Làm
sao tránh gian lận bầu cử?
12/11/2020
https://www.voatiengviet.com/a/trump-biden-dai-cu-tri-bau-cu-my/5658047.html
“Ở nước ông có gian lận bầu
cử bao giờ không?” Ông Tập Cận Bình trả lời ngay: “Không bao giờ có chuyện nhơ
bẩn đó!” Ông Nguyễn Phú Trọng gật gù đồng ý.
“Làm cách nào các ông đã
ngăn chặn được gian lận bầu cử?” “Rất dễ!” “Bằng cách nào?” Tập Cận Bình để cho
Nguyễn Phú Trọng góp ý kiến: “Đảng cử dân bầu!”
Ở nước Mỹ, ông Neal
Kelley, người phụ trách Ủy ban Ghi danh Cử tri của Quận Cam, California trong
17 năm qua, thú nhận rằng không thể nào bảo đảm 100% không có gian lận bầu cử.
Nhưng ông vẫn xác định, “Tôi không nghĩ có người gian lận khi bỏ phiếu tức là tất
cả hệ thống bầu cử hỏng hết.” Ông so sánh: “Có bao nhiêu người gian lận trong hệ
thống ngân hàng, nhưng không có nghĩa là cả hệ thống ngân hàng hư hỏng hết!”
Vậy người ta gian lận bầu
cử như thế nào? Trong cuộc phỏng vấn của báo Register vào tháng Chín năm nay,
ông Kelley đưa ra nhiều thí dụ. Ở California ai cũng nhận được lá phiếu để bầu
bằng thư, hàng tháng trước ngày bỏ phiếu. Ủy ban kiểm phiếu coi lại tên và chữ
ký trên những bao thư này, ghi nhận người nào đã bầu rồi mà không mở bao thư ra
coi lá phiếu. Nhiều người đã bỏ phiếu bằng thư, nhưng trong ngày bầu cử lại đến
phòng phiếu, muốn thi hành phận sự công dân lần nữa. Ông Kelley bảo, phần lớn
đó là các cụ đã bỏ phiếu rồi quên bẵng luôn! Không ai truy tố các cụ! Ông nói mỗi
lần có độ một trăm vụ như thế, trong 1.7 triệu cử tri Quận Cam.
Thế còn vụ những người đã
chết vẫn đi bầu thì sao? Ông Kelley cho biết cũng có hàng chục vụ xảy ra mỗi lần
bầu cử. Có người còn khoe khoang trên mạng xã hội rằng họ đã bầu thay cho người
chết, thế là bị truy tố! Những người đã chết thường không bao giờ về báo mộng
yêu cầu rút tên khỏi danh sách cử tri. Nhưng ủy ban bầu cử vẫn theo dõi tên người
chết từ các bệnh viện, nhà quàn; cũng như hồ sơ của Experian, một công ty tiếp
thị chuyên gửi quảng cáo đến từng nhà, và Lorton Data, một công ty cung cấp tin
tiếp thị, cũng như tài liệu của các cơ quan tín dụng để biết ai đã đổi địa chỉ,
ai đã qua đời. Mỗi năm danh sách cử tri được cập nhật hóa nhiều lần. Ông Kelley
thú nhận, tất cả những danh sách cử tri trên thế giới ở nước nào cũng còn tên
những người đã chết. Nhưng con số gian lận rất nhỏ. Trong năm 2014, người ta đã
bắt được 26 lá phiếu bầu nhân danh 14 người đã chết ở Quận San Diego.
Dù con số nhỏ, nhưng rất
quan trọng, vì trong nhiều cuộc bầu cử địa phương người thắng có thể hơn người
thua rất ít phiếu. Năm 2008, ở Yorba Linda có người đắc cử vào hội đồng thị xã
chỉ thắng có đúng một phiếu. Phải đếm lại hết, nhưng kết quả không thay đổi,
không có phiếu nào gian lận! Ông Kelley chưa bao giờ thấy có đến hàng trăm phiếu
bầu gian lận. Còn chuyện có người mạo danh người khác để bỏ phiếu, hay đánh
tráo phiếu bầu, ông Kelley chưa bao giờ thấy kể từ năm 2005 đến nay.
