Mỹ: Cuộc bầu cử vô tận này
sẽ kết thúc ra sao?
Anthony
Zurcher
Phóng viên BBC Bắc Mỹ
12 tháng 11 năm 2020
https://www.bbc.com/vietnamese/world-54913355
Đã nhiều ngày trôi qua kể từ khi đảng viên Dân chủ
Joe Biden được xướng tên chiến thắng trong cuộc đua vào Nhà Trắng, nhưng Donald
Trump vẫn chưa thừa nhận hay có bất kỳ dấu hiệu chấp nhận thất bại của mình.
Thay vào đó, ông đang đưa ra những cáo buộc không
có chứng cớ về việc cử tri gian lận trên diện rộng, mà theo ông là nghiêng về
Biden.
Tuy nhiên, những con số
khiến nhiều người thoái chí - ông bị thua hàng chục ngàn phiếu tại nhiều tiểu
bang mà ông muốn lật ngược thế cờ để chiến thắng. Nhiều người coi cuộc chiến
pháp lý của ông là điều vô vọng.
Tư thế của Trump, chống lại
các chuẩn mực chính trị và truyền thống, đang tạo ra rung chấn toàn quốc, giữa
lúc các quan chức và cử tri Mỹ đang phản ứng với tình cảnh mà, dù đã được báo
trước hàng tháng, vẫn đang đi vào một vùng bất định.
Dưới đây là cách một số
nhóm then chốt đang xử lý với những ngày bất định này. Và cách nó có thể diễn
ra.
Các lãnh đạo Đảng
Cộng Hòa
Donald Trump có nên thừa nhận kết
quả?
Vẫn chưa.
"Tổng thống có mọi quyền xem xét các cáo buộc
và yêu cầu kiểm phiếu lại theo luật." - Lãnh đạo Đa số Thượng viện Mitch McConnell
Tình hình thực tế
Trong bốn năm qua, các
chính trị gia đảng Cộng hòa - từ lãnh đạo quốc hội đến hầu hết các cấp bậc - đã
điều chỉnh chiến lược để ứng phó với Trump trong những lúc ông gây tranh cãi nhất.
Họ mím chặt môi, chờ cơn
bão đi qua.
Tính toán của họ rất đơn
giản. Rất ít đảng viên Cộng hòa muốn chọc vào cơn thịnh nộ của một người đàn
ông có thể làm giận dữ đám đông ủng hộ ông chỉ bằng một cái búng tay trên
Twitter.
Vì vậy, bất chấp việc tổng
thống đã thất bại trong cuộc bầu cử, các đảng viên Cộng hòa sẵn lòng đứng sang
một bên và để tổng thống khẳng định ông đã thắng với "phiếu bầu hợp lệ",
cho đến khi những thách thức pháp lý dường như vô ích được giải quyết và kết quả
được chứng nhận.
Các chính trị gia đảng Cộng
hòa phải nghĩ đến tương lai của họ, về chuyện làm việc với chính quyền mới của
đảng Dân chủ lẫn chuyện giành quyền kiểm soát trong những cuộc bầu bán sắp tới.
Không giống như tổng thống, họ không có hứng với chính sách tiêu thổ. Sự nghiệp
chính trị của họ được đo đếm bằng năm, chứ không phải ngày hay tuần.
Vì vậy, trò chơi có tên gọi là sự kiên nhẫn. Họ chấp nhận tổng thống có
quyền đưa ra yêu sách của mình, cho ông thời gian để trút bỏ bực bội, nhưng
cũng cho rằng sẽ không có bằng chứng nào đủ lớn để thay đổi kết quả bầu cử.
Thông qua hành động chứ
không phải lời nói, họ đang thừa nhận rằng đến tháng Giêng, sẽ có một tổng thống
mới. Vấn đề Trump cũng sẽ qua đi thôi.
Tổng chưởng lý
Bill Barr
Donald Trump có nên chấp nhận?
Không rõ.
