Rắc rối duy nhất của
Trung Quốc không chỉ từ thuế quan của Trump
Suranjana Tewari
Phóng
viên Kinh doanh
17
tháng 1 2025, 15:28 +07
https://www.bbc.com/vietnamese/articles/c1wee0evg8qo
Kinh
tế Trung Quốc đã phục hồi trong ba tháng cuối năm ngoái, giúp chính phủ đạt được
mục tiêu tăng trưởng 5% vào năm 2024, theo tuyên bố của Bắc Kinh vào hôm nay
17/1.
Nhưng
tốc độ tăng trưởng đó là một trong những mức chậm nhất trong nhiều thập kỷ qua
khi nền kinh tế lớn thứ hai thế giới đang chật vật thoát khỏi cuộc khủng hoảng
bất động sản kéo dài, nợ chính quyền địa phương nhiều và tỉ lệ thất nghiệp cao
ở giới trẻ.
Ông
Trump cho hay ông đã nói chuyện với Chủ tịch Tập Cận Bình thông qua các trợ lý
kể từ khi đắc cử
Người
đứng đầu Cục Thống kê Trung Quốc cho biết thành tích kinh tế của Trung Quốc
trong năm 2024 là "vất vả mới đạt được" sau khi chính phủ triển khai
một loạt biện pháp kích thích vào cuối năm ngoái.
Trong
quá khứ, Bắc Kinh hiếm khi không đạt được mục tiêu tăng trưởng.
Các
chuyên gia nhìn chung đã dự báo được mức tăng trưởng này. Ngân hàng Thế giới nhận
định chi phí đi vay thấp hơn và xuất khẩu tăng đồng nghĩa với việc Trung Quốc
có thể đạt được mức tăng trưởng hàng năm khoảng 4,9%.
Tuy
nhiên, nỗi lo của các nhà đầu tư về đe dọa tăng thuế quan của Tổng thống đắc cử
Donald Trump áp lên hàng hóa trị giá 500 tỷ đô la của Trung Quốc đang dần hiện
hữu.
Nhưng
đó vẫn chưa phải là tất cả những gì có thể gây trở ngại cho Trung Quốc trong việc
đạt được mục tiêu tăng trưởng vào năm tới.
Niềm
tin của doanh nghiệp cũng như người tiêu dùng đang ở mức thấp và đồng nhân dân
tệ sẽ tiếp tục suy yếu khi Bắc Kinh cắt giảm lãi suất nhằm thúc đẩy tăng trưởng.
Dưới
đây là ba lý do tại sao Chủ tịch Tập Cận Bình phải đối mặt với những thách thức
lớn hơn cả thuế quan của ông Trump.
Thuế
quan vốn đang gây hại cho xuất khẩu của Trung Quốc rồi
Ngày
càng có nhiều cảnh báo nền kinh tế Trung Quốc sẽ chậm lại trong năm 2025. Một động
lực chính của tăng trưởng năm ngoái hiện gặp rủi ro: xuất khẩu.
Trung
Quốc đã dựa vào sản xuất để giúp thoát khỏi tình trạng bị suy giảm - do đó, họ
đã xuất khẩu một lượng kỷ lục về xe điện, máy in 3D và robot công nghiệp.
Mỹ,
Canada và Liên minh châu Âu đã cáo buộc Trung Quốc sản xuất quá nhiều hàng hóa
và đã tăng thuế đối hàng nhập khẩu từ Trung Quốc để bảo vệ việc làm và doanh
nghiệp trong nước.
Các
chuyên gia cho rằng các nhà xuất khẩu Trung Quốc hiện có thể tập trung vào các
khu vực khác trên thế giới. Nhưng những quốc gia đó chắc hẵn là các thị trường
mới nổi, không có cùng mức độ nhu cầu như Bắc Mỹ và Châu Âu.
Điều
đó có thể ảnh hưởng đến các doanh nghiệp Trung Quốc đang hy vọng mở rộng, từ đó
tác động đến các nhà cung cấp năng lượng và nguyên liệu thô.
Chủ
tịch Tập Cận Bình muốn biến Trung Quốc từ công xưởng hàng giá rẻ của thế giới
thành một cường quốc công nghệ cao vào năm 2035. Nhưng làm thế nào để ngành sản
xuất vẫn tiếp tục là một động lực tăng trưởng lớn như vậy trong bối cảnh mức
thuế ngày càng tăng thì vẫn chưa rõ.
Người
dân không chi tiêu đủ
Các
chuyên gia đánh giá cần giải quyết các vấn đề sâu sắc trong nền kinh tế Trung
Quốc để thúc đẩy chi tiêu
Ở
Trung Quốc, tài sản của hộ gia đình chủ yếu được đầu tư vào thị trường bất động
sản. Trước khi lâm vào khủng hoảng, ngành địa ốc chiếm gần một phần ba nền kinh
tế Trung Quốc khi liên đới tới hàng triệu người lao động, từ công nhân xây dựng,
nhà phát triển bất động sản cho đến công ty sản xuất xi măng và thiết kế nội thất.
Bắc
Kinh đã thực hiện một loạt chính sách để ổn định thị trường bất động sản. Cơ
quan giám sát thị trường tài chính - Ủy ban Chứng khoán Trung Quốc (CSRC) - cho
biết họ sẽ tích cực hỗ trợ cải cách.
Nhưng
vẫn còn quá nhiều nhà ở và bất động sản thương mại không có người ở, và nguồn
cung dư thừa đó tiếp tục khiến giá giảm.