Năm nay Quận Cam là nơi
chưa thấy ai tố cáo bầu cử gian lận đáng chú ý. Nhưng ủy ban tranh cử của Tổng
thống Donald Trump đã khiếu nại ở các tiểu bang Georgia, Michigan, Nevada và
Pennsylvania. Nhiều phiên tòa đã xét xử và thấy không đủ bằng chứng. Thống đốc
Doug Ducey ở Arizona, thuộc đảng Cộng Hòa, cam đoan rằng tiểu bang đã “theo
đúng từng chữ” những thủ tục kiểm phiếu.
Cũng như Arizona, tiểu
bang Georgia chưa bao giờ bầu cho một ứng cử viên tổng thống đảng Dân chủ từ 30
năm nay. Hai nghị sĩ Cộng Hòa David Perdue và Kelly Loeffler đang chờ cuộc bỏ
phiếu khác vào đầu năm 2021 để coi còn tại chức hay không. Hai ông đã tố cáo có
bầu cử gian lận.
Ông Biden đang dẫn trước
ông Trump ở Georgia với khoảng 12,000 phiếu — bằng 0.25% các phiếu đã đếm. Như
thế tức là phải đếm lại. Ông Gabriel Sterling, người phụ trách việc kiểm phiếu,
thuộc đảng Cộng Hòa, đã lên tiếng bác bỏ ý kiến có gian lận bầu cử. Hai vị nghị
sĩ đã phản công, yêu cầu ông bộ trưởng nội vụ tiểu bang (Secretary of State) phải
từ chức vì để cho gian lận xảy ra. Ông Brad Raffensperger, bộ trưởng nội vụ phải
lên tiếng, bảo đảm không có chuyện gian lận.
Ông Raffensperger, cũng
thuộc đảng Cộng Hòa, nói rằng, “Dân chúng Georgia bầu tôi lên làm công việc
này, chỉ có họ mới có thể cách chức tôi.” Ông đặt câu hỏi: “Liệu có phiếu bầu bất
hợp pháp hay không?” Và tự trả lời: “Chắc chắn có. Chúng tôi đang điều tra tất
cả các vụ gian lận. Nhưng số phiếu đó có thay đổi kết quả cuộc bầu cử tổng thống
tại Georgia hay không? Chắc là không” vì nếu có cũng rất ít. Đến lượt ông Brian
Kemp, thống đốc Georgia can thiệp, cam kết không bao giờ để chuyện gian lận xảy
ra mà không truy tố. “Dân Georgia có quyền giữ niềm tin vào việc bầu cử!” Ông
Kemp cũng thuộc đảng Cộng Hòa.
Chuyện dài bầu cử 2020 sẽ
còn tiếp tục trong thời gian tới. Người ta đang theo dõi khắp hoàn cầu, giống
như coi trận chung kết giải Bóng tròn Thế giới. Các ông Vladimir Putin, Tập Cận
Bình đang vỗ bụng vui mừng vì các báo, đài của Trung Cộng cũng như Nga đang mô
tả cảnh “dân chủ giả hiệu” ở một cường quốc vẫn lên mặt dạy dỗ các nước khác về
ưu điểm của thể chế dân chủ tự do.
Nhưng người Mỹ có thể
hãnh diện về tấn kịch đang diễn ra. Năm nay có đến 159 triệu cử tri đi bầu - so
với 138 triệu hồi bốn năm trước. Vì người dân tin tưởng vào hệ thống dân chủ. Tổng
thống Trump đã thêm được hơn một triệu phiếu so với năm 2016. Phó Tổng thống
Biden được hai triệu phiếu cao hơn bà Hillary Clinton. Có 95 triệu người đã bỏ
phiếu trước ngày chính thức đi bầu, 3 tháng 11.
