Thư gửi
bạn : Mỹ, thế giới và thử thách lịch sử
Thái Văn Cầu - Diễn Đàn
20/01/2025
19:16
https://www.diendan.org/the-gioi/my-the-gioi-va-thu-thach-lich-su
Bạn
thân,
Trump
trở lại nắm quyền lực kể từ ngày 20.1.2025. Trump có thể cực đoan, vị kỷ hơn
trong nhiệm kỳ hai. Không ai dự đoán được những tác hại mà Trump và chính quyền
của ông sẽ gây ra cho nước Mỹ, cho ổn định và trật tự thế giới trong 4 năm tới
hay lâu dài hơn nữa. Vì lẽ đấy, tôi xin chia sẻ vài ý nghĩ về trách nhiệm của
những người trao cho Trump quyền lực này.
Trách
nhiệm đầu tiên là của hơn 77 triệu cử tri bỏ phiếu cho Trump. Thông tin về hai ứng
cử viên Tổng thống Mỹ năm 2024, Harris (đảng Dân chủ) và Trump (đảng Cộng hòa),
cả đúng lẫn sai, không thiếu mà thừa. Do đó, lựa chọn ứng cử viên Tổng thống
trong kỳ bầu cử năm trước hoàn toàn dựa vào trình độ hiểu biết và ưu tiên của cử
tri.
Trách
nhiệm kế đến là của Biden. Từ cuối năm 2023, qua trao đổi với một số người, bao
gồm thành viên của một diễn đàn trí thức, tôi đưa ra nhận định rằng quyết định
chọn Harris làm ứng cử viên Phó Tổng thống năm 2020 là sai lầm lớn của Biden.
Nhận định này đến từ sự hiểu biết của tôi về Harris từ đầu thập niên 2000:
Harris có tham vọng nhưng không có tài năng của người bản lĩnh, chưa nói đến
tài năng của người lãnh đạo. Có bài báo cho biết lý do Biden chọn Harris là vì
ngoài yếu tố phụ nữ da màu, bà là bạn của Beau Biden, người con trai mà ông rất
yêu quý và đã chết vì ung thư.
Sai
lầm lớn thứ hai của Biden là dù có lời kêu gọi Biden không ra tái ứng cử từ đầu
năm 2024, Biden đi đến quyết định này quá muộn màng, sau khi bị áp lực nặng nề
từ trong nội bộ đảng. Khi không cho các người khác cơ hội tranh cử với Harris,
Biden giúp Harris trở thành ứng cử viên Tổng thống không qua quá trình lựa chọn
của đảng Dân chủ.
Pelosi,
lãnh đạo lão thành của đảng Dân chủ, phát biểu công khai về sai lầm này:
“In an
interview on Thursday with The New York Times, Ms. Pelosi said what was widely
reported around the time Mr. Biden dropped out: that she believed it was
implicitly understood that his exit would be followed by an internal party
competition for a new nominee, instead of an anointment of Vice President
Kamala Harris.
Sau
một cuộc gặp gỡ giữa Harris và cử tri trên cơ quan truyền thông CNN, Axelrod, nguyên cố vấn của Obama
(cùng đảng với Harris), nói:
“ “The
things that would concern me is when she doesn’t want to answer a question, her
habit is to kind of go to Word Salad City,” Axelrod told a CNN panel after the
event. “She did that on a couple of answers. One was on Israel, Anderson asked
a direct question: ‘Would you be stronger on Israel than Trump?’ And there was
a seven-minute answer, but none of it related to the question he was asking.” ”
Nói
rõ hơn là khi đối diện với câu hỏi không trả lời được, Harris có 3 phản ứng
khác nhau: 1-cười trừ, 2-nói lung tung (word salad), 3-nói điều bất lợi cho bà,
theo thứ tự này. Đây là khiếm khuyết lớn của Harris, ngoài các khiếm khuyết
khác.
Tôi
không tham gia đảng phái hay tổ chức chính trị nào của người Mỹ hay của người
Việt nhưng quan tâm về chính trị ở hai nơi tôi có sự gắn bó. Quan tâm cho quê
hương thứ hai: tôi muốn thấy chính quyền và quan chức Mỹ làm đúng chức năng của
họ: phục vụ lợi ích của người dân, giới thiệu và phát huy giá trị cao đẹp nêu
trong Tuyên ngôn Độc lập của Mỹ cùng với cộng đồng quốc tế. Hồ Chí Minh trích dẫn
Tuyên ngôn này năm 1945. Quan tâm cho nơi sinh ra: tôi muốn đồng bào của tôi có
những quyền mà nhóm 5 người Việt Nam ở Paris (1) đòi hỏi thực dân Pháp phải tôn
trọng trong "Yêu sách của nhân dân An Nam" (2) năm 1919.
Nhiều
năm trước, khi mới vào nghề, một khoa học gia người Mỹ gốc Ý và là người hướng
dẫn (mentor) hỏi tôi khi mùa bầu cử gần đến là tôi có đi bầu không. Khi tôi trả
lời là có, ông nói ông không bao giờ bỏ qua một cuộc bầu cử nào. Ông cho biết
lý do: có đi bầu thì khi người ông chọn không làm được việc, ông có quyền
"mắng" họ.
