The
Economist
Đỗ Đặng Nhật Huy
biên dịch
09/11/2020
http://nghiencuuquocte.org/2020/11/09/the-gioi-hom-nay-09-11-2020/
Theo Đại học Johns
Hopkins, đến nay đã có hơn 50 triệu ca nhiễm covid-19 được ghi
nhận trên toàn cầu. Số người chết chỉ hơn 1,25 triệu. Gần 1/5 số ca bệnh được
ghi nhận là ở Mỹ, nơi có khoảng 10 triệu ca mắc và 250.000 ca tử vong. Joe
Biden, tổng thống đắc cử, cho biết ông sẽ công bố tổ chuyên trách covid-19 mới
của ông trong hôm nay.
Hàng triệu người đã bỏ
phiếu trong cuộc bầu cử thứ hai ở Myanmar kể từ khi chấm dứt
chế độ quân sự hồi năm 2011. Bà Aung San Suu Kyi, lãnh đạo của Liên đoàn Quốc
gia vì Dân chủ, được cho là sẽ tiếp tục nắm quyền. Nhưng uy tín dân chủ của cuộc
bầu cử đã bị tổn hại vì việc hủy bỏ phiếu ở các vùng bị ảnh hưởng bởi xung đột
dân sự và việc tước quyền đi bầu của hầu như tất cả người dân Rohingya, một sắc
tộc Hồi giáo thiểu số đang bị đàn áp.
UAE công bố những cải cách đáng kể để tự do hóa các luật liên quan đến
quyền tự do cá nhân, bao gồm áp dụng hình phạt nghiêm khắc hơn đối với các vụ
giết người vì “danh dự”, cho phép các cặp đôi chưa cưới được sống chung và nới
lỏng các hạn chế mua bán, sở hữu và tiêu thụ rượu. Theo tờ báo nhà nước WAM,
các cải cách là nhằm “củng cố các nguyên tắc khoan dung của UAE”.
Tổng thống Azerbaijan Ilham
Aliyev nói các lực lượng vũ trang của nước này đã chiếm giữ thành phố Shusha ở
Nagorno-Karabakh, nơi đang là mặt trận giao tranh giữa Azerbaijan và Armenia kể
từ tháng 9. Thành phố này có vị trí chiến lược án ngữ con đường giữa
Stepanakert, thủ phủ vùng, và Armenia.
Thủ tướng Ethiopia Abiy
Ahmed thay bộ trưởng ngoại giao, người đứng đầu cơ quan tình báo và chỉ huy
quân đội. Màn thay máu nhân sự đến giữa lúc cuộc tấn công quân sự chống lại Mặt
trận Giải phóng Nhân dân Tigray, đảng đang điều hành Tigray, một vùng phía bắc
của Ethiopia. Liên Hợp Quốc cảnh báo có tới 9 triệu người sẽ phải mất nơi ở vì
xung đột.
Sau khi khiến hàng trăm
người chết hoặc mất tích trên khắp Trung Mỹ, bão nhiệt đới Eta đã
đổ bộ vào Cuba. Trung tâm Bão Quốc gia Mỹ cảnh báo cơn bão có thể gây lũ lụt chết
người trên đảo. Eta đổ bộ vào Nicaragua ở cấp bốn vào thứ Ba, nhưng suy yếu khi
đi qua Honduras và Guatemala. Nó dự kiến sẽ đánh vào Florida.
Sau nhiều năm chờ đợi được
thay thế bởi Sân bay Berlin Brandenburg, giờ đây chuyến bay cuối cùng đã rời
sân bay Tegel. Địa điểm nổi tiếng này từng là cơ sở thử nghiệm tên lửa, bãi tập
của Không quân Đức Quốc Xã (Luffwaffe) và bãi đáp cho các máy bay tiếp tế từ
phương Tây giữa đợt phong tỏa Tây Berlin của Liên Xô trước khi trở thành sân
bay thương mại vào năm 1960.