"Mặc dù các cáo buộc nghiêm trọng cần được xử
lý cẩn thận, nhưng các tuyên bố mang tính suy đoán, hư cấu hoặc xa vời
không nên là cơ sở để bắt đầu các cuộc điều tra liên bang." - Barr trong một bản ghi nhớ của Bộ Tư pháp
Tình hình thực tế
Hôm thứ Hai, thoát khỏi
thông lệ lâu đời, Bộ trưởng tư pháp Bill Barr đã ban hành một bản ghi nhớ cho
các nhân viên cấp cao để mở cửa cho các cuộc điều tra gian lận bầu cử tại Bộ Tư
pháp bắt đầu ngay lập tức, thay vì sau khi kết quả bỏ phiếu được các tiểu bang
chứng nhận.
Bản ghi nhớ này cho
Donald Trump sự xác nhận rằng chính phủ đang xem xét các cáo buộc chưa được
minh chứng là có những hành vi bất hợp pháp về bầu cử ở diện rộng tại nhiều tiểu
bang mà ông đã thua hàng chục nghìn phiếu. Tuy nhiên, bộ trưởng tư pháp đưa ra
bản ghi nhớ với nhiều điều kiện và cảnh báo.
Mặc dù kèm theo rất nhiều
cảnh báo, bản ghi nhớ của Barr sẽ cấp cho Trump và những người ủng hộ đang nhấn
mạnh rằng cuộc bầu cử đã bị đánh cắp điều họ cần.
Hoa Kỳ có những biện pháp
phòng chống để ngăn chặn sự can thiệp chính trị vào các cuộc điều tra, đặc biệt
là xung quanh các cuộc bầu cử. Barr hiện đã loại bỏ một số biện pháp bảo vệ đó.
Liệu nó có đủ để xoa dịu vị tổng thống đang tìm kiếm bằng chứng cứng rắn để chứng
minh cho những cáo buộc rằng bầu cử có gian lận?
Nhóm thân tín của
Trump
Donald Trump có nên thừa nhận kết
quả?
Không! (Có thể?)
"Tôi vừa nói chuyện với Tổng thống Trump và nói
với ông ấy rằng chúng tôi yêu quý và rất tự hào về ông ấy vì đã ủng hộ
vững vàng về pháp quyền, hiến pháp và hệ thống của nước Mỹ." - Cố vấn pháp lý của Trump Jenna
Ellis, viết trên Twitter
Tình hình thực tế
Trước công chúng, trợ lý
và cộng sự thân cận nhất của tổng thống - đặc biệt là những người đã gắn bó với
ông lâu dài nhất, như Rudy Giuliani - đang sát cánh bên Trump khi ông tiếp
tục tranh chấp về kết quả bầu cử năm 2020.
Một phần của điều này là
thực tế. Nếu tổng thống rời
nhiệm sở, họ cũng sẽ mất việc (hoặc, ít nhất, mất tiếp cận đến các ống dẫn quyền
lực). Đối với một số người như Thư ký Báo chí Kayleigh McEnany,
điều này đã được diễn dịch thành sự khăng khăng rằng phe họ sẽ thắng thế
("Cuộc bầu cử này chưa kết thúc. Còn lâu mới xong.").
Đối với những người khác,
chẳng hạn như Ngoại trưởng Mike Pompeo, phát biểu chỉ là câu hài hước
khô khan ("Sẽ có một sự chuyển tiếp suôn sẻ sang chính quyền Trump thứ
hai.")
Một phần là vì lợi ích cá
nhân. Hai con trai lớn của Trump, Don Jr và Eric, đã lên tiếng bênh
vực và liên tục bảo vệ cha cũng như khuếch đại các cáo buộc của Trump về việc gian
lận bầu cử. Đó là vấn đề về tên tuổi, thương hiệu của gia đình.
Tuy nhiên, phía sau hậu
trường, một số nghi hoặc - hay, có lẽ, thậm chí là chắc chắn - đã len lỏi vào.
Con gái Tổng thống Trump - Ivanka
Trump đã giữ im lặng kể từ cuộc bầu cử, và có tin tức nói rằng cả cô
và chồng mình - Jared Kushner, tin đã đến lúc tổng thống nên thừa
nhận kết quả.
Trong khi đó, nhiều thành
viên cấp thấp trong đội ngũ nhân sự của chính quyền Trump - những người sẽ thất
nghiệp trong vài tháng tới - đang ở thế tiến thoái lưỡng nan, có thông tin giám
đốc nhân sự John McEntee nói với họ rằng họ sẽ bị đuổi ngay lập tức nếu bị phát
hiện đang tìm việc.
