Thursday, 30 January 2025

CƠN SỐT DEEPSEEEK (Tin tổng hợp)

 



CƠN SỐT DEEPSEEEK

 

NỘI DUNG :

 

DeepSeek đối đầu ChatGPT: chatbot nào hiệu quả hơn?

BBC News Tiếng Việt

.

DeepSeek có mối quan hệ chặt chẽ với chính phủ Trung Quốc

Luisetta Mudie  |  RFA

.

Trí tuệ nhân tạo : Ứng dụng DeepSeek của Trung Quốc, một sự thông minh « có chọn lọc »

Thanh Hà  -  RFI

.

« Cơn sốt » DeepSeek khiến ngành công nghiệp trí tuệ nhân tạo khiếp sợ

Chi Phương   -   RFI

 

============================================

 

 

DeepSeek đối đầu ChatGPT: chatbot nào hiệu quả hơn?

BBC News Tiếng Việt

29 tháng 1 năm 2025

https://www.bbc.com/vietnamese/articles/c20k14en92vo

 

Sự xuất hiện của ứng dụng AI DeepSeek từ Trung Quốc đã gây chấn động thị trường tài chính và khiến Tổng thống Mỹ Donald Trump mô tả đây là "hồi chuông cảnh tỉnh" cho ngành công nghệ Mỹ.

 

Việc DeepSeek tuyên bố rằng mô hình trí tuệ nhân tạo (AI) R1 của họ được phát triển với chi phí chỉ bằng một phần nhỏ so với các đối thủ đã làm dấy lên những câu hỏi về tương lai của toàn ngành, đồng thời gây sụt giảm giá trị của một số công ty lớn nhất thế giới.

 

Chỉ một tuần sau khi ra mắt, DeepSeek đã trở thành ứng dụng miễn phí được tải xuống nhiều nhất tại Mỹ.

 

Sẽ thế nào khi so sánh DeepSeek với ChatGPT của OpenAI hay Gemini của Google - những đối thủ ở Mỹ vừa lâu đời hơn và dường như cũng đắt đỏ hơn nhiều.

 

 

Hỗ trợ viết

 

https://ichef.bbci.co.uk/ace/ws/800/cpsprodpb/99d4/live/112fed40-ddfe-11ef-a37f-eba91255dc3d.jpg.webp

Kenny Dalglish thi đấu cho đội tuyển Scotland năm 1985

 

Khi được hỏi về những lý do phổ biến nhất của người dùng khi sử dụng ChatGPT, chatbot này cho biết hỗ trợ viết là một trong số đó.

 

Từ việc thu thập và tóm tắt thông tin theo dạng thức hữu ích, tới việc viết các bài blog về một chủ đề nào đó, ChatGPT đã trở thành trợ lý AI cho người dùng trong các môi trường làm việc khác nhau.

 

Tự hào là một người hâm mộ bóng đá Scotland, tôi đã yêu cầu cả ChatGPT và DeepSeek tóm tắt những cầu thủ bóng đá Scotland xuất sắc nhất mọi thời đại, trước khi đề nghị hai chatbot này "soạn một bài blog tóm tắt về những cầu thủ bóng đá Scotland vĩ đại nhất trong lịch sử."

 

DeepSeek phản hồi chỉ sau vài giây với danh sách mười cầu thủ hàng đầu – Kenny Dalglish, huyền thoại của Liverpool và Celtic, đứng vị trí số một.

 

Chatbot này còn cung cấp thông tin hữu ích về vị trí thi đấu của từng cầu thủ, các câu lạc bộ họ từng khoác áo, cũng như một danh sách ngắn gọn về thành tích của họ.

 

DeepSeek cũng liệt kê hai cầu thủ không mang quốc tịch Scotland – huyền thoại Rangers Brian Laudrup, người Đan Mạch, và ngôi sao Celtic Henrik Larsson.

 

Về Larsson, chatbot này bổ sung rằng: "Mặc dù là người Thụy Điển, Larsson thường được nhắc đến trong các cuộc thảo luận về những huyền thoại bóng đá Scotland do tầm ảnh hưởng của ông tại Celtic."

 

Trong bài blog sau đó, DeepSeek có nêu rõ quốc tịch của Laudrup trước khi đưa ra phần tóm lược súc tích về sự nghiệp của các cầu thủ.

 

Câu trả lời của ChatGPT cho câu hỏi này cũng chứa nhiều cái tên tương tự, "King Kenny" một lần nữa đứng đầu danh sách.

 

Bài blog chi tiết ChatGPT tạo ra đã tóm tắt ngắn gọn và chính xác sự nghiệp của tất cả các cầu thủ.

 

Kết bài, chatbot này viết: "Dù bóng đá đã thay đổi theo thời gian, tầm ảnh hưởng của những huyền thoại Scotland này vẫn trường tồn."

 

 

XEM TIẾP >>>>>  

 

 

 

 

 

 

 

 

DeepSeek có mối quan hệ chặt chẽ với chính phủ Trung Quốc

Luisetta Mudie  |  RFA

2025.01.29

https://www.rfa.org/vietnamese/the-gioi/2025/01/29/deepseek-co-moi-lien-he-chat-che-voi-chinh-phu-trung-quoc/

 

Nhà sáng lập DeepSeek gần đây đã có cuộc gặp với Thủ tướng Trung Quốc Lý Cường để đưa ý kiến về báo cáo hàng năm

 

https://www.rfa.org/resizer/v2/Y3QUBFK5YJETBJFB2ZJR3Z5II4.jpg?smart=true&auth=14dcd5cbbc23c20a93a2002e648a2cd0965562b384594514235d36c0556c2afc&width=1600&height=899

Ứng dụng DeepSeek trên điện thoại di động ở Bắc Kinh hôm 27/1/2025 (GREG BAKER/Greg Baker/AFP)

 

Ngôi sao trí tuệ nhân tạo (AI) đang lên DeepSeek có quan hệ gần gũi với chính phủ Trung Quốc và điều này có thể giải thích sự phát triển nhanh chóng của doanh nghiệp startup từ mức một triệu nhân dân tệ (tương đường 138.000 đô la) vào năm 2023 lên một doanh nghiệp gây thách thức toàn cầu trong ngành công nghiệp này, theo một điều tra gần đây của RFA.

