Điều
chưa biết về doanh nhân Nguyễn Thị Năm
26/06/2021
https://baotiengdan.com/2021/06/26/dieu-chua-biet-ve-doanh-nhan-nguyen-thi-nam/
https://baotiengdan.com/wp-content/uploads/2021/06/H3-6.jpg
Ông Phạm Chí Cường,
cựu Chủ tịch Hiệp hội thép Việt Nam. Ảnh: Báo Đô thị
Ngày cuối tuần, ghé thăm ông Phạm Chí Cường,
nguyên Chủ tịch Hiệp hội thép Việt Nam, cùng với những câu chuyện ôn lại chặng
đường hơn nửa thế kỷ gắn bó với ngành thép còn được ông tặng cuốn sách “Ký ức về
Gia đình- Bạn bè”. Ông Cường là doanh nhân có thâm niên gần 60 năm hoạt động
trong ngành thép và kết thúc sự nghiệp với cương vị là Chủ tịch Hiệp hội Thép
VN.
Những tưởng, cuộc đời như ông là viên mãn,
không mấy ai được như thế nhưng đọc hồi ký của ông mới thấy những lớp lớp giông
bão cuộc đời bao lần tưởng như vùi dập sự nghiệp của ông, nhưng ông đã vượt
qua. Lý do để cuộc đời ông gặp nhiều rắc rối đến thế chỉ vì gia đình ông là
thông gia với bà Nguyễn Thị Năm, nhà tư sản thời thuộc Pháp có nhiều duyên nợ với
kháng chiến. Chị gái ông Cường, bà Phạm Thị Cúc (1929) lấy ông Nguyễn Hanh
(1923) là con trai lớn của bà Nguyễn Thị Năm.
https://baotiengdan.com/wp-content/uploads/2021/06/PTTH-7-696x928.jpg
Hồi ký của ông Phạm
Chí Cường, nguyên Chủ tịch Hiệp hội thép VN. Ảnh tư liệu của tác giả
Gần chục năm về trước, được đọc bài báo của
nhà sử học Dương Trung Quốc tôi có biết đến bà Nguyễn Thị Năm, nhà tư sản yêu
nước từng bị xử bắn oan ức trong cải cách ruộng đất. Ít lâu sau đó, nhà báo
Xuân Ba cũng có ký sự dài kỳ về chuyện bà.
Theo đó, bà Năm là nhà tư sản yêu nước, từng
nuôi giấu nhiều cán bộ lão thành cách mạng như Lê Đức Thọ, Trường Chinh, Võ
Nguyên Giáp… Bà Năm cũng là người từng nuôi cả trung đoàn bộ đội, hiến cho nhà
nước hàng trăm cây vàng trong tuần lễ vàng… Những nội dung này các bạn có thể đọc
trên các bài báo vẫn còn lưu trên mạng.
https://baotiengdan.com/wp-content/uploads/2021/06/H3-5-696x928.jpg
Bà Nguyễn Thị Năm
và hai con trai: Nguyễn Hanh và Nguyễn Cát, ảnh chụp năm 1941, lúc đó bà Năm 35
tuổi. Ảnh tư liệu của tác giả
Nay xin được bổ sung thêm một số thông tin do
ông Cường và con cháu bà Nguyễn Thị Năm cung cấp.
Bà Nguyễn Thị Năm (1906- 1953), tên giao dịch là bà Cát Hanh Long. Sở dĩ bà có tên này vì con
trai cả của bà là Nguyễn Hanh (SN 1923) và Nguyễn Cát (SN 1925). Ông Cát còn có
tên khác là Nguyễn Công.
Chồng bà Năm là Nguyễn Oánh, ông Oánh mất từ
năm 1943, bà Năm trở nên góa bụa, ở vậy nuôi con.
Dẫu một nách nuôi hai con nhỏ nhưng bà rất giỏi
làm ăn. Đầu tiên là thu mua sắt vụn bán cho các chủ tàu người Pháp, mua các mặt
hàng tiêu dùng từ các tàu buôn nước ngoài cung cấp cho các chợ đầu mối ở Hải
Phòng, Hà Nội. Bà sớm thành đạt trên thương trường, xây nhà tậu ruộng, thuê mướn
rất nhiều nhân công.
Đầu những năm 40, có tàu buôn của người Pháp
trên đường vào cảng Hải Phòng bị đắm ở Cửa Cấm gần Đồ Sơn. Chủ tàu sợ Việt Minh
nên bán tháo, bỏ của chạy lấy người để về nước. Bà Năm bỏ tiền ra mua với giá
quá rẻ mạt, rồi thuê thợ lặn vớt hàng. Chỉ riêng kho rượu vang Bordeaux ở dưới
tàu vớt lên bán đã đủ tiền bà bỏ ra mua tàu, còn bao nhiêu hàng hoá trên tàu là
tiền lãi của Bà.
