Phát
hiện coronavirus mới trên dơi, vật chủ gây nhiều bệnh truyền nhiễm nguy hiểm
Saigon
Nhỏ
Jun 11, 2021
Nhóm nghiên cứu Thạch Vĩ Phong (Weifeng Shi) của Đại
học Sơn Đông cho biết hôm 10-6, rằng họ phát hiện thêm loại coronavirus mới.
Loài dơi móng ngựa
chứa virus có bộ gene rất giống với virus SARS-CoV-2. Hình:
Daverbennett/Wikipedia.
Loại coronavirus này được phát hiện trên những
con dơi, trong đó một loại rất gần với nCoV về mặt di truyền, được thu thập tại
một khu vực hẻo lánh ở tỉnh Vân Nam thuộc Tây Nam Trung Quốc từ tháng 5-2019 đến
tháng 11-2020. Họ xét nghiệm nước tiểu, phân và mẫu dịch lấy từ miệng dơi. Việc
tìm thấy nhiều loại virus corona chỉ ở một khu vực nhỏ tại Vân Nam cho thấy có
nhiều chủng virus này như thế nào ở loài dơi và nguy cơ chúng lây truyền sang
người cao đến mức nào.
“Chúng tôi đã thu thập tổng cộng 24 bộ gene virus
corona mới từ nhiều loài dơi khác nhau, trong đó có bốn loại có bộ gene giống với
virus SARS-CoV-2,” các nhà nghiên cứu viết trong báo cáo khoa học đăng trên tạp
chí Cell ngày 3-6.
Họ cho biết một mẫu virus có tên RpYN06, được
lấy từ loài dơi móng ngựa có tên gọi rhinolophus pusillus, có bộ
gene rất giống với virus SARS-CoV-2. Đây là chủng gần gũi nhất với SARS-CoV-2,
chỉ có một số khác biệt về gene trên protein gai, cấu trúc mà virus sử dụng để
bám vào tế bào.
Bản báo cáo khoa học ghi: “Cùng với mẫu virus
liên quan tới SARS-CoV-2 thu thập ở Thái Lan vào tháng 6-2020, những kết quả
này chứng minh rõ ràng rằng các loại virus gần gũi với SARS-CoV-2 tiếp tục lưu
hành trong quần thể dơi và ở một số vùng có thể xảy ra với tần suất tương đối
cao.”
Các nhà nghiên cứu đang cố gắng tìm
ra nguồn gốc của virus SARS-CoV-2. Dơi có thể là một nguồn, nhưng cũng
có thể virus đã lây nhiễm sang động vật trung gian. Virus gây đại dịch SARS năm
2002-2004 có liên quan tới cầy hương. “Dơi là vật chủ chứa nhiều loại virus gây
bệnh cho người và liên quan đến sự lây lan của virus Hendra, virus Marburg,
virus Ebola, đáng chú ý nhất là coronavirus. Ngoài dơi và người, coronavirus có
thể lây nhiễm cho nhiều loại động vật hoang dã và vật nuôi, bao gồm lợn, gia
súc, chuột, mèo, chó, gà, nai và nhím”, các nhà nghiên cứu cho biết.
Đa số mẫu thu thập được đều từ loài dơi móng
ngựa. Năm 2017, các nhà nghiên cứu lấy mẫu tại một hang động ở Vân Nam, tìm thấy
những virus rất gần về mặt di truyền với virus SARS ở dơi móng ngựa. Ba trong số
các mẫu được mô tả trong báo cáo ngày 3-6 cũng gần với virus SARS về mặt di
truyền. Theo các nhà khoa học, nghiên cứu này làm nổi bật sự đa dạng đáng kể của
coronavirus trên dơi ở quy mô địa phương, bao gồm cả họ hàng gần của cả virus
SARS-CoV-2 và virus SARS-CoV.
Các loài dơi mà họ lấy mẫu là loài phổ biến ở
Đông Nam Á, bao gồm khu vực tây nam Trung Quốc, Việt Nam, Lào và những quốc gia
khác. Dù có nhiều tranh cãi về nguồn gốc COVID-19, báo cáo của Tổ chức Y tế Thế
giới (WHO) cho rằng nguồn gốc đại dịch nhiều khả năng xuất phát từ động vật, có
thể là dơi.
Con người săn bắt và ăn thịt dơi, trong khi
dơi cũng có thể lây nhiễm virus cho những động vật khác mà con người săn bắt và
ăn thịt. Virus có thể lây nhiễm sang người khi họ chạm vào hoặc giết mổ các loại
động vật này.
Đại dịch COVID-19 do chủng virus SARS-CoV-2 và
những biến chủng mới gây ra đã lây lan ở hầu hết các nơi trên thế giới. Có
175,7 triệu người bị nhiễm, gần 3,8 triệu người tử vong. Mỹ và Ấn Độ là hai nơi
bị thiệt hại nhiều nhất, tính đến ngày 11-6, theo Worldometers.
(Đ.T.)
No comments:
Post a Comment