Bầu cử Anh : Vì sao Boris
Johnson thắng to còn Đảng Lao Động thua đậm?
BBC
Tiếng Việt
10 tháng 5 năm 2021
https://www.bbc.com/vietnamese/world-57060178
Bầu cử nghị viện và hội đồng địa phương các xứ
thành viên Liên hiệp Vương quốc Anh (UK): England, Scotland, Wales ngày
05/05/2021 đem lại nhiều kết quả bất ngờ.
Sau chưa đầy sáu tháng tách khỏi EU, Anh ít bị
bận đầu óc vào các vấn đề mang tính cơ chế phức tạp của Liên hiệp châu Âu,
câu hỏi "di dân" cũng được khép lại nên cuộc bầu cử diễn ra yên ổn,
tập trung vào các vấn đề cụ thể của từng địa phương, không gay gắt như thời
còn các phe phái đả phá nhau đòi chặn, hay mở biên giới.
Đảng Reform Party vốn là đảng Brexit (từng có
trên 7 triệu phiếu cử tri) đổi tên mới chỉ giành được đúng hai ghế ủy viên
hội đồng địa phương ở Anh này vì "nhãn mác" đã hết thời.
Bảo thủ 'tô xanh' ở
xứ Anh
Đầu tiên là sự thắng lợi của đảng Bảo thủ (cờ
Xanh dương) nhờ thành tích tiêm chủng ở xứ Anh (England), và chương trình trợ cấp
cứu giúp người dân và doanh nghiệp vượt qua đại dịch.
The Sunday Times cho rằng thời điểm bầu cử là
"thuận lợi nhất" cho ông Boris Johnson, vì nếu cuộc bỏ phiếu xảy ra
năm ngoái, ông không được uy tín như mấy tháng qua.
Brexit: Cựu phó thủ tướng
Anh kêu gọi 'tái gia nhập EU'
Sau Brexit Anh mở ngay
8 'cảng tự do' để thúc đẩy kinh tế
Anh: Hàng không mẫu hạm
HMS Queen Elizabeth 'đã sẵn sàng'
Anh và câu hỏi dai dẳng về
Scotland 'độc lập'
Anh Quốc đã dần chế ngự được Covid - có một số
địa phương ghi nhận zero ca lây nhiễm - và 77% dân số đã được tiêm chủng, nên
điểm của chính phủ Johson "đang cao".
Đảng Bảo thủ "hạ đảng Lao động trắng bụng"
ở Hartlepool, 'thành trì' từ 1974 của phe tả, khiến Bức tường Đỏ (Red Wall -
vành đai các địa phương bỏ phiếu truyền thống cho Lao động) hoàn toàn tan vỡ.
Các chính trị gia Bảo thủ theo đường lối gìn
giữ Liên hiệp Anh giữ được đủ phiếu ở Scotland, phần nào góp phần "hạ
nhiệt" xu hướng đòi ly khai của Đảng Quốc gia Scotland (SNP - cờ màu
Vàng).
Một màu Xanh khác, của Đảng Xanh, cũng tăng
lên ở England, nhờ ý thức môi trường trong cử tri trẻ càng ngày càng cao, và có
vẻ như họ chọn Đảng Xanh chứ hoàn toàn không tin vào Lao động.
BBC News bình luận rằng: "Đảng Xanh
giành phiếu ở mọi nơi, Lao động mất ghế ở mọi nơi."
Nhưng bài học thứ hai, cũng liên quan đến dịch
Covid, là cử tri nhìn vào hành động cụ thể của các chính trị gia.
https://ichef.bbci.co.uk/news/800/cpsprodpb/47F5/production/_118412481_hi067179988.jpg
Búp bê khổng lồ
'Boris Johnson' ở Hartlepool, nơi ứng viên đảng Bảo thủ Jill Mortimer được bầu
vào Quốc hội, đánh bại ứng viên Lao động dù đây là 'thành trì' của cờ Đỏ từ
1974
Nhờ thế, tuy là thuộc đảng Lao động, ông
Mark Drakeford, thủ hiến (First Minister) của xứ Wales (3,1 triệu dân), đã tái
đặc cử vì người dân tin vào năng lực chống dịch Covid của ông và chính phủ
Wales.