Do
không thuộc đảng phái nào, tôi chọn ứng cử viên Tổng thống đảng Cộng hòa hay đảng
Dân chủ dựa trên sự hiểu biết về ứng cử viên và ưu tiên của tôi khi đi bầu. Lá
phiếu của tôi cho Clinton, Biden và Harris trong 10 năm qua nói đơn giản là lá
phiếu chống Trump.
Harris
gặp nhiều thuận lợi mang tính lịch sử trong cuộc bầu cử năm 2024. Harris nhận
được hậu thuẫn của Cheney (nguyên Phó Tổng thống nhiệm kỳ 2001-2009 và cùng đảng
với Trump), của hơn 700 quan chức dân sự và quân sự (thường không công khai bày
tỏ quan điểm chính trị của họ), của hơn 80 người thắng giải Nobel, v.v. :
https://www.cnn.com/2024/09/06/politics/dick-cheney-kamala-harris-president/index.html
https://www.cbsnews.com/news/kamala-harris-endorsement-bush-mccain-romney-staff/
https://time.com/7160907/republicans-crossing-party-lines-voting-kamala-harris-over-donald-trump/
https://www.nytimes.com/2024/10/24/science/kamala-harris-nobel-winners.html
Trong hơn 200 năm nay, ngoài Harris, chỉ một số ít ứng cử viên Tổng thống khác
như Lincoln, Eisenhower, Kennedy, Reagan, Clinton có được sự ủng hộ của chính
khách thuộc đảng đối lập. Tất cả những ứng cử viên này đã thắng cử.
Harris
cũng nhận đóng góp từ người dân, doanh nghiệp, và hội đoàn gần 2 tỷ USD so với
Trump nhận 1.5 tỷ USD cho chi phí vận động bầu cử.
Bất
chấp các thuận lợi kể trên, ứng cử viên Harris đã thất cử.
Dù
bận rộn, tôi theo dõi đầy đủ những cuộc phỏng vấn và tranh luận của Trump và
Harris trong 3 tháng trước ngày bầu cử. Điều gây ngạc nhiên nhất cho tôi là
Harris của năm 2024 không khác Harris của đầu thập nhiên 2000 mà tôi biết.
Không có sự tiến bộ nào khi bị chất vấn dù Harris làm nghề luật sư, một nghề
quen thuộc với tranh luận, và sau khi bà đã tham gia chính trường một thời gian
dài.
Vì
thế, theo lời của người hướng dẫn năm xưa, tôi "mắng" Biden và Harris
do không làm được điều mà cử tri mong đợi.
Thử
thách nào trong nhiệm kỳ hai của Trump?
Khi xây dựng
một đội ngũ thân cận dựa vào lòng trung thành hơn trình độ chuyên môn, Trump có
khả năng khiến Mỹ và thế giới phải đối đầu với thử thách chưa từng thấy trong
những năm tháng tới.
Ngắn
gọn:
Thử thách
cho Mỹ:
1-chính
sách bảo thủ, độc đoán, thiển cận của chính quyền Trump gây tác hại ở các mức độ
khác nhau trong đời sống và xã hội Mỹ,
2-trì
trệ hay thụt lùi trong một số lãnh vực công nghệ, khoa học, nghiên cứu, cần thiết
để duy trì vị thế hàng đầu.
Thử thách
cho thế giới:
1-chủ
trương cô lập hóa của Trump dẫn đến sự mất niềm tin của đồng minh, của những
người bạn lâu đời của Mỹ,
2-tham
vọng bành trướng của Nga và Trung Quốc có cơ hội phát triển mạnh, đe dọa an
ninh và toàn vẹn lãnh thổ của các nước khác; tình hình Biển Đông và vài điểm
nóng khác trở nên phức tạp hơn.
Trong
tình huống tệ hại nhất, tôi hy vọng không phải tất cả các thử thách trên sẽ
thành hiện thực, hy vọng là người dân Mỹ, khi đối diện với cái ác, cái xấu, sẽ
cùng nhau lèo lái con thuyền đất nước vượt qua cơn bão hàng trăm năm.
Hãy
cùng hy vọng!
Thái
Văn Cầu
------------
Chú
thích
(1)
Nhóm 5 người là Phan Châu Trinh, Phan Văn Trường, Nguyễn Thế Truyền, Nguyễn An
Ninh và Nguyễn Tất Thành (tức Hồ Chí Minh sau này). Người soạn thảo Bản yêu
sách bằng tiếng Pháp là luật sư Phan Văn Trường, người ký tên đại diện là Nguyễn
Ái Quấc, tức Nguyễn Tất Thành.
(2)
Xem hình : https://www.diendan.org/the-gioi/my-the-gioi-va-thu-thach-lich-su/BanYeuSach8Diem.jpg
No comments:
Post a Comment