Xung
đột Do Thái và Palestine, cuộc chiến và lý lẽ kẻ mạnh
Nhã
Duy
16/05/2021
https://baotiengdan.com/2021/05/16/xung-dot-do-thai-va-palestine-cuoc-chien-va-ly-le-ke-manh/
https://baotiengdan.com/wp-content/uploads/2021/05/1-97.jpg
Ảnh: Một người
mẹ Palestine ôm xác đứa con nhỏ qua đời vì bị Do Thái pháo kích
(Getty/AP)
Vài ngày qua trên mạng có lan truyền một bài
viết về vấn đề lịch sử tại dải Gaza trước cuộc chiến giữa Palestine và Do Thái
hiện nay. Bài viết trích câu nói rằng, “hãy đi tìm lịch sử bởi chỉ có lịch sử
mới đi kể cho bạn về nguồn gốc của vấn đề“, cũng như kết luận rằng: “Tôi
chỉ là người kể lại lịch sử, để bạn biết căn nguyên vấn đề vì sao có súng nổ,
chứ không phải để phán xét“. Bài viết khá chi tiết và tóm lược được một số
cột mốc lịch sử của vùng đất giao tranh này.
Nhưng rất tiếc, như những ký giả nước ngoài viết
về cuộc chiến Việt Nam chỉ dựa vào các tài liệu của “bên thắng cuộc”, lịch sử
dường như nghiêng về một chiều. Tỏ như trung dung và chỉ dựa vào các sự kiện
lịch sử nhưng bài viết đã cho cảm giác, tổ chức Hamas của Palestine như một
nhóm khủng bố với “hơn 1,000 rocket bắn về Do Thái” và người Do Thái là “những
con người cầm chắc tay súng để bảo vệ vùng đất tổ tiên” đã có từ 3.000 năm trước.
Có phải vậy không?
Trước khi quay lại đôi nét sơ lược lịch sử của
dải đất Gaza này, nhắc đến bài viết trên vì cuộc chiến giữa Palestine và Do
Thái hiện nay đã xuất hiện khá nhiều thông tin sai trái và ngụy tạo hay dẫn dắt
công luận. Nó xuất hiện ngay từ chính phủ và quân đội Do Thái.
Vài ngày trước, phát ngôn viên của Thủ tướng
Do Thái Benjamin Netanyahu là Ofir Gendelman đã tung lên một video chiếu cảnh
quân Hamas phóng rocket về khu dân cư Do Thái, cáo buộc nhóm này đang thực hiện
một “tội ác chiến tranh khủng khiếp” nhằm giành lấy chính nghĩa và quyền “tự vệ
chính đáng” của mình. Đáng tiếc là clip phim này được phát hiện là lấy trên
YouTube và đã có từ hơn hai năm trước, lấy cảnh giao tranh đâu đó tại Syria.
Sau khi bị phát hiện, clip này đã bị xóa. Ofir Gendelman còn chia sẻ một clip
khác từ Tik-Tok về tình trạng hiện nay nhưng thật ra nó đã có từ tháng Ba và
không liên quan gì đến Hamas.
Không những vậy, Lực lượng Phòng vệ Do Thái
IDF vừa lừa cả truyền thông thế giới một cú ngoạn mục khác khi khuya hôm qua họ
nhắn tin và xác nhận là quân đội Do Thái tiến quân vào dải Gaza. Sau khi hầu hết
các hãng tin đã tung tin ra thì IDF lại gởi lời xin lỗi vì đã … nhầm do lỗi
phiên dịch, không có chuyện đưa lính vào Gaza. Lý do chính của việc này là IDF
muốn sử dụng truyền thông để lừa quân Hamas chui vào các đường hầm, rồi cho hơn
150 phi cơ sang oanh tạc. Họ chỉ xin lỗi và rút lại lời sau khi thực hiện xong
phi vụ.
Kể lại dăm câu chuyện thời cuộc trước khi quay
lại cùng lịch sử của sự tranh chấp vùng đất Jerusalem hay dải Gaza vì những
thông tin hiện nay về lịch sử hay giao tranh dễ dàng bị thao túng có ý định hay
vô tình lan truyền theo lý lẽ một bên.
Vùng đất lịch sử “3.000 năm” của người Do Thái
là điều mà người Do Thái dựa vào kinh Cựu ước để tin là vậy hơn là sự xác thực
về phân bổ lãnh thổ, địa chính trị rõ ràng từ thời cận đại. Khó lòng xác định
lãnh thổ của bất cứ quốc gia nào trong hàng ngàn năm trước chỉ dựa vào “niềm
tin” hay một tài liệu do chính họ đưa ra trong vấn đề tranh chấp lãnh thổ.
