Sáu thay đổi lớn về
chính sách nhập cư dưới thời Trump và các tác động
Nadine Yousif
BBC
News
26
tháng 1 2025
https://www.bbc.com/vietnamese/articles/cp9x4jp85y3o
Kể
từ khi nhậm chức vào ngày 20/1, Tổng thống Donald Trump đã ban hành hàng loạt sắc
lệnh hành pháp liên quan đến nhập cư, mở đường cho nỗ lực rộng khắp nhằm trấn
áp người nhập cư không có giấy tờ tại Mỹ.
Trong
hơn 21 động thái, Trump đã thực hiện cải tổ hệ thống nhập cư Mỹ, trong đó bao gồm
cách xử lý và trục xuất người nhập cư.
Nhà
Trắng đã công khai một số nỗ lực này. Vào thứ Sáu (24/1), Thư ký Báo chí mới của
Nhà Trắng đã chia sẻ hình ảnh các cuộc trục xuất được thực hiện bằng máy bay vận
tải quân sự.
Trong
khi Trump hứa hẹn "trục xuất hàng loạt" và bắt giữ người nhập cư, hiện
vẫn chưa rõ kế hoạch của ông đã được thực hiện đến đâu.
Dưới
đây là tóm tắt một số hành động quan trọng mà Trump đã thực hiện về nhập cư
trong tuần đầu tiên và so sánh với các chính sách trước đó.
Trục
xuất người nhập cư
Nền
tảng chính trong chính sách nhập cư của Trump là loại bỏ những người nhập cư
trái phép khỏi Mỹ và lời hứa về "các cuộc trục xuất hàng loạt".
Để
thực hiện điều đó, Bộ Quốc phòng đã thông báo rằng họ sẽ cung cấp máy bay quân
sự để trục xuất hơn 5.000 người bị Lực lượng Biên phòng giam giữ tại San Diego
và El Paso, bang Texas.
Thống
kê của Cơ quan Thực thi Di trú và Hải quan Hoa Kỳ (ICE) cho thấy hơn 1.000 người
đã bị trục xuất hoặc hồi hương vào ngày 23/1, ngày thứ tư của chính quyền
Trump.
Trump
cũng đã mở rộng phạm vi của việc trục xuất nhanh những người nhập cư không có
giấy tờ, một chính sách đã được thực hiện trong nhiệm kỳ đầu tiên của ông mà cựu
Tổng thống Biden đã ngừng áp dụng.
Các
vụ trục xuất nhanh trước đây chỉ giới hạn trong các khu vực cách biên giới quốc
tế của Mỹ 100 dặm (160km) và áp dụng cho những người không yêu cầu tị nạn hoặc
không đưa ra được lý do chính đáng để xin tị nạn.
Với
những thay đổi Trump đưa ra, việc trục xuất này giờ đây có thể diễn ra ở bất cứ
đâu trên nước Mỹ và áp dụng cho những người không thể chứng minh rằng họ đã ở
trong nước này được hơn hai năm.
Trục
xuất người nhập cư không phải là điều mới dưới thời Trump. Biden cũng đã thực
hiện trục xuất 271.000 người nhập cư đến 192 quốc gia trong năm tài khóa 2024,
tương đương khoảng 740 người mỗi ngày, khiến con số sơ bộ hiện tại dưới thời
Trump cao hơn một chút.
Trong
tổng số, Biden đã thực hiện 1,5 triệu vụ trục xuất trong bốn năm nắm quyền,
theo số liệu của Viện Chính sách Nhập cư.
Con
số này gần bằng số vụ trục xuất dưới nhiệm kỳ đầu tiên của Trump. Nó cũng thấp
hơn so với nhiệm kỳ đầu tiên của Barack Obama, với tổng cộng 2,9 triệu vụ trục
xuất.
Tăng
cường bảo vệ biên giới Mỹ-Mexico
Lầu
Năm Góc đã thông báo vào thứ Tư về việc triển khai 1.500 binh sĩ tại ngũ đến
biên giới phía nam của Mỹ, lực lượng bổ sung cho 2.500 binh sĩ tại ngũ đã có mặt
ở đó, tăng 60% số binh sĩ quân đội trong khu vực.
Các
binh sĩ sẽ sử dụng trực thăng để hỗ trợ các nhân viên Lực lượng Biên phòng
trong việc giám sát, Bộ trưởng Quốc phòng tạm quyền Robert Salesses cho biết. Họ
cũng sẽ giúp xây dựng các rào chắn để ngăn chặn người nhập cư.
Salesses
nhấn mạnh rằng "đây mới chỉ là sự khởi đầu" và có thể sẽ có thêm binh
sĩ được triển khai sớm.
Các
quan chức cho biết một số "nhiệm vụ thực thi biên giới" bổ sung đang
được phát triển, nhưng không cung cấp chi tiết cụ thể.