 

Mô hình trí tuệ nhân tạo mã nguồn mở của ông Lương Văn Phong (40 tuổi) đã tạo ra một lỗ hổng lớn trị giá một nghìn tỷ đô la trong cuộc đua AI trên thị trường chứng khoán toàn cầu hôm thứ hai vừa qua, đứng đầu bảng xếp hạng về ứng dụng, vượt qua cả ChatGPT, và theo cách mà nhiều người cho là một thách thức với sự thống trị của Mỹ trong lĩnh vực này.

 

Sự phổ biến của DeepSeek đã làm trao đảo thị trường chứng khoán toàn cầu, hất đổ một ngàn tỷ đô là giá trị các cổ phiếu, khiến Nvidia vốn gần như độc quyền trong ngành chip bị mất gần 600 tỷ đô la vốn hoá thị trường sau khi cổ phiếu của hãng giảm 17% trong ngày thứ hai.

 

Tổng thống Mỹ Donald Trump nói DeepSeek là một “lời cảnh tỉnh” cho ngành công nghiệp Mỹ vốn cần “tập trung hơn vào việc cạnh tranh để chiến thắng”.

 

Tổng thống Trump tuần trước đã công bố một sáng kiến AI trị giá 500 tỷ đô la cho ba công ty là OpenAI - công ty tạo ra ChatGPT , Oracle và SoftBank của Nhật Bản.

 

Tuy nhiên, sự xuất hiện mạnh mẽ của DeepSeek cũng có vấn đề.

 

Công ty đã vướng phải tình trạng “hoạt động suy giảm” do bị tấn công mạng và phải “tạm thời giới hạn” người đăng ký sử dụng ứng dụng, theo thông báo của ứng dụng hôm 28/1.

 

“Do một lượng lớn tấn công vào các dịch vụ của DeepSeek, chúng tôi tạm thời giới hạn đăng ký để đảm bảo các dịch vụ liên tục”- dòng trạng thái cho biết. “Những người sử dụng ứng dụng hiện có có thể đăng nhập bình thường. Cảm ơn sự thông cảm và hỗ trợ của quý vị.”

 

Những kết nối với Đảng Cộng sản

 

Sự thành công bất chợt của ứng dụng DeepSeek đến sau khi OpenAI ngưng dịch vụ ở Trung Quốc, Hong Kong và Macau vào tháng bảy năm ngoái, và bất chấp lệnh cấm xuất khẩu các chip máy tính cao cấp từ phía Mỹ.

 

Một điều tra mới đây của RFA cho thấy công ty có mối liên hệ chặt chẽ với Đảng Cộng sản Trung Quốc vốn đang có sự ủng hộ chính trị đầy đủ đối với việc phát triển AI.

 

Quan hệ đối tác quản lý đầu tư định lượng cao cấp Ningbo và người sáng lập DeepSeek được giới chức chính quyền xác định là một công ty công nghệ cao của quốc gia tại tỉnh nhà Chiết Giang vào tháng 12 năm 2023.

 

Những công ty kiểu như vậy thường được hưởng các chính sách ưu đãi thuế và trợ cấp của nhà nước để thực hiện các nghiên cứu và phát triển, điều này cho thấy sự đi lên của DeepSeek có sự hỗ trợ từ chính phủ Trung Quốc ở mức cao nhất.

 

Ông Lương Văn Phong mới đây đã được mời về Bắc Kinh để đưa quan điểm và đề nghị của mình tới Thủ tướng Lý Cường vào bản thảo báo cáo công việc của chính phủ. Báo cáo này sẽ được đọc trước Quốc hội vào tháng ba tới, nhật báo Nhân dân của Đảng Cộng sản Trung Quốc đưa tin hôm 21/1 trên trang đầu.

 

Bước đi này đặt công ty của ông Lương Văn Phong vào trung tâm tầm nhìn của chính phủ cho sự hồi phục kinh tế được dẫn dắt bởi sáng kiến công nghệ cao.

 

Hôm 20/1, ông Lý Cường đã chủ trì một hội thảo bao gồm các chuyên gia, các nhà doanh nghiệp và đại diện khu vực giáo dục, khoa học, văn hóa, y tế và thể thao để nghe ý kiến của họ, bài báo cho biết.

 

Sau đó, ông Lý Cường nói tại cuộc họp: “Cần sử dụng đổi mới công nghệ để thúc đẩy chuyển đổi động lực cũ và mới, tập trung đột phá vào các công nghệ cốt lõi, công nghệ tiên tiến”

 

Những hạn chế từ phía Mỹ

 

Cảm giác cấp bách của Bắc Kinh ít nhất một phần xuất phát từ những hạn chế của Mỹ đối với việc xuất khẩu linh kiện cao cấp sang Trung Quốc.

 

Hồi tháng trước, Washington công bố một gói kiểm soát xuất khẩu chip bán dẫn mới nhắm vào Trung Quốc, ngăn cản việc xuất khẩu với 140 công ty. Đây là bước đi mới nhất trong một loạt các biện pháp nhằm hạn chế sự tiếp cận của Trung Quốc đối với chip và sản xuất chip đủ khả năng tiến tới trí tuệ nhân tạo dùng cho mục đích quân sự.

