“Thượng
tôn pháp luật” hay “Chính trị là thống soái”?
https://www.facebook.com/ngongoctrai.ngo/posts/1980654012075051
Việt Nam đang xác minh
thông tin về một bãi phóng tên lửa đất đối không do Trung Quốc xây dựng sát
biên giới, nếu hình ảnh từ vệ tinh được chia sẻ trên mạng là đúng thì đó là một
hành động quân sự đe dọa chủ quyền của Việt Nam.
Mặc dầu vậy, cũng đừng
quên rằng TQ đã có tên lửa liên lục địa, động cơ tên lửa của họ đã phóng vệ
tinh lên bầu khí quyển và đưa phi thuyền lên mặt trăng, cho nên từ lâu rồi khả
năng tên lửa của TQ đã có thể vươn tới mọi vị trí trên lãnh thổ VN.
VN cũng đã trang bị một số
hệ thống tên lửa đánh chặn S300 mua của Nga, nhưng về lâu dài chúng ta không thể
đem một hệ thống vũ khí đi mua số lượng giới hạn đương đầu với kho vũ khí tên lửa
tự sản xuất được của TQ.
Dẫu thế, sự lo lắng vẫn
khiến chúng ta phải quan tâm tới các động thái quân sự của họ và tìm kiếm thêm
những biện pháp phòng vệ quốc gia. Nhưng quan trọng không kém điều đó, tôi cho
rằng phía VN cần xác lập một nền móng nhận thức đúng đắn về hệ thống chính trị
nhà nước của TQ, để từ đó dự báo được những nguy cơ có thể xảy đến trong tương
lai.
Cùng một nguyên
nhân
Ngay lúc này, cũng đang xảy
ra xung đột biên giới giữa Trung Quốc và Ấn Độ, một số cuộc đụng độ đã làm binh
sĩ hai bên thiệt mạng. Đối với các vấn đề trong nước thì TQ cũng đang dần xóa bỏ
nền dân chủ ở Hong Kong, tìm cách thâu tóm Đài Loan đang muốn trở thành quốc
gia độc lập, phương Tây cũng đang cáo buộc TQ giam giữ hàng triệu người Duy Ngô
Nhĩ ở Tân Cương mà Ngoại trưởng Mỹ đã cáo buộc âm mưu diệt chủng.
Tất cả những điều đó cho
thấy TQ đang trượt dài đến một nhà nước sô vanh hiếu chiến và nguyên nhân bản
chất đằng sau đó là quan điểm nhận thức coi trọng “Chính Trị Là Thống Soái”.
Từ thời kỳ Mao Trạch Đông
hệ thống của TQ đã coi Chính trị là thống soái, theo đó toàn bộ hệ thống chính
trị và bộ máy nhà nước của TQ được vận hành hoạt động theo các quan điểm đường
lối chính trị, luật pháp bị gạt qua một bên, các chính sách về Đại Nhảy Vọt hay
Cách mạng Văn Hóa đều là những chính sách chính trị bao trùm lên toàn bộ đời sống
xã hội.
Để hiểu rõ hơn về hệ thống
đó thì lấy ví như thế này. Ở Mỹ và Phương Tây, đời sống quốc gia có những phạm
vi hoạt động mà chính trị không được xen vào. Ví như họ đòi hỏi các Thẩm phán của
Tòa án không được tham gia đảng phái chính trị để giữ sự công tâm khách quan, mặc
dù ở góc độ cá nhân thì một Thẩm phán vẫn có thể ủng hộ quan điểm của một đảng
chính trị, nhưng các Thẩm phán sẽ phải đặt tôn chỉ mục đích và đạo đức nghề
nghiệp của Thẩm phán lên trên, để giữ được sự khách quan của mình.
Hoặc hệ thống của Mỹ đòi
hỏi Quân đội không được tham gia đảng phái chính trị mà chỉ tuân thủ điều khiển
của một chính phủ dân cử được bầu hợp pháp. Hoặc đội ngũ hành chính gồm cảnh
sát quốc gia và các cán bộ công chức cũng bị yêu cầu không được tham gia đảng
phái chính trị, bởi sẽ thế nào khi trong một cơ quan mà có nhân viên vận động mọi
người ủng hộ cho một đảng phái, còn nhân viên khác lại vận động cho đảng đối lập?
