Những thách thức nước Mỹ đang phải đối diện
14/06/21
https://thongluan-rdp.org/quan-di-m/item/21749-nh-ng-thach-th-c-nu-c-m-dang-ph-i-d-i-di-n
Ngày 9/6/2021 tổng thống Mỹ Joe Biden bắt đầu
chuyến thăm Châu Âu 8 ngày. Mọi ánh mắt của thế giới đều tập trung vào chuyến
công du đầu tiên của tổng thống Mỹ vì tầm quan trọng đặc biệt của nó. Món quà đầu
tiên của Joe Biden và nước Mỹ là lời hứa tặng 500 triệu liều vắc xin chống
Covid-19 cho các nước đang phát triển. Cả thế giới đã hoan nghênh cử chỉ cao đẹp
và nhân văn của Mỹ như nó đã từng có.
Lịch trình của Joe Biden tại Châu Âu rất bận rộn,
đầu tiên ông dự hội nghị thượng đỉnh G7 tại Anh với các chủ đề lớn như cung cấp
vắc xin phòng chống Covid-19 cho thế giới, giải quyết tình trạng biến đổi khí hậu,
kế hoạch xây dựng cơ sở hạ tầng ở các nước đang phát triển và cuối cùng là cách
ứng phó của các nước dân chủ đối với Nga và Trung Quốc. Ba ngày sau, Joe Biden
có các cuộc gặp gỡ với thủ tướng Anh Boris Johnson và Nữ hoàng Anh. Sau đó ông
sẽ tới Brussels, Bỉ hội đàm với các lãnh đạo NATO và EU để củng cố quan hệ giữa
hai bên sau những đổ vỡ nghiêm trọng dưới thời Donald Trump. Cuối cùng ông sẽ đến
Geneva gặp tổng thống Nga Putin.
Joe Biden đã được chào đón nồng nhiệt tại Châu
Âu. Theo thăm dò của Pew thì tỉ lệ tín nhiệm của nước Mỹ tăng vọt sau 5 tháng cầm
quyền của Joe Biden, từ khoảng 15% tăng lên 60%. Những ánh mắt, nụ cười và vòng
tay thân ái đã tràn ngập hội nghị G7 lần này. Không ai có thể làm tốt hơn Joe
Biden vì ông là một lãnh đạo có hiểu biết, chuyên nghiệp, tận tâm và cố gắng.
Ông đã phần nào hòa giải được Mỹ và NATO, tức Châu Âu. Nên biết rằng NATO rất
quan trọng với Mỹ. Hợp tác quân sự giữa Mỹ và NATO đã giúp giữ cho đồng USD được
ổn vững. Điều đó đồng nghĩa với sự ổn định của nước Mỹ.
https://live.staticflickr.com/65535/51238689559_84e1ddc392_m.jpg
Châu Âu và G7 hân
hoan chào đón Joe Biden vì thế giới cần Mỹ và Mỹ cũng cần thế giới.
Chuyến thăm Châu Âu của Joe Biden sẽ thành
công tốt đẹp vì thế giới cần Mỹ và Mỹ cũng cần thế giới. Những thách thức mà Mỹ
đang gặp phải đến từ bên trong nội bộ chứ không phải từ bên ngoài. Mỹ là quốc
gia đặc biệt khi được xây dựng và hình thành bởi lý tưởng tự do và dân chủ thay
vì dựa trên sắc tộc, địa lý hay tôn giáo. “Nền tảng cơ bản của nước Mỹ, tất cả
chúng ta đều được sinh ra trong bình đẳng và xứng đáng được đối xử như vậy
trong suốt cuộc đời của chúng ta”. Joe Biden đã nhắc lại điều này trong ngày Lễ
Chiến sĩ Trận vong hôm 5/1/2021 và sau đó ông nói thêm “nền dân chủ đang bị đe
dọa ngay tại trong nước và trên toàn thế giới”. Theo Tập Hợp Dân Chủ Đa
Nguyên thì nước Mỹ đang phải đương đầu với bốn thách thức lớn.
