25/05/2021
https://baotiengdan.com/2021/05/25/da-den-luc-quan-ly-tu-thien/
LGT: Vụ danh hài Hoài Linh
tiết lộ, ông còn giữ hơn 14 tỉ đồng gần 6 tháng qua, số tiền của người dân đóng
góp để hỗ trợ bà con miền Trung bị lũ lụt, đã gây ra nhiều phản ứng trong cộng
đồng mạng. Một số người nêu ý kiến, cần quản lý các nhóm từ thiện, trong đó có
tác giả Chu Mộng Long.
Đồng ý với tác giả, cần quản lý các tổ chức từ
thiện ở Viêt Nam. Có thể quản lý tương tự như các tổ chức phi lợi nhuận
501(c)(3) ở Mỹ, có tư cách pháp nhân để thu tiền từ thiện sau khi đăng ký với sở
thuế, cuối năm khai thuế. Và nhất là những người đóng góp cho các tổ chức từ
thiện này, được miễn trừ thuế đối với toàn bộ số tiền họ cho các quỹ từ thiện,
điều này sẽ khuyến khích nhiều người bỏ tiền ra giúp đỡ những người khác, thông
qua các hoạt động từ thiện.
Tuy nhiên, không đồng ý với tác giả câu này: “Chẳng
hạn, gặp một trường hợp người bệnh không đủ tiền chi trả viện phí, nhà nước có
quyền chỉ định bất cứ tổ chức từ thiện nào phải chi trả và tổ chức ấy không có
quyền từ chối“. Từ thiện là tùy vào lòng hảo tâm của người cho, không nên
có bất kỳ sự bắt buộc nào. Bệnh nhân nghèo không đủ tiền chi trả viện phí, họ cần
được sự trợ giúp của chính phủ, thay vì bắt buộc các quỹ từ thiện chi trả. Ở Mỹ
có chương trình Medicaid của chính phủ, giúp chi trả
chi phí y tế cho những người có thu nhập thấp.
Sau đây là bài viêt của ông Chu Mộng Long:
***
Ở đất nước này, hễ có thiên tai là ầm ĩ từ thiện.
Sự ầm ĩ này có cả hai mặt: tán dương và chỉ trích. Mới ngày nào tán dương nhiệt
liệt, lập tức sau đó lại chỉ trích cực lực.
Trước đây, việc từ thiện là của tổ chức nhà nước.
Từ khi mắc tai tiếng động trời về việc không ít địa phương tự ban phát từ thiện
cho người nhà, dòng họ mình, dân mất lòng tin thì các tổ chức, cá nhân làm từ
thiện phi chính phủ mọc ra như nấm. Nhà văn, ca sỹ, diễn viên, MC... chỉ chờ có
thiên tai là kêu gọi ủng hộ từ thiện. Và nhà nhà, người người thi nhau đóng tiền
vào các tài khoản của tổ chức, cá nhân đó để thể hiện lòng tốt. Tuỳ theo tên tuổi
của cá nhân, tổ chức đó mà số tiền tập trung nhiều hay ít. Có tổ chức, cá nhân
quyên góp được số tiền lên đến hàng trăm tỷ đồng, đến mức tổ chức nhà nước cũng
không sánh được!
Công việc từ thiện sôi động như ngày hội giữa
đau thương. Đến mức, năm rồi chỉ một địa phương nhà cửa đang ngập trong lũ mà
có hàng trăm ca nô đua nhau ầm ĩ hơn cả bão ập đến gây nguy cơ sập nhà như VTV
đã phản ánh.
Tôi không chỉ trích những tổ chức, cá nhân đã
quyên góp và làm tốt nhiệm vụ mà những người đóng góp đã gửi gắm. Nhưng tình trạng
vô tổ chức, vô chính phủ như hiện nay là đáng quan ngại.
Hô hào ầm ĩ làm từ thiện rồi hô hào cùng nhau
ném đá khi hoạt động từ thiện có vấn đề thì đã là điều quan ngại thứ nhất. Lòng
tốt của con người đang ở bờ vực mong manh của sự khủng hoảng và sụp đổ.
Hoạt động từ thiện mà làm phong trào thì chỉ
có thể hình thành nên những cơn bão nhân tai: đố kỵ, nghi kỵ, lạm dụng và kể cả
gây ra sự bất công. Các tổ chức, cá nhân làm từ thiện không đố kỵ vì ta gom ít,
kẻ kia gom nhiều đã là còn may. Dân quyên góp tiền mà thấy không hiệu quả, họ
không chửi bới mới là chuyện lạ. Và không thể quản nổi nếu có một tổ chức, cá
nhân nào đó lạm dụng lòng tốt để mưu lợi cá nhân. Rồi, để được nổi danh, các cá
nhân, tổ chức đổ xô vào nơi ầm ĩ nhất, hiển nhiên dân ở nơi đó hưởng lợi cao nhất,
trong khi dân nơi khác cũng hoạn nạn tương tự thì chịu thiệt thòi. Có bất công
không?
