Mỹ:
Ngành làm nail của người Việt khốn đốn vì Covid
Thanh Phương
- RFI
Đăng ngày: 03/03/2021 - 11:35
Tại Hoa Kỳ, có thể nói chính người Mỹ gốc Việt đã
góp phần lớn trong việc phát triển ngành nail, tức là làm móng tay, móng chân.
Riêng tại bang California, có đến 80% số chủ tiệm nail và thợ làm nail là người
Mỹ gốc Việt. Là một ngành hái ra tiền, đem về thu nhập hàng tỷ đôla, ngành nail
cũng là ngành bị ảnh hưởng nặng nề nhất của đại dịch Covid-19 tại Hoa Kỳ.
Các bác sĩ chăm sóc
bệnh nhân Covid-19 tại một bệnh viện ở California, Hoa Kỳ, ngày 08/01/2021. Đại
dịch đã ảnh hưởng rất nhiều đến ngành nail của người Việt tại Mỹ. REUTERS
- Lucy Nicholson
Trả lời đặc phái viên RFI
Việt ngữ ngày 05/02/2021, tại Quận Cam, luật sư Nguyễn Hoàng Dũng, cố
vấn cho các tổ chức của những người làm nail ở Mỹ như Images Luxury Nail Lounge,
Pro Nails Association, nhắc lại đóng góp của người Việt cho ngành này tại
quê hương thứ hai của họ:
"Người Mỹ gốc Việt có thể nói là những người đã
đóng góp cho ngành nail này. Trước đại dịch Covid, người ta ước tính doanh thu
của ngành nail lên tới mười mấy tỷ đôla, một con số rất lớn. Riêng California,
nơi có cộng đồng Việt Nam đông nhất, những người thợ làm nail lại càng đông hơn
nữa. Những người sang Hoa Kỳ sau này thì học nghề nail rất là mau và thu nhập
cũng rất là khá. Thường là những người sống ở các bang "xa", tức là
ngoài California, lại không có điều kiện để xài tiền, nên làm bao nhiêu là giữ
bấy nhiêu. Trong một gia đình có thể có đến 3,4 người làm nail, một năm có thể
giữ được vài ba chục ngàn, có khi cả trăm ngàn đô, một nguồn thu nhập rất lớn
đối với cộng đồng Việt Nam chúng ta."
Trong những tháng đầu của
đại dịch Covid-19, theo nhật báo Người Việt ngày 08/05/2020, người Mỹ gốc Việt
nói chung và đặc biệt là những người trong ngành nail, đã rất hăng hái tham gia
phong trào yểm trợ những người trên tuyến đầu chống dịch, tặng hàng chục ngàn
khẩu trang, dụng cụ che mặt, chất khử trùng và thực phẩm cho các bệnh viện, các
trung tâm y tế, các thành phố, và những nhân viên y tế trên toàn quốc. Nhưng
vốn đã bị thiệt hại do lệnh đóng cửa các cơ sở thương mại, các tiệm nail càng
khốn đốn chỉ vì một tuyên bố của ông thống đốc bang California. Luật sư
Nguyễn Hoàng Dũng nhắc lại vụ này:
" Đại dịch ảnh hưởng đến mọi ngành nghề, nhưng
riêng ở California, trong một lần phát biểu tại một cuộc họp báo, thống đốc
bang lại nói rằng ca lây nhiễm cộng đồng đầu tiên là xuất phát từ một tiệm nail
ở bắc California. Thế là mọi người đã sợ lại càng sợ thêm. Mặc dù lúc đó có
lệnh đóng cửa tạm thời, nhưng đã có sự đấu tranh của rất nhiều người, trong đó
có hiệp hội mà chúng tôi tham gia là Pro Nails Association, vừa ở California,
vừa ở các bang khác.
Tại bang California, đã rất nhiều người tuần hành,
biểu tình, bởi vì ngành nail có liên hệ mật thiết với ngành làm tóc, mà ngành
làm tóc lúc đó được mở, còn ngành làm nail lại không được mở. Thành
ra nhiều người cảm thấy không được công bằng. Họ đã kiến nghị, phản đối,
biểu tình, nên cuối cùng ông thống đốc lại cho phép mở cửa, nhưng giới hạn rất
nhiều, ví dụ như phải có các biện pháp an toàn y tế. Thật ra thì trước đó ngành
nail đã áp dụng các biện pháp y tế rồi. Sau khi có dịch Covid thì cũng không có
gì thay đổi, chỉ có cái là thay vì các ghế gần nhau thì bây giờ các ghế
phải cách xa nhau một tí và thật sự thì cũng không có nhiều khách để ngồi gần
như thế. Sau đó, khi dịch lại bùng phát trong khoảng thời gian tháng
10,11/2020, ông thống đốc lại ra lệnh đóng cửa."