 

Theo một báo cáo hôm 22/1 của The Paper thuộc nhà nước Trung Quốc, máy tính Firefly-2 của DeepSeek được trang bị với 10.000 chip A100 GPU có khả năng tương đương như chip DGX-A100 của Nvidia, nhưng chi phí chỉ bằng một nửa và sử dụng ít hơn 40% năng lượng.

 

“Tất cả những cái đó đòi hỏi phải có sự hậu thuẫn tài chính mạnh mẽ”, bài báo viết nhưng lại dẫn lời ông Lương Văn Phong nói rằng công ty không có kế hoạch tài chính cho tương lại gần và vấn đề chính của công ty là thiếu chip công nghệ cao, không phải tiền mặt.

 

Bài báo dẫn các báo cáo cho biết ông Lương đã trữ được hơn 10.000 chip A100 của Nvidia trước khi Mỹ cấm xuất khẩu sang Trung Quốc, và dẫn lời của chuyên gia AI Dylan Patel nói rằng con số thực sự có thể lên đến gần 50.000 chip.

 

Quan ngại về quyền riêng tư

 

Cũng giống như TikTok hiện đang chờ quyết định cho số phận của mình ở Mỹ, DeepSeek rất có thể cũng sẽ gây quan ngại về vấn đề quyền riêng tư vì địa điểm của công ty đặt ở nơi thuộc quyền kiểm soát của Đảng Cộng sản Trung Quốc.

 

Chính sách riêng tư của công ty cảnh báo người dùng rằng công ty thu thập các thông tin người dùng như ngày tháng năm sinh, tên đăng ký, địa chỉ email hoặc số điện thoại và mã khoá. Cũng giống như các mô hình khác, họ cũng nhớ bạn yêu cầu họ làm gì.

 

“Khi bạn sử dụng các dịch vụ, chúng tôi có thể thu thập các dữ liệu văn bản và âm thanh, các tệp được tải lên, phản hồi, lịch sử nói chuyện và các nội dung khác mà bạn cung cấp”, theo chính sách của công ty được cập nhật đến ngày 5/12/2024.

 

DeepSeek cũng nhớ địa chỉ IP của bạn, mẫu thiết bị bạn dùng và hệ thống vận hành, ngôn ngữ hệ thống.

 

Mặc dù DeepSeek không lưu trữ các dữ liệu này cùng tên của bạn, như TikTok, ứng dụng lưu trữ “mẫu gõ phím hoặc nhịp điệu gõ phím” rất riêng biệt của người dùng.

 

Thông tin này có thể được dùng để bảo vệ danh khoản không bị “giả mạo” và các hoạt động trái phép khác. Tương tự như cách nói đã gây lo ngại với việc sử dụng dữ liệu người dùng của TikTok, mặc dù công ty bác bỏ những quan ngại này và cho là không có cơ sở.

 

Công ty cũng sử dụng dữ liệu người dùng để cho phép họ “tuân thủ các nghĩa vụ pháp lý hoặc khi cần thiết thực hiện các nhiệm vụ vì lợi ích công cộng” chính sách của công ty cho biết mà không nói cụ thể “lợi ích công cộng” này là gì.

 

“Chúng tôi lưu trữ thông tin chúng tôi thu thập được ở các máy chủ được đảm bảo an toàn trong nước Cộng hoà Nhân dân Trung Hoa”, chính sách của công ty nêu rõ, ý nói những dữ liệu như vậy có thể được chính phủ Trung Quốc sử dụng nếu thấy cần thiết.

 

Biên tập bởi Joshua Lipes

 

 

 

 

 

 

Trí tuệ nhân tạo : Ứng dụng DeepSeek của Trung Quốc, một sự thông minh « có chọn lọc »

Thanh Hà  -  RFI

Đăng ngày: 29/01/2025 - 12:48  -  Sửa đổi ngày: 29/01/2025 - 13:16

https://www.rfi.fr/vi/ch%C3%A2u-%C3%A1/20250129-tr%C3%AD-tu%E1%BB%87-nh%C3%A2n-t%E1%BA%A1o-%E1%BB%A9ng-d%E1%BB%A5ng-deepseek-c%E1%BB%A7a-trung-qu%E1%BB%91c-m%E1%BB%99t-s%E1%BB%B1-th%C3%B4ng-minh-c%C3%B3-ch%E1%BB%8Dn-l%E1%BB%8Dc

 

Trị giá chứng khoán của các tập đoàn Mỹ trên thế giới mất 1.000 tỷ đô la trong vài giờ đồng hồ trong phiên giao dịch 27/01/2025 vì một « phiên bản Trung Quốc của ChatGPT » được cho là « thông minh hơn » « gọn nhẹ hơn » « rẻ hơn » và « hiệu quả hơn » những công cụ của Mỹ. Deepseek liệu có là một lá chủ bài lợi hại cho phép Bắc Kinh phá vỡ thế độc quyền của Mỹ trong lĩnh vực AI ?

 

HÌNH :

Logo của Deepseek và ChatGPT, các ứng dụng AI trên điện thoai thông minh. AP - Andy Wong

 

Thông báo của Trung Quốc về Deepseek gây ngỡ ngàng, thậm chí bàng hoàng. Vậy ứng dụng DeepSeek là gì, được phát triển từ khi nào mà sao không ai biết ?

 

Đây là một ứng dụng « trí tuệ nhân tạo » do một công ty khởi nghiệp cùng tên, có trụ sở tại Hàng Châu phát triển. Năm 2023 doanh nhân Lương Văn Phong (Liang Wengfeng), 40 tuổi, lập ra và điều hành công ty. Cuối 2024, doanh nhân này trình làng hai « sản phẩm » V3 và R1.