Ngoài ra là các Viện
nghiên cứu khoa học hay các hãng phim và nhiều lĩnh vực văn hóa nghệ thuật về
cơ bản họ cũng không giữ một quan điểm chính trị cứng nhắc nào, để từ đó họ có
thể huy động sự ủng hộ đóng góp của những người thuộc mọi đảng phái.
Ở hệ thống của Mỹ và Châu
Âu, những quyết định được đưa ra dựa trên nền tảng là luật pháp và luật pháp
chính là sự bảo hộ. Còn các hoạt động chính trị chỉ gói gọn trong các hoạt động
như vận động bầu cử, vận động ủng hộ chính sách của đảng phái, giới thiệu nhân
sự, tìm kiếm gương mặt, quảng bá chính sách, những cái đó chỉ là một phần trong
đời sống sinh hoạt vận động của quốc gia mà thôi.
Còn hệ thống của TQ thì
không như vậy, một đảng toàn trị lãnh đạo tất cả vươn tới mọi ngõ ngách đời sống,
và do vậy chính trị xen vào mọi chỗ. Mặt khác, điểm quan trọng nhất trong nền
chính trị của TQ là giữ cho được quyền lãnh đạo của đảng, cho nên điểm quan trọng
nhất này lại cũng góp phần tạo thêm ra tình trạng coi trọng chính trị là thống
soái.
Ở TQ không thể tách bạch
chính trị ra khỏi luật pháp, mọi việc làm đều có thể được đánh giá nhìn nhận
theo quan điểm chính trị. Việc làm của một Nghị Sĩ hay Bộ trưởng sẽ không còn
an toàn nếu bỏ qua yếu tố chính trị, tính hợp lý đúng đắn của sự việc là thứ yếu.
Lấy ví dụ, khi hồ sơ về
Hong Kong, Đài Loan hay Tân Cương được đưa ra bàn nghị sự, tất cả những người
có mặt đều phải nêu quan điểm giải quyết xử lý dựa theo quan điểm chính trị, luật
pháp không là bệ đỡ an toàn cho họ nên không ai có thể nói “tại sao không để
cho dân Hong Kong được yên?”, “tại sao lại không thể chấp nhận chung sống với một
quốc gia Đài Loan độc lập?”. Một ý kiến như vậy sẽ bị đối thủ chính trị cho là
mất lập trường, thiếu bản lĩnh, không kiên định hoặc phản bội đất nước, và người
đó có nguy cơ bị loại ra khỏi quyền lực.
Khi đó, người ta thường sẽ
đưa ra ý kiến mà có thể là trái ngược với suy nghĩ của bản thân. Và bởi vậy hệ
thống của TQ trượt dài theo quán tính, khiến cho mọi sáng kiến giải pháp của hệ
thống, từ dưới lên trên, đều chỉ làm theo một hướng, hệ thống vận hành như cỗ
xe không có phanh hãm.
Bởi vậy mà người ta có thể
từng bước một hủy hoại dần nền dân chủ của Hong Kong mặc dù sự tồn tại của nó
chẳng mấy ảnh hưởng gì đến hệ thống của TQ đại lục, người ta dành nhiều nguồn lực
tiêu hao cho việc khống chế Đài Loan thay vì đầu tư cho phát triển con người và
nâng cao hạnh phúc của dân trong nước.
Việt Nam thì sao?
Có nhiều điểm chung giữa
mô hình hệ thống của VN và TQ, nhưng chúng ta may mắn hơn là không có những yếu
tố khiến cho ta có thể mắc phải sai lầm như họ. VN không phải là một cường quốc
lớn không gì ngăn cản nổi như TQ, quá trình phát triển VN liên đới phụ thuộc và
nhận được nhiều khuyến nghị động viên giúp đỡ từ các nước như Nhật Bản, Mỹ,
Châu Âu, ASEAN…, đó là những tác động giới hạn phanh hãm cho hệ thống của VN.
VN đang trên lộ trình xây
dựng nhà nước pháp quyền và xã hội thượng tôn pháp luật, thay vì như TQ coi
chính trị là thống soái. Một hệ thống như TQ hiện nay thiếu tính duy lý, đường
lối thiếu sự hợp lý đúng đắn, họ đã và sẽ tiếp tục đưa ra những quyết định sai
lầm trong con mắt cộng đồng quốc tế, và đó là vướng mắc mà hệ thống của họ hiện
nay cũng không thể nào tự giải thoát ra được.
No comments:
Post a Comment