Mỹ
yêu cầu Iran nên chấp nhận sự kiểm soát của AIEA
Thụy My
- RFI
Đăng ngày: 23/02/2021 - 15:03
Hoa Kỳ hôm 22/02/2021 cổ vũ Iran nên « hoàn
toàn » đặt dưới sự kiểm soát của Cơ Quan Năng Lượng Nguyên Tử Quốc Tế
(AIEA), sau khi đạt thỏa thuận tạm thời với cơ quan này. Cũng trong hôm qua,
giáo chủ Khamenei cảnh báo Iran có thể làm giàu uranium đến 60% nếu cần.
Tổng giám đốc Cơ Quan Năng Lượng Nguyên Tử
Quốc Tế Rafael Grossi họp với lãnh đạo Tổ Chức Năng Lượng Nguyên Tử Iran,
Ali-Akbar Salehi, tại Teheran, Iran, ngày 21/02/2021. VIA REUTERS - WANA
NEWS AGENCY
Phát ngôn viên bộ Ngoại Giao Mỹ Ned Price hoan
nghênh tổng giám đốc AIEA trong chuyến đi Teheran đã đạt một thỏa thuận
« tạm thời » để duy trì việc giám sát các hoạt động nguyên tử của
Iran, trong khi chờ đợi các bên tiếp tục thương lượng.
Theo thỏa thuận song phương mang tính kỹ thuật này,
có thời hạn ba tháng nhưng cũng có thể bị ngưng bất kỳ lúc nào, số lượng thanh
tra AIEA tại chỗ không thay đổi và vẫn có thể kiểm tra không báo trước.
Người đứng đầu ngành ngoại giao Liên Hiệp Châu Âu,
ông Josep Borrell hôm qua cho biết « tương đối lạc
quan » về thỏa thuận hôm Chủ nhật 21/02 giữa AIEA và Iran. Ông
Borrell cũng là điều phối viên của ủy ban JCPOA (Kế hoạch hành động toàn diện
chung, tức hiệp định nguyên tử), hy vọng có thể tập hợp được tất cả các bên
ngồi vào bàn đàm phán.
Tổng thống Mỹ Joe Biden đã hứa sẽ quay lại với hiệp
định nguyên tử Iran ký năm 2015 tại Vienna, với điều kiện Teheran tiếp tục tôn
trọng các cam kết. Iran đã liên tục có những vi phạm, sau khi tổng thống Donald
Trump rút khỏi hiệp định vào năm 2018.
PUBLICITÉ
Về phía Iran, giáo chủ Ali Khamenei khẳng
định « có thể gia tăng làm giàu uranium đến 60% nếu cần
thiết ». Được biết hiệp định Vienna quy định ngưỡng tối đa là 3,67%,
và để chế tạo bom nguyên tử cần phải làm giàu uranium đến 90%.
***
CÁC NỘI DUNG LIÊN QUAN
Hạt
nhân Iran : Teheran và AIEA đạt thỏa thuận « tạm thời »
Hạt
nhân Iran : Teheran xem xét đề xuất họp với Mỹ
Hạt
nhân Iran : Hoa Kỳ « buộc » phải tiến trước một bước để tái thúc đẩy đàm phán
==================================================
.
Hạt
nhân Iran : Teheran và AIEA đạt thỏa thuận « tạm thời »
Thanh Hà
- RFI
Đăng ngày: 22/02/2021 - 11:42
Một ngày trước khi đạo luật mới của Iran có hiệu
lực liên quan đến các hạn chế hoạt động của thanh tra quốc tế, chính quyền
Teheran và Cơ Quan Năng Lượng Nguyên Tử Quốc Tế (AIEA/IAEA) thông báo đạt được
một thỏa thuận tối thiểu, « tạm thời » cho phép duy trì đối
thoại hòng cứu vãn Hiệp định hạt nhân Iran.
