Chris
Christie ‘khôn ba năm dại mấy phút’
26/10/2020
https://www.voatiengviet.com/a/chris-christie-khau-trang-covid/5636168.html
Ông Chris Christie, cựu thống đốc tiểu bang New
Jersey từ 2010 đến 2018, mới viết một bài, nói ngay trên tựa đề: Đáng lẽ tôi phải đeo mạng (I
should have worn a mask)!
https://gdb.voanews.com/a1ca8b47-053e-459c-8399-a183acd91484_cx0_cy11_cw0_w1023_r1_s.jpg
Cựu thống đốc Chris
Christie.
Trong bài báo đăng ngày 21 tháng Mười trên Nhật báo
Wall Street, ông Christie kể
rằng trong bẩy tháng trước đây, từ hồi bệnh Covid tấn công nước Mỹ, ông rất
“khôn ngoan,” giữ đúng kỷ luật: Đeo mạng che miệng, cách xa mọi người lạ hai
mét, và luôn luôn rửa tay. Thế rồi ông … “dại.” Dại lần đầu trong buổi giới thiệu
Thẩm phán Amy Coney Barrett vào Tối cao pháp viện; lần thứ hai khi
giúp chuẩn bị cho cuộc tranh luận đầu tiên giữa Tổng thống Donald Trump với Phó
Tổng thống Joe Biden. Ông nói rõ: Đã dại dột không đeo mạng.
Ông dại vì lý do nào? Ông giải thích, vì tưởng rằng
mình sẽ an toàn. Vì chính ông tổng thống và tất cả những người đến gần ông đều
đã được thử nghiệm (test); bảo
đảm không bị nhiễm vi khuẩn Sars-cov-2 gây bệnh Covid 19 cả rồi. Thế thì
mình đến gần họ cũng không lo bị lây. “Tôi lầm, I was wrong,” ông Christie công
nhận. Vì vi khuẩn corona nó lẩn trốn hay lắm.
Ba ngày sau, ông Christie
vẫn thấy mình khỏe mạnh. Rồi, bất ngờ, loài sars-cov-2 bắt đầu thi triển võ
công: Trong vòng 24 giờ bắt đầu sốt, lạnh run người, đau, mệt đến kiệt sức, rồi
được đưa vào phòng cấp cứu trong bệnh viện.
Trong một tuần chữa trị,
ông suy ngẫm và thấy mình may mắn, có bảo hiểm y tế loại tốt, nhà thương tốt, với
những thứ thuốc mới nhất. Nhưng ông công nhận rằng loài vi khuẩn này không thể
nào đoán trước được nó sẽ tác hại như thế nào.
Bị bệnh rồi ông Chris
Christie mới nhận ra ngăn ngừa nó không khó gì cả! Che miệng, che mũi, rửa tay
và không tới chỗ đông người! Chỉ cần chịu đựng mấy thứ bực mình rất nhỏ đó
thôi, mình sẽ cứu mạng mình, mạng sống của người chung quanh, và nền kinh tế!
“Hy sinh rất nhỏ, mà ích lợi rất lớn,” ông Chris Christie nhấn mạnh! Ông kêu gọi
những người có ảnh hưởng trong xã hội, từ giới truyền thông đến các cầu thủ nổi
tiếng, các nhà lãnh đạo tôn giáo, và đại biểu của dân, đều phải cổ động dân Mỹ
biết điều này!
Ông Chris Christie đã cẩn
thận giữ gìn suốt trong bẩy tháng trời, chỉ lơi là không đeo mạng có hai lần
trong tháng trước, vì tưởng rằng mình đang ở chỗ an toàn tối đa. Cũng không biết
ông bị lây nhiễm vi khuẩn sars-cov-2 trong lần nào! Vì loài quái vật này có khi
vô cuống phổi con người rồi có khi nằm yên một chỗ sinh sôi nảy nở, không đi xuống
phía dưới lá phổi. Có khi cuộc chiến giữa các kháng thể trong con người với
loài sars-cov-2 không nặng nề để tạo ra các triệu chứng nóng sốt, ho hen.
Với kinh nghiệm riêng đã
trải qua, ông Chris Christie nhắn nhủ mọi người: Hãy đeo mạng che miệng, che
mũi! Nếu không sẽ có lúc hối hận, “như chính bản thân tôi!”
Các cụ mình vẫn dạy:
“Khôn ba năm dại một giờ.” Ông Christie đã khôn trong bảy tháng, dại có hai lần.
Chỉ cần ông đến gần một người đã bị nhiễm vi khuẩn trong chốc lát là đủ nguy hiểm.
Chỉ cần ông đứng trước mặt, trong lúc người kia đang cười hay đang nói lớn tiếng.
