Dữ liệu: Các văn phòng tỉnh ủy tiêu bao nhiêu tiền từ ngân
sách nhà nước?
Lê Việt Hoa - Luật
Khoa Tạp Chí
MARCH 28 20241:01 PM
Lời tòa soạn: Năm
2020, Bộ Tài chính khai trương Cổng
Công khai Ngân sách Nhà nước. [1] Đây là một sản phẩm được Ngân hàng Thế giới
hỗ trợ. Theo chủ trương của chương trình, Cổng Công khai sẽ đăng tải các báo
cáo tài chính, báo cáo thu chi của các cơ quan nhà nước từ cấp trung ương đến địa
phương.
Tuy nhiên, sự tồn tại của Cổng Công khai không bảo đảm là mọi thông tin đều được
cập nhật và sẵn có cho mọi người dân. Rất nhiều tập tin dữ liệu không tồn tại
hoặc không thể tải về từ trang này.
Bài này dựa trên một
số dữ liệu về công khai tài chính thu thập được trên các cổng thông
tin cấp bộ và cấp tỉnh. [2] Số liệu mới nhất có thể tìm thấy về quyết toán chi
ngân sách cho các cơ quan, tổ chức cấp tỉnh là năm 2021. Luật Khoa tạp chí sẽ
tiếp tục thu thập thông tin về các địa phương khác qua các năm và cập nhật dữ
liệu khi có thể.
*
Toàn bộ hệ
thống chính trị Việt Nam được tổ chức theo một cơ cấu song trùng kết hợp giữa
các cơ quan chính quyền và cơ quan đảng. Đảng ở đây ý muốn nói là Đảng Cộng sản
Việt Nam. Ở cấp trung ương, Ban Chấp hành Trung ương là cơ quan quyền lực nhất
bên đảng trong thời gian giữa hai kỳ đại hội, về mặt hình thức tương đương với
cấp độ chính quyền trung ương (tức là Chính phủ, Quốc hội, Tòa án Nhân dân Tối
cao, Viện Kiểm sát Nhân dân Tối cao, v.v.).
Ở
cấp tỉnh/thành, tỉnh ủy/thành ủy là cơ quan quyền lực nhất bên đảng, về mặt
hình thức vận hành song song với toàn bộ cơ cấu chính quyền tỉnh/thành.
Thực
tế, tỉnh ủy (đối với các tỉnh) và thành ủy (đối với các thành phố trực thuộc
trung ương) là cơ quan quyền lực nhất ở cấp tỉnh.
Văn
phòng tỉnh/thành ủy là cơ quan tham mưu, giúp việc của tỉnh/thành ủy, bên cạnh
các cơ quan đảng khác như ban tổ chức, ban nội chính, ban tuyên giáo, v.v.
Văn
phòng tỉnh/thành ủy vừa là tai mắt của Đảng Cộng sản, vừa có quyền năng điều
binh khiển tướng về mọi mặt ở địa phương. Về nhân sự, văn phòng này không có
nhiều người, thường gồm một chánh văn phòng, vài ba phó chánh văn phòng, và một
đội ngũ cán bộ giúp việc.
Một
mặt, văn phòng này là nơi đề ra và cố vấn (hay từ thường được dùng là tham mưu)
hoạt động cho tỉnh/thành ủy. Mặt khác, đây cũng là nơi quản
lý tiền tài của tổ chức đảng cấp tỉnh/thành. [3]
Do vậy,
không có gì ngạc nhiên là văn phòng tỉnh/thành ủy được nuôi dưỡng nhờ nguồn
ngân sách nhà nước dồi dào, bên cạnh các hoạt động “kinh tế đảng". Những số
liệu sau đây càng làm sáng tỏ luận điểm trên.
Mức
chi cho văn phòng một số tỉnh/thành ủy năm
2021
https://www.luatkhoa.com/content/images/size/w1000/format/webp/2024/03/4328049-1.jpeg
Ba
tỉnh, thành đứng đầu bảng về mức chi ngân sách cho văn phòng tỉnh/thành ủy là
TP. Hồ Chí Minh, Hà Nội, Thanh Hóa. Đây cũng là những địa phương đông dân nhất
cả nước với dân số lần lượt là 9,1 triệu, 8,3 triệu, và 3,7 triệu.
