Thứ
Bảy, 03/02/2024 - 19:48 — tuongnangtien
https://www.rfavietnam.com/node/7965
Khi
Kim Dung gặp Ian Fleming cả hai đều hớn hở, tay bắt mặt mừng và hể hả mà rằng:
“Chúng ta đã chia nhau độc giả của toàn thể thế giới”.
Câu
nói nghe tuy có hơi cường điệu (và hợm hĩnh) nhưng sự hỉ hả của họ không phải
là không có lý do. Số lượng sách in và số tiền tác quyền hậu hĩ của hai ông, chắc
chắn, vượt rất xa rất nhiều những cây viết lừng lẫy cùng thời.
Ian
Fleming đã qua đời vào năm 1964 nhưng James Bond vẫn sống mãi trong … sự nghiệp
của giới làm phim và trong … lòng quần chúng. Tương tự, nhân vật trong chuyện
kiếm hiệp của Kim Dung sẽ tiếp tục là những “chiếc bóng đậm màu” trong tâm tư của
vô số con người – nhất là người Việt.
Ai
cũng tưởng vậy nhưng không phải vậy. Tưởng vậy là lầm, là tưởng năng thối. Theo
báo Phố Văn – số 3, bộ mới, phát hành từ Texas ngày 1 tháng 8 năm 2002 – thì dù
sắp bước vào tuổi tám mươi, bỗng dưng, không hiểu sao, Kim Dung “quyết định viết
lại một số tiểu thuyết đã được xuất bản trước đây, và một số nhân vật sẽ được
thay thế hay ‘nhào nặn’ lại.”
Úy
Trời đất, thiên địa, qủi thần ơi! Ðó là một quyết định…chết người, chớ không phải
giỡn chơi đâu nha – cha nội! Và kẻ đầu tiên tử nạn sẽ là chính tôi, chứ còn ai
vô đây nữa. Thưở mới lớn tôi lỡ thương thầm một nhân vật của Kim Dung. Nàng tên
là Nghi Lâm. Một ni cô rất đẹp, rất dễ thương, rất thánh thiện và ngoan hiền
chưa từng thấy.
Những
năm tháng thanh xuân, tôi đi tìm (trong vô vọng) một người yêu như thế – một
người (không chừng) dám chỉ có trong tiểu thuyết… Kim Dung. Xác xuất để gặp được
đúng đối tượng (right person) trong tình trường – theo như tôi biết, qua thống
kê – là một trên ba mươi sáu ngàn (1/36.000)!
Con
số này, than ơi, quá lớn và đời người thì (buồn thay) quá ngắn. Do đó, tôi đành
lựa đại một người và rồi phải sống mãn kiếp trong cơn mộng vỡ – tan tành – của
chính mình!
Như
thế tưởng cũng đã đủ bỏ mẹ đời tôi rồi mà Kim Dung vẫn chưa hả dạ. Thử nghĩ xem
lỡ ông ấy “nhào nặn lại” Nghi Lâm thành một nàng … tu xuất, ngồi bán tôm bán cá
ở chợ Cầu Ông Lãnh hay cho thuê video phim sex ở phố Bolsa thì làm sao tôi sống
nổi nữa – hả Giời!
Càng
sống, càng gặp nhiều khổ đau (nơi đất khách quê người) tôi mới càng thấm thía lời
chỉ dậy thâm thúy của ông bà tổ tiên mình:
“Ta
về ta tắm ao ta …”. Việc gì phải chúi mũi vào sách vở Tây Tầu làm chi cho đời
thêm rắc rối. Việt Nam thiếu ối gì những những người viết truyện hay ho; đã thế,
họ toàn là sản xuất ra những nhân vật thơm tho và lành mạnh.
Trong
cuốn Văn Học Miền Nam Tổng Quan, do nhà Văn Nghệ in tại Hoa Kỳ (xuất bản năm
1986) nơi trang 257, Võ Phiến viết rằng: “Các truyện của ông Doãn nhân vật nào
cũng tốt, việc gì cũng có khía cạnh hay. Ông bất lực không tạo được người xấu,
kể nổi việc xấu. Ðọc sách ông thơm tho cả tâm hồn”.