Đóng rồi mở, mở rồi lại đóng, biết bao tiệm nail đã sống dở chết dở vì
đại dịch Covid-19. Trang mạng Spectrum News
1, chuyên về thông tin ở vùng Nam California, ngày 05/02/2021 có nêu trường hợp
của Christie Nguyen, chủ một tiệm nail mang tên Studio 18 Nail Bar, ở
thành phố Tustin, Quận Cam, California. Đây là tiệm mà cô đã mở cùng với anh em
trong gia đình cách đây mấy năm, nhưng không ngờ là sẽ có một ngày đại dịch
Covid-19 sẽ ập đến nước Mỹ. Từ tháng 03/2020, tức là khi bang California ban
hành lệnh phong tỏa "Stay Home Order", cho đến tháng 01/2021, tiệm
nail của Christie Nguyen đã phải đóng cửa 85% thời gian. Trường hợp của
gia đình Christie Nguyen là tiêu biểu cho tình cảnh của vô số chủ tiệm nail
đang lao đao khốn khổ vì tác động của dịch Covid-19. Vấn đề là theo lời luật
sư Nguyễn Hoàng Dũng, nhiều chủ tiệm lại không được nhận các trợ cấp của
chính phủ:
"Chính phủ Mỹ cũng có những gói hỗ trợ cho mọi
người, chứ không riêng ngành nail, cụ thể là gói PPP ( payroll protection
program ), một chương trình để giúp cho các chủ doanh nghiệp vay tiền và trả
lương cho nhân viên. Nhưng điểm đặc biệt của ngành nail ở Mỹ và nhất ở
Califorrnia, đó là phần lớn, nếu không muốn nói là hầu hết những người làm nail
là những người làm khoán ( independant contractor ) chứ không phải là nhân viên
(employee ), mà không phải nhân viên thì không có tên trong sổ lương. Cho
nên, những người chủ các tiệm nail không được phần trợ cấp đó, nhưng họ vẫn
phải trả tiền nhà, tiền thuê mướn, phải trả rất là nhiều thứ. Những tiệm nail ở
những khu rất sang trọng, một tiệm có thể phải trả đến 20, 30 ngàn đô một
tháng, mà bây giờ lại không được trợ cấp thì cũng rất là kẹt.
Bây giờ thì có giảm xuống một chút, nhưng trong
khoảng thời gian tháng 10,11,12, con số những người lây nhiễm bệnh, con số
người vào nhà thương và đương nhiên là con số người chết vì Covid lên cao, cho
nên thống đốc bang California đã lại quyết định đóng cửa hết mọi thứ. Ông chia
các khu vực theo màu, nhưng cách chia này cũng không khoa học, hợp lý, bởi vì
một khu vực rất rộng lớn, cùng một khu vực nhưng khúc đầu thì đông dân, khúc
sau thì ít dân và dựa trên cơ sở số giường bệnh không đủ thì cũng không khoa
học."
Mặc dù vào cuối tháng
Giêng, thống đốc bang California Gavin Newsom đã cho mở cửa trở lại các tiệm
nail và các tiệm hớt tóc ở bang này, nhưng theo luật sư Nguyễn Hoàng Dũng,
tình hình của các chủ tiệm nail vẫn rất khó khăn:
" Có rất nhiều người đã nộp đơn kiện. Thủ tục
thưa kiện bên Mỹ hơi phức tạp. Thưa kiện để đòi cái gì? Một số lớn đã thưa ông
thống đốc, đúng hơn là thưa chính quyền bang California, để bắt buộc ông bỏ
lệnh cấm hoạt động, để họ có thể tiếp tục mở cửa.
Chúng tôi có cố vấn luật pháp cho một hệ thống tiệm
nail Images Luxury Nail
Lounge cũng rất nổi tiếng ở cộng đồng và đã bị thiệt hại rất là nhiều.
Con số thiệt hại từ hồi dịch bùng phát lên tới cả chục triệu đôla, bởi vì có
rất nhiều tiệm, trong đó có những tiệm sang trọng, phải đóng cửa.
Vào ngày ra tòa để xin tòa ra một án lệnh tạm thời
yêu cầu thống đốc bỏ lệnh cấm hoạt động, thì ngay hôm đó, ông thống đốc cho mở
cửa lại tất cả. Nhưng thiệt hại về tiền bạc rất là quan trọng, bởi vì như chúng
tôi đã nói ở trên, rất nhiều chủ tiệm nail không được trợ cấp của chính phủ
trong khuôn khổ chương trình PPP. Ngay cả khi có gói trợ cấp này hay trợ cấp
kia, nó cũng không đủ để trang trải những nợ nần. Quan trọng hơn nữa là tình
hình sau này ra sao? Hiện nay, nhiều thợ đã bỏ nghề, nhiều tiệm phải đóng cửa,
bây giờ được mở lại rồi có khách hay không? Nhất là khi ông thống đốc đã có
tuyên bố ca lây nhiễm Covid-19 đầu tiên trong cộng đồng là xuất phát từ một
tiệm nail ở Bắc Cali. Sau này, chính quyền của thống đốc Newsom của bang có xác
nhận là tuyên bố của ông không có cơ sở. Nói chung là ngành nail đã bị ảnh
hưởng rất nhiều, nhiều hơn các ngành nghề khác trong đại dịch Covid-19
này."
Trong khi chờ tình hình
sáng sủa trở lại, nhiều chủ tiệm nail phải vật lộn với những tờ bill ( hóa đơn
), như Christie Nguyen mỗi tháng vẫn phải trả 4.400 đôla tiền thuê nhà, ấy là
chưa kể tiền thuế năm nay sắp đến. Theo trang mạng Spectrum News 1, tổng
cộng, cô và tiệm nail của gia đình đang thiếu hơn 40.000 đôla tiền nợ
và tiền thuê nhà. Cũng may là họ đã xin và nhận được tấm ngân phiếu trợ cấp 10.000
đôla của chính quyền thành phố Tustin để trả hai tháng tiền thuê nhà. Ấy là
chưa kể Christie Nguyen lại phải đăng báo tuyển thợ làm nail mới, rồi phải
phỏng vấn và đào tạo những người này.
No comments:
Post a Comment