Trong khi ở điều kiện bình thường của cuộc sống,
bao nhiêu hoàn cảnh khó khăn: dân nghèo vô gia cư sống chui rúc gầm cầu, người
già neo đơn phải dãi gió dầm sương kiếm cái ăn, trẻ em mồ côi, người bệnh không
tiền chữa trị thì chẳng biết dựa vào đâu và chẳng ai đoái hoài. Ít thấy cá
nhân, tổ chức nào có tên tuổi làm việc từ thiện thường xuyên cho những đối tượng
này.
Theo tôi, qua những sự vụ vừa rồi, nhà nước cần
đứng ra quy hoạch lại hoạt động từ thiện. Đây là lúc chín muồi phải làm điều
đó. Bên cạnh việc duy trì các tổ chức từ thiện của chính phủ là chấp nhận hoạt
động từ thiện phi chính phủ nhưng bắt buộc phải đăng ký tư cách pháp nhân. Nhà
nước phải quản lý tất cá các tài khoản từ thiện và điều phối hợp lý trong từng
hoàn cảnh, tình huống. Nghiêm cấm các hoạt động tự phát, lợi dụng hoạt động từ
thiện để trục lợi, dù nhẹ nhất là đánh bóng tên tuổi cá nhân.
Quản lý bằng cách nào? Các nước văn minh quản
lý rất đơn giản. Bắt đầu quản từ gốc của quỹ từ thiện được đăng ký tư cách pháp
nhân. Quỹ từ thiện có hai loại: quyên góp nóng khi có sự cố và quyên góp thường
xuyên. Tư nhân nắm giữ tiền, nhưng nhà nước phải quản bằng kiểm toán. Trước một
sự cố thiên tai, địch hoạ, nhà nước điều phối các cá nhân, tổ chức đó phải chi
khắc phục sự cố theo thiệt hại của từng vùng. Không nhất thiết phải chi tất cả
số tiền thu được mà điều chuyển sang quỹ thường xuyên. Quỹ thường xuyên sẽ chi
cho hoạt động từ thiện thường xuyên: giúp đỡ cho các đối tượng có hoàn cảnh đặc
biệt như tình trạng vô gia cư, người già neo đơn, trẻ mồ côi, bệnh nhân, nạn
nhân ngặt nghèo. Chẳng hạn, gặp một trường hợp người bệnh không đủ tiền chi trả
viện phí, nhà nước có quyền chỉ định bất cứ tổ chức từ thiện nào phải chi trả
và tổ chức ấy không có quyền từ chối. Nhà nước có thể thu hồi bất cứ tài khoản
nào nếu xét thấy có sự vi phạm.
Tất nhiên, đến lúc Quốc hội cũng phải ra Luật
Từ thiện làm căn cứ pháp lý để xử lý.
Luật chấp nhận tổ chức từ thiện như một doanh
nghiệp tư nhân, chỉ khác là miễn thuế và phi lợi nhuận. Doanh nghiệp tư nhân,
dù là tiền tư, cũng bị nhà nước quản lý chứ không có chuyện tự do tuỳ tiện như
nhiều người hiểu.
Lòng tốt bắt đầu từ lòng tin. Đã thể hiện lòng
tốt thì chẳng mấy ai nghi ngờ, cho nên sẽ xuất hiện những tổ chức, cá nhân lừa
đảo như một tất yếu! Khi không đưa các hoạt động từ thiện vào luật, ắt dẫn đến
hiện tượng tự xử và xã hội đỏ thành xã hội đen!
Và tất nhiên, cũng phải phòng ngừa cả hiện tượng
đại gia, các tổ chức làm ăn bất chính lợi dụng tình trạng tự do hoạt động từ
thiện để huy động vốn, rửa tiền và trốn thuế. Nhiều quốc gia quản chặt mà còn bị
bọn này chui lọt, huống hồ là một sự thả lỏng như ta hiện nay!
Không làm được điều tôi kiến nghị, hoạt động từ
thiện ở ta còn hỗn loạn và đẻ ra nhiều hệ luỵ rắc rối khác chứ không chỉ là
chuyện chửi bới, mạt sát nhau. Lòng tốt là thiêng liêng bất khả xâm phạm, nhưng
lòng tốt cũng chẳng khác cái vỏ trứng mong manh rất dễ vỡ.
Làm từ thiện cá nhân là lòng tốt nhỏ. Nhà nước
giỏi quản lý một cách văn minh thì lòng tốt nhỏ sẽ thành nguồn lực của lòng tốt
lớn. Lòng tốt ấy không đơn giản khắc phục sự cố hay giúp đỡ nạn nhân lúc ngặt
nghèo mà sẽ thành một chiến lược cân bằng và phát triển xã hội. Tôi nhấn mạnh
thêm, điều kiến nghị trên còn liên quan đến xây dựng luật và cơ chế điều hành
chứ không thì lại rơi vào tuỳ tiện của các cá nhân nhân danh chính phủ hay mặt
trận!
Chu Mộng Long
-------
Các bạn đọc hiểu cho đàng hoàng rồi hãy bình.
Đọc hiểu nhôm nhoam rồi bình loạn xạ để tỏ lòng tốt của sự tự do hoang dã, tôi
xoá và huỷ quyền tranh luận.
No comments:
Post a Comment