Bầu cử Mỹ 2020 : Vừa phủ nhận kết quả bầu cử, Donald Trump vừa
nhắm đến 2024?
Minh
Anh -
RFI
Đăng
ngày: 19/11/2020 - 11:53
Hơn hai tuần sau cuộc bỏ phiếu ngày 03/11/2020,
Donald Trump – tổng thống thứ 45 sắp mãn nhiệm của Hoa Kỳ vẫn nhất mực không
công nhận thua cuộc và khởi động quy trình chuyển giao quyền lực. Chủ nhân Nhà
Trắng cáo buộc đối thủ Joe Biden, thuộc đảng Dân Chủ thắng cử nhờ gian lận
trong bỏ phiếu và tiến hành cuộc chiến tư pháp tại nhiều bang mà ông nghi ngờ
gian lận đã xảy ra.
Theo giải thích của một số nhà quan sát, hành động cố thủ này của nguyên
thủ Mỹ được giải thích phần nào bởi tính cách « tự mãn »,
« kiêu ngạo » của ông. Nguyên thủ Mỹ cho đến giờ cảm thấy khó
« nuốt trôi » một thất bại mà ông chưa bao giờ tính đến.
Thái độ này của ông Donald Trump đang gây ra nhiều khó khăn cho việc chuyển
giao quyền lực với người kế nhiệm.
Chuyên gia về Hoa Kỳ, ông
Jean-Eric Branaa, trường đại học Paris II – Pantheon, được tuần báo Pháp
L’Express trích dẫn, quan ngại rằng « Donald Trump vẫn sẽ giữ
nguyên đà cản trở này cho đến tận cuối nhiệm kỳ, khi khăng khăng cho rằng ông
đã thắng và tiếp tục hành động trên cương vị một tổng thống ».
Căng thẳng chính trị còn
gia tăng một nấc khi chỉ còn có hơn 60 ngày nữa là phải chính thức rời Nhà
Trắng, tổng thống sắp mãn nhiệm không ngần ngại sa thải một số quan chức chính
phủ cao cấp như giám đốc điều hành chương trình nghiên cứu về biến đổi khí hậu
toàn diện – Michael Kuperberg (06/11), giám đốc an ninh mạng chính phủ –
Chris Krebs (17/11/2020), trong đó số này đáng chú ý nhất là quyết định bãi
nhiễm bộ trưởng Quốc Phòng Mark Esper cùng với nhiều quan chức cao cấp
khác tại Lầu Năm Góc, và thay vào đó là những người trung thành với Donald
Trump.
Donald Trump hy vọng và
tính toán gì khi vẫn kiên quyết không công nhận kết quả bầu cử và tiến hành các
thủ tục pháp lý chống lại phe đối thủ, bất chấp việc cản trở chuyển giao quyền
lực có nguy cơ đe dọa an ninh nước Mỹ ? Phải chăng các quyết định chính trị
của ông còn có một mục đích khác : Đó là chuẩn bị cơ sở cho cuộc bầu
cử 2024 ? Thực hư thế nào, nhà báo Phạm Trần từ Washington phân tích.
*****
RFI Tiếng Việt : Kết quả kiểm phiếu cuối cùng
đã khẳng định cựu phó tổng thống Mỹ Joe Biden đã về đầu với 306 lá phiếu đại cử
tri so với 232 dành cho ông Donald Trump. Vì sao tổng thống sắp mãn nhiệm vẫn
kiên quyết không công nhận kết quả bầu cử và vẫn khăng khăng cho rằng có gian lận
trong kiểm phiếu. Ông Donald Trump hy vọng có được điều gì khi làm như vậy?
Nhà báo Phạm Trần : Điều thứ nhất, đây không phải là lần đầu tiên ông Donald Trump,
tổng thống đương nhiệm đã có ý niệm cho rằng cuộc bầu cử này là gian lận. Trong
suốt thời gian tranh cử, ông ấy nói rằng « tôi chỉ thất cử nếu cuộc bầu
cử này là gian lận ». Thế nên, ông Donald Trump cùng với ban tranh cử
của đảng Cộng Hòa đã có tổng cộng khoảng 25-30 vụ kiện trên toàn nước Mỹ.
Ông Trump cho rằng tại
nhiều nơi, các quan sát viên của đảng Cộng Hòa không được toàn quyền theo dõi
cuộc đếm phiếu, hay là có những nơi, số phiếu của hai bên rất là sít sao, ví dụ
như là ở bang Pennsylvania – nơi ông Donald Trump từng thắng bà Hillary Clinton
năm 2016.
Hay như là ở Michigan,
Georgia, những vùng miền nam nước Mỹ mà ông Donald Trump đã thắng cử năm 2016.
