Trả
lời phỏng vấn của tổng thống Biden trong buổi họp báo đầu tiên của ông về vấn đề
Trung Quốc
27/03/2021
PHÓNG
VIÊN: Cám ơn ngài Tổng thống. Tôi muốn hỏi ngài về mối
quan hệ của ngài với Trung quốc sau khi ngài đã nhậm chức được vài tháng. Đã có
cuộc gặp gỡ mang chút kịch tính tại Alaska, và vấn đề TQ tiếp tục xâm phạm nhân
quyền.
Vì vậy, tôi muốn biết: Hiện ngài có sẵn lòng hơn
trong việc duy trì thuế quan với TQ so với lúc ngài mới nhậm chức? Ngài có đang
cân nhắc tới việc cấm nhập các sản phẩm TQ có sử dụng lao động cưỡng bức? Và
ngài có cân nhắc tới việc cấm Mỹ đầu tư hoặc cấm TQ tiếp cận với các hệ thống
thanh toán quốc tế?
TỔNG THỐNG: Tất cả đều là những câu hỏi đặc biệt chính đáng, nhưng chúng cũng chỉ
mới chạm tới một phần nhỏ của mối quan hệ Mỹ – Trung.
Tôi đã biết ông Tập cận
Bình trong một thời gian dài. Trên thực tế, khi tôi rời vai trò Phó Tổng thống,
tôi đã có thời gian gặp gỡ với Tập cận Bình nhiều hơn bất cứ một lãnh đạo nào
khác trên thế giới, do tổng thống Obama và chủ tịch Hồ Cẩm Đào quyết định rằng,
chúng tôi nên làm quen với nhau do sẽ không hợp lý nếu tổng thống Mỹ lại dành
thời gian gặp gỡ với phó chủ tịch nước một quốc gia khác. Nhưng ngay lúc đó đã
rất rõ là ông ấy sẽ trở thành nhà lãnh đạo mới của TQ.
Vì vậy, tôi đã có hàng giờ
tiếp xúc với riêng ông ấy cùng với phiên dịch (của tôi và ông ấy), bàn luận rất
cụ thể nhiều vấn đề. Ông ấy rất, rất thẳng tính, và không có chút nào ý thức
dân chủ (dân chủ không viết hoa) trong người. Nhưng ông ấy rất, rất thông minh.
Ông ấy là một trong số những người, trong đó có Putin, nghĩ rằng độc trị là
trào lưu tương lai và dân chủ không thể vận hành trong một thế giới ngày càng
phức tạp.
Vì vậy, khi tôi trúng cử
và ông ấy gọi điện chúc mừng, chúng tôi đã nói chuyện hai tiếng đồng hồ. Vâng,
hai tiếng liền, trong sự ngạc nhiên của các chuyên gia về Trung quốc, cả người
của tôi lẫn của ông ấy, tham gia nghe cuộc điện đàm.
Và chúng tôi đã làm rõ với
nhau nhiều điều. Tôi nhấn mạnh lại một lần nữa những gì tôi đã nói trực tiếp với
ông ấy nhiều lần trước đây: Rằng chúng ta không muốn đối đầu, mặc dù chúng ta
biết sẽ có sự cạnh tranh quyết liệt giữa hai bên.
Thứ hai, chúng ta sẽ cạnh
tranh quyết liệt nhưng chúng ta cũng đòi TQ phải tuân thủ theo luật lệ quốc tế:
Cạnh tranh công bằng, luật chơi công bằng, giao thương công bằng.
Thứ 3, để cạnh tranh hiệu
quả, tôi có nói rằng chúng ta phải xử lý vấn đề TQ một cách hiệu quả và chúng
ta cần phải làm 3 việc. Tôi nói với ông ấy và với cả người của mình.
Thứ nhất, chúng ta sẽ đầu
tư vào người lao động Mỹ và vào nền khoa học Mỹ. Tôi đã nói những điều này
trong suốt quá trình tranh cử và giờ tôi nói lại lần nữa. Và chúng ta sẽ phải
làm được một việc: thời những năm 60, chúng ta đầu tư tới 2% GDP cho nghiên cứu
và đầu tư cho khoa học. Giờ con số này là 0,7%. Tôi sẽ thay đổi việc này. Chúng
ta sẽ thay đổi việc này, và tôi sẽ xây dựng một bộ máy chính quyền có năng lực
làm được việc này. Tương lai thuộc về những ai làm chủ được tương lai liên quan
tới công nghệ, điện toán lượng tử, y học và một loạt vấn đề khác. Nên việc tôi
sẽ làm là sẽ đầu tư tới 2% GDP cho mục tiêu này.