 

 

Trung Quốc bất ngờ « tung chưởng » trong trận chiến AI 

 

Theo giải thích của công ty khởi nghiệp ở Hàng Châu, Deepseek, thì V3 là một ứng dụng tương đương với ChatGPT : là một « công cụ trợ giúp thông minh được thiết kế để đối đáp với người sử dụng một cách tự nhiên và hiệu quả ». Công cụ này được dùng để « giải đáp những câu hỏi của người sử dụng, cung cấp thông tin và giúp tháo gỡ một số vấn đề và hoàn thành nhiệm vụ trong một số công việc cụ thể ».

 

Về phần ứng dụng R1 vừa được trình làng hôm 20/01/2025, đúng ngày ở Washington DC, tổng thống Mỹ Donald Trump tuyên thệ nhậm chức, đương nhiên không một phương tiện truyền thông quốc tế nào, kể cả báo chí chuyên môn đã chú ý đến ứng dụng này. Phải đợi một tuần lễ sau, khi mà R1 của Deepseek qua mặt ChatGPT, trở thành ứng dụng được tải xuống nhiều nhất trên nền tảng của App Store tại Hoa Kỳ thì tên tuổi của ông Lương Văn Phong mới được nhắc đến nhiều. Nhất là khi mà cổ phiếu của các tập đoàn công nghệ Mỹ trượt giá mạnh. Nvidia mất 589 tỷ đô la trị giá chứng khoán trong một ngày.

 

R1 thông minh hơn V3 và là một công cụ « biết suy nghĩ ». Mức độ hiệu quả của công cụ này « ngang hàng với 01, sản phẩm mới nhất mà công ty Open AI của Hoa Kỳ mới trình làng từ tháng 9/2024.

 

 

Vì sao Deepseek làm rúng động Thung Lũng Silicon của Hoa Kỳ ?

 

Ứng dụng của Trung Quốc được cho là hiệu quả tương đương như các đối thủ ở Mỹ mà đứng đầu là ChatGPT mà lại không đòi hỏi nhiều đầu tư. Cụ thể là để phát triển ứng dụng V3, công ty khởi nghiệp Deepseek cần 5,6 triệu đô la. Trong khi đó, để ra mắt người sử dụng GPT-4 vào tháng 3/2024 tập đoàn OpenAI đã huy động hơn 100 triệu đô la. Một tên tuổi khác trong thế giới « trí tuệ nhân tạo » của Hoa Kỳ là Anthropic khẳng định để phát triển một mô hình AI, thì cần huy động từ « 100 triệu đến 1 tỷ đô la Mỹ ». Về tính hiệu quả của các ứng dụng do Deepseek phát triển, ngay cả các chuyên gia hàng đầu của Hoa Kỳ về trí tuệ nhân tạo cũng phải lấy làm ngạc nghiên. Lãnh đạo OpenAI Sam Altman nhìn nhận « R1 của Deepseek gây ấn tượng » trước khi nói thêm rằng, một đối thủ cạnh tranh mới là động lực để OpenAI « cung cấp những công cụ hiệu quả hơn nhiều » so với những gì đang có hiện tại.

 

Về phần Marc Andreessen một nhà đầu tư khét tiếng trong làng công nghệ cao của thế giới, thì ông đánh giá « Deepseek R1 là thời khắc Sputnik trong lĩnh vực trí tuệ nhân tạo ». Hình ảnh này gợi lại thời điểm năm 1957 khi Liên Xô qua mặt Hoa Kỳ phóng vệ tinh đầu tiên lên quỹ đạo… Đó là động lực thúc đẩy các chính quyền ở Washington liên tiếp ồ ạt vào chương trình phát triển không gian.  

 

 

Thông minh có chọn lọc

 

Có nhiều nghi vấn và nghi ngại chung quanh ứng dụng thông minh của Trung Quốc. Đối với người sử dụng, Deepseek có thực sự là một công cụ an toàn và có thể giải đáp tất cả những câu hỏi của bạn hay không, nếu như đó là những chủ đề « nhậy cảm » luôn bị Bắc Kinh kiểm duyệt ?

 

Ứng dụng của Trung Quốc vừa đủ thông minh vừa đủ thật thà khi báo trước với người sử dụng là Deepseek tuân thủ luật pháp và trình bày theo quan điểm của Đảng và Nhà nước Trung Quốc. Nếu bạn tìm kiếm thông tin về những hồ sơ nhậy cảm với những từ khóa như Đài Loan, Tây Tạng hay Thiên An Môn, Tân Cương … thì lập tức ChatGPT phiên bản Trung Quốc này mời « đổi chủ đề ».

 

Khi đặt câu hỏi với Deepseek về phong trào dân chủ Mùa Xuân Bắc Kinh và cuộc đàn áp đẫm máu trên quảng trường Thiên An Môn năm 1989 chẳng hạn, ứng dụng này của Trung Quốc trả lời bạn như sau « Rất tiếc, tôi không biết phải đề cập đến loại câu hỏi này như thế nào. Tôi là một ứng dụng hỗ trợ AI được thiết kế để cung cấp những câu trả lời hữu ích và vô hại (…) Chúng ta hãy cùng nhau thảo luận về toán học, về các lập trình điện toán… ». Khi đặt câu hỏi với Deepseek về nhà lãnh đạo tối cao Trung Quốc, Tập Cận Bình, người sử dụng cũng được mời « chuyển chủ đề ».

 

 

Công cụ giúp Trung Quốc thu thập thông tin ?