TIÊU
ĐIỂM
Một số nước xem xét tẩy
chay Thế vận hội mùa Đông Bắc Kinh 2022
Hôm nay các thượng nghị
sĩ Australia sẽ xem xét có nên tẩy chay Thế vận hội mùa Đông Bắc Kinh 2022 hay
không. Cách [Trung Quốc] đối xử với người biểu tình Hồng Kông và người Duy Ngô
Nhĩ ở Tân Cương, cũng như nguy cơ người Australia bị giam giữ tùy tiện, là quá
đủ lý do để tẩy chay sự kiện, theo lời các thượng nghị sĩ vận động cho việc
này. Một số chính trị gia Mỹ và Anh cũng đồng ý như vậy.
Thế vận hội mùa Hè Bắc
Kinh 2008 cũng gây tranh cãi, đặc biệt là từ các nhà hoạt động ủng hộ Tây Tạng,
nhưng sau đó có tiếng nói cho rằng thế vận hội có thể giúp Trung Quốc và phương
Tây mở rộng đối thoại. Để rồi những hy vọng đó tan thành mây khói. Ủy ban
Olympic Quốc tế khẳng định tẩy chay gây hại nhiều hơn lợi. Cho dù đó là một lập
trường nguyên tắc hay một thỏa hiệp thuận tiện (bên duy nhất cạnh tranh để tổ
chức sự kiện 2022 là Kazakhstan) là vẫn còn phải bàn cãi. Nhưng thảo luận về việc
tẩy chay giúp thu hút sự chú ý vào các hoạt động bất chính của Trung Quốc. Đối
với các nhà vận động, đó đã là điều tuyệt vời rồi.
SoftBank Group đẩy mạnh bơm tiền
Kết quả kinh doanh của
SoftBank Group thường đi kèm với những hình ảnh đầy màu sắc. Hồi tháng 5, Son
Masayoshi, ông chủ có tính cách lập dị của công ty, đã tự so sánh mình với Chúa
Giêsu trong khi biện minh cho lợi nhuận đầu tư mờ nhạt. Kết quả công bố hôm nay
cũng không phải ngoại lệ. Ông Son từng ví đống tiền mặt trị giá 52 tỷ đô la của
ông như một hàng rào gỗ ngăn covid-19 (trong phép ẩn dụ của ông đại dịch được
biểu thị là các samurai cưỡi ngựa).
Nhưng nhiều người cho rằng
tiền mặt của ông Son là một thanh kiếm chứ không phải một tấm khiên, vì ông có
thể mua cổ phần của một gã khổng lồ công nghệ Mỹ hoặc bơm vào một quỹ đầu tư
công nghệ khác tương tự như Quỹ Tầm nhìn 100 tỷ đô la của ông. Dù tương lai có
ra sao, Softbank cũng dự kiến sẽ kiếm được khoảng 2 tỷ đô la lợi nhuận ròng
trong quý ba, so với mức lỗ ròng 6,8 tỷ đô la cùng kỳ năm ngoái. Quỹ Tầm nhìn
có thể sẽ báo lợi nhuận cải thiện nhờ giá cổ phiếu tăng và thị trường niêm yết
công nghệ vững mạnh.
Các bên ở Libya
đàm phán
Những người Libya đại diện
cho các nhóm chính trị, bộ lạc và sắc tộc khác nhau hôm nay gặp nhau tại
Tunisia để bắt đầu vạch ra một lộ trình bầu cử tổng thống và quốc hội. Đất nước
của họ đã chìm trong chiến tranh trong phần lớn thập niên vừa qua. Nhưng một thỏa
thuận ngừng bắn, đạt được vào tháng trước giữa chính phủ được LHQ hậu thuẫn ở
Tripoli và lực lượng của vị tướng nổi loạn Khalifa Haftar, đã làm sống dậy hy vọng
hòa bình.
