The Economist
Đỗ Dặng Nhật Huy biên dịch
23/02/2021
http://nghiencuuquocte.org/2021/02/23/the-gioi-hom-nay-23-02-2021/
Đại sứ Ý tại Cộng hòa Dân
chủ Congo đã chết trong bệnh viện sau vụ tấn công vào một đoàn xe của
Liên Hợp Quốc ở miền đông nước này. Vụ phục kích, trong đó hai người khác cũng
thiệt mạng, được cho là một âm mưu bắt cóc có chủ đích. Có tới hàng chục nhóm
vũ trang hoạt động ở miền đông Congo kể từ khi nội chiến kết thúc vào năm 2003.
Chính phủ Anh đề ra kế hoạch nới lỏng phong
tỏa của đất nước. Trường học mở cửa lại từ tháng tới. Các cửa hàng, tiệm làm
tóc, phòng tập thể dục và dịch vụ nhà hàng khách sạn ngoài trời sẽ nối bước vào
tháng 4, nếu tỷ lệ lây nhiễm và dữ liệu vắc-xin ủng hộ. Một nghiên cứu ở
Scotland cho thấy số ca nhập viện giảm 85% trong 4 tuần sau liều vắc-xin Pfizer
đầu tiên và 94% sau mũi Oxford-AstraZeneca.
Một kẻ tấn công không rõ danh tính đã bắn Seif
Bamporiki, một nhà hoạt động đối lập lưu vong người Rwanda, trong chuyến
đi của ông này đến một khu ổ chuột nguy hiểm ở Cape Town. Trước đây một cựu
điệp viên Rwanda từng bị sát hại ở Nam Phi vào năm 2014 và một viên tướng lưu
vong trở thành mục tiêu của một cuộc tấn công bất thành vào năm 2010. Không rõ
liệu cuộc tấn công lần này có động cơ chính trị hay không.
Morgan Stanley giảm xếp hạng tín dụng trái phiếu
chính phủ Brazil sau khi Tổng thống Jair Bolsonaro sa thải giám đốc điều
hành Petrobas, một công ty dầu khí nhà nước. Ông Bolsonaro muốn công ty đảo ngược
việc tăng giá xăng và dầu diesel gần đây, vốn bị người dân phản đối. Sau khi
ông can thiệp, cổ phiếu Petrobas giảm 20% và đồng real giảm so với đồng đô la.
Royal Caribbean thua lỗ
hơn 1 tỷ đô la trong ba tháng cuối năm 2020. Hãng du thuyền Mỹ đã phải ngừng
các chuyến tàu kể từ tháng 3 năm ngoái vì đại dịch covid-19. Dù vậy, công ty
cho biết lượng đặt phòng cho nửa đầu năm 2022 đã tăng trở lại – một dấu hiệu
sớm cho thấy nhu cầu đi nghỉ dồn nén sau khi đại dịch giảm bớt.
Một báo cáo của công ty nghiên cứu Gartner cho thấy
Apple một lần nữa trở thành nhà sản xuất điện thoại thông minh lớn nhất
thế giới, khi lần đầu chiếm lại vị trí đầu bảng kể từ năm 2016. Apple bán được
nhiều điện thoại thông minh hơn bất kỳ đối thủ nào trong ba tháng cuối năm
2020, chủ yếu nhờ ra mắt iPhone 12.
Boeing kêu gọi các hãng
hàng không cho ngừng bay hơn 120 chiếc 777 thân rộng của họ, sau khi một chiếc
gặp sự cố động cơ lúc đang bay. Vào hôm thứ Bảy, một chiếc 777 đã làm rơi mảnh
vỡ xuống vùng ngoại ô Denver khi một trong những động cơ Pratt & Whitney
của nó bốc cháy. Máy bay này hạ cánh khẩn cấp an toàn. Dòng phản lực Boeing 737
MAX chỉ mới được tái chứng nhận gần đây sau hai vụ tai nạn khiến 346 người
thiệt mạng.
TIÊU ĐIỂM
Cuộc điều tra
Trump Organization ở New York có diễn biến mới
Vào tháng 8 năm 2019, văn phòng chưởng lý quận
Manhattan đã ra trát gọi hầu tòa Mazars USA, công ty kế toán của Donald Trump,
trong cuộc điều tra hình sự nhắm vào Trump Organization, đế chế kinh doanh của
cựu tổng thống. Kể từ khi ấy ông Trump đã chiến đấu với cuộc điều tra, song
dường như cuối cùng đã hết đường. Hôm qua, Tòa án Tối cao Hoa Kỳ bác bỏ yêu cầu
đình chỉ trát hầu tòa từ nhóm của ông. Ngay sau đó Cyrus Vance, chưởng lý quận
Manhattan, đã tweet: “công việc vẫn tiếp tục.”
Tuần trước, ông Vance đã chiêu mộ Mark Pomerantz,
một cựu công tố viên liên bang giàu kinh nghiệm chuyên điều tra các vụ án tội
phạm cổ cồn trắng có tổ chức. Cuộc điều tra tập trung vào việc liệu Trump
Organization có đánh lừa bên cho vay và cơ quan thuế về giá trị tài sản thật
của họ hay không. Cuộc điều tra hình sự của ông Vance không phải là mối lo lắng
duy nhất của ông Trump. Fani Willis, tân chưởng lý của quận Fulton, Atlanta,
đang cân nhắc các cáo buộc hình sự vì ông Trump từng yêu cầu thư ký bang
Georgia “tìm” thêm phiếu cho ông trong cuộc bầu cử tổng thống.