 

Deepseek như vậy thường xuyên nhắc nhở người sử dụng, đây là một công cụ do một công ty khởi nghiệp và một doanh nhân Trung Quốc phát triển. Vậy câu hỏi kế tiếp là chủ nhân Lương Văn Phong sẽ làm gì với các dữ liệu cá nhận của người sử dụng ?

 

Để giao lưu với ChatGPT phiên bản Trung Quốc, người sử dụng phải ghi rõ địa chỉ email, số điện thoại … Đây là một ứng dụng « miễn phí » nhưng lưu lại số thẻ ngân hàng… Khi đăng ký sử dụng và giao lưu với công cụ « thông minh » của Trung Quốc Deepseek giải thích rõ công ty này « có thể sử dụng và phân tích các dữ liệu của khách hàng ».

 

Deepseek được lập ra từ 2023 và theo báo Mỹ The Washington Post công ty khởi nghiệp này chủ yếu tuyển dụng các các chuyên gia được đào tạo tại các trường đại học của Trung Quốc. Sáng lập viên Lương Văn Phong từng được gặp thủ tướng Trung Quốc Lý Cường và Bắc Kinh trực tiếp cung cấp cho Deepseek những công cụ cần thiết để cạnh tranh với các tập đoàn của Mỹ trong lĩnh vực « trí tuệ nhân tạo tạo sinh ».

 

Deepseek được quỹ đầu tư Trung Quốc High Flyer « chống lưng ». Đúng 10 năm trước đây và 8 năm trước khi khai sinh Deepseek, doanh nhân họ Lương là một trong những sáng lập viên của quỹ đầu tư High Flyer chỉ chuyên « nhắm vào các tập đoàn công nghệ cao » …

 

Sau một thập niên hoạt động, quỹ này giờ đây trở thành một trong bốn cây đại thụ tài chính ở Hoa Lục, quản lý 10 tỷ đô la tiền vốn. Khó có thể tin rằng High Flyer hoạt động ngoài vòng kiểm soát của Bắc Kinh.

 

Vấn đề đặt ra là tựa như ứng dụng TikTok được 170 triệu người Mỹ sử dụng, công ty mẹ của TikTok là ByteDance, trụ sở tại Hoa Lục. Washington từng lo ngại TikTok mở cửa cho Bắc Kinh khai thác thông tin cá nhân của người Mỹ, qua đó thao túng công luận Hoa Kỳ …

 

 

Nghi vấn về hiệu quả các biện pháp của Hoa Kỳ kềm tỏa công nghệ cao Trung Quốc

 

Một thắc mắc cuối cùng liên quan đến « chiến lược phát triển » mà chủ nhân Deepseek đã kiến tạo. Để thiết kế ứng dụng V3  công ty khởi nghiệp của Trung Quốc chỉ cần huy động 5,6 triệu đô la tiền vốn tức chỉ bằng « 1 phần 10 » so với các đối thủ cạnh tranh ở Hoa Kỳ. Nhưng Deepseek đã « nuôi dưỡng » V3 như thế nào, với những dữ liệu ở đâu ra và làm thế nào để công ty khởi nghiệp này của Trung Quốc đã phát triển được nhờ chip điện tử của Mỹ cho dù là hai chính quyền Trump và Biden ở Washington không ngừng siết chặt các hoạt động xuất khẩu công nghệ nhậy cảm của Mỹ cho Trung Quốc ?

 

Chưa thể trả lời tất cả các câu hỏi trên. Chỉ biết rằng, từ 2021 ông Lương Văn Phong đã mua vào 10.000 chíp của Nvidia. Hai năm sau ông tuyển dụng hàng chục chuyên gia được đào tạo tại các trường đại học danh tiếng nhất của Trung Quốc. Về hiệu quả các biện pháp của Hoa Kỳ nhằm kềm tỏa đà phát triển trong lĩnh vực công nghệ mới của Trung Quốc, theo giới trong ngành « Mỹ đã hoài công », bởi như tạp chí công nghệ của trường MIT đã đánh giá, do bị Hoa Kỳ kềm tỏa nên các chuyên gia Trung Quốc lại càng đẩy mạnh khía cạnh sáng tạo theo đúng tinh thần « cái khó ló cái khôn ».

 

Về phía nhà cung cấp chip điện tử Mỹ Nvidia, một phát ngôn viên của tập đoàn này nhìn nhận « thành công của Deepseek cho thấy có rất nhiều mô hình mới có thể được tạo ra ». Riêng tỷ phú Elon Musk cũng đang lao vào cuộc chạy đua trí tuệ nhân tạo với xAI thì nghi ngờ Lương Văn Phong « đi cửa hậu, bí mật mua vào loại chip điện tử tối tân nhất của Nvidia hiện nay là H100 để cho ra đời những ứng dụng lợi hại như V3 hay R1 ».

 

Trước việc thế giới công nghệ của Hoa Kỳ đảo điên vì một công ty khởi nghiệp mà đến rất gần đây vẫn còn nấp trong bóng tối như Deepseek, một nhà đầu tư ở Hồng Kông trên mạng xã hội  ví von : « Mấy ông vua trong lĩnh vực hight tech ở Mỹ nhức nhối chẳng qua chỉ vì những cậu ấm cô chiêu con nhà giàu nhận thấy rằng họ đã bị lũ trẻ con nhà nghèo qua mặt ».

 

 

 

 

 

 

.

