THẾ GIỚI HÔM NAY : 02/11/2020 (Đỗ Đặng Nhật Huy biên dịch)

 

Thế giới hôm nay: 02/11/2020

The Economist

Đỗ Đặng Nhật Huy biên dịch

02/11/2020

http://nghiencuuquocte.org/2020/11/02/the-gioi-hom-nay-02-11-2020/

 

Boris Johnson thông báo Anh sẽ bắt đầu phong tỏa bốn tuần kể từ ngày 5 tháng 11. Thủ tướng Anh hành động khi số ca nhiễm coronavirus và số người nhập viện ngày càng tăng, trong khi chiến lược áp dụng hạn chế cục bộ hiện không hiệu quả. Các quy tắc phong tỏa sẽ ít nghiêm ngặt hơn so với hồi mùa xuân, với các trường học và trường đại học, cũng như một số nơi làm việc, vẫn mở cửa.

 

Với ít nhất 92 triệu phiếu đã được bỏ trong các cuộc bầu cử ở Mỹ — tương đương hơn 2/3 tổng số phiếu bầu năm 2016 — Tổng thống Donald Trump dự đoán sẽ có “hỗn loạn” sau thứ Ba. Tổng thống hy vọng lật ngược thế dẫn trước của Joe Biden trong các cuộc thăm dò bằng hai ngày cuối vận động quyết liệt. Chỉ trong Chủ nhật ông đã đến thăm năm bang khác nhau.

 

Bão Goni đổ bộ vào Philippines, cơn bão mạnh nhất đổ bộ vào quần đảo này kể từ bão Hải Yến năm 2013. Ít nhất 10 người được báo cáo đã thiệt mạng do mưa lớn và gió lên tới 310 km/h phá hủy các tòa nhà và gây lở đất. Khoảng 20 cơn bão nhiệt đới đi qua hoặc gần Philippines mỗi năm.

 

Bảy chính trị gia ủng hộ dân chủ đã bị bắt ở Hồng Kông. Hồi tháng 5, họ đã xô xát với các nhà lập pháp thân Bắc Kinh, những người không hề bị bắt. Bảy nghị sĩ này đã tiến tới ghế ngồi chủ tịch Hội đồng Lập pháp của thành phố trong một cuộc tranh cãi về việc bổ nhiệm một chủ tịch ủy ban. Nếu bị kết án, họ có thể phải ngồi tù một năm.

 

Chậm hơn gần một thập niên so với kế hoạch, và sau vô số vụ kiện và hai cuộc thẩm vấn tại quốc hội (một trong số đó vẫn đang diễn ra), sân bay mới của Berlin đã mở cửa. Sân bay đã trở thành sự chế nhạo đối với danh tiếng của Đức về hiệu quả hoàn thành công việc. Giờ đây, với số lượng hành khách bị thu hẹp do đại dịch, sân bay đi vào hoạt động tại thời điểm còn nhiều bất định đối với ngành hàng không.

 

Cuộc bầu cử tổng thống gây tranh cãi của Bờ Biển Ngà diễn ra giữa các báo cáo về chặn đường và gián đoạn tại các điểm bỏ phiếu. Các đảng đối lập chính đã tẩy chay cuộc bỏ phiếu và thay vào đó yêu cầu một cuộc chuyển giao dân sự. Cuộc tranh cãi xoay quanh hành vi của Tổng thống Alassane Ouattara, người đang tranh cử nhiệm kỳ thứ ba, một hành động vi hiến.

 

Sir Sean Connery, một diễn viên nổi tiếng với vai James Bond trên màn ảnh rộng, đã qua đời ở tuổi 90. Diễn viên người Scotland, người bảy lần đóng vai điệp viên 007, đã giành được giải Oscar cho vai diễn sau này trong phim “The Untouchables”. Daniel Craig, người thủ vai siêu điệp viên hiện tại, cho biết sự hóm hỉnh và quyến rũ mà người tiền nhiệm của ông thể hiện trên phim “có thể được đo bằng megawatt”.

 

TIÊU ĐIỂM

 

Joe Biden đứng trước cơ hội chiến thắng lớn

Hôm nay là ngày cuối cùng The Economist tổng hợp bất kỳ cuộc thăm dò mới nào về bầu cử tổng thống Mỹ. Nhưng dường như mọi sự đã an bài. Cho đến nay, các nhà phân tích dữ liệu của chúng tôi đã tổng hợp kết quả của hơn 1.500 cuộc thăm dò, với phần lớn chỉ ra thất bại nặng nề cho Tổng thống Donald Trump. Và không như năm 2016, không có dấu hiệu nào cho thấy sự chuyển hướng sát giờ G của Trump.

 

Mô hình của chúng tôi hiện cho thấy Joe Biden đang dẫn đầu ở tất cả các bang chiến trường phía bắc, cũng như ở Florida, Bắc Carolina và Arizona. Cuộc đua quá sít sao để có thể dự đoán ở Georgia, Iowa và Ohio, với Biden có một cơ hội thắng Texas. Điều này giúp Biden nhiều khả năng đạt đa số cử tri đoàn. Hy vọng duy nhất của Trump là các cuộc thăm dò sai sót gấp đôi so với mức bình thường, hoặc các tòa án loại đủ phiếu để đưa kết quả về hướng có lợi cho ông.