Không quay lại quá xa vấn đề lịch sử mang tính
lý thuyết, đây là vùng đất thuộc về các đế chế hùng mạnh trong nhiều thế kỷ
cùng các cuộc giao tranh mang tính tôn giáo giữa Hồi Giáo, Do Thái Giáo và
Thiên Chúa Giáo qua những cuộc thập tự chinh từ thế kỷ 11. Chiến tranh, những vụ
tàn sát và bị bắt làm nô lệ đã buộc người Do Thái phải sống lưu vong khắp thế
giới, không có quê hương và lãnh thổ. Tuy có cùng nguồn gốc và những khởi thủy
tương đồng về đức tin, những người Do Thái ở lại đã sống chung với người Hồi
Giáo trong sự thù ghét lẫn nhau bởi niềm tin tôn giáo khác biệt.
Cho đến cuối thế kỷ 19, Theodor Herzl, cha đẻ
của chủ nghĩa và phong trào phục quốc (Zionism), đồng thời người được xem như
là quốc phụ tinh thần của Do Thái đã viết trong cuốn sách “The State of the
Jews” kêu gọi người Do Thái rời bỏ châu Âu để tìm về “vùng đất hứa” cội nguồn,
tức vùng đất của Palestine, một phần vì làn sóng bài Do Thái. Ý định thành lập
một quốc gia Do Thái ra đời từ đây.
Sau Đệ Nhất Thế Chiến, khi quân đồng minh đánh
bại và kết thúc sự trị vì của đế chế Ottoman của Thổ Nhĩ Kỳ trong khu vực, người
Ả Rập đồng minh với Anh đã được Anh cam kết trả độc lập để thành lập các quốc
gia tại vùng Trung Đông nhưng người Anh cũng đồng thời bí mật có những hứa hẹn
riêng với người Do Thái. Sau Đệ Nhị Thế Chiến thì Anh rút hẳn ra khỏi khu vực,
giao lại cho Liên Hiệp Quốc. LHQ quyết định phân chia Palestine làm hai, một
phần thuộc về Palestine và phần khác thuộc về Do Thái, nếu chấp thuận sẽ công
nhận sự độc lập và chủ quyền lãnh thổ.
Tưởng cũng nói thêm rằng, là một dân tộc thông
minh và mạnh mẽ, dù từng bị ghét bỏ tại nhiều quốc gia nhưng người Do Thái lại
nắm giữ những vai trò hay có ảnh hưởng khá mạnh trên khắp thế giới. Người Do
Thái nhanh chóng đồng ý, được Mỹ và châu Âu ủng hộ và hậu thuẫn, trong khi
Palestine và khối Ả Rập phản đối vì không thể mất đất đang có về tay Do Thái.
Do Thái chính thức được công nhận độc lập và
trở thành một quốc gia có chủ quyền vào năm 1948 trong khi Palestine dứt khoát
không chịu mất đất nên vẫn không là quốc gia độc lập và có chủ quyền. Điều này
đã dẫn đến chiến tranh khi liên quân Ả Rập tấn công Do Thái nhưng bị thua trận
vào năm 1948, giúp cho Do Thái thu tóm khoảng ba phần tư vùng đất lịch sử của
Palestine. Không những vậy, trong “cuộc chiến sáu ngày” vào năm 1967, Do Thái
còn chiếm thêm một số phần lãnh thổ còn lại của Palestine như Đông Jerusalem,
Tây Ngạn West Bank, một phần dải Gaza, lẫn đồi Golan của Syria và bán đảo Sinai
của Ai Cập.
Hùng mạnh và tàn bạo, lại được hậu thuẫn, Do
Thái sẵn sàng trấn áp bất cứ manh nha chống đối nào, trong khi người Palestine
quyết không khuất phục. Đó là lý do những cuộc chiến lớn nhỏ, đẫm máu đã liên tục
xảy ra từ khi nhà nước Do Thái ra đời.
Hamas là phong trào và lực lượng vũ trang của
nhóm kháng quân Hồi Giáo Sunni được bầu cử và nắm quyền tại dải Gaza thuộc quyền
Palestine từ năm 2006. Hamas mang mục tiêu thành lập nhà nước Palestine và đòi
Do Thái phải trả lại những vùng đất đã chiếm trong cuộc chiến 1967. Bị Do Thái
tấn công và Hamas đã trả đũa với những vụ ôm bom tự sát hay bắn trả phi đạn
sang Do Thái. Đó là việc Hamas bị xem là tổ chức khủng bố. Tuy nhiên điều này
cũng là điều tranh cãi tùy theo góc nhìn nào hay đặt vào trong vị thế của người
Palestine.
Các cuộc xung đột giữa Do Thái với Palestine
cùng khối Ả Rập là vấn đề nan giải cho Hoa Kỳ lẫn thế giới bởi Do Thái không hề
nhượng bộ, luôn có những hành động cứng rắn và trả đũa tàn bạo. Cuộc xung đột
hiện nay xảy ra khi Do Thái trục xuất sáu gia đình Palestine tại Đông
Jerusalem, là điều mà Do Thái từng bước thực hiện với người dân Palestine từ
nhiều năm qua.