Tuy nhiên, thất bại trong
việc tìm kiếm một bến đỗ an toàn vào thời điểm này, sẽ dẫn đến thiệt hai cho sự
nghiệp.
Người ủng hộ Trump
Donald Trump có nên nhượng bộ?
Điên à, không!
"Tôi đến đây để thể hiện tình yêu và sự ủng hộ dành
cho tổng thống của chúng ta, Donald Trump. Đó hoàn toàn là gian lận. Còn
rất nhiều phiếu bầu chưa được kiểm đếm, tất cả phiếu đó đều là của
người giả danh và người chết." - Ủng hộ viên của Trump ở Houston, Texas, nói với BBC
Newsbeat.
Tình hình thực tế
Bước vào cuộc bầu cử vào
tuần trước, nhiều người ủng hộ Trump đã tin rằng ông sẽ thắng bất chấp các kết
quả thăm dò.
Xuất phát vào kết quả bất
ngờ năm 2016 khi mà Hillary Clinton được cho là có lợi thế hơn cho tới khi bà
thất cử, việc họ tiếp tục tự tin cũng hẵng đặt sai chỗ. Hóa ra kết quả năm 2020
có cách biệt ít hơn so với dự báo ban đầu về cách biệt.
Mặc dù các phiếu đã được
đếm và cuộc đua đã xướng tên Biden là người chiến thắng, ít nhất một số người bảo
thủ vẫn tiếp tục gắn bó với tổng thống. Theo một cuộc thăm dò của Reuters /
Ipsos được thực hiện vào cuối tuần qua, khoảng 40% đảng viên Cộng hòa không tin
rằng ông Biden đã đắc cử tổng thống (trong dân chúng nói chung, con số này là
21%).
Chiến dịch
tranh cử của Trump đang lên kế hoạch cho các cuộc biểu tình "Stop the
Steal" (Ngưng đánh cắp) trên toàn quốc, gồm một cuộc biểu tình ở
Washington, DC hôm thứ Bảy. Cũng
có tin rằng tổng thống đang xem xét tổ chức các cuộc mít tinh theo kiểu chiến dịch
tranh cử trong những ngày tới, mặc dù không có kế hoạch chính thức nào được
công bố.
Như đã rõ từ lâu, nếu
Trump mong muốn chiến đấu, những người ủng hộ sẽ gắn bố với ông tới cùng.
Joe Biden
Donald Trump có nên nhượng bộ?
Có.
"Thật tình mà nói, tôi chỉ nghĩ đó là một sự
ngượng ngùng... Làm sao để tôi có thể nói điều này một cách khéo léo nhỉ? Tôi
nghĩ nó sẽ không giúp ích cho di sản của tổng thống."
Tình hình thực tế
Kể từ khi được dự đoán là
người chiến thắng trong cuộc bầu cử hôm thứ Bảy, Joe Biden và nhóm chuyển tiếp
của ông đã làm những gì có thể để cho thấy một quá trình chuyển tiếp tổng thống
đang diễn ra suôn sẻ và bài bản. Ông đã tổ chức một cuộc họp với lực lượng đặc
nhiệm virus corona của mình vào thứ Hai và trả lời các câu hỏi từ các phóng
viên vào thứ Ba, lúc ông hứa sẽ công bố các cuộc họp với chính quyền cấp cao
trong những tuần tới.
Biden bác bỏ lo ngại rằng
quyết định không thừa nhận kết quả của tổng thống Trump đang gây bất lợi đến
công việc của ông. Biden nói rằng sự chậm trễ trong việc tiếp cận các quỹ và
thông tin mà chính phủ thường phải cung cấp cho các đại diện của tổng thống đắc
cử không phải là một trở ngại lớn.
Ông nói, các đảng viên Cộng
hòa sẽ chấp nhận chiến thắng của ông, ngay cả khi họ "bị đe dọa một chút bởi
tổng thống đương nhiệm".
Hiện nay, Biden và nhóm
Dân chủ đang theo hướng cao thượng để đối chọi với sự bùng nổ của Trump trên mạng
xã hội - mặc dù các luật sư của họ cũng đang phản đối mạnh mẽ các vấn đề trước
tòa.