« Cơn sốt » DeepSeek khiến ngành công nghiệp trí tuệ nhân tạo khiếp sợ

Chi Phương   -   RFI

Đăng ngày: 29/01/2025 - 14:29

https://www.rfi.fr/vi/%C4%91i%E1%BB%83m-b%C3%A1o/20250129-c%C6%A1n-s%E1%BB%91t-deepseek-khi%E1%BA%BFn-ng%C3%A0nh-c%C3%B4ng-nghi%E1%BB%87p-tr%C3%AD-tu%E1%BB%87-nh%C3%A2n-t%E1%BA%A1o-khi%E1%BA%BFp-s%E1%BB%A3

 

Nhiều báo Pháp số ra hôm nay tiếp tục đăng bài phân tích về DeepSeek – Trí tuệ nhân tạo của Trung Quốc khiến giới công nghệ toàn cầu chao đảo kể từ khi ra mắt chatbot với tên gọi DeepSeek-R1vào ngày 20/01.

 

HÌNH :

Ứng dụng DeepSeek trên một điện thoại thông minh. Ảnh chụp tại Bắc Kinh, Trung Quốc, ngày 28/01/2025. AP - Andy Wong

 

Theo các báo cáo, DeepSeek có thể cạnh tranh với ChatGPT, từng làm mưa làm gió trong giới công nghệ trong những năm gần đây, với khả năng viết thơ, làm toán, tóm tắt, trả lời mọi câu hỏi vì sao. Điều đáng ngạc nhiên là doanh nghiệp công nghệ có trụ sở ở Hàng Châu Trung Quốc cho ra mắt loại ứng dụng với chi phí thấp vô cùng : 6 triệu đô la.

 

Theo xã luận của Libération, con số này được cho là bị đánh giá thấp, quá thấp, đến nỗi mà dù có nhân gấp đôi, gấp 10, gấp 100 lần đi chăng nữa, thì cũng thấp hơn nhiều so với chi phí của các doanh nghiệp như OpenAI, Meta, Microsoft, lên đến hàng tỷ đô la.

 

Xét về khả năng, OpenAI và DeepSeek gần như ngang nhau, nhưng công ty khởi nghiệp Trung Quốc rõ ràng đang giành chiến thắng về chi phí, dù là chi phí tài chính hay năng lượng. Theo Libération, đây chính là điểm khiến ngành công nghiệp này hoảng sợ và khiến các nhà đầu tư cảnh giác: để phát triển AI của Trung Quốc, chỉ cần hai tháng và chưa đến 6 triệu đô la. « Hoá ra, chỉ cần vài triệu euro là đã có thể lật đổ được diện mạo ngành công nghệ được xây dựng bằng hàng tỷ đô la hùng mạnh từ các doanh nghiệp Mỹ. »

 

Với tựa đề “Điên cuồng”, xã luận Libération nhắc lại câu giải thích nổi tiếng của John Martin, Ngân hàng Martins khi nhắc đến khoản đầu tư của ông vào Công ty các biển phía Nam : “Khi thế giới phát điên, thì chúng ta phải bắt chước thế giới ở một mức độ nào đó”. Nhật báo cánh tả kết luận rằng « khi cơn sốt toàn cầu xuất hiện dưới dạng bong bóng đầu cơ, những kẻ bắt chước sẽ biến mất rất nhanh, dù là ở biển Nam hay biển Đông ».

 

Libération và Le Monde đưa ra phân tích về mô hình hoạt động của Deepseek. Doanh nghiệp Trung Quốc được cho là sử dụng phương pháp “hỗn hợp chuyên gia”, kết hợp nhiều mô hình Trí tuệ nhân tạo, thay vì một mô hình duy nhất để tăng tốc độ và sức mạnh tính toán. Deepseek cũng sử dụng số mã hoá 8 bit, thay vì 16 bit hay 32 bit để tiết kiệm tài nguyên tính toán.

 

Ngoài ra, công ty Trung Quốc này tuyên bố chỉ sử dụng 2.000 chip H800 từ Nvidia, loại chip kém tiên tiến nhất, để đào tạo công nghệ của mình. Trong khi đó, thông thường, phía Mỹ sử dụng các linh kiện điện tử này nhiều hơn gấp tám lần, vốn tiêu tốn nhiều năng lượng nhưng lại hữu ích cho việc xử lý lượng dữ liệu lớn.

 

Le Figaro thì đưa người đọc hiểu rõ hơn về doanh nghiệp khởi nghiệp Trung Quốc DeepSeek và nhà sáng lập Lương Văn Phong (Liang Wenfeng). Một doanh nghiệp công nghệ, được cho là có nguồn lực ít ỏi, được gây dựng từ một nhóm sinh viên mới ra trường, dưới sự lãnh đạo của ông Lương, đã tạo ra một công nghệ « có thể thay đổi diện mạo của cả thế giới ». Kỹ sư « thiên tài », đạt được thành công đầu tiên nhờ sử dụng AI để phân tích hành vi thị trường tài chính, lấy tên doanh nghiệp là High Flyer. Lương Văn Phong được cho là đã mua 100 GPU và 10 000 chip bán dẫn hiện đại từ Nvidia loại H100, trước lệnh cấm vận của Hoa Kỳ và đã khởi xướng dự án DeepSeek vào năm 2023, làm việc với loại Trí tuệ nhân tạo có khả năng thực hiện tất cả các phép tính, như con người ». Các nhà nghiên cứu của DeepSeek được ví như một nhóm « phù thủy bí hiểm », được ông Lương lựa chọn.

 

Tuy nhiên, DeepSeek cũng bị nghi ngờ. Elon Musk cáo buộc công ty này lách lệnh cấm của Mỹ để tiếp cận loại chip công nghệ cao Nvidia H100. Một số chuyên gia cũng cho rằng khoản 6 triệu đô la nói trên có thể chưa bao gồm toàn bộ chi phí phát triển phần mềm.