Có tiền bà tậu 2 đồn điền ở Đồng Bẩm và Phúc
Trừu thuộc tỉnh Thái Nguyên rộng cả ngàn héc ta. Sở dĩ bà tậu đồn điền khi đó
là vì phong trào Việt minh trong nước đang lên mạnh, các chủ đồn điền người
Pháp sợ phong trào Cách mạng Việt Nam nên bán rẻ để về nước.
Nhờ những đồn điền này mà gia đình bà đã trở
thành cơ sở hoạt động của Việt Minh từ khi chưa cướp chính quyền cho đến khi
kháng chiến toàn quốc bùng nổ. Người sớm giác ngộ nhà công thương trẻ tuổi này
chính là nhà văn Nguyễn Đình Thi tham gia Mặt trận Việt Minh ở Hải Phòng rồi
sau đó bà gặp nhiều cán bộ cách mạng sau này có những cương vị quan trọng như
Hoàng Hữu Nhân (Bí thư Thành uỷ Hải Phòng), Hoàng Tùng, Vũ Quốc Uy, Hoàng Thế
Thiện, Phạm Tuấn Khánh…
Nhà giàu, làm ăn phát đạt, bà Năm trở thành
nguồn cung cấp tài chính cho cách mạng. Hiện con cháu bà còn giữ những giấy tờ
tập hợp lại thành một hồ sơ dày đặc từ việc góp 20.000 đồng bạc Đông Dương
tương đương 700 lạng vàng; thóc gạo, vải vóc, nhà cửa và là một trong những người
đóng góp tiêu biểu nhất của “Tuần Lễ Vàng” ở Hải Phòng.
Ngày 18 tháng 8 năm 1945, bà cũng là người phụ
nữ duy nhất thời bấy giờ đã phóng xe hơi của nhà, treo cờ đỏ sao vàng từ Hải
Phòng lên thẳng chiến khu qua thành phố Thái Nguyên, nơi quân Nhật còn chiếm
đóng đến Đồng Bẩm, Đình Cả, Võ Nhai để báo cho con trai và các đồng chí của
mình tin Hà Nội đã giành được chính quyền.
Hai con của bà (Cát và Hanh) sau đó về tham
gia lực lượng vũ trang ở Thủ đô, một người bị thương khi toàn quốc kháng chiến
bùng nổ ngay ở Cầu Giấy; một người đã từng tháp tùng đoàn đại biểu chính phủ do
các ông Nguyễn Lương Bằng, Trần Huy Liệu… vào Huế tước ấn kiếm vua Bảo Đại rồi
sau này trở thành một Trung đoàn trưởng nổi tiếng của Sư đoàn 351.
Trong suốt thời gian kháng chiến chống Pháp,
bà Năm tham gia các cấp lãnh đạo của Hội Phụ nữ của tỉnh Thái Nguyên và Liên
khu Việt Bắc… Nhiều cán bộ cách mạng, nhiều đơn vị bộ đội thường tá túc trong đồn
điền của bà, được bà nuôi cơm, cho quần áo để mặc…
Năm 1953, cuộc Cải cách ruộng đất được tiến
hành, lần phát động mang tính thí điểm đầu tiên ở huyện Đại Từ, bà Nguyễn Thị
Năm là địa chủ đầu tiên bị đem ra “xử lý”. Sau những cuộc đấu tố với đủ các thứ
tội ác được gán ghép, quy chụp, người phụ nữ mới 47 tuổi này đã bị đem ra xử bắn
và được báo chí đương thời coi là phát súng hiệu cho một cuộc cách mạng “long
trời lở đất”…
https://baotiengdan.com/wp-content/uploads/2021/06/H3-7.jpg
Bài “Địa chủ ác ghê” trên báo
Nhân Dân của tác giả C.B được cho là của Hồ Chí Minh. Ảnh tư liệu
Chuyện về bà Năm còn rất dài, bởi không chỉ
con cháu bà chịu hệ lụy từ cái “án bỏ túi” của các ông bà bần nông cốt cán mà
những người liên đới như gia đình ông Phạm Văn Bính (1900- 1969) và 10 người
con, cùng các cháu cũng bị liên lụy chỉ vì ông Bính là thông gia với nhà bà Năm
https://baotiengdan.com/wp-content/uploads/2021/06/TTA-7.jpg
Văn bản sửa sai được
“đá xuống” cho tỉnh Bắc Thái
https://baotiengdan.com/wp-content/uploads/2021/06/H4.jpg
Bút tích của Đại tướng
Võ Nguyên Giáp về bà Năm
https://baotiengdan.com/wp-content/uploads/2021/06/H5.jpg
Bút tích của Lê Đức
Thọ về bà Năm
https://baotiengdan.com/wp-content/uploads/2021/06/H6.jpg
Bút tích của ông
Hoàng Tùng về bà Nguyễn Thị Năm
https://baotiengdan.com/wp-content/uploads/2021/06/H7.jpg
Văn bản của Nguyễn
Đình Thi về bà Năm. Ảnh tư liệu của tác giả
No comments:
Post a Comment