1. Bất bình đẳng
xã hội ngày càng lớn
Từ xưa đến nay và trong cả tương lai, sự bất
bình đẳng luôn tồn tại và thậm chí còn cần thiết cho sự phát triển của xã hội
loài người. Bất bình đẳng là động lực cho sự cố gắng vươn lên trong mọi quốc
gia. Một xã hội mà ai cũng như ai thì sẽ không còn sự tranh đua. Tuy nhiên phát
triển làm gia tăng sự bất bình đẳng, người giàu càng giàu thêm và người nghèo
càng nghèo thêm.
Mỹ là quốc gia giàu có và phát triển nhất thế
giới nhưng sự bất bình đẳng cũng rất cao. Hố giàu nghèo ngày càng lớn.
"Trong 30 năm qua, số 1% những người giầu nhất đã giầu thêm 21.000 tỷ USD
trong khi khối 50% thuộc "nửa dưới" đã nghèo đi 900 tỷ USD. Tăng trưởng
kinh tế đã chỉ phục vụ cho người giầu. Bất công xã hội đã tạo ra một khối người
ngày càng đông cảm thấy rằng nước Mỹ không còn là của họ nữa. Một số bất mãn đến
độ muốn đập phá và nhìn thấy ở Trump con người để đập phá cái nước Mỹ này và
tìm lại nước Mỹ mà họ cảm thấy đã mất". (1)
Tờ báo mạng ProPublica, Mỹ vừa công bố một tin
tức gây phẫn nộ cho nhiều người đó là các tỉ phú, giàu có nhất nước Mỹ đóng thuế
rất ít hoặc không đóng thuế. Giáo sư Nguyễn Đình Minh Quốc đã phân tích rất chi
tiết về sự kiện này trên kênh Hoàng Bách ngày hôm nay, 14/6/2021.
Joe Biden đang cố gắng sửa chữa sự bất công
này bằng cách trợ giúp cho y tế và giáo dục, giúp đỡ các gia đình có con nhỏ và
tăng lương tối thiểu cho người lao động. Mỹ và EU đã đạt được đồng thuận trong
việc đánh thuế tối thiểu 15% đối với những tập đoàn đa quốc gia đang hoạt động
trên khắp thế giới.
https://live.staticflickr.com/65535/51245959631_0ac89cf731_m.jpg
Giới siêu giàu Mỹ
không đóng thuế hoặc đóng thuế rất ít
2. Mỹ đã sai lầm
trong việc lôi kéo giới tinh hoa của thế giới
Nước Mỹ luôn dẫn đầu thế giới về công nghệ tin
học và các phát minh mới nhờ chính sách thu hút giới tinh hoa trên khắp thế giới.
Nhờ chính sách ưu đãi đặc biệt này mà hầu hết các nhân tài của thế giới đều tìm
đến Mỹ làm việc và lập nghiệp. Chủ nhân và giám đốc (CEO) của các đại công ty
công nghệ cao có nhiều người gốc nước ngoài như Sundar Picha, gốc Ấn Độ (tổng
giám đốc Google), Elon Musk, gốc Nam Phi (Tesla), Jan Koum, gốc Ukraine (người
sáng lập Whatsapp), Sergey Brin, gốc Nga (chủ tịch Alphabet Inc, công ty mẹ của
Google), hay Ngô Bảo Châu của Việt Nam...
Những nhân tài này đã đóng góp rất nhiều cho
nước Mỹ và nhân loại nhưng mặt trái của nó là làm gia tăng sự bất bình đẳng
trong thu nhập giữa giới tinh hoa và người dân Mỹ. Thu nhập của những người này
cao gấp nhiều lần người lao động bình thường của Mỹ. Các công ty công nghệ Mỹ
trả lương theo năng lực chứ không trả lương theo màu da. Điều này là đương
nhiên và không có gì sai hay bất hợp lý nhưng nó làm cho nhiều người Mỹ da trắng
cảm thấy bị bỏ rơi. 55% người Mỹ da trắng ủng hộ cho Donald Trump vì họ cảm thấy
nước Mỹ mà cha ông họ đã tìm được và xây dựng nên như ngày hôm nay không còn là
của họ. Tinh thần cảm thông, bao dung và ý chí chung sống của nhiều người Mỹ
không còn như trước.