Ông ấy nghĩ rằng không có lý do gì ông đã thắng lớn ở đó mà bốn năm sau ông ấy
lại thất bại. Nhưng ông không nghĩ rằng là người dân Mỹ ở những nơi đó đã
thay đổi các quan điểm của họ đối với ông cũng như là đối với đảng Dân Chủ.
Do vậy, thật sự là có những
vụ kiện và ông Trump có hy vọng những vụ kiện đó sẽ đi đến quyết định cuối cùng
là phải chuyển lên Tối Cao Pháp Viện. Như chúng ta đã biết, Tối Cao Pháp Viện
có 9 vị thẩm phán, giờ đây phe đảng Cộng Hòa đã chiếm đa số, tức có 6 vị thuộc
đảng Cộng Hòa, ba của đảng Dân Chủ.
Trước đây, thì bên phía Cộng
Hòa là 5 người, và bên phía Dân Chủ là 4, nhưng mà sau khi một vị thẩm phán của
đảng Dân Chủ qua đời, Thượng Viện do đảng Cộng Hòa kiểm soát, chấp thuận một vị
thẩm phán của đảng Cộng Hòa và được ông Trump ủng hộ. Do vậy, ông Trump vẫn hy
vọng nếu có vụ kiện nào đó mà phải chuyển lên Tối Cao Pháp Viện thì ông sẽ được
xử.
.
Vì sao ông Trump lại có hy vọng này ? Trong lịch
sử nước Mỹ đã từng có trường hợp nào như vậy chưa ?
Nhà báo Phạm Trần : Bởi vì kinh nghiệm của Hoa Kỳ trong cuộc bầu cử
năm 2000 giữa tổng thống thuộc phe Cộng Hòa George W. Bush và ứng cử viên của đảng
Dân Chủ là cựu phó tổng Al Gore, chỉ có một bang, Florida, lúc đó tranh giành
nhau khoảng trên 500 lá phiếu, cuối cùng phải đưa lên Tối Cao Pháp Viện.
Vào lúc đó định chế này
đã biểu quyết 5/4, tức 5 vị thẩm phán thuộc phe Cộng Hòa thì ủng hộ ông Bush,
cho rằng quyết định của bang Florida là chính xác, là đúng. Do vậy, ông Al Gore
lúc đó đã thất cử mặc dù trên toàn nước Mỹ thời kỳ đó, ông Al Gore hơn phiếu
ông George W. Bush rất nhiều. Đấy chính là nguyên do tại sao ông tổng thống
đương nhiệm của đảng Cộng Hòa, Donald Trump, vẫn hy vọng như thế.
Tuy nhiên, các tòa án ở
những bang được gọi là « chiến trường » như Pennsylvania,
Georgia, Arizona, hay như Michigan… đã bác bỏ những đơn kiện đó, bởi vì bên
phía ông Trump nói chung không trưng ra được một bằng chứng nào có thể chấp nhận
được là ở nơi đó có gian lận trong bầu cử, có hiện tượng đánh tráo thùng phiếu,
sửa đổi lá phiếu…
.
Gần đây, phe của tổng thống Donald Trump cáo buộc
hai công ty chuyên cung cấp thiết bị và phần mềm phục vụ cho việc kiểm phiếu là
Dominion và Smartmatic có những lập trình gian lận gây thiệt hại cho phía ông
Donald Trump. Thực hư chuyện này là như thế nào ?
Nhà báo Phạm Trần: Điều này, mặc dù phía ông Donald Trump tố
cáo nhưng điểm quan trọng là bộ An Ninh của Hoa Kỳ đã đưa ra một tuyên bố rất
rõ ràng mà người lãnh đạo là do đảng của ông Donald Trump bổ nhiệm, tức là đảng
Cộng Hòa kiểm soát bộ An ninh của Hoa Kỳ, đó là chưa bao giờ cuộc bầu cử của nước Mỹ lại có được
bảo đảm an ninh như thế, và không có một bất kỳ dấu hiệu nào cho thấy có
sự xâm nhập từ bên ngoài hoặc của các công ty nào hoặc của các nhóm đã sử dụng
các dữ liệu tin học để sửa đổi lá phiếu, đánh tráo lá phiếu, hay có những thủ
thuật tin học để làm thay đổi lá phiếu có lợi cho ông Joe Biden.
Chính bộ An ninh Quốc gia
Hoa Kỳ đã đưa ra lời tuyên bố đó, do vậy, phe ông Trump sau khi có những thông
cáo chính thức của một bộ An ninh như thế đưa ra, thì bên phía đảng Cộng Hòa
không có phản ứng và cũng không có xúc tiến bất cứ biện pháp nào khác.
.
Theo ý ông, phải chăng là ẩn sau hành động cố thủ
này của ông Donald Trump còn có một ý đồ chính trị khác, tức là tìm cách để lại
dấu ấn trên chính trường Mỹ nhằm cản đường các ứng viên khác của đảng Cộng Hòa
để ông Trump hay có thể người khác do ông chọn ra tranh cử tổng thống Mỹ năm
2024 ?
