Thượng
đỉnh Thụy Sĩ: Tổng thống Joe Biden tái khẳng định quyền lợi nước Mỹ và nhân quyền
Nhã Duy
17/06/2021
https://baotiengdan.com/wp-content/uploads/2021/06/0-105-1024x644.jpg
“Be Switzerland”, thành ngữ chỉ thái độ trung
lập, thân thiện nhằm ví với Thụy Sĩ, nơi tổ chức hội nghị thượng đỉnh giữa tổng
thống Joe Biden và tổng thống Nga Vladimir Putin vừa được tổ chức ngày 16/6. Tổng
thống Thụy Sĩ Guy Parmelin đã hiện diện để chào đón nồng nhiệt các cấp lãnh đạo
của hai quốc gia, với lời chúc cho cuộc hội đàm có được nhiều kết quả.
Đây là cuộc họp thượng đỉnh đầu tiên của tổng
thống Joe Biden với Putin và được thế giới rất chú ý vì nó phát đi tín hiệu về
mối quan hệ song phương, cũng như tại châu Âu sẽ như thế nào. Mối quan hệ giữa
hai cường quốc hạch tâm lớn nhất thế giới trong thời gian gần đây đã trở nên
căng thẳng và xấu nhất trong nhiều năm qua, với những lời lẽ chỉ trích cứng rắn
và thẳng thừng hơn từ tân tổng thống Biden đến Putin, khác xa so với vị tổng thống
Mỹ tiền nhiệm. Tuy nhiên giới quan sát cũng nhận định rằng cuộc họp nhằm nêu
lên những bất đồng và các giải pháp kỳ vọng, thay vì đạt đến những hứa hẹn hay
cam kết đáng kể nào khác.
Phát biểu trước khi đến Geneva, Ngoại trưởng
Antony Blinken khẳng định, thái độ rõ ràng của Hoa Kỳ rằng, “Nếu Nga tiếp tục
chọn sự liều lĩnh và hung hăng thì chúng tôi sẽ đáp trả mạnh mẽ như tổng thống
Biden đã chứng minh“.
Tuy nhiên, cuộc họp đã diễn ra trong nghi thức
ngoại giao chuyên nghiệp, khi cả hai nguyên thủ đã tươi cười, chụp hình và bắt
tay, trao đổi vài câu xã giao và Putin cũng đã cảm ơn TT Biden đã đến dự cuộc họp.
Cuộc hội đàm được tổ chức theo mô thức P+1, giữa
hai nguyên thủ được hộ tống bởi hai ngoại trưởng, theo sau là cuộc họp P+5 sâu
rộng hơn, có mặt thêm một số quan chức ngoại giao của hai quốc gia. Trong hai
cuộc họp báo riêng rẽ theo sau, cả hai vị nguyên thủ đều cho biết, cuộc họp đã
diễn ra trong không khí “xây dựng và tích cực”, không có thái độ hăm dọa hay
thù địch nhau. Về điểm này, có thể thấy rằng Nga bản lãnh và chuyên nghiệp hơn
Trung Cộng.
Một vài điểm đáng lưu ý trong cuộc họp báo
theo sau cuộc hội đàm của tổng thống Joe Biden có thể điểm qua như sau.
Thứ nhất là TT Biden cho biết nghị trình của
ông không nhằm chống lại Nga hay quốc gia nào khác mà vì nước Mỹ và để bảo vệ
dân Mỹ, chống trả đại dịch, tái thiết kinh tế và xây dựng mối quan hệ quốc tế tốt
đẹp hơn. Ông cũng cho biết, trong khi tìm kiếm những điểm chung trong mối quan
hệ ổn định và không ngoài dự đoán, Hoa Kỳ sẽ trả đũa mạnh mẽ nếu Nga tiếp tục
gây phương hại đến lợi ích Hoa Kỳ.
Thứ nhì là TT Biden đã tái khẳng định việc bảo
vệ các giá trị dân chủ, bảo vệ những quyền tự do căn bản và phổ quát, đặc biệt
là nhân quyền. Đó không phải là việc xen vào chuyện của Nga hay quốc gia khác
mà vì đó là một phần di truyền (DNA) của Hoa Kỳ và vai trò cần thiết của một tổng
thống Mỹ.
Điểm thứ ba là một quyết sách ngoại giao kinh
nghiệm và chiến lược khi TT Biden cho rằng, Hoa Kỳ sẽ quyết định thực hiện hay
không thực hiện những bước tiếp theo, sau khi thẩm định những tiến trình, hành
động cùng sự hợp tác của Nga trong sáu tháng tới, thay vì kỳ vọng, chắc chắn điều
gì.
Khi một ký giả hỏi rằng, liệu ông có gọi điện
thoại cho Tập Cận Bình như những người bạn cũ để yêu cầu cho phép WHO được vào
Hoa Lục điều tra nguồn cơn Covid-19, TT Biden đã lập tức chỉnh lại rằng, dù biết
rõ về nhau nhưng ông không phải là “bạn cũ” của Tập Cận Bình mà chỉ thuần túy
là công vụ. Điều này cũng cho thấy một thái độ rạch ròi của tổng thống Biden với
Tập Cận Bình và Trung Cộng, quốc gia được một số chuyên gia dự đoán cũng sẽ có
khả năng cho một cuộc họp thượng đỉnh song phương khác trong tương lai.
Một tiểu tiết khá thú vị được ghi nhận trong
cuộc gặp gỡ này là TT Biden đã đến biệt thự Villa La Grande, nơi tổ chức cuộc họp
sau Putin. Theo bản tin của VOA Anh ngữ, dù Putin đã đến khá đúng giờ, nhưng
đây là sắp xếp chu đáo của các nhân viên Bạch Ốc nhằm ngừa sự tái diễn như TT
Donald Trump đã bị Putin cho đợi đến 30 phút trong cuộc họp thượng đỉnh tại
Helsinki vào năm 2018, dù trước đó Trump đã đến muộn khi đến họp với NATO hay yết
kiến Nữ Hoàng Anh.
Khó có thể biết trước Putin sẽ hành xử thế nào
trong thời gian sắp tới, nhưng chắc chắn những thái độ cao ngạo như vậy cho đến
việc can dự vào nền dân chủ và an ninh quốc gia Hoa Kỳ của Nga ắt sẽ phải rất đắn
đo hơn gấp bội phần so với trước kia.
No comments:
Post a Comment