Scotland với lá cờ Vàng của SNP
Ở Scotland (4,6 triệu dân), lãnh đạo SNP, bà
Nicola Sturgeon cũng tái đắc cử và đảng của bà đạt 64 ghế trong nghị viện ở
Holyrood (thiếu một ghế để có đa số quá bán), nhờ cử tri tin vào tay lái vững
vàng của bà chống đại dịch Covid.
Những người chỉ trích bà thì nói Nicola
Sturgeon nhận hết thành tích về mình trong khi chương trình tiêm chủng ở
Scotland tốt được như thế là nhờ công chính phủ trung ương ở London.
Tranh cãi về trưng cầu dân ý đòi độc lập mà
SNP theo đuổi có thể nay tạm "nguôi đi", nhưng sẽ được nêu ra trong
hai năm tới.
SNP tiếp tục cầm quyền 5 năm tới ở Scotland và
tuyên bố sau dịch Covid sẽ thúc đẩy tiếp nghị trình độc lập.
Xu thế dân tộc chủ nghĩa như vậy đã thành
nét chủ đạo ở chính trường Scotland.
Hiu hắt màu cờ Đỏ
của Lao động
Nhưng một kết luận dễ thấy nữa là ở cả
Scotland và England là sự thảm bại của đảng Lao động Anh có màu cờ Đỏ.
Ở Scotland, họ bị mất phiếu cho Đảng Xanh, và
cho SNP và chỉ còn được 22 ghế nghị sĩ trong Nghị viện Scotland, so với Bảo thủ
(31), đảng Xanh (8), Dân chủ Tự do (4).
Vì England không có nghị viện riêng, cuộc bầu
cử là đợt tranh phiếu vào các hội đồng địa phương, chức thị trưởng London,
Liverpool và nhiều đô thị lớn.
Phe Bảo thu thắng đậm ở Midlands, Cornwall và
County Durham.
Lao động giữ được chức thị trưởng London (9
triệu dân) cho ông Sadiq Khan, nhưng số phiếu của ông bị giảm đi so với kỳ bầu
cử trước. Ứng viên Bảo thủ, ông Shaun Bailey, người Anh da đen, về nhì.
Nhưng nhìn vào 143 hội đồng địa phương toàn
England, có những hội đồng cấp tỉnh (county), quản lý mấy triệu dân, thì Lao
động thua đau chưa từng có: Họ bị mất 164 ghế đại biểu (councillor), trong khi
đảng Bảo thủ giành thêm 172 ghế.
Nhìn chung, đảng Lao động Anh bị các báo
trung hữu cho là "lạc lối" vì sa đà vào các vấn đề thời thượng như
quyền giới tính, 'văn hóa xóa' (cancel culture), mà bỏ qua những điều thiết yếu
của cuộc sống, nhất là trong cử tri bình dân và trí thức trung dung.
Một dân biểu Quốc hội Anh thuộc đảng Lao
động, ông Khalid Mahmood còn đăng bài trên báo nói đảng của ông "đã bị
một thiểu số "chiến binh woke đánh chiếm", và chương trình của đảng
chỉ phục vụ cảm tính của "tiểu tư sản London", mà quên đi quyền lợi,
nhu cầu việc làm, an sinh xã hội của cử tri bình dân Anh.
BBC News bình luận rằng về kết quả bầu cử cấp
địa phương ở England: "Đảng Xanh giành phiếu ở mọi nơi, Lao động mất ghế ở
mọi nơi, Bảo thủ thắng mọi chỗ, trừ vùng Đông Nam."
Mấy năm qua, tại Mỹ, Anh và một số nước châu
Âu nổi lên phong trào 'woke' muốn lật lại lịch sử 'thực dân, đế quốc'.
Những nhóm vận động này lên án chủ nghĩa
phân biệt chủng tộc và các bất công có thực thời nay, từ phân biệt giới tính
đến 'chất da trắng' của văn hóa Âu Mỹ, cần được xóa bỏ.
Những người theo xu hướng này tự nhận vai trò
giám sát mạng xã hội, phát ngôn của các chính trị gia, giới học thuật, đài
báo để "phát hiện, tố cáo" những điều bất công xưa và nay.