Nhà báo Phạm Trần : Điều rõ rệt nhất là ngay sau khi truyền thông Mỹ và các cơ quan
thăm dò dư luận đã đồng ý là ông Joe Biden đã thắng cử, tổng thống đương nhiệm
Donald Trump đã thất cử, phía đảng Cộng Hòa, đặc biệt là những cố vấn thân cận
mật thiết với ông Donald Trump đã cho thiết lập ngay một tổ chức để quyên góp,
chuẩn bị cho ông Trump sẽ ra tranh cử hoặc là sẽ trở thành lãnh đạo của đảng Cộng
Hòa trong bốn năm tới.
Những cơ quan này sẽ tiến
hành đi quyên góp, tổ chức các buổi nói chuyện cho ông – lúc đó tạm thời gọi là
cựu tổng thống Donald Trump, để đi vận động, đoàn kết đảng Cộng Hòa của ông trở
lại. Một là ông ấy chuẩn bị cho cuộc tranh cử trở lại bốn năm sau. Hai là ông
Trump muốn đảng Cộng Hòa sẽ trở lại nắm quyền bất cứ với một người nào mà ông
Trump muốn hay ủng hộ ra tranh cử.
Cho đến giờ này, trên
nguyên tắc, ông Trump vẫn là lãnh tụ tối cao của đảng Cộng Hòa và ông ấy
đã có ý niệm chuẩn bị tái tranh cử bốn năm sau. Điều này đã được thấy rất rõ ở
Hoa Kỳ, không ai có thể chối cãi bởi vì đảng Cộng Hòa đã đứng ra thực hiện.
Còn có người nào khác hoặc
có thể là do ông Donald Trump chọn thì thực sự cho đến giờ này chỉ có một người
duy nhất là phó tổng thống Mike Pence, nhưng mà vị phó tổng thống này thì lại
có vẻ như không mấy hài lòng về những gì mà ông Trump đã chuẩn bị cho mình,
thay vì khi mà một tổng thống mãn nhiệm rồi thì nên để cho người phó tổng thống
ra tranh cử, bởi vì một khi đã thất bại thì không nên ra một lần nữa. Thế nhưng
đối với ông Trump, bất cứ một việc gì đều có thể xảy ra.
.
Đáng chú ý là chỉ còn có hơn 60 ngày nữa là phải rời
Nhà Trắng, Donald Trump đã cho bãi nhiệm nhiều quan chức cao cấp, đặc biệt là bộ
trưởng Quốc Phòng Mark Esper. Ông Trump có ý đồ gì khi ra quyết định như vậy ?
Phải chăng ông thực sự muốn « thọc gậy bánh xe » cản trở chính quyền
mới vận hành ?
Nhà báo Phạm Trần : Đó là bởi vì ông Esper bất đồng ý kiến với Donald Trump về vấn
đề triệt thoái quân đội Mỹ ở các nước trên thế giới, đặc biệt là ở chiến trường
Afghanistan. Trước khi bị bãi nhiệm, ông Esper có gởi một thư riêng cho tổng thống
Mỹ, phó tổng thống Mỹ cũng như là các tư lệnh quân đội và bộ tổng tham mưu của
Hoa Kỳ và nói rằng tình hình ở Afghanistan chưa có hội đủ điều kiện để cho quân
đội Hoa Kỳ triệt thoái ở khu vực này.
Đó là vì ông Donald Trump
đã có những quyết định đưa thêm quân đội về nước từ Afghanistan, từ Syria,
Somalia hay ở những vùng ở châu Âu. Tổng thống Trump cho rằng quân đội Mỹ không
cần ở những nơi đó, các nước đó phải tự bảo vệ lấy mình. Đây là chính sách
« Nước Mỹ trên hết » mà ông Donald Trump đã đưa ra ngay từ năm
đầu tiên.
Đó cũng chính là lý do tại
sao ông Donald Trump đã sa thải ông Esper cũng như là một số các viên chức của
bộ Quốc Phòng Mỹ thay vào đó là những người trung thành với ông Trump và ủng hộ
đường lối triệt thoái quân của nước Mỹ khỏi Afghanistan cũng như là những vùng
khác trên thế giới.
RFI Tiếng Việt xin cảm ơn nhà báo Phạm Trần từ
Washington.
---------------------------
CÁC NỘI DUNG LIÊN QUAN
Bầu
cử Tổng thống Mỹ 2020: Cố vấn an ninh của Donald Trump cam kết chuyển giao quyền
lực
Bầu
cử Mỹ 2020 : D.Trump ngăn cản chuyển tiếp quyền lực đe dọa an ninh nước Mỹ
Bầu
cử tổng thống Mỹ : Làm trái ý Trump, giám đốc an ninh mạng bị sa thải
No comments:
Post a Comment