãm nền kinh
tế Việt Nam. Và, trong khi Bộ trưởng Bộ thương mại Malaysia Azim Ali khen ngợi
đây là «trái ngọt của 8 năm dài đàm phán» thì Phó Giáo sư Phạm Quý Thọ lại cho
rằng việc ký kết RCEP là quá vội vàng, Việt Nam chưa chuẩn bị đủ để đối phó với
những vấn đề phức tạp bên trong cũng như bên ngoài khối mậu dịch này.
RCEP không chỉ là «thắng
lợi của chủ nghĩa đa phương và mậu dịch tự do» như Thủ tướng Lý Khắc Cường của
TQ khẳng định, mà còn là một thắng lợi lớn của riêng anh khổng lồ Trung quốc. Với
việc xoá bỏ dần dần các hàng rào thuế quan với những điều kiện không nghiêm ngặt,
hàng hoá của gần 2 tỷ dân sẽ thoải mái xâm nhập vào thị trường của các quốc gia
đối tác và con đường tơ lụa mới của Trung quốc sẽ thênh thang trải rộng từ Bắc
Kinh đến bên kia quả địa cầu.
Bên cạnh các hiệp định
thương mại mà TQ đã tham gia, Hiệp định Đối tác Toàn diện và Tiến bộ xuyên Thái
Bình Dương CPTPP hay còn gọp là TPP11 là Hiệp định thương mại tự do giữa 11 nước
(Việt Nam, Úc, Canada, Brunei, Chili, Mexico, Tân tây Lan, Malaysia, Nhật,
Peru, Singapore)tiền thân của CPTPP là TPP tức 11 nước kể trên, với Hoa Kỳ mà
không có Trung quốc.
Năm 2008, Hoa Kỳ tham gia
và thúc đẩy tiến trình đàm phán TPP, nếu hình thành, TPP sẽ là một Hiệp định
thương mại tự do lớn nhất thế giới ở thời điểm đó, chiếm 38,2 GDP toàn cầu.
Không có Mỹ, CPTPP chỉ chiếm 13,5% GDP toàn cầu. so với TPP, hiệp định CPTPP
không có những điều kiện ràng buộc về nhân quyền và quyền lao động. Hoa Kỳ tham
gia TPP với mục tiêu khẳng định vai trò của Hoa Kỳ ở Vùng Châu Á Thái Bình
Dương, nhằm ngăn chặn sự bành trướng của Trung Quốc trên biển Đông cũng như tại
vùng kinh tế năng động này.
Tuy nhiên, năm 2017, sau
khi lên nắm quyền, thống thống tân nhiệm Donald Trump đã rút Hoa Kỳ ra khỏi
TPP. Việc Mỹ rút lui ra khỏi hiệp định này là món quà đắt tiền của Trump dành
cho Bắc Kinh.
So với CPTPP, RCEP không
có những điều kiện khắc khe về sở hữu trí tuệ, cũng không có những ràng buộc về
môi trường cũng như bảo vệ quyền lợi của người lao động, vì thế bà Phạm Chi Lan
cho rằng Hiệp định này mang đến nhiều nỗi lo hơn là vui mừng.
Sau khi RCEP được ký kết,
thủ tưởng Lý Khắc Cường cũng không ngần ngại cho biết ý đồ TQ sẽ tham gia luôn
cả Hiệp Định Thương Mại Tự Do CPTPP. Nếu Tân Tổng thống Biden không trở lại với
CPTPP thì sẽ không còn gì ngăn cản TQ tham gia Hiệp định này để lấn sâu hơn nữa
ảnh hưởng của mình lên phần còn lại của thế giới.
Song song với việc âm thầm
chiếm lĩnh nền kinh tế của các quốc gia khác bằng các dịch vụ thương mại; Qua
các hiệp định song phương và đa phương, vết dầu kinh tế của Trung quốc dần dần
lan rộng khắp nơi, mở đường cho việc xây dựng «con đường tơ lụa mới» mà trong
đó, Bắc Kinh sẽ nắm vai trò khuynh đảo thế giới.
Không có gì cho thấy Tập
Cận Bình sẽ thay đổi thể chế độc đảng khi vành đai của Bắc Kinh bao trùm toàn cầu.
Ông Stein Ringen, Giáo sư khoa học chính trị viện đại học Oxford nhận định trước
viễn ảnh này trong quyển «Chế độ độc tài hoàn hảo» (The perfect dictatorship):
«Với chế độ độc tài
toàn trị, Trung quốc đã trở thành mối nguy hiểm cho toàn thế giới»
Ý thức được hiểm hoạ của
TQ ngày càng lan rộng, Pháp, Đức và mới đây là Hà Lan đã có chính sách chung về
chiến lược can dự rõ ràng vào vùng Ấn Độ-Thái Bình Dương.
Những nước nghèo, dù nhìn
thấy hiểm hoạ TQ, nhưng không tránh khỏi cái bẫy kinh tế quá lớn, nên dù một
Hoa Kỳ siêu cường nhưng đơn phương, một Liên Âu còn phôi thai với những chính
sách chung vẫn sẽ không đối phó được với một TQ vững chắc trong nền độc tài
hàng thế kỷ. Muốn ngăn cản vết đầu loang kinh tế của TQ, cần có một liên minh
quốc tế vững mạnh, Nếu không, câu «Mặt trời không bao giờ lặn ở nước Anh» của
thời thuộc địa sẽ trở thành « mặt trời không bao giờ lặn ở Trung quốc » trong một
tương lai không xa.
Tường An
26/11/2020
https://www.facebook.com/photo?fbid=2072071296260038&set=a.200583243408862
ONE ROAD & ONE BELT
No comments:
Post a Comment