Donald Trump
Donald Trump có nên nhượng bộ?
Chỉ cần xem những tweets
của ông ấy là biết câu trả lời...
"Người dân sẽ không chấp nhận cuộc bầu cử dàn dựng
này!"
Cuối Twitter tin, 1
Tình hình thực tế
Chỉ có Donald Trump mới
biết lý do tại sao ông vẫn chưa chịu thừa nhận đã thua Biden, dù ông đang bị dẫn
hàng chục nghìn phiếu bầu tại nhiều tiểu bang.
Có lẽ, với tư cách là một
khán giả của truyền thông cánh hữu, ông thực sự tin rằng đã có một hành vi gian
lận ở quy mô đủ lớn dù chưa được chứng minh đủ để thuyết phục nhiều tòa án và
xoay chuyển kết quả bầu cử.
Những người hoài nghi sẽ
cho rằng đó là sự kết hợp giữa việc tổng thống cố gắng khuấy đục nước để bảo vệ
thương hiệu cá nhân khỏi vết nhơ của việc thua cuộc - hoặc tiếp tục gây quỹ từ
một số đông người hâm mộ vẫn tin rằng ông còn có cơ hội, một khi quyên đủ số tiền
cho một cuộc chiến pháp lý kéo dài. Hàng loạt lời thúc giục, với phần phụ chú cho thấy phần lớn
số tiền huy động được sẽ dành cho việc trả số nợ còn tồn đọng của chiến dịch
tranh cử và các mục đích không liên quan khác.
Tuy nhiên, đến lúc nào
đó, thực tế sẽ lấn sân. Các tiểu bang phải chứng nhận kết quả bầu cử của họ
trong vài tuần tới để ngăn chặn việc đảo ngược lịch sử, Joe Biden sẽ có đa số
phiếu trong 538 phiếu đại cử tri để đảm bảo chức tổng thống.
Vào ngày 14 tháng 12, những đại cử tri sẽ tập trung
tại các thủ phủ của tiểu bang để chính thức bỏ phiếu bầu tổng thống và phó tổng
thống. Vào tháng Giêng, lưỡng viện sẽ nhận và thông qua kết quả.
Gạt sang một bên tập tục
và truyền thống. Đây là những thời hạn lạnh lùng và bất di bất dịch.
Sau đó, tất
cả còn lại là Biden sẽ tuyên thệ nhậm chức vào trưa ngày 20/1, và nhiệm kỳ tổng
thống của Trump sẽ kết thúc, cho dù ông Trump có thích hay không; cho dù ông ta
có chấp nhận hay không.
Tất nhiên, Trump có thể
tái tranh cử vào năm 2024. Hiến pháp Hoa Kỳ không ngăn cản hai nhiệm kỳ tổng thống
không liên tiếp. Ông cũng có thể đóng vai trò như một vị vua, dọn đường cho một
cuộc tranh cử tổng thống của một trong những đứa con hoặc các đồng minh chính
trị của mình.
Đây có thể là hồi kết cho
cuộc bầu cử năm 2020, nhưng những mưu kế chính trị sẽ không bao giờ dừng lại.
----------------------------
BẦU CỬ MỸ 2020
Frank Snepp: 'Ông Trump
không hề chống cộng sản hay chống TQ'
Bầu cử 2020: Vì sao chúng
tôi ủng hộ TT Trump và Đảng Cộng hoà?
Cử tri ủng hộ đảng Dân chủ
nói nước Mỹ đang đi sai hướng
Jonathan London: '2020 là
bầu cử quan trọng nhất lịch sử Hoa Kỳ'
Tâm tư một nữ cử tri Mỹ gốc
Việt ủng hộ Tổng thống Donald Trump
Carl Thayer: 'TQ sẵn sàng
đối phó với bất kỳ ai đắc cử TT Mỹ'
Cử tri Mỹ ở Thái Lan: 'đi
bầu để bảo vệ nền dân chủ'
Cử tri Lý Văn Quý: ‘Nếu
tái đắc cử, TT Trump sẽ làm nước Mỹ hùng cường’
Bấm vào để đọc thêm về
bầu cử Mỹ 2020
https://www.bbc.com/vietnamese/topics/c235xz1qze6t
No comments:
Post a Comment