Thị
trường bất động sản dự kiến sẽ
chạm đáy trong năm nay, nhưng ngân hàng đầu tư Goldman Sachs nhận định suy
thoái sẽ là "gánh nặng kéo dài nhiều năm" đối với tăng trưởng kinh tế
của Trung Quốc.
Tình
trạng suy thoái đã ảnh hưởng mạnh đến chi tiêu - trong ba tháng cuối năm 2024,
tiêu dùng của hộ gia đình chỉ đóng góp 29% vào hoạt động kinh tế của Trung Quốc,
giảm từ 59% thời điểm trước đại dịch.
Đó
là một trong những lý do khiến Bắc Kinh tăng cường xuất khẩu. Họ muốn giúp bù đắp
cho tiêu dùng nội địa trì trệ đối với ô tô mới, hàng xa xỉ và hầu hết mặt hàng
khác.
Chính
phủ thậm chí đã tung ra các chương trình như trao đổi hàng tiêu dùng, nơi người
dân có thể trao đổi máy giặt, lò vi sóng và nồi cơm điện.
Nhưng
các chuyên gia thắc mắc các biện pháp này liệu đã đủ hay chưa nếu không giải
quyết được những vấn đề sâu xa hơn trong nền
kinh tế.
Họ
nói rằng người dân sẽ cần kiếm được nhiều tiền hơn để mức chi tiêu trước Covid
trở lại.
"Trung
Quốc cần khôi phục lại tinh thần lạc quan của người dân và chúng ta vẫn đang ở
rất xa điều đó," ông Đinh Sảng, Kinh tế trưởng khu vực Trung Quốc Đại lục
và Bắc Á tại Ngân hành Standard Chartered, bình luận.
"Nếu
khu vực tư nhân đầu tư và đổi mới thì có thể làm tăng thu nhập và triển vọng việc
làm, giúp người dân sẽ tự tin tiêu dùng hơn."
Nợ
công và thất nghiệp cao cũng ảnh hưởng đến tiết kiệm và chi tiêu.
Các
số liệu chính thức cho thấy tỉ lệ thất nghiệp của thanh niên vẫn ở mức cao so với
trước đại dịch và tốc độ tăng lương đã chững lại.
Doanh
nghiệp không còn đổ xô đến Trung Quốc như trước
Xuất
khẩu xe điện là động lực tăng trưởng lớn cho Trung Quốc
Chủ
tịch Tập Cận Bình đã cam kết đầu tư vào các ngành công nghiệp tiên tiến mà
chính phủ gọi là "lực lượng sản xuất mới".
Cho
đến nay, điều đó đã giúp Trung Quốc trở thành một cường quốc về các sản phẩm
năng lượng tái tạo như tấm pin mặt trời và pin lithium-ion cho xe điện.
Năm
ngoái, Trung Quốc cũng vượt qua Nhật Bản để trở thành nhà xuất khẩu ô tô lớn nhất
thế giới.
Nhưng
bức tranh kinh tế ảm đạm, sự không chắc chắn về thuế quan và các bất ổn địa
chính trị khác khiến sự thèm muốn của các doanh nghiệp nước ngoài đối với đầu
tư vào Trung Quốc giảm sút.
Không
phải về đầu tư nước ngoài hay nội địa - mà là các doanh nghiệp không nhìn thấy
một tương lai tươi sáng, bà Stephanie Leung từ công ty quản lý tài sản
StashAway nhận xét.
"Họ
muốn thấy một nhóm nhà đầu tư đa dạng hơn tham gia."
Với
tất cả những lý do này, các chuyên gia tin rằng các biện pháp hỗ trợ nền kinh tế
chỉ sẽ phần nào giảm bớt tác động từ các mức thuế mới tiềm tàng từ phía Mỹ.
Bắc
Kinh phải thực hiện các biện pháp lớn, táo bạo hoặc chấp nhận rằng nền kinh tế
sẽ không tăng trưởng nhanh như vậy, Hui Shan, Kinh tế trưởng về Trung Quốc của
Goldman Sachs, đã viết trong một báo cáo gần đây, đồng thời nói thêm:
"Chúng
tôi dự báo họ sẽ chọn phương án đầu tiên."
"Trung
Quốc cần ổn định thị trường bất động sản và tạo ra đủ việc làm để đảm bảo ổn định
xã hội," ông Đinh Sảng từ Ngân hàng Standard Chartered bình luận.
Theo
công ty nghiên cứu China Dissent Monitor, đã xảy ra hơn 900 cuộc biểu tình ở
Trung Quốc từ tháng 6 đến tháng 9/2024 do công nhân và chủ sở hữu bất động dẫn
đầu - tăng 27% so với cùng kỳ năm trước.
Những
căng thẳng xã hội như vậy do bất bình kinh tế và sự suy giảm của cải sẽ là mối
bận tâm đối với Đảng Cộng sản Trung Quốc.
Rốt
cuộc thì chính sự phát triển kinh tế bùng nổ đã đưa Trung Quốc trở thành cường
quốc. Lời hứa về cuộc sống sung túc hơn đã giúp chính phủ nước này kiềm chế chặt
chẽ sự bất đồng chính kiến.
----------------------
Tin
liên quan
·
Giới trẻ Trung Quốc học
thức cao làm lái xe, lao động phổ thông, diễn viên phụ
4
tháng 1 năm 2025
·
Thủ phủ 'quần áo gợi
tình' Trung Quốc lo lắng chính quyền Trump
17
tháng 12 năm 2024
·
Trump tái xuất:
Chuyên gia Trung Quốc nói Bắc Kinh có cơ hội lớn ở Biển Đông
25
tháng 11 năm 2024
No comments:
Post a Comment