Đặc
biệt, Văn phòng Thành ủy TP. Hồ Chí Minh ngốn hết số tiền 772
tỷ đồng trong năm 2021. Số tiền này nhiều gấp hơn 4 lần Văn phòng
Thành ủy Hà Nội. [4]
Thanh
Hóa chỉ có quy mô dân số chưa bằng một nửa Hà Nội, nhưng chi cho Văn phòng Tỉnh
ủy nhiều hơn Văn phòng Thành ủy Hà Nội đến 26 tỷ đồng.
Cao
Bằng là tỉnh có dân số gần thấp nhất cả nước (chỉ đứng trên hai tỉnh Lai Châu,
Bắc Kạn), với hơn 542.000 người, nhưng chi cho Văn phòng Tỉnh ủy tới 85 tỷ đồng,
gần với mức chi của Khánh Hòa với số dân hơn gấp đôi là 1,2 triệu người.
Tương
tự, Hà
Giang là tỉnh nhỏ hơn Bắc Ninh về mọi mặt kinh tế, nhất là quy mô dân
số chỉ có 887.000 người, tức chỉ hơn nửa Bắc Ninh với số dân 1,5 triệu người,
nhưng mức chi cho Tỉnh ủy Hà Giang vượt mức Bắc Ninh. [5]
Tuyệt
đại đa số khoản tiền chi cho các văn phòng tỉnh/thành ủy là chi thường xuyên, tức
là chi phục vụ cho mục đích hoạt động vận hành hằng năm.
https://www.luatkhoa.com/content/images/size/w1600/2024/03/472918731203-1.jpeg
Ghi
chú: Mức chi thường xuyên và chi phát triển cho các văn phòng tỉnh/thành ủy của
các tỉnh. Chỉ có Cao Bằng, Bắc Ninh, Hà Giang, TP. Hồ Chí Minh có phần chi phát
triển.
Tỉnh
nghèo Cao Bằng: Chi cho văn phòng tỉnh ủy cao hơn tổng chi cho năm sở chuyên
môn
Năm
2021, Cao Bằng chỉ thu ngân sách được khoảng dưới
800 tỷ đồng. [6] Trong khi đó, tổng số quyết toán chi toàn tỉnh năm này là
13.894 tỷ đồng. Riêng khối các cơ quan, tổ chức cấp tỉnh Cao Bằng được chi hơn
3.535 tỷ đồng. Nghĩa là Quốc hội phải lấy tiền từ các tỉnh, thành khác để trợ cấp
cho gần như toàn bộ ngân sách của Cao Bằng.
Dữ
liệu cho thấy mức chi 85 tỷ đồng cho Văn phòng Tỉnh ủy Cao Bằng đứng trên cả
hàng loạt sở ngành, gấp gần 3 lần mức chi cho Văn phòng Ủy ban Nhân dân tỉnh
(29,6 tỷ đồng).
Chỉ
riêng Văn phòng Tỉnh ủy đã tiêu tốn số tiền hơn hẳn tổng số tiền của năm sở hoạt
động chuyên môn khác như Sở Ngoại vụ, Sở Công thương, Sở Tài chính, Sở Tư pháp,
và Sở Nội vụ.
So
sánh chi ngân sách cho văn phòng tỉnh ủy và một số sở chuyên môn tỉnh Cao Bằng
năm 2021
https://www.luatkhoa.com/content/images/2024/03/8432984-1.jpeg
Ghi
chú:
Tỉnh Cao Bằng có 69 đơn vị nằm trong khối cơ quan, tổ chức nhận chi ngân sách cấp
tỉnh. Hình trên chỉ thể hiện 30 cơ quan, tổ chức được chi từ 10 tỷ đồng trở
lên.