Cò
Đùm là một người điển hình và tiêu biểu như thế:
"Khoảng
một thời gian từ 1945 đến 1947 Cò Đùm như nhân vật một truyện cổ tích diễm phúc
nhất. Tại cả vùng Phủ Quảng quê hương, thưở ban đầu kháng chiến, Cò Đùm là một
trong số hiếm hoi những người đã thể hiện được đủ năm E:
Diện bộ đồ ka–ki ăng LE, tay đeo đồng hồ Vi–LE, đi xe đạp Luy–xi–FE bằng thứ
nhôm rất nhẹ của Tây, bút máy gài túi áo nhãn hiệu Oe–rê–VE, và, chao ôi, điều
này mới là vinh dự, sau khi đã cống hiến rất hậu hĩ cho chính phủ kháng chiến
trong tuần lễ vàng, anh được đóng thuế hạng E, tức là hạng cao nhất sau bốn hạng
A,B,C,D.
Giấc
mộng đẹp phù du đó qua mau và phũ phàng.
Chỉ
mới sang khoảng 1947, anh đã nhận chân rằng thuộc thành phần địa chủ như gia
đình anh, gặp nhiều khó khăn lắm trong cuộc sống song hành với những đảng viên
đảng Lao Động đương lãnh đạo cuộc kháng chiến. Biết là sống lộ liễu ở quê hưong
không nổi, anh đơn độc lẳng lặng dọn đến làng Cốc…và sinh sống bằng nghề buôn
thuốc Tây và chích dạo.
Gia
đình anh đóng thuế nông nghiệp. Khánh tận của chìm của nổi rồi, mẹ già anh vừa
mất, chắc chắn u uất mà chết, chỉ còn vợ anh và lũ con thơ. Mẹ anh được chôn cất
xong, công tác bao vây địa chủ tiếp tục tiến hành.
Họ
bao vây nhà anh bằng trống lớn, trống nhỏ thay phiên nhau gõ liên miên như hổ
huê riễu cợt, như chửi rủa thúc dục. Nhưng vợ anh quả không còn một đồng một chữ
trong tay để trả thuế nông nghiệp. Ruộng bán không ai mua, nhờ cầy nhờ cấy
không ai giúp, vì tránh liên hệ với địa chủ.
Họ
đánh trống liên miên như vậy suốt ba ngày đêm, tiếng trống bỗng ngưng bặt vào sớm
tinh sương hôm đó giữa sự bỡ ngỡ của chị Cò Đùm. Chị bước ra sân, và chị rụng rời
tưởng có thể khụyu xuống ngất xỉu.
Ba
cây cau cao ngất ngoài sân trước nhà, cây cau chính giữa phất phới một lá cờ đỏ
sao vàng to gấp đôi lá cờ vuông cổ truyền vẫn treo phất phới trước sân đình vào
những ngày hội ngày xuân xưa cũ. Đó là bản án tử hình căn nhà và năm mẹ con chị
mà đao thủ phủ sẽ là một phi công địch nào chợt bay qua đó… Đã bao nhiêu ngày
chần chừ, nhưng tới đó thì Cò Đùm không thể chần chừ được nữa. Phải về tức khắc!
Và
Cò Đùm đã về tức khắc…
Cò
Đùm đã về tới Phủ Quảng ra sao, trình diện ra sao, điều đình với ủy ban hành
chánh kháng chiến ra sao, lá cờ đỏ sao vàng được hạ xuống khỏi cây cau chính giữa
ra sao, tôi không được biết một chút chi tiết nào, và cũng như bao giờ, tôi chỉ
nghe Cò Đùm sau giờ học Pháp văn tâm sự tới đâu hay tới đấy, tuyệt nhiên không
gợi hỏi thêm một lời nào. Tôi theo kỷ luật này, tin rằng đó là nghi lễ tối thiểu
tôi phải có với Cò Đùm."
Tình
cảnh của Cò Đùm, vẫn theo như mô tả của Doãn Quốc Sỹ là “Cảnh một ngày mùa đông
mưa gió rập rùi, tơi tả, chân tay lạnh cóng, áo quần rách mướp, chỉnh gạo không
có một hạt, vợ đau con ốm, vũ trụ và con người như vừa đẩy đưa tới thềm tận diệt.”
