Điều hay nhất, đáng chú ý nhất trong cuộc bầu cử Mỹ
vừa qua là thể chế Mỹ đã chứng tỏ sự vững chãi, đáng tin cậy của nó trước làn
sóng sùng bái cá nhân.
Các quan chức phụ trách về
an ninh hạ tầng bầu cử Mỹ vừa ra thông cáo tuyên bố cuộc bầu cử vừa qua là an
toàn nhất trong lịch sử Mỹ. Không có bằng chứng nào chứng tỏ có lỗi gian lận hệ
thống hạ tầng, hay hệ thống bị compromised vì bất kỳ lý do gì. Đây là các quan
chức liên bang nằm trong chính quyền Trump, và quan chức tiểu bang thuộc cả hai
đảng lớn.
Họ tuyên bố điều này khi
Trump đang cố gắng chứng minh có gian lận trên diện rộng, quy mô lớn, có tính hệ
thống, nhằm lật ngược kết quả bầu cử.
Nhìn sang các thể chế khác của
Mỹ:
Các thẩm phán do Trump bổ
nhiệm, tới nay, đều chứng tỏ họ ra phán quyết độc lập với Trump và Đảng Cộng
hòa.
Cơ quan điều tra liên
bang và cộng đồng tình báo vẫn độc lập đưa ra quyết định của mình.
Quân đội vẫn khẳng khái
tuyên bố đứng ngoài chính trị.
Báo chí vẫn độc lập tác
nghiệp, không ngần ngại chất vấn tổng thống một ngày nào.
Tất cả các thể chế trên đứng
vững trước những động thái nhẹ thì dọa nạt, nặng thì tấn công trực diện của tổng
thống.
Đó là thứ thể chế chúng ta cần
có trong tương lai. Việt Nam đã có đủ anh
hùng cá nhân. Thứ Việt Nam luôn thiếu trong suốt lịch sử là những thể chế vững
vàng có khả năng chống chọi với sức hủy hoại của những cá nhân anh hùng.
Điều đó cũng có nghĩa là,
những nỗ lực thúc đẩy dân chủ sẽ cần lấy việc xây dựng các thể chế mạnh làm trọng
tâm, thay vì chú trọng vào việc xây dựng hình ảnh các cá nhân anh hùng, dù vai
trò của các cá nhân lãnh đạo là luôn quan trọng.
Việc xây dựng thể chế mạnh,
không có cách nào khác, là phải dựa trên nền tảng những giá trị nhất quán về
dân chủ. Đó là thứ thiếu thốn hiện nay.
Nền tảng nhất quán về giá
trị dân chủ, không có gì khác, chính là sự ủng hộ của người dân dành cho các
giá trị đó, thứ làm nên tính chính danh của những giá trị đó, hay còn gọi là
văn hóa chính trị. Dù bưng nguyên Hiến pháp Mỹ về Việt Nam mà không có văn hóa
chính trị coi trọng dân chủ thì bản hiến pháp đó cũng không có giá trị gì hơn một
tờ giấy lộn.
Văn hóa chính trị không thay đổi
ngày một ngày hai. Nó sẽ xuất phát từ những nhóm nhỏ kiên định với
những giá trị dân chủ, dù lẻ loi, dù cô đơn, dù thiệt thòi, dù không thu nhận
được thành quả nào trong cuộc đời mình. Đó là những viên gạch lót đường cần thiết
cho một tương lai tốt hơn.
Sứ mệnh của một thế hệ,
đôi khi chỉ là giữ cho ngọn lửa giá trị đó không tắt và truyền lại cho các thế
hệ sau. Như vậy cũng đã là thành công.
Cảm kích và mến phục những
người bạn, người anh, người chị đã kiên tâm theo đuổi những giá trị đó suốt nhiều
năm qua, bất chấp rất nhiều khó khăn. Luôn có tôi đồng hành với các bạn.
.
No comments:
Post a Comment