Không cần người kia phải ho hoặc hắt hơi; chỉ cần một hơi thở ra mạnh hơn, thế
là từng đám mây vi khuẩn được phóng từ cuống họng người này sang lỗ mũi người
kia. Tất cả diễn ra trong
mấy giây đồng hồ; không cần tới một phút hay nửa phút, là đã bị lây rồi!
Ông Chris Christie không
phải là người duy nhất “khôn bảy tháng dại mấy phút đồng hồ.” Chính bản thân
tôi gần đây cũng nhiều lần chợt nhận ra rằng mình đang lơ là không giữ kỷ luật
phòng bịnh Covid! Đến dự một đám tang, nhìn người con khóc òa lên khi trông thấy
bạn của bố, phản ứng tự nhiên của mình đến gần cầm tay, nắm vai, nói lời an ủi.
Đứng trước cửa nhà, thấy người hàng xóm đi qua, đưa tay vẫy “hello” một tiếng
mà quên mình chưa đeo mạng! Thế là cũng có thể phóng cả đàn vi khuẩn về phía
người ta! Mà đâu có biết mình đang đóng vai hàng không mẫu hạm chở cả tiểu đoàn
sars-cov-2 sẵn sàng cất cánh lên bay hay không? Tôi chưa bao giờ thử test. Mà
dù có thử rồi, ba ngày sau biết mình “không nhiễm” thì đến lúc có kết quả có chắc
rằng mình vẫn “không nhiễm” hay không!
Nói chung, người dân Mỹ
cũng như dân các nước, đều “mệt mỏi” vì phải giữ kỷ luật phòng bệnh, giữ gìn
lâu ngày quá không được nghỉ! Ông Christie kể rằng một cuộc
nghiên cứu ở Mỹ (Covid Collaborative poll) cho biết 86% dân chúng đồng ý việc
đeo mạng có công hiệu, phòng bệnh rất tốt. Tôi chắc mình thuộc vào đám 86% dân
ngoan này.
Nhưng trong số những người
đó, cũng chỉ có một nửa giữ được thói quen đeo mạng, còn một nửa thì không,
không biết vì lười hay vì họ sợ người ta cười coi mình là yếu, là nhát! Tôi
cũng nghĩ mình thuộc một nửa tự tin, chăm chỉ, hiền lành này!
Nhưng, vẫn theo ông Christie
báo cáo, chính những người cẩn thận, đàng hoàng tử tế đó, họ cũng chỉ
đeo mạng trong 90% những lúc cần phải đeo thôi, còn 10% các trường hợp khác thì
vẫn … quên khuấy đi mất!
Tôi nghĩ nhiều lúc mình
cũng quên khuấy không đeo mạng! Không phải 10% mà có thể trong 20%, 30% những
lúc đáng lẽ phải đeo! Tôi xin thú tội như vậy. Bắt chước ông Chris Christie.
Ông viết rằng tự phê bình chính mình thì không vui vẻ gì mấy! Nhưng “Tôi đã phạm
lỗi nặng nề, với tư cách một nhân vật của công chúng (as a public figure,) khi
đến Tòa Bạch Ốc mà không đeo mạng.”
Ông Christie nhận rằng
ông đã phải “trả giá” về hành vi bất cẩn và không làm đúng trách nhiệm của
mình. Ông kể lại chuyện mình với niềm hy vọng các người Mỹ khác học được kinh
nghiệm của ông. Ông may mắn vẫn sống sót. Nhưng cũng biết rằng mình có thể đã
chết rồi.
Có lẽ muốn đặc biệt nhắn
nhủ những người trẻ tuổi, nghĩa là từ 75 tuổi trở xuống, ông Christie còn nhấn
mạnh rằng việc đeo mạng “không phải là một hành động có tính cách chính trị đảng
phái hay là một vấn đề văn hóa. Nó không phải là dấu hiệu cho thấy mình yếu ớt
hay là mình có đức tính. Nó chỉ là một phương pháp tốt – không hoàn hảo nhưng hữu
hiệu – để chặn một cơn ho hay ngăn không cho loài vi khuẩn chui vào mũi hay miệng
của mình.
Chúng tôi kể lại những lời
“thú tội thành khẩn” của ông cựu thống đốc New Jersey để chia sẻ với bà
con. Hy vọng chúng ta sẽ không làm cho ông thất vọng, nếu những lời chân thành
ông mới nói vẫn như “nước đổ lá khoai” không lọt vào tai ai cả!
Đã “khôn” được, giữ kỷ luật được hơn bẩy tháng trời
rồi, đừng để mình dại dột dù chỉ trong mấy phút!
No comments:
Post a Comment