Cảnh
sống “rập rùi, tơi tả” như thế đã kéo dài gần cả thế kỷ ở Việt Nam. Những
anh/chị Cò Đùm đã xoay sở thế nào để bản thân và gia đình vẫn được sống còn
trong những mùa đông vô tận và nghiệt ngã đó?
Họ
đã chịu đựng tai ương và hiểm hoạ cộng sản, cũng như đã âm thầm (ẩn nhẫn) chống
lại với sự ác độc và xấu xa của nó cách nào để gìn giữ cho cả dân tộc Việt khỏi
bị diệt vong”?
Chính
Doãn Quốc Sỹ đã trả lời như sau:
“Có
thể coi Cò Ðùm là tượng trưng cho tâm hồn điển hình nhất của quảng đại quần
chúng Việt Nam vùng thôn dã. Một tâm hồn bén nhậy, tuyệt luân khôn ngoan mà
không biết rằng mình khôn ngoan, đôn hậu mà không biết mình đôn hậu.
Ðầu
đội giời chân đạp đất, đi đứng vững chãi bằng cả con người, cảm xúc và phản ứng
bằng cả con người, và cực kỳ bén nhậy, cực kỳ chu đáo, cực kỳ sáng suốt, để tự
bảo tồn và cũng có nghĩa là bảo tồn dòng giống quê hương…
Cò
Ðùm, hay con Cò Ðùm cũng thế, vẫn nằm nguyên đó như mầm sen lẩn sâu dưới đáy
bùn. Và tôi nhìn thấy mầm sen chợt nở, đó là đêm tôi đứng khựng trước TV bắt gặp
chàng thanh niên có chiếc răng khểnh… “
Ðó
là vào một đêm tháng 8 năm 1974, theo như tác giả ghi lại cuối truyện ngắn “Cò
Ðùm” – trong tuyển tập truyện ngắn (cùng tên) do nhà xuất bản Văn Nghệ in tại
Hoa Kỳ năm 1997. Những đoạn văn trong ngoặc kép (in nghiêng) dẫn thượng đều được
trích dẫn từ truyện ngắn này.
Phần
tôi, hơn một phần tư thế kỷ sau, sang đầu thế kỷ 21, tôi mới tình cờ nhìn thấy
Cò Ðùm (hay cháu Cò Ðùm cũng thế) vào một đêm giữa tháng 8 năm 2002 trên màn ảnh
… internet. Ðêm hôm ấy tôi lò dò đi tìm một số tài liệu vì có dự tính sẽ cùng bạn
bè tổ chức một buổi hội thảo về những người trẻ đang đấu tranh cho tự do và dân
chủ ở Việt Nam – như Nguyễn Khắc Toàn, Lê Chí Quang, Phạm Hồng Sơn…
Và
tôi tìm ra Nguyễn Vũ Bình. Anh sinh ngày 02 tháng 11 năm 1968 tại tỉnh Nam Ðịnh,
tốt nghiệp đại học Tổng Hợp, sau đó làm phóng viên kinh tế của tạp chí Cộng Sản
từ năm 92 đến năm 2000. Anh có vợ và hai con gái đang sống tại Hà Nội.
Những
năm gần đây Nguyễn Vũ Bình tham gia tích cực vào những sinh hoạt đòi hỏi tự do
và dân chủ cho Việt Nam. Ngày 2 tháng 9 năm 2000, anh xin thành lập đảng đối lập.
Ngày 5 tháng 9 năm 2001, anh xin thành lập Hội Chống Tham Nhũng. Hai việc làm
này đã khiến anh mất việc và bị sách nhiễu bởi nhà đương cuộc Hà Nội.
