Trần
Ngọc Cư
12/11/2020
https://baotiengdan.com/2020/11/12/hieu-sai-bieu-tuong-quy-goi/
Mỗi nền văn hoá và mỗi thời
đại dùng biểu tượng một cách khác nhau. Chẳng hạn người Á Đông dùng màu trắng
làm biểu tượng tang chế, trong khi người phương Tây dùng màu đen để biểu thị ý
nghĩa này.
Một ví dụ khác: Ở Phương
Đông, rồng là biểu tượng của sức mạnh siêu nhiên (long mạch), trí tuệ, quyền lực
và tài năng tiềm ẩn (ngoạ long). Rồng còn tượng trưng cho nhà vua: Bảo Đại đặt
tên hồi ký chính trị của mình là “Con rồng An Nam”. Trong khi đó, văn hoá Thiên
Chúa giáo và văn hóa châu Âu cuối thời Trung Cổ, rồng là biểu tượng của cái ác,
một loài quỷ. Ngoài ra, trong hầu hết các nền văn hoá, rồng còn là hiện thân của
hỗn loạn và thiên tai, những gì làm cho con người sợ hãi. Tiếng Anh có thành ngữ
“slay the dragon” (giết con rồng) với nghĩa là đối đầu với một cái gì bất chấp
sợ hãi.
Nắm bắt được ý nghĩa của
một biểu tượng trong văn hóa nước ngoài đòi hỏi người đọc một vốn liếng kiến thức
nào đó. Không thể dùng ý nghĩa một biểu tượng trong văn hoá của nước này để cắt
nghĩa một hình ảnh giống hệt như vậy xuất hiện trong văn hoá nước khác.
Đối với người Việt Nam, cử
chỉ quỳ gối gợi lên hình ảnh một kẻ khấn vái, van xin thánh thần hay người có
quyền lực. Một người quỳ lụy là một kẻ hèn hạ. “Thà chết đứng hơn sống quỳ”, tục
ngữ Việt Nam nói vậy. Người Mỹ không hiểu như thế, họ không thấy quỳ gối là khuất
phục mà trái lại, quỳ gối có thể là phản đối.
Rất nhiều
người Việt Nam trên cả hai bờ Thái Bình Dương đã hiểu sai việc quỳ gối của ứng
cử viên tổng thống Joe Biden khi ông đến viếng lễ tang của George Floyd, một
người đàn ông da đen bị một cảnh sát da trắng chèn gối vào cổ đến tắt thở. Trong văn cảnh đó, việc quỳ gối của ông Biden
là hoàn toàn phù hợp, vừa biểu lộ sự đồng cảm với gia đình người chết vừa phản
đối sự tàn ác của cảnh sát (police brutality) đối với người da đen, một thảm trạng
xảy ra khá thường xuyên trong các thành phố Mỹ. Không thấy báo chí dòng chính nào của Mỹ gọi cử chỉ này của
ông Biden là hèn hạ, ngoại trừ trên một số báo mạng tiếng Việt.
Trên thực tế, ý nghĩa của
quỳ gối (take a knee) đã được xác định một thời gian trước đó. Ngày 26 tháng 8
năm 2016 đội trưởng bóng bầu dục Colin Kaepernick của đội bóng San Francisco
49er vẫn tiếp tục ngồi trên ghế băng trong buổi lễ chào quốc kỳ trước khi giao
bóng để phản đối sự tàn bạo của cảnh sát và phân biệt chủng tộc trong một trận
đấu trước mùa tranh giải.
Kaepernick
nói: “Tôi sẽ không đứng lên để thể hiện niềm tự hào về một lá cờ cho một đất
nước đàn áp người da đen và người da màu“. Rồi anh thảo luận về động lực của mình với Nate Boyer, một cựu quân
nhân và cựu cầu thủ của Liên đoàn Bóng bầu dục Quốc gia (NFL), người đã khuyên
Kaepernick nên quỳ gối vì anh ấy nghĩ rằng điều đó chứng tỏ sự tôn trọng đối với
các quân nhân đang phục vụ đất nước.
Hình : https://baotiengdan.com/wp-content/uploads/2020/11/0-12-1068x799.jpg
Nhưng vào năm sau, Tổng thống mới nhậm chức Donald Trump nói rằng
Kaepernick và bất kỳ cầu thủ nào khác tham gia cùng ông, nên bị đội của họ sa
thải. Bình luận của ông đã
chia rẽ ý kiến và dẫn đến hàng chục vận động viên, nhà quản lý và huấn luyện
viên – ở một số môn thể thao – thực hiện một số kiểu phản đối hoặc cử chỉ đoàn
kết vào tháng 9 năm 2017.
Những người biểu tình
trên khắp thế giới đã “quỳ gối” trong các cuộc biểu tình sau cái chết của
George Floyd.
Bài thơ đính kèm là ví dụ
điển hình trong đó tác giả đã dùng một ẩn dụ truyền thống Việt Nam để hiểu một
biểu tượng có cùng dạng thức trong sinh hoạt văn hóa-chính trị Mỹ.
Một nỗ lực bất khả thi.
BÙI CHÍ VINH: ĐIẾU VĂN CHO MÀN BẦU CỬ GIAN LẬN CỦA BIDEN
Thà “chết đứng còn hơn sống
quỳ”
Khí phách anh hùng Việt Nam xưa nay vẫn vậy
Nhưng Biden thì bản mặt quá lì
Quỳ gối trước dân da đen để chờ bố thí
Ô kê, bố thí cho ngài những
thùng phiếu cử tri ma quỷ
Những lá phiếu gửi bằng thư từ dưới đáy mồ
Những lá phiếu của người đã chết
Những người bụng một bồ dao găm mà miệng vẫn nam mô
Giang hồ gọi là “già chẳng
nên thân” khi chọn Tàu Cộng bưng bô
Chọn cái thằng xảo quyệt nhất hành tinh để kết tình bằng hữu
Bởi vậy Biden còn gọi là “Bai Đần”
Quá đần độn như lũ lừa Dân Chủ
Bài thơ này làm ra để cho
ngài tự xử
Tự “chết đứng” một lần đi, đừng tiếp tục “sống quỳ”
Tự công nhận Đảng mình
gian lận đi, đừng đợi phán quyết của Tối Cao Pháp Viện
Rồi quỳ gối suốt đời cùng thằng Tập dưới âm ty !
5-11-2020
Nguyên tác :
https://baotiengdan.com/wp-content/uploads/2020/11/1-51-1068x1318.jpg
No comments:
Post a Comment