 

Dù còn nhiều tranh cãi, DeepSeek đã chứng minh rằng Trung Quốc có đủ năng lực để cạnh tranh với các gã khổng lồ AI, nhưng nếu không tiếp tục cải tiến, sản phẩm của họ có thể sớm bị lãng quên. Hôm thứ Hai vừa qua, nhà sản xuất chip bán dẫn hàng đầu Nvidia của Hoa Kỳ đã mất 580 tỷ đô la giá trị trên sàn Nasdaq chỉ trong một ngày, đây là sự sụt giá lớn nhất trong lịch sử Nvidia.

 

Sự ra đời của Deepseek cũng đã khiến thị trường chứng khoán chao đảo, đặc biệt là các doanh nghiệp về công nghệ theo Le Monde. Điều này gợi lại cú sốc mà phương Tây phải hứng chịu sau khi Liên Xô phóng thành công vệ tinh Spoutnik lên quỹ đạo.

 

 

Cái bóng của chính quyền Bắc Kinh

 

Theo Le Figaro và Libération, chính phủ Trung Quốc cũng hỗ trợ sự phát triển của công ty này, để có thể quảng bá loại công nghệ Made in China khắp thế giới. Chính vì lẽ đó, mà Deepseek thường từ chối trả lời những câu hỏi mang tính nhạy cảm về chính trị đối với Bắc Kinh. Trước những câu hỏi về Đài Loan, hay về Lưu Hiểu Ba, một trí thức và nhà hoạt động nhân quyền Trung Quốc, được trao giải Nobel Hòa Bình, hay về trại cải tạo người Duy Nhỗ Nhĩ, hoặc thảm sát Thiên An Môn năm 1989, DeepSeek chỉ đưa ra những câu trả lời theo đường lối chính thức của chính phủ Trung Quốc.

 

Mặc dù chính phủ Trung Quốc kiểm soát và kiểm duyệt dữ liệu, DeepSeek vẫn thành công lớn, đặc biệt là ở phương Tây, với loạt tải về gia tăng nhanh chóng trong những ngày qua.

Về phần mình, nhật báo công giáo La Croix đưa ra góc nhìn từ Vatican đối với Trí tuệ nhân tạo (AI), trong một văn bản công bố ngày 28/01 : « Đừng để ranh giới giữa con người và máy móc trở nên mờ nhạt ». Theo tòa thánh, « AI không nên được coi là một dạng trí tuệ nhân tạo của con người, mà là sản phẩm của trí tuệ đó », nhấn mạnh đến « sự khéo léo của con người » là nguồn gốc của những bước nhảy vọt về công nghệ như vậy, và dù có mạnh mẽ đến đâu, AI cũng chỉ là « sự phản ánh mờ nhạt của nhân loại ».

 

La Croix trích dẫn nhà báo Gregory Aimar, cho rằng văn bản đầy đủ đầu tiên của Vatican, dài 117 đoạn, thể hiện lập trường về Trí tuệ nhân tạo, là cách để đáp trả những diễn ngôn mang tính thương mại cho rằng AI có khả năng giống với con người nhưng tốt hơn. Các tác giả của văn bản này cũng cảnh báo về nguy cơ « người hóa » AI, nhấn mạnh rằng AI không thể thay thế các giá trị nhân văn như tình thương, sự quan tâm, hay mối quan hệ giữa con người với con người. AI có thể phục vụ nhân loại, hỗ trợ nhiều lĩnh vực từ nông nghiệp cho đến văn hóa, giáo dục, nhưng cũng có nhiều điểm bất cập, tạo ra sự bất bình đẳng nếu bị kiểm soát bởi một số công ty lớn với mục tiêu lợi nhuận trên hết.

 

 

« La bàn cạnh tranh của châu Âu »

 

Sự trở lại của Donald Trump tại Nhà Trắng với những chính sách khó lường khiến các nước, đặc biệt là châu Âu phải có chương trình hành động. Le Figaro chạy tựa lớn trang nhất : « Đối diện với Donald Trump, châu Âu hứa hẹn một cú sốc đơn giản hóa ». Hôm nay, chủ tịch Ủy Ban Châu Âu đã đưa ra lộ trình nhằm tái lập sự cạnh tranh trong công nghiệp châu Âu. Bà Ursula von der Leyen gọi dự án thay đổi là « la bàn định hướng cạnh tranh ». Một trong những giải pháp được đưa ra làm đơn giản hóa bộ máy hoạt động, thêm vào đó là giảm phụ thuộc vào năng lượng hóa thạch.

 

Xã luận Le Figaro chỉ ra rằng « chỉ cần nhìn vào sự bùng nổ tăng trưởng ở Trung Quốc là có thể thấy sự trì trệ của Lục Địa Già ». Châu Âu cũng bất lực trước cuộc đua về công nghệ, không gian và trí tuệ nhân tạo. Vậy nguyên do từ đâu ? Là do thiếu sự lãnh đạo, hay sự khác biệt về lợi ích trong liên minh. Nhật báo cánh hữu cho rằng châu Âu đã trở thành một cỗ máy, với các loại tiêu chuẩn, « mọi lúc mọi nơi, vì lợi ích của người tiêu dùng, của hành tinh, chứ không vì lợi ích của doanh nghiệp hay nông dân. »

 

Theo Le Figaro, kế hoạch nhằm “phi quan liêu hóa châu Âu”, Ủy Ban đã đi « đúng hướng », và cũng cần phải lắng nghe các nhà lãnh đạo doanh nghiệp.