Một trong những lý do tại
sao tôi lại cho thành lập PCAST – ủy ban các nhà khoa học của tổng thống – là để
chúng ta đầu tư vào công tác nghiên cứu y học – ung thư, Alzheimer, tiểu đường…
và các ngành công nghiệp của tương lai – AI, điện toán lượng tử, sinh học… Và
chúng ta sẽ đầu tư thực sự. Trung quốc đã đi trước chúng ra một bước dài trong
việc này vì kế hoạch của họ là làm chủ tương lai các ngành đó.
Việc thứ 2 chúng ta sẽ
làm là chúng ta sẽ tái thiết lập các đồng minh của chúng ta. Tôi đã rất thẳng
thắn với ông Tập về điều đó. Đó không phải là bài Hoa. Và chúng tôi đã nói kỹ về
điều này.
Một trong những việc tôi
sẽ làm là nói chuyện với 27 người đứng đầu nhà nước ở châu Âu, và việc này sẽ
diễn ra rất sớm ngay sau đây, trong vòng một giờ đồng hồ tới.
Và hồi đầu tháng này tôi
đã gặp gỡ với các đồng minh của Mỹ để bàn về việc chúng ta phải cùng nhau làm
gì để buộc TQ phải chịu trách nhiệm tại khu vực. Đó là Úc, Ấn độ, Nhật bản, và
Mỹ – khối được gọi chung là Quad. Vì chúng ta cần các quốc gia dân chủ cùng
chung tay. Việc này rõ ràng đã buộc TQ phải chú ý, dù đó không là mục đích của
tôi.
Không lâu nữa, tôi sẽ mời
một liên minh các quốc gia dân chủ tới nước Mỹ để cùng thảo luận về tương lai.
Và chúng ta sẽ tuyên bố rõ rằng để có thể xử lý những vấn đề tương lai, chúng
ta sẽ buộc TQ phải có trách nhiệm tuân thủ luật lệ quốc tế, dù đó là vấn đề biển
Bắc Trung Hoa hay biển Nam Trung Hoa, hay vấn đề Đài Loan… cũng như một loạt
các vấn đề khác.
Và điều thứ 3, và đây là
điều tôi phục khi làm việc với ông Tập, là ông ấy hiểu – ông ấy không giả vờ tỏ
ra không hiểu điều tôi nói (và tôi cũng vậy). Tôi nói thẳng với ông ấy: Không một
lãnh đạo nào có thể duy trì được địa vị của mình nếu họ không đại diện cho các
giá trị của quốc gia họ.
Tôi nói nguyên văn như
sau: “Ngài chủ tịch, như tôi đã nói với ngài trước đây, nước Mỹ tôn trọng khái
niệm tự do. Nước Mỹ tôn trọng nhân quyền. Không phải lúc nào chúng tôi cũng làm
đúng như kỳ vọng, nhưng nó là một hệ giá trị và nước Mỹ được thành lập trên
nguyên tắc đó. Và chừng nào mà ông và quốc gia của ông còn tiếp tục xâm phạm
nhân quyền trắng trợn, chúng tôi sẽ còn tiếp tục một cách bền bỉ kêu gọi sự
quan tâm của toàn thế giới và làm rõ điều gì đang xảy ra”.
Và ông ấy hiểu điều đó.
Tôi cũng nói rõ không một tổng thống nào của nước Mỹ (có thể trừ một người) lại
im lặng không lên tiếng về những gì đang diễn ra ở Tân Cương đối với người Duy
Ngô Nhĩ, ở Hongkong, hoặc ở các nơi khác tại TQ. Chúng tôi là vậy. Khi một tổng
thống Mỹ từ bỏ nguyên tắc đó, như người tiền nhiệm của chúng ta đã làm vậy, là
lúc chúng ta bắt đầu đánh mất vị thế chính đáng của mình với thế giới.
Tôi biết chúng ta đang cạnh
tranh đối đầu với TQ. TQ có mục tiêu lớn của họ. Và tôi không chỉ trích mục
tiêu của họ. Nhưng họ muốn trở thành quốc gia lãnh đạo thế giới, quốc gia giàu
nhất thế giới, cường quốc số một thế giới. Tôi sẽ không để điều đó xảy ra vì nước
Mỹ sẽ tiếp tục tăng trưởng và mở rộng.
*
PHÓNG
VIÊN: Tôi xin tiếp tục hỏi về ý nghĩa của dân chủ: Đấy
có phải là cơ sở, theo nghĩa đa phương, để ngài đưa ra các quyết định về các biện
pháp trừng phạt?
TỔNG THỐNG: Không. Đó không phải là cơ sở để tôi đưa ra quyết định. Đó là cơ sở để
tôi đảm bảo tất cả chúng ta đều có cùng hiểu biết như nhau. Tôi có thể dự báo với
anh rằng con anh, cháu anh sẽ làm luận văn tiến sĩ về vấn đề: Ai sẽ thắng, dân
chủ hay độc trị? Bởi vì đó mới là vấn đề đang bị đe dọa, không chỉ riêng với
Trung quốc.
No comments:
Post a Comment