Luật sư Steven Điêu, khách mời thường xuyên của
kênh Youtube Hoàng Bách Channel trích dẫn một điều tra công phu của đại học
Chicago cho biết hơn 90% người Mỹ tham gia cuộc bạo động hôm 6/1/2021 tại điện
Capitol là những người Mỹ da trắng có công ăn việc làm ổn định và không hề tham
gia vào các tổ chức cực đoan. 33% người dân Mỹ cho rằng cuộc bầu cử tổng thống
2020 là có gian lận và 4% cho rằng cần phải sử dụng bạo lực để giành lại chính
quyền cho Donald Trump. Nên biết 33% dân số Mỹ là hơn 80 triệu người, bằng dân
số của nước Đức.
Joe Biden đang sửa chữa sai lầm này bằng cách
đánh thuế những người có thu nhập trên 400.000$/năm, tăng thuế thu nhập các
công ty từ 21% lên 28%. Tăng cường liên đới xã hội để giảm thiểu sự bất mãn của
những người thu nhập thấp trong xã hội Mỹ.
3. Cơ cấu dân số Mỹ
đang thay đổi
Vào đầu thế kỷ 20 tỉ lệ dân da trắng tại Mỹ là
khoảng 80% nhưng hiện nay tỉ lệ này chỉ còn 55% và dân da màu (bao gồm da đen,
Mỹ Latinh, Châu Á) là 45%. Theo dự báo, các sắc dân da màu sẽ sớm vượt sắc dân
da trắng tại Mỹ trong một tương lai gần. Điều này đang làm cho nhiều người Mỹ
da trắng lo lắng. Mặc dù sự lo lắng này là không cần thiết nhưng đây là hệ quả
không mong muốn đến từ sự bùng nổ thông tin trên mạng xã hội. Chưa bao giờ mà
tin giả và các thuyết âm mưu lại nở rộ như hiện nay. Sự xuất hiện của Donald
Trump càng làm cho sự chia rẽ tại Mỹ trở nên nghiêm trọng hơn bao giờ hết.
Donald
Trump là một chính trị gia dân túy, cơ hội và vô trách nhiệm. Không thể đòi hỏi
sự lương thiện, đạo đức, bao dung và tôn trọng lẽ phải ở một chủ sòng bài (casino)
như Donald Trump. Ông ta đã lợi dụng và thổi bùng sự bất mãn của người Mỹ da trắng
để đắc cử tổng thống Mỹ năm 2016. Đừng quên khẩu hiệu tranh cử của Donald Trump
là “Làm cho nước Mỹ vĩ đại trở lại”. Nước Mỹ vĩ đại trước đây là nước Mỹ của
người da trắng. Donald Trump và các dân biểu, nghị sĩ Đảng Cộng hòa không phải
không biết họ đang nói dối một cách trắng trợn nhưng họ vẫn nói vì những người
Mỹ da trắng bảo thủ muốn như thế. Trump là đại diện, nói lên tiếng nói của những
người Mỹ da trắng xem nước Mỹ là của riêng họ.