Cuộc bầu cử gây nhiều
tranh cãi một phần cũng vì phương pháp bầu tổng thống bằng Cử Tri Đoàn
(Electoral College). Nhiều người than phiền rằng lối bầu gián tiếp này khiến
cho vị tổng thống đắc cử có khi kém người thất cử, khi đếm tất cả số phiếu đã
nhận được. Nhưng đó là điều đã được hiến pháp Mỹ quy định, ai ra ứng cử đều biết
trước. Họ phải vận động tranh cử trong khuôn khổ đó. Luật bầu cử cũng giống như
luật lệ thể thao, ai không chấp nhận thì không chơi! Hơn nữa, thay đổi lối bầu
cử qua Cử Tri Đoàn cần phải tu chính hiến pháp Mỹ, một việc không thể nào thực
hiện trong hàng trăm năm tới!
Còn một lý do quan trọng
khác khiến lòng người bất an khi theo dõi kết quả cuộc kiểm phiếu trên toàn quốc,
là, theo hiến pháp Mỹ, các tiểu bang nắm quyền quyết định về thủ tục bầu cử. Và
mỗi tiểu bang đặt ra các thủ tục, quy tắc khác nhau. Lá phiếu của một người ở
California bỏ qua thùng thư được kiểm soát và mở ra, đem đếm, khác với một lá
phiếu ở Pennsylvania. Dân ở chỗ này không hiểu được tại sao ở chỗ khác lại chậm
trễ, vì thế nên sinh lòng nghi ngờ!
Nếu như tất cả các tiểu
bang cùng theo những thủ tục bỏ phiếu, kiểm phiếu giống nhau, thì chắc những
tin đồn về gian lận sẽ giảm xuống, lòng người bớt chia rẽ hơn. Nhưng giới lãnh
đạo liên bang không có quyền bắt các tiểu bang phải thay đổi!
Một điều tối thiểu mà
chính phủ và quốc hội liên bang có thể làm là triệu tập một ủy ban gồm đại diện
các tiểu bang để thảo luận việc thống nhất những thủ tục bầu cử. Đem những thủ
tục kiểm phiếu khác nhau giữa các tiểu bang ra so sánh để đồng ý về những thủ tục
chung, nếu có thể. Những lá phiếu gửi qua bưu điện sẽ được kiểm tra trước, hay
đợi đến ngày bỏ phiếu chính thức mới làm? Giới hạn ngày sau chót nhận những lá
phiếu gửi thư là bao nhiêu ngày? Tất cả những thứ đó phải được nghị viện các tiểu
bang thông qua. Hiện nay tại Hạ viện Mỹ đã có một dự luật nhằm thống nhất các
thủ tục bỏ phiếu và kiểm phiếu trên toàn quốc, nhưng chưa được Thượng viện cứu
xét. Hy vọng trong vài năm tới người ta sẽ đồng ý với nhau.
Chính phủ và Quốc hội
liên bang cũng có thể giúp các tiểu bang trang bị những hệ thống kiểm phiếu bằng
máy vi tính giống nhau; cung cấp ngân sách trả thêm lương cho các nhân viên phụ
trách. Khi mọi nơi đều sử dụng cùng một loại máy và cùng nột chương trình điện
toán, thì mối nghi ngờ về gian lận chắc chắn phải giảm bớt.
Cả thế giới đang chờ nước
Mỹ chỉnh đốn các kỹ thuật bỏ phiếu, kiểm phiếu. Vì từ hàng trăm năm qua nước Mỹ
vẫn đóng vai cổ võ, “dạy dỗ” các nước khác về tiến trình dân chủ hóa. Nước Mỹ
phải tiếp tục đóng vai ngọn hải đăng của tinh thần dân chủ.
No comments:
Post a Comment