Đặc biệt, họ đòi xét lại di sản chủ nghĩa nô
lệ mấy trăm trước mà các thủ phạm chính là giới tư sản Mỹ, Anh... nhưng người
phải chỉnh sửa là mọi cá nhân sống thời nay.
Ngoài việc giật đổ tượng của các chủ nô đồng
thời là chính trị gia thế kỷ 18-19, luồng văn hóa này yêu cầu chỉnh sửa, viết lại
sách giáo khoa, phim ảnh để "chuộc tội" cho những gì đế quốc Anh
gây ra.
Tuy thế, như nhà báo Matthew Syed viết trên
Sunday Times (09/05), đa số cử tri Anh đã không chấp nhận việc xóa bỏ lịch sử
của cha ông họ, và tin rằng nước Anh từ xưa đến nay là "một thế lực làm
điều thiện" (a force for good).
Quan điểm dân tộc chủ nghĩa này - ở cả
Scotland và England, hiển nhiên va chạm với phong trào 'Văn hóa Xóa' mà một số
giới đấu tranh và nhân vật trí thức đô thị Anh ủng hộ.
Trong đại dịch Covid, đông đảo cử tri Anh chú
ý nhiều hơn đến thu nhập, việc làm, sức khoẻ, nên các khẩu hiệu đòi bình quyền
bị một số nhân vật thiên tả thúc đẩy, gồm cả yêu cầu xóa cách gọi học sinh là
nam (boys) và nữ (girls) để thay bằng một từ 'phi giới tính' trong tiếng Anh,
xem ra không giúp cho phe tả giành phiếu.
Theo tờ báo thiên tả The Guardian thì chính
lãnh đạo hiện nay của Lao động, Sir Keir Stamer thừa nhận đảng của ông
"đánh mất niềm tin của quần chúng lao động".
Tuy thế, có tờ báo như The Independent đăng ý
kiến hỏi có phải chính Sir Keir Stamer mới cần "ra đi" để cứu đảng của
ông.
Sir Keir Stamer bị chỉ trích là không đủ mạnh
mẽ để tạo cho phe Lao động một tính cách mới, sau khi bỏ lãnh đạo trước, ông
Jeremy Corbyn, một người Marxist.
Có cảnh báo rằng sau thời vinh quanh của các
thủ tướng Tony Blair (1997-2007) và Gordon Brown (2007-2010), đảng Lao động
Anh phải cải tổ mạnh nữa thì mới có cơ hội giành chức thủ tướng... trong 10
năm nữa, tức là 2031.
Nhìn chung, cuộc bỏ phiếu ở Anh cho thấy đại
dịch Covid vẫn tiếp tục có tác động đến các đảng phái chính trị, và chống dịch
là thước đo thành tích của các chính trị gia, bất kể họ thuộc màu cờ nào.
https://ichef.bbci.co.uk/news/800/cpsprodpb/3536/production/_111622631_gettyimages-1209137291.jpg
Thời Covid ở Anh:
người dân xếp hàng vào siêu thị trong không khí bình thản, yên lặng
Điểm đáng chú ý là người dân Anh có đầu óc thực
tiễn, ổn định, rất chú ý đến hành động của các quan chức chính quyền chứ không
dễ nghe các khẩu hiệu 'nổ', cho dù hay đến đâu.
-----------
Xem
thêm:
Boris Johnson kể lại trải
nghiệm 'vật lộn với Covid-19'
Ai trong danh
sách kế vị Ngai vàng của Hoàng gia Anh?
Vì sao nên gọi chồng Nữ
hoàng Anh là Hoàng tế Philip?
***
TIN LIÊN QUAN
Bộ trưởng Anh thăm Hà Nội,
kết thúc đàm phán Hiệp định Thương mại tự do
11 tháng 12 năm 2020
.
QH Anh bỏ phiếu Brexit trước
Giáng Sinh để rời EU 31/01/2020
16 tháng 12 năm 2019
.
Bầu cử với câu hỏi 'độc
lập hay không' chia rẽ các đảng và cử tri Scotland
4 tháng 5 năm 2021
No comments:
Post a Comment