Chủ nghĩa dân tộc hẹp hòi và thiển cận của
Hit-le và Đức quốc xã khi đề cao giới da trắng thượng đẳng đã hủy hoại nước Đức
trong thế chiến thứ hai. Bài học này bị lãng quên và che lấp bởi những lời lẽ cực
đoan và lớn tiếng của Donald Trump. Joe Biden đã im lặng và tập trung làm việc
thật tốt để người dân Mỹ nhận ra đâu là sự thực nhưng kết quả vẫn chưa được như
mong muốn. Không phải tự nhiên Biden phải thốt lên rằng: “Nền dân chủ (Mỹ) đang
bị đe dọa”.
https://live.staticflickr.com/65535/51128959919_49cdaf4a5b_m.jpg
Tư tưởng chính trị
rất quan trọng cho mọi quốc gia, kể cả với một siêu cường như nước Mỹ
4. Vai trò của tôn
giáo tại Mỹ ngày càng giảm
Nước Mỹ từ lúc ra đời gần như mặc định Ki tô
giáo là tôn giáo chính thống. Câu kết thúc trong các bài diễn văn quan trọng của
nước Mỹ luôn là “Chúa phù hộ cho nước Mỹ”. Bất cứ tổng thống Mỹ nào lúc tuyên
thệ nhậm chức đều phải đặt tay trên cuốn kinh thánh, kể cả Obama, tổng thống da
màu đầu tiên của Mỹ.
Xã hội càng phát triển chừng nào thì vai trò
và chỗ đứng của các tôn giáo càng suy giảm chừng đó. Các nhà thờ ngày càng thưa
thớt và đó là tình trạng chung trên toàn thế giới. Thượng đế từng là “phát
minh” vĩ đại của con người trước đây nhưng các phát minh về khoa học kỹ thuật,
nhất là internet và mạng xã hội đã làm lu mờ thượng đế.
Một sự thật buồn là “thượng đế đã chết” như lời
triết gia người Đức Friedrich Nietzsche. Châu Âu giã từ thượng đế bằng cách khẳng
định chỗ đứng và phẩm giá của con người đồng thời tăng cường liên đới xã hội, đề
cao sự bình đẳng bên cạnh tự do, tôn trọng môi trường, con người và nhân phẩm.
Nước Mỹ dù có rất nhiều cố gắng nhưng vẫn chưa mang hẳn tôn giáo ra khỏi chính
trị như Châu Âu đã làm.
Người Mỹ hôm nay theo nhiều các tôn giáo khác
nhau như Ki-tô giáo, Hồi giáo, Phật giáo, Hindu giáo...việc xem Ki-tô giáo như
là tôn giáo chính thống không còn phù hợp và điều đó thay vì hàn gắn sẽ làm
chia rẽ thêm người Mỹ với nhau.
Câu hỏi để kết thúc bài viết, vì sao nước Mỹ
đã rất thành công nhưng vẫn rơi vào khủng hoảng? Câu trả lời là nước Mỹ đã ngủ
quên trên chiến thắng. Các giá trị dân chủ và tự do đã biến nước Mỹ, từ một quốc
gia mới thành lập với lịch sử hơn 200 năm trở thành siêu cường số một thế giới.
Tư tưởng chính trị của những người Mỹ lập quốc đã không được cập nhật. Nước Mỹ
gần như đã không có những thay đổi lớn về chính trị trong đó có thể chế chính
trị theo mô hình “tổng thống chế”.
Chế độ tổng thống đã hủy hoại các chính đảng
vì thế tư tưởng chính trị đã không đến được với người dân. Các chính đảng là cỗ
xe chuyên chở tư tưởng chính trị đến với người dân thông qua hàng triệu đảng viên
của mình. Khi người dân không cập nhật tư tưởng chính trị thì dân trí sẽ xuống
thấp và họ không còn nhận ra được những điều đúng đắn và cần thiết cho đất nước.
1/4 dân số Mỹ vẫn tin Trump mới là tổng thống còn Joe Biden chỉ là người thay
thế tạm thời.
Bốn thách thức trên là rất lớn và nghiêm trọng
đối với nước Mỹ. Hy vọng người dân Mỹ sẽ biết cách để vượt qua những thử thách
này.
Việt Hoàng
(14/6/2021)
(1). Nguyễn
Gia Kiểng: Xâu xé nhau vì Trump
No comments:
Post a Comment