Brazil chưa thể
triển khai vắc-xin nhanh chóng
Sau khi hết vắc-xin covid-19 vào thứ Tư tuần trước,
trong tuần này các quan chức Rio de Janeiro đang kỳ vọng nhận được lô CoronaVac
mới, một loại vắc xin do Trung Quốc phát triển được sản xuất ở bang São Paulo
gần đó. Cho đến nay, chỉ khoảng hơn 2% trong số gần 7 triệu dân Rio đã được
tiêm liều đầu tiên. Những người tiếp theo, nhóm 82 tuổi, vẫn đang đợi.
Các thành phố khác cũng bị thiếu hụt nguồn cung;
chỉ mới có 2,8% dân số của đất nước đã được tiêm chủng. Trong khi đó các chuyên
gia nói nếu chính phủ không đẩy nhanh chương trình tiêm chủng sẽ gây ra một số
thiệt hại cho nền kinh tế. Theo hãng tư vấn LCA, nếu 70% dân số được tiêm chủng
vào tháng 8, GDP sẽ tăng 5,5% trong năm nay. Còn nếu đến tháng 12 vẫn chưa đạt
được mục tiêu này, thì con số đó sẽ bị giảm đi hai điểm phần trăm.
Số liệu thị trường
lao động Anh vẫn ổn định
Các số liệu công bố hôm nay dự kiến cho thấy tỷ lệ
thất nghiệp ở Anh ở mức khoảng 5% trong tháng 12. Nó vẫn ở mức thấp đáng kinh
ngạc – đặc biệt khi GDP giảm khoảng 10% trong năm 2020 – và chủ yếu là nhờ
chương trình duy trì việc làm của chính phủ. Theo chương trình, nhà nước trả
tới 80% tiền lương cho những nhân viên bị cho nghỉ việc tạm thời. Chương trình
dự kiến khép lại vào tháng 4, nhưng nhiều khả năng sẽ được bộ trưởng tài chính
Rishi Sunak gia hạn trong dự thảo ngân sách được ông công bố vào ngày 3 tháng
3.
Một vấn đề chính trị phức tạp hơn đối với ông Sunak
là phải làm gì với chương trình Universal Credit, phần cứu trợ chính của Anh
cho những người không việc làm. Nó được tăng thêm 20 bảng Anh (28 đô la) mỗi
tuần vào tháng 3 năm 2020. Nhưng mức tăng đó sẽ hết hạn trong vài tuần tới đây.
Do các quy định giãn cách xã hội chỉ được tháo dỡ từ từ, mức tăng này, tương tự
như chương trình trả lương hộ, có thể sẽ được gia hạn ít nhất là đến mùa thu.
Điều trần phê
chuẩn Bộ trưởng Nội vụ của chính quyền Biden
Deb Haaland (trong hình) sẽ là bộ trưởng người Mỹ
bản địa (da đỏ) đầu tiên của Hoa Kỳ — nếu được Quốc hội phê chuẩn. Joe Biden đã
đề cử vị nữ dân biểu Dân chủ từ New Mexico này làm lãnh đạo Bộ Nội vụ, cơ quan
quản lý tới 1/5 diện tích đất đai, tài nguyên thiên nhiên và mối quan hệ với
các bộ lạc của Mỹ. Song tấm vé mang tên bà Haaland không có được sự ủng hộ
lưỡng đảng.
Tại phiên điều trần phê chuẩn hôm nay, Ủy ban
Thượng viện về Năng lượng và Tài nguyên Thiên nhiên sẽ tra khảo bà Haaland về
thái độ ủng hộ của bà đối với Thỏa thuận Xanh Mới, một chương trình nghị sự bảo
tồn thiên nhiên đầy tham vọng cũng như việc bà phản đối công nghệ fracking
(khoan dầu đá phiến bằng thủy lực). Những ý tưởng này không hợp ý các nhà lập
pháp Cộng hòa từ các bang miền Tây vốn phụ thuộc vào dầu khí để có việc làm và
doanh thu. Họ lo lắng là đúng. Trong khi Bộ Nội vụ của Donald Trump tay trong
tay với ngành công nghiệp khai thác tài nguyên, ông Biden đang chuẩn bị cho một
cuộc chiến với họ. Nếu được phê chuẩn, bà Haaland và bộ này sẽ giữ vị trí trung
tâm trong cuộc chiến chống biến đổi khí hậu của chính quyền mới.
Apple họp đại hội
đồng cổ đông
Cuộc họp đại hội đồng thường niên của Apple vào hôm
nay sẽ được tổ chức trực tuyến, thay vì trực tiếp tại Nhà hát Steve Jobs, địa
điểm của mọi năm. Vì không hạn chế tham gia, nên sẽ có nhiều cổ đông hơn tham
dự. Giám đốc điều hành Tim Cook có thể sẽ nhận những câu hỏi về hai tranh chấp
công nghệ mà Apple đã mắc phải trong 12 tháng qua. Một liên quan đến nhà sản
xuất trò chơi điện tử Epic Games, bên vào tháng 8 đã đệ đơn khiếu nại chống độc
quyền đối với các hạn chế của App Store lên mua hàng trong ứng dụng.
Vấn đề còn lại là với Facebook, bên phản đối những
thay đổi về quyền riêng tư sắp tới trên iOS14, hệ điều hành của Apple. Không
còn vấn đề lớn nào khác. Hai đề xuất do các cổ đông đệ trình liên quan đến vấn
đề quản trị công ty và trả lương cho lãnh đạo không điều hành, những vấn đề
không phải tâm điểm chính trị hay xã hội lớn. Đó có thể là do Apple là chuyên
gia trong việc chặn những đề xuất rắc rối hơn từ trước cuộc họp. Một vấn đề
cũng đáng chú ý sẽ là tìm kiếm sự chấp thuận của cổ đông về việc gắn các mục
tiêu về môi trường và xã hội với mức lương của các lãnh đạo Apple.
No comments:
Post a Comment