Các
con số trên đây tuy chưa thể hiện toàn diện bức tranh của tất cả 64 văn phòng tỉnh/thành
ủy trên cả nước, nhưng đã phần nào tiết lộ mức chi tiêu ngân sách của cơ quan
này.
Đáng
lưu ý hơn cả, điều này thể hiện sự bện chặt và nhập nhằng giữa các tổ chức đảng
và tổ chức nhà nước trong cấu trúc quyền lực ở Việt Nam. Ngân sách nhà nước lấy
từ tiền thuế của dân phải chi cho tổ chức đảng hoạt động.
Điều
này đối lập hoàn toàn với cách vận hành ở các thể chế dân chủ, khi các đảng phải
tự gây quỹ từ đảng phí và tiền tài trợ như bất kỳ tổ chức nào khác, độc lập
hoàn toàn với ngân sách nhà nước.
-------------
Chú
thích
1.
Bộ Tài chính khai trương Cổng công khai Ngân sách nhà nước. (2024).
Chinhphu.vn. https://egov.chinhphu.vn/bo-tai-chinh-khai-truong-cong-cong-khai-ngan-sach-nha-nuoc-a-newsdetails-37882-14-186.html
2.
Số liệu ngân sách nhà nước. (2019). Mof.gov.vn.
https://ckns.mof.gov.vn/SitePages/ttckns.aspx#ListReport
3.
Trần
Quốc Vượng. (2018, July 25). Quy định 04-QĐi/TW năm 2018 về chức năng, nhiệm
vụ, quyền hạn, tổ chức bộ máy cơ quan chuyên trách tham mưu, giúp việc tỉnh ủy,
thành ủy do Ban Chấp hành Trung ương ban hành. Quy Định 04-QĐi/TW Năm 2018
về Chức Năng, Nhiệm Vụ, Quyền Hạn, Tổ Chức Bộ Máy Cơ Quan Chuyên Trách Tham
Mưu, Giúp Việc Tỉnh ủy, Thành ủy Do Ban Chấp Hành Trung Ương Ban Hành Số Hiệu
04-QĐi/TW - LawNet; lawnet.vn. https://lawnet.vn/vb/Quy-dinh-04-QDi-TW-2018-nhiem-vu-quyen-han-to-chuc-co-quan-chuyen-trach-tham-muu-tinh-uy-5F5DE.html#dieu_5-1
4.
Trang chủ - Tin tức sự kiện. (2018).
Hochiminhcity.gov.vn. http://tcvg.hochiminhcity.gov.vn/tintuc/default.aspx?Source=/tintuc&Category=&ItemID=4443&Mode=1
5.
Công bố công khai số liệu quyết toán ngân sách năm 2021 -
Công khai Ngân sách - Sở Tài Chính Hà Giang. (2021). Hagiang.gov.vn. http://stc.hagiang.gov.vn/cong-khai-tai-chinh/-/view_content/content/2006936/nam-2021-cong-bo-cong-khai-so-lieu-quyet-toan-ngan-sach-nam-2021
6.
Người
viết không thể truy cập được vào các website đề cập đến số liệu thu ngân sách
Cao Bằng năm 2021. Con số ước lượng này được suy luận từ thông tin thu ngân
sách năm 2022 là 2.542 tỷ đồng, bằng 322% so với cùng kỳ.
Tuấn, M. (2022, July 13). Số thu ngân sách của Cao Bằng đạt cao nhất từ trước
đến nay. Báo Nhân Dân Điện Tử; Báo Nhân Dân điện tử. https://nhandan.vn/so-thu-ngan-sach-cua-cao-bang-dat-cao-nhat-tu-truoc-den-nay-post705279.html
--------------------------------
Đọc
thêm :
Dù
là đảng viên hay không, người dân đang phải trả hàng nghìn tỷ đồng cho các đại
hội đảng
Đóng
thuế nuôi nhà nước: Tiền về nơi đâu?
Xài
tiền thuế: điều bất hợp lý duy nhất của báo chí cách mạng
Kỳ
1: Tổ chức phi lợi nhuận hay doanh nghiệp?
No comments:
Post a Comment