Tổng giám đốc Cơ Quan Năng Lượng Nguyên Tử
Quốc Tế -AIEA, Rafael Grossi (P) hội đàm với ngoại trưởng Iran avad Zarif , tại
Teheran, Iran, ngày 21/02/2021. VIA REUTERS - WANA NEWS AGENCY
Tháng 12/2020, Quốc Hội Iran thông qua một đạo luật
quy định kể từ ngày 23/02/2021 công việc của AIEA giám sát các hoạt động nguyên
tử Iran sẽ bị « hạn chế từ 20 đến 30 % ». Tuy nhiên theo
lời thứ trưởng Ngoại Giao Iran Abbas Araghchi, « điều đó không có
nghĩa là Iran rút khỏi thỏa thuận » đã ký kết với 5 nước thành
viên thường trực của Hội Đồng Bảo An Liên Hiệp Quốc cộng với Đức hồi năm 2015
tại Vienna.
Thái độ cứng rắn của Teheran đã khiến lãnh đạo Cơ
Quan Năng Lượng Nguyên Tử Quốc Tế, Rafael Grossi đến Iran để thảo luận trực
tiếp với chính quyền. Cuối cùng, hai bên đã đạt được một « thỏa thuận song
phương mang tính kỹ thuật có hiệu lực trong vòng ba tháng ». Theo giới
phân tích bước tiến mới này cho phép các bên có thêm thời gian để đưa hiệp định
hạt nhân Iran hồi năm 2015 thoát khỏi bế tắc.
Thông tín viên Isaure Hiace từ thủ đô Vienna giải thích thêm :
« Thể
theo một đạo luật đã được Quốc Hội thông qua, Teheran thông báo với AIEA là sẽ
giảm một số cuộc thanh tra của tổ chức này đối với các cơ sở hạt nhân trong đó
có những cơ sở quân sự bị nghi ngờ. Thông báo này gây lo ngại và tổng giám đốc
Cơ Quan Năng Lượng Nguyên Tử Quốc Tế, Rafael Grossi đã sang Teheran trong hai
ngày cuối tuần vừa qua. Tối Chủ Nhật, lãnh đạo AIEA thông báo lấy làm tiếc là
luật mới của Iran bắt đầu có hiệu lực, nhưng hai bên đã đạt được một thỏa hiệp.
Tổng
giám đốc cơ quan AIEA nói: « Hãy nhìn thẳng vào sự thật. Hoạt động của
AIEA sẽ bị hạn chế, nhưng chúng tôi vẫn có thể duy trì công tác giám sát và
kiểm chứng ở một mức độ cần thiết nhờ có một thỏa thuận mang tính kỹ thuật và
tạm thời ».
Thỏa
thuận này sẽ có hiệu lực trong vòng ba tháng và cho phép AIEA duy trì số lượng
các thanh tra viên như hiện tại trên lãnh thổ Iran. Nhưng đương nhiên hy
vọng là các cuộc đàm phán để cứu vãn thỏa thuận Vienna sẽ thành công. Hiệp định
này càng lúc càng bị suy yếu vì để trả đũa việc Mỹ rút ra khỏi thỏa thuận hạt
nhân và tái lập các biện pháp trừng phạt hồi 2018, chính quyền Iran đã liên tục
vượt qua một số giới hạn được quy định trong thỏa thuận Vienna. Giờ đây, mặc dù
đôi bên cùng khẳng định quyết tâm cứu vãn định hiệp định này, nhưng trước mắt
chưa bên nào tỏ thái độ sẵn sàng đi trước một bước ».
***
CÁC NỘI DUNG LIÊN QUAN
Hạt
nhân Iran : Teheran xem xét đề xuất họp với Mỹ
IAEA
: Iran bắt đầu sản xuất "uranium kim loại", vi phạm thỏa thuận hạt
nhân
Hồ
sơ hạt nhân : Iran vẫn tìm cách gây áp lực
No comments:
Post a Comment