Biden
cũng đã triển khai các binh sĩ đang tại ngũ đến biên giới, hỗ trợ Lực lượng Tuần
tra Biên giới chủ yếu trong các nhiệm vụ hành chính trước khi Lệnh Y tế Công cộng
Title 42 hết hiệu lực. Lệnh này đã được sử dụng để nhanh chóng trục xuất người
di cư khi có đại dịch Covid-19.
Số
lượng người vượt biên đã giảm đáng kể trong năm cuối cùng Biden làm tổng thống.
Vào tháng 12/2024 - tháng cuối cùng của chính quyền Biden - khoảng 47.330 trường
hợp bắt giữ người nhập cư đã được ghi nhận, giảm mạnh so với gần 250.000 vào
cùng kỳ năm 2023.
Các
con số này thấp hơn mức trung bình hàng tháng trong nhiệm kỳ đầu tiên của
Trump, trước đại dịch Covid-19. Ví dụ, vào tháng 5/2019, các nhân viên tuần tra
biên giới đã ghi nhận 132.800 người nhập cư vượt biên.
Dừng
xử lý người nhập cư và người xin tị nạn
Trump
đã ký một sắc lệnh hành pháp tạm dừng nhập cảnh vào Mỹ đối với tất cả người nhập
cư không có giấy tờ, và Lực lượng Biên phòng được chỉ thị không cho những người
này nhập cảnh và không cần xét xử đơn xin tị nạn của họ.
Trước
khi có sắc lệnh này, người nhập cư có quyền hợp pháp để xin tị nạn khi đến biên
giới Mỹ.
Tuy
nhiên, vào tháng 6/2024, chính quyền Biden đã ban hành một sắc lệnh hành pháp tạm
thời đình chỉ quyền xin tị nạn đối với những người không đến qua các cửa khẩu
chính thức hoặc không đặt lịch hẹn qua CBP One, ứng dụng di động cho phép những
người nhập cư không có giấy tờ cung cấp thông tin trước và lên lịch hẹn tại tám
cửa khẩu biên giới phía tây nam nước Mỹ.
Đến
tháng 9/2024, các hạn chế về tị nạn đã được siết chặt hơn nữa.
Trump
cũng đã tạm dừng chương trình tái định cư người tị nạn của Mỹ. Dưới thời Biden
vào năm 2024, Mỹ đã chấp nhận hơn 100.000 người tị nạn - con số cao nhất kể từ
năm 1995.
Trump
cũng chấm dứt một chương trình lớn thời Biden cho phép đến 30.000 người nhập cư
mỗi tháng từ Cuba, Haiti, Nicaragua và Venezuela bay vào Mỹ vì lý do nhân đạo.
Chính sách "Ở lại Mexico" từ nhiệm kỳ
đầu tiên của Trump cũng sẽ được khôi phục. Chính sách này buộc những người xin
tị nạn không phải là người Mexico phải chờ ở Mexico cho đến khi các đơn xin tị
nạn của họ tại Mỹ được giải quyết. Trong nhiệm kỳ đầu tiên của Trump, chính
sách này đã ảnh hưởng đến khoảng 71.000 người.
Chính
sách gây tranh cãi này thường bị các nhà vận động vì quyền lợi cho người nhập
cư chỉ trích, vì những người xin tị nạn thường phải ở lại Mexico nhiều tháng và
đôi khi trở thành mục tiêu của các băng đảng tội phạm.
Hiện
có khoảng 3,6 triệu trường hợp đang tồn đọng tại các tòa án nhập cư của Mỹ, và
người nhập cư thường phải chờ nhiều năm. Nhiều người đang tự hỏi liệu những trường
hợp đó có tiếp tục được xử lý hay không.
Trump
đã sa thải một số quan chức hàng đầu tại tòa án nhập cư kể từ khi nhậm chức, điều
này có thể ảnh hưởng đến tiến trình xử lý các trường hợp đó.
Hủy
lịch hẹn của người nhập cư
Một
thay đổi lớn ngay sau khi Trump nhậm chức là việc hủy bỏ ứng dụng điện thoại thông minh CBP One, một ứng dụng mà người nhập
cư có thể sử dụng để đặt lịch hẹn với các nhân viên Lực lượng Biên phòng Mỹ.
Ứng
dụng CBP One được chính quyền Biden triển khai nhằm tổ chức và hợp lý hóa việc
nhập cảnh của những người nhập cư đang xin trốn chạy đàn áp.
Khoảng
30.000 người được cho là đang mắc kẹt tại Mexico kể từ khi ứng dụng này bị gỡ bỏ
- tất cả những người này đều có hẹn đã bị hủy.