 

Tuy nhiên, chiếc la bàn của châu Âu dường như là không đủ, và không phù hợp cho các trường hợp khẩn cấp, khi cuộc đọ sức giữa các cường quốc diễn ra dữ dội. Donald Trump chỉ mất vài giờ để khởi động cuộc chinh phục sao Hỏa hay về Trí tuệ nhân tạo. Le Figaro kết luận rằng Mỹ, Trung Quốc và các quốc gia khác không có ý định chờ đợi châu Âu và cần phải lấy đồng hồ bấm giờ ra.

 

 

Congo bị bỏ quên

 

Tình hình tại Cộng Hòa Congo cũng được nhiều báo Pháp số ra hôm nay quan tâm. Le Figaro có tựa « Những người phương Tây cũng như châu Phi bị rơi vào chiếc bẫy chiến tranh ở Congo ». Nhật báo Pháp nhắc lại vụ hỏa hoạn tòa nhà sứ quán Pháp ở Kinshasa, đã được dập tắt nhanh chóng nhưng vẫn còn đang cháy âm ỉ, được cho là do những người biểu tình gây ra. Không chỉ sứ quán Pháp, mà cơ quan ngoại giao của các nước như Mỹ, Bỉ cũng bị rơi vào tầm ngắm.

 

Cơn thịnh nộ được bắt nguồn từ cuộc tấn công tại thành phố Goma do lực lượng nổi dậy M23, được nước láng giềng Rwanda yểm trợ, thực hiện vào cuối tuần trước. Một số tin đồn loan tải trên mạng xã hội, theo Libération, cho rằng Pháp đã chuyển cho Rwanda nhiều loại vũ khí tối tân.

 

Chính phủ Congo cho biết những người biểu tình này bị cuốn vào cơn sốt « chủ nghĩa dân tộc », và cáo buộc phương tây ủng hộ Rwanda hoặc chỉ đưa ra những tuyên bố mơ hồ. Mặc dù Goma hiện vẫn chưa hoàn toàn rơi vào tay phe nổi loạn nhưng một số nhà quan sát cho rằng số phận của thành phố này đã bị định đoạt. Căng thẳng giữa Congo và Rwanda từ ba năm qua, đã lên cao trào từ năm 2023 khi lãnh đạo Congo đưa ra những phát ngôn cực đoan, hiếu chiến chống lại nước láng giềng Rwanda, mà Figaro nhận định là « cám dỗ người dân » vào cuộc chiến. Trong bài đăng về hồ sơ này, Le Monde nói đến 3 năm thất bại ngoại giao và những nỗ lực hòa giải từ quốc tế.

 

Mặc dù cuộc xung đột này đã kéo dài từ năm 2021, phải đến khi thành phố Goma rơi vào tay M23 vào ngày 27 tháng 1 năm 2025, cộng đồng quốc tế mới bắt đầu hành động. Chính phủ Congo đã nhiều lần kêu gọi sự can thiệp từ Liên Hợp Quốc và các tổ chức khu vực, nhưng phản ứng lại không đủ mạnh mẽ.

 

Rwanda, dưới sự lãnh đạo của Paul Kagame, thì bày tỏ lo ngại về mối quan hệ ngày càng thân thiết giữa Congo và Uganda, và được cho là đã sử dụng lực lượng M23 để chiếm đóng khu vực phía bắc Congo, coi đó như một vùng đệm.

 

Nhiều sáng kiến đàm phán hòa bình được đưa ra nhưng đã thất bại, cộng thêm việc quốc tế bị phân tán qua cuộc xung đột ở Ukraina và Trung Đông đã khiến Congo bị bỏ quên.

 

Nhìn sang khu vực Trung Đông. Le Monde nói về hàng ngàn người Israel đã rời khỏi đất nước vì lý do chiến tranh hoặc vì các chính sách của chính phủ Netanyahou. Libération thì có bài phóng sự tại vùng Cisjordanie bị Israel chiếm đóng, về sự kháng cự của những người Palestine trước những cuộc tấn công từ quân đội của Nhà nước Do Thái.

 

Tại trại tị nạn Jenine, các cuộc giao tranh giữa quân đội Israel, Lực lượng an ninh của Nhà nước Palestine và các nhóm vũ trang địa phương ngày càng căng thẳng. Các nhóm vũ trang nổi dậy Palestine được cho là hoạt động ngày càng tinh vi hơn, sử dụng hầm trú ẩn các thiết bị nổ tự chế và hệ thống cảnh báo để đối phó với Israel. Những cư dân tại Jenine bị mắc kẹt ở giữa hai làn đạn, một bên là từ chính Lực lượng của Nhà nước Palestine đã bị tố cáo là liên kết với Nhà nước Do Thái, là cánh tay nối dài của Israel để trấn áp chính dân tộc mình, còn bên kia là chiens dịch quân sự của Israel.

 

Le Figaro thì nói đến trường hợp của Cơ quan Liên Hiệp Quốc phụ trách về người tị nạn Palestine (UNRWA), bị Israel yêu cầu đóng cử ở Đông Jerusalem trước ngày 01/02/2025. Phát ngôn viên của tổ chức này cho rằng « đây là lần đầu tiên trong lịch sử Liên Hiệp Quốc, một quốc gia thành viên đơn phương lên án nhiệm vụ của một cơ quan ». Israel cáo buộc tổ chức này có liên hệ vơi Hamas, thậm chí là liên quan đến cuộc tấn công hồi tháng 10/2023.

 

Theo Le Figaro, cơ quan này đóng cửa sẽ gây ảnh hưởng nghiêm trọng đến hàng triệu người Palestine đang được hỗ trợ, đặc biệt là tại các trại tị nạn ở Gaza và Cisjordanie và nêu ra khả năng các dự án bất động sản có thể sẽ thay thế trụ sở của UNRWA.

 

 

 





No comments:

Post a Comment

View My Stats