Phần lớn phụ thuộc vào phản
ứng của các cường quốc bên ngoài. Nếu không được Thổ Nhĩ Kỳ hỗ trợ chính phủ
Tripoli có thể đã sụp đổ trong năm nay, trong khi người của ông Haftar dựa vào
Ai Cập, Nga và UAE. Theo thỏa thuận, tất cả các binh sĩ nước ngoài sẽ rời Libya
trong vòng ba tháng. Ngay cả khi họ đã ra đi – một chữ nếu rất lớn – các lực lượng
dân quân vốn đã xé vụn đất nước vẫn có thể phá hoại bất kỳ giải pháp chính trị
nào. Sản lượng dầu của Libya, vốn bị chiến tranh bóp nghẹt từ lâu, gần đây đã
tăng vượt mức 1 triệu thùng/ngày lần đầu tiên trong nhiều tháng. Nếu không có hợp
tác từ dân quân, tăng trưởng như vậy sẽ chỉ là tạm thời.
Tổng thống Peru bị luận tội
Martín Vizcarra hôm nay tới
Quốc hội để điều trần trong phiên luận tội. Đây là lần luận tội thứ hai trong
vòng chưa đầy hai tháng đối với tổng thống Peru. Ông bị cáo buộc nhận lại quả
khi còn làm thống đốc Moquegua, một bang miền nam, từ năm 2011 đến năm 2014.
Các đảng đứng sau bản luận tội nói các cáo buộc (chưa được chứng minh) khiến
ông “không đủ tư cách đạo đức” để cầm quyền. Ông Vizcarra không chỉ bác bỏ các
cáo buộc mà còn nói luận tội là một âm mưu bởi các đối thủ của ông nhằm ngăn chặn
cuộc bầu cử vào tháng 4 mà họ biết sẽ không thắng (ông Vizcarra không tranh cử).
Những người ủng hộ luận tội
chiếm 60 phiếu ở phiên điều trần, trong khi cần tới 87 – đa số 2/3 trong cơ quan
lập pháp 130 thành viên – để lật đổ ông Vizcarra. Khi các nhà lập pháp cố gắng
luận tội ông vào tháng 9 về một vụ mua bán ảnh hưởng đang diễn ra, họ chỉ giành
được 32 phiếu. Đây là cuộc luận tội thứ tư của Peru trong vòng chưa đầy ba năm.
Người tiền nhiệm của ông Vizcarra đối mặt hai lần: lần thứ nhất thất bại, và lần
thứ hai khiến ông từ chức.
McDonald’s công bố kết quả
kinh doanh
Rất tiện lợi khi có thể
mua mang về giữa lúc đại dịch làm đóng cửa các nhà hàng. Chỉ cần hỏi
McDonald’s, hãng sẽ cập nhật cho các nhà đầu tư về kết quả và chiến lược của
mình vào hôm nay. Sau khi sụt giảm vào mùa xuân, chuỗi cửa hàng burger này đã
báo cáo mức tăng trưởng doanh số hàng năm ở Mỹ là 4,6% trong quý ba, nhờ mua
mang về và các quảng cáo kỹ thuật số, bao gồm cái bắt tay thành công với Travis
Scott, một rapper và người có ảnh hưởng trên internet.
Nhu cầu cao của suất ăn
Scott — lần đầu kể từ sau McJordan, được đặt tên theo ngôi sao bóng rổ Michael
Jordan vào năm 1992 — thậm chí gây ra tình trạng thiếu nguyên liệu tại một số cửa
hàng. Nhưng không phải điều gì cũng sáng sủa. Doanh số bán đồ ăn sáng, một mục
tiêu tăng trưởng trước đại dịch, đã giảm trong ngành công nghiệp thức ăn nhanh
vì ngày càng ít người đi làm ở công sở. Và tổng doanh số bán hàng của
McDonald’s trên thị trường quốc tế vẫn giảm, với các khoản thua lỗ ở châu Âu và
chỉ lạc quan hơn một chút ở Australia, nơi covid-19 bị kiềm chế quyết liệt. Khi
các đợt phong tỏa mới xuất hiện, công ty tiên phong về thức ăn nhanh sẽ phải chậm
lại.
No comments:
Post a Comment