Khoảng
270.000 người được ước tính đang ở phía Mexico của biên giới, chờ đợi để có được
các cuộc hẹn qua ứng dụng, theo các số liệu chính phủ được CBS, đối tác của BBC
tại Mỹ, thu thập.
Động
thái này đã gây ra sự đau khổ cho những người nhập cư đã trải qua hành trình
dài đến biên giới, và những người đã chờ đợi hàng tháng trời để có được hẹn.
Các
nhà vận động cho rằng, với việc ứng dụng bị hủy bỏ, hiện không còn con đường thực
tế nào để bảo vệ cho những người nhập cư đến Mỹ.
Liên
minh Tự do Dân sự Mỹ (ACLU) đã đệ đơn kiện pháp lý chống lại việc đóng ứng dụng
này.
Công
nhân xây dựng ở Ciudad đang dựng khung cho trung tâm trú tạm khổng lồ, nơi sẽ
chứa một phần trong số khoảng năm triệu người Mexico không có giấy tờ hợp pháp
có thể phải rời khỏi Mỹ
Xây
dựng các trung tâm tạm trú cho người nhập cư tại Mexico
Mexico
dự đoán một làn sóng người nhập cư từ các lệnh trục xuất của Trump và đã bắt đầu
xây dựng các trung tâm trú tạm khổng lồ tại chín thành phố biên giới để tạm thời
tiếp nhận họ.
Quan
chức thành phố Enrique Licon của Ciudad Juárez - một thành phố nằm cạnh El
Paso, Texas - nói với Reuters rằng các trung tâm này sẽ có thể tiếp nhận hàng
ngàn người và sẽ sẵn sàng hoạt động trong vài ngày nữa. Họ gọi nỗ lực này là
"chưa từng có".
Các
trung tâm trú ẩn sẽ cung cấp thực phẩm, chăm sóc y tế và hỗ trợ trong việc lấy
giấy tờ nhận dạng. Một đội xe buýt cũng sẽ được chuẩn bị để giúp vận chuyển người
dân Mexico trở về quê hương của họ.
Đây
là một phần của nỗ lực lớn hơn mang tên "Mexico Đón Nhận Bạn", một
chiến dịch của chính phủ nhằm chào đón những công dân có thể bị trục xuất khỏi
Mỹ và giúp họ tái hòa nhập tại quê nhà.
Các
quốc gia lân cận - như Guatemala - cũng đang triển khai các nỗ lực tương tự để
tiếp nhận những người bị trục xuất.
Tuy
nhiên, một số người lo ngại rằng liệu Mexico và các quốc gia khác có sẵn sàng đối
phó với số lượng người nhập cư sắp tới hay không.
Nhiều
người nhập cư cũng đang chạy trốn bất ổn chính trị hoặc bạo lực tội phạm tại
quê nhà, gây ra câu hỏi về việc liệu họ có được an toàn khi trở về hay không.
Mở
rộng quyền hạn của ICE và thực hiện các cuộc truy quét
Một
số sắc lệnh hành pháp của Trump được ký với mục tiêu mở rộng khả năng của Cơ
quan ICE trong việc bắt giữ và giam giữ người nhập cư trái phép trên lãnh thổ Mỹ.
Một
trong số những thay đổi là loại bỏ một hướng dẫn đã diễn ra lâu năm, cấm các cuộc
truy quét người nhập cư tại các khu vực được coi là "nhạy cảm", chẳng
hạn như trường học, bệnh viện và nhà thờ.
Một
sắc lệnh khác kêu gọi mở rộng một chương trình cho phép ICE ủy quyền thực thi
nhiệm vụ nhập cư cho cảnh sát địa phương và tiểu bang.
Hiện
chưa rõ bao nhiêu cuộc truy quét đã diễn ra kể từ ngày Trump nhậm chức.
Các
thành phố đã chuẩn bị cho các cuộc truy quét quy mô lớn mà Trump hứa hẹn, nhưng
các nguồn tin nói với truyền thông Mỹ rằng ICE chỉ đang tiến hành các "hoạt
động thường lệ" cho đến nay.
Người
phát ngôn Nhà Trắng Karoline Leavitt cho biết 538 vụ bắt giữ đã được thực hiện
vào thứ Năm.
Để
so sánh, ICE đã giam giữ hơn 149.700 người trong năm tài khóa 2024 dưới thời
chính quyền Biden, tương đương trung bình 409 người mỗi ngày.
-----------------------------
Tin
liên quan
·
Năm điểm nổi bật
trong phát biểu nhậm chức của Tổng thống Trump
21
tháng 1 năm 2025
·
Nhiệm kì Trump 2.0:
Cơ hội và thách thức nào cho Việt Nam?
21
tháng 1 năm 2025
·
Tổng thống Trump sa
thải hơn một chục tổng thanh tra liên bang
26
tháng 1 năm 2025
No comments:
Post a Comment