Những
đe doạ “lặt vặt” như thế không làm cho Nguyễn Vũ Bình nao núng. Ngày 6 tháng 7
năm 2002 (cùng mười sáu nhân sĩ khác) anh đã ký tên vào bản thỉnh nguyện yêu cầu
những người cầm đầu đảng CSVN xét lại những hành động sai trái và vi phạm dân
chủ của họ. Và mới đây, ngày 20 tháng 7 năm 2002, Nguyễn Vũ Bình đã gửi bản điều
trần “về tình trạng nhân quyền tại Việt Nam” đến quốc hội Hoa Kỳ. Anh bị câu
lưu hai ngày sau đó…
Ðang
lướt nhanh qua những sự kiện như thế, tôi bỗng thấy hình của một thanh niên độ
tuổi ba mươi, trông rất quê mùa nơi trang Câu Lạc Bộ Những Chiến Sĩ Dân Chủ Cho
Việt Nam (The Democracy Club for Viet Nam) khiến cho tim như vừa đập hụt đi một
nhịp.
Ai
như Cò Ðùm vậy kìa ?
Ðích
thị là Cò Ðùm chứ còn ai nữa. Trực giác bảo tôi như thế. “Cò Ðùm Nguyễn Vũ
Bình”, tôi thầm reo giữa đêm khuya và nước mắt bỗng ứa ra – chẩy dài xuống má.
Tôi chợt cảm nhận được sự kỳ diệu của hồn thiêng sông núi và sức mạnh của cả
dân tộc mình đang tràn dâng qua hình ảnh của Nguyễn Vũ Bình.
Nhà
đương cuộc Hà Nội không phải chỉ đang đối mặt với từng cá nhân đơn lẻ đòi hỏi tự
do và công lý như Nguyễn Khắc Toàn, Lê Chí Quang, Phạm Hồng Sơn hay Nguyễn Vũ
Bình… Họ đang phải đuơng đầu với cả một thế hệ Cò Ðùm của thế kỷ thứ XXI – những
con người tràn đầy niềm tin, dũng khí, sinh lực và tự trang bị đầy ắp kiến thức
cùng với những phương tiện tối tân nhất của thời đại thông tin.
Trong
khi đó cả đảng CSVN chỉ còn những đảng viên già nua, bệnh hoạn, bẩn thỉu chân
tay lập cập với những thứ “vũ khí” đã lỗi thời: dối trá, bạo lực và những thủ
đoạn vặt vãnh kiểu như cắt điện thoại, xem trộm thư, ném đá vào nhà, nhìn lỗ
khoá…
Cái
chiến thuật “cổ điển” như “chối bai bải” hay dùng “lưỡi gỗ” chỉ còn mang lại những
tác dụng ngược vì những Cò Ðùm hôm nay đã chuyển dịch được những tài liệu viết
về dân chủ (từ những web site viết bằng ngoại ngữ) và “phóng ngược” lên
“internet” cho mọi người cùng đọc, đã viết được những bài phân tích sâu sắc và
chính xác về thảm trạng của quê hương, đã can đảm và trung thực gửi bản điều trần
về tình trạng xâm phạm nhân quyền ở Việt Nam đến nhân loại khắp Năm Châu.
Và
từ khắp bốn phương trời, có vô số những Cò Ðùm đang lưu lạc nhưng mắt luôn đăm
đăm nhìn về quê mẹ.
Và
tôi rưng rưng xúc động khi nghe được những lời nói ôn tồn, chừng mực, trầm tĩnh
thể hiện được tấm lòng nhẫn nại, nhân ái, bao dung và độ lượng vô biên của dân
tộc Việt qua lời của Cò Ðùm Nguyễn Vũ Bình – khi anh trả lời phỏng vấn của đài
BBC:
“Vấn
đề mà tôi đặt ra là chờ đợi sự thay đổi của Ðảng CSVN thì rất khó khăn và tôi
cho rằng Ðảng CSVN không thể làm nổi. Cái đơn giản nhất cho xã hội mà họ còn có
thể làm được hiện nay là cho phép hình thành lực lượng đối lập để lực lượng này
kiểm tra, giám sát và làm đối trọng quyền lực… Trên cơ sở đó tôi đã làm đơn xin
thành lập một đảng như thế…”
Tôi
cũng hy vọng (mỏng manh) những người đang cầm quyền ở Việt Nam còn đủ chút lý
trí để nhìn ra được vấn đề “như thế”, trước khi quá muộn.
Tưởng
Năng Tiến - 2024
No comments:
Post a Comment