 

Đức phong tỏa nhẹ hơn mùa xuân

Các quán bar, trung tâm thể thao và địa điểm giải trí trên khắp nước Đức sẽ đóng cửa trong 4 tuần từ hôm nay, với các giới hạn cũng được áp dụng lên các cuộc họp riêng tư, khi cả nước nỗ lực kiềm chế làn sóng ca nhiễm covid-19 đang tăng nhanh. Với khoảng 20.000 ca nhiễm được ghi nhận hàng ngày, Đức vẫn còn khá hơn hầu hết các nước châu Âu khác; cũng như hồi tháng 3, làn sóng thứ hai đến Đức muộn hơn những nơi khác trong khi các hạn chế được đặt ra tương đối sớm.

 

Nhà hàng vẫn mở cửa cho mua mang đi, và không như mùa xuân, trường học và cửa hàng sẽ không đóng cửa, vì chính phủ Đức cố gắng giảm thiểu thiệt hại. Tuy nhiên, các điểm nóng covid như Berlin đang cạn kiệt năng lực chăm sóc đặc biệt ở mức nguy hiểm, trong khi tại nhiều nơi ở Đức, các văn phòng y tế không còn có thể truy dấu tất cả tiếp xúc của người nhiễm. Các nhà lãnh đạo khu vực sẽ xem xét điều chỉnh lại vào cuối tháng 11; mục đích được nêu là “giải cứu Giáng sinh”, nhưng không ai loại trừ việc mở rộng các hạn chế. Dù thế nào, đây vẫn sẽ là một mùa đông khó khăn.

 

Kinh tế Anh thiệt hại lớn

Hội nghị trực tuyến thường niên đầu tiên của Liên đoàn Công nghiệp Anh (CBI) khai mạc hôm nay tại một thời điểm khó khăn cho các thành viên. Cuộc khảo sát mới nhất của CBI, được công bố hôm qua, cho thấy hoạt động kinh doanh giảm mạnh, với 29% công ty được hỏi báo cáo sản lượng giảm trong ba tháng tính đến tháng 10. Đây là mức giảm lớn hơn cả báo cáo của CBI cho quý ba.

 

23% hãng trả lời khảo sát cũng dự đoán hoạt động giảm trong ba tháng tới, và sự u ám đó sẽ càng trầm trọng hơn bởi đợt phong tỏa thứ hai vừa được công bố (chưa kể đến nguy cơ Brexit không thỏa thuận). IMF đã dự đoán GDP của Anh giảm 10,4% trong năm nay và tăng trở lại 5,7% vào năm 2021, tức chỉ hồi phụ một phần thiệt hại. Theo khảo sát của CBI, sản xuất là ngành ít bị ảnh hưởng nhất, và chỉ số nhà quản lý mua hàng công ngày hôm nay dự kiến sẽ cho thấy tăng trưởng tiếp tục của các nhà sản xuất hàng hóa.

 

Ryanair công bố kết quả quý hai

Các hãng hàng không có một năm 2020 tồi tệ vì đại dịch coronavirus. Và Ryanair, hãng hàng không giá rẻ lớn nhất châu Âu, cũng không ngoại lệ. Trong quý hai, khi các đợt phong tỏa lần đầu tiên quét qua khắp châu Âu, doanh thu của Ryanair giảm tới 95% so với cùng kỳ năm trước và lỗ 185 triệu euro (205 triệu USD). Hôm nay, họ sẽ báo kết quả tốt hơn trong quý hai, nhờ vào mùa nghỉ hè.

 

Nhưng vẫn còn u ám. Phong tỏa mới và các hạn chế đi lại trên khắp châu Âu một lần nữa làm giảm nhu cầu. IAG, một tập đoàn hàng không đối thủ, cho biết họ dự kiến chỉ bay 30% công suất trong quý tới. EasyJet, một đối thủ khác, gần đây đã cảnh báo cần thêm tiền để tồn tại. Ryanair không gặp phải vấn đề này. Về lý thuyết, hãng có đủ tiền để tồn tại qua năm tháng mà không có hành khách. Nhưng dự báo lượng hành khách cho năm 2021 của họ — đã giảm từ 149 triệu xuống 60 triệu – trông lạc quan quá mức.

 

Ngày lễ Người chết ở Mexico

Dù đã gây tàn phá rất nhiều, đại dịch vẫn đang tìm cách mới để phá bĩnh Mexico. Giãn cách xã hội đã khiến các gia đình không thể nói lời vĩnh biệt với người thân hấp hối; giờ đây nó chia cách cả cuộc đoàn tụ với người chết. Ngày lễ Người chết hôm nay đáng lẽ phải tràn ngập các cuộc diễu hành và tiệc tùng. Nhưng trong bối cảnh coronavirus bùng phát mạnh trên toàn quốc, chính quyền địa phương đã hủy bỏ các sự kiện có thể đẩy nhanh tốc độ lây lan.

 

Các nghĩa trang, nơi người thân của những người đã khuất thường lui tới, sẽ đóng cửa. Doanh số bán cúc vạn thọ vốn được dùng để tưởng niệm người chết đã giảm mạnh. Người dân chỉ có thể xem diễu hành chính thức của thủ đô qua mạng hoặc truyền hình, và cuộc diễu hành sẽ tập trung vào các nạn nhân của đại dịch. Số ca nhiễm chính thức của Mexico là 92.000. Nhưng một phân tích của chính phủ về giấy chứng tử cho thấy gần 200.000 “ca tử vong dư ra” từ tháng 3 đến cuối tháng 9. Điều đó cho thấy đại dịch và những ảnh hưởng của nó đã khiến 1/600 dân số Mexico tử vong.