Quốc Hội Hoa Kỳ có những dân biểu gốc Do Thái
cả trong lưỡng đảng, cộng đồng Do Thái lại là một cộng đồng thiểu số hùng mạnh
bậc nhất tại Mỹ, từ trong chính trị, tài chính cho đến truyền thông, học thuật.
Đây điều đặt bất cứ tổng thống Mỹ nào vào vị thế đầy cân nhắc và thận trọng
trong các vấn đề liên quan, để rồi hầu như thường bảo vệ hay bào chữa cho các
hành động cùng phản ứng của Do Thái.
Trong đêm qua, Do Thái đã cho đánh bom cả vào
tòa cao ốc mà các hãng truyền thông thế giới đặt bản doanh tại dải Gaza với lý
do là có nhóm tình báo của Hamas trú ẩn. Truyền thông thế giới buộc phải rời khỏi
khu vực chiến sự. Bom vẫn rơi trên đầu người dân và trẻ em Palestine, trong khi
các tin tức về cuộc chiến tại đây xem như đã bị chặn lại. Và ở bên ngoài, không
ít người tin rằng Do Thái đang tự vệ chính đáng để chống lại khủng bố. Đó là
thứ lý lẽ của kẻ mạnh.
Lịch sử rất cần cái nhìn từ nhiều
phía. Và bất luận thế nào, những cuộc tấn công vào dân thường từ
bất cứ phía nào là một sự tấn công vào nhân loại.
.
====================================================
.
.
Hình
ảnh dưới đây mới chính là hình ảnh thật của cuộc chiến
15/05/2021
https://baotiengdan.com/2021/05/15/hinh-anh-duoi-day-moi-chinh-la-hinh-anh-that-cua-cuoc-chien/
Không ít người Việt Nam nhìn cuộc chiến Isreal
vs Palestine và các xung đột khác ở Trung Đông qua lăng kính của phương Tây, phần
lớn là hệ quả của việc bị truyền thông phương Tây nhồi sọ. Điều đó cộng với niềm
khâm phục sự thông thái và ý chí vươn lên của người Do Thái tạo ra một cái nhìn
thiên lệch theo hướng đơn giản hóa xung đột: một nhà nước chính nghĩa đang tiễu
trừ một đám khủng bố khát máu; dẹp được bọn này là toàn thắng ắt về ta, là hòa
bình sẽ vãn hồi.
Thực ra không đơn giản như vậy. Phục quốc Do
Thái ở các hình thái cực đoan của nó kinh khủng không kém chủ nghĩa khủng bố
(mà nhiều người thường gán với đạo Hồi và Ả Rập), hay chính nó là chủ nghĩa khủng
bố. Phục quốc Do Thái luôn sẵn sàng nghiền nát bất cứ ai có ý định hòa hoãn với
người Ả Rập. Những gì Israel đã và đang làm ở các vùng đất của người Palestine
đơn giản là không thể chấp nhận được (nếu đặt mình – một người Việt Nam – vào
thân phận một người Palestine thì sẽ thấy rõ).
Cuộc xung đột hiện tại, cũng như bấy lâu nay,
là cuộc xung đột giữa một bên là “tàu to, súng lớn” và một bên “còn cái lai quần
cũng đánh”.
Anh có xe tăng, tên lửa, máy ủi, các chốt kiểm
soát, khu định cư thì tôi có đạn cối, bom xăng, đá và đánh bom tự sát thôi.
Bi kịch lớn nhất ở đây vẫn là những dân lành
Palestine không quốc gia ngay trên mảnh đất của họ. Bên ngoài là Israel o ép,
chà đạp; là Iran và các quốc gia thù địch với Israel lợi dụng, kích động. Bên
trong là các “đầu lĩnh” chính trị không ngớt gieo cấy niềm phẫn uất trong dân
chúng chừng nào điều đó còn có lợi cho họ – những thủ lĩnh như Yasser Arafat
ngày trước và các lãnh đạo Hamas, Fatah hiện tại.
Xung đột Israel – Palestine không thể được giải
quyết bằng vài cuộc oanh tạc của bên vượt trội về quân lực như hiện tại, dù có
san bằng Dải Gaza hay Bờ Tây đi chăng nữa.
Hình ảnh Vòm sắt của Israel đánh chặn rốc két
của Palestine nhìn như pháo hoa đêm 30 tết trông thì đẹp thật.
Nhưng dưới đây (xem hình) mới chính là hình ảnh
thật của cuộc chiến.
Hình : https://baotiengdan.com/wp-content/uploads/2021/05/1-82-1024x664.jpg
Ảnh:
Getty
------------------------------------------------
.
Vì
sao xung đột giữa người Israel và Palestine leo thang?
Tác giả: Monika Bolliger - Spiegel
Vũ Ngọc Chi, lược
dịch
13/05/2021
https://baotiengdan.com/2021/05/13/vi-sao-xung-dot-giua-nguoi-israel-va-palestine-leo-thang/
No comments:
Post a Comment