Thùy Dương - RFI /
ĐIỂM BÁO
Đăng
ngày: 13/05/2020 - 14:41
Như thường lệ, Le
Monde giới thiệu với độc giả tình hình dịch bệnh ở nhiều quốc gia :
« nghịch lý giải tỏa » tại Đức, « hiệu quả đáng gờm của các đạo quân
chống virus corona tại Áo ». Nhìn sang châu Á, Le Monde dự báo nguy cơ
« nô lệ hóa lao động » tại Ấn Độ do nhiều bang quyết định kéo dài thời
gian làm việc của người lao động lên thành 72h/tuần. Còn về châu Phi, Le Monde
đề cập tới « tình trạng hỗn loạn » do giá dầu thô giảm.
Liên
quan đến Trung Quốc, Le Monde phân tích « Những điều bí ẩn ở Đại hội thể thao quân đội thế giới Vũ
Hán » hồi tháng 10/2019, với sự tham gia của 10.000 vận động
viên quân đội từ nhiều nước, trong đó có Mỹ, Pháp, Ý, Thụy Điển … Le Monde
dẫn lại một số vận động viên các nước, theo đó nhiều người có các biểu hiện mệt
mỏi, sốt khác thường khi ở Vũ Hán hay sau khi về nước. Điều lạ là họ được lệnh
không cung cấp thông tin cho báo chí. Nghi vấn virus corona lây lan ra thế giới
từ Đại hội thể thao quân đội thế giới. Vũ Hán vẫn đang để ngỏ.
Le
Monde cũng có một bài viết đáng chú ý khác : « Quyền lực mềm của Trung Quốc thất bại ».
Tờ báo nhận định các nỗ lực của Bắc Kinh để phát triển « ngoại
giao khẩu trang » không đủ để cải thiện hình ảnh của Trung Quốc trong
mắt quốc tế. Trong khi Bắc Kinh tự cao tự đại là cứu thế giới với việc xuất 28
tỉ khẩu trang đến 130 nước, hình ảnh của Trung Quốc không những không được cải
thiện mà còn xấu đi.
Một
bài viết mới đây của Viện Hàn Lâm Khoa Học Trung Quốc có tiêu đề « Làm thế nào để đáp trả lại tốt
hơn những đòn tấn công chống Trung Quốc » đã nhắc đến thái độ « thù
địch » mà Bắc Kinh đã gây ra ở châu Âu. Thậm chí một báo cáo của Trung
tâm nghiên cứu an ninh Nhà nước Trung Quốc còn đánh giá thái độ bài Trung Quốc
chưa bao giờ dâng cao đến như vậy trên thế giới, kể từ vụ thảm sát Thiên An Môn
hồi năm 1989. Reuters tiết lộ báo cáo gửi đến Tập Cận Bình không loại trừ khả
năng nổ ra một cuộc xung đột vũ trang giữa hai cường quốc hàng đầu thế giới Mỹ
- Trung.
Ngay
cả tại châu Phi, vốn rất được ngành ngoại giao Trung Quốc chú ý, Trung Quốc
cũng không tránh khỏi bị chỉ trích, nhất là tại Nigeria, vì người dân nước họ bị
kỳ thị ở Trung Hoa đại lục. Theo Le Monde, một dấu hiệu khác đáng lo ngại đối với
Bắc Kinh là nhiều chuyên gia người Bắc Triều Tiên và châu Âu chuyên nghiên cứu
về Trung Quốc và đã dành một phần tuổi trẻ để học tiếng Trung, vì bị đất nước
và nền văn hóa Trung Hoa mê hoặc, nay lại là những nhà phê bình Bắc Kinh mạnh
nhất trên các mạng xã hội, cho dù hiếm
khi bối cảnh thế giới thuận lợi cho Trung Quốc như trước khi xảy ra bệnh dịch :
Tổng thống Hoa Kỳ không
quan tâm đến vai trò quốc tế, Ấn Độ cũng thu mình, châu Âu đang phải vật lộn với
chính mình, còn Nga không còn đủ lực thực hiện các tham vọng.
Thành
công mạnh mẽ về kinh tế, Trung Quốc có một mô hình phát triển có thể đề xuất ra
thế giới. Bắc Kinh cũng có một « hộp công cụ » - chương trình
đầu tư « Con đường tơ lụa mới » với phương tiện tài chính dồi
dào. Tuy nhiên, như đại sứ Úc tại Bắc Kinh giai đoạn 2007-2011, Geoff Raby, tóm
lược thì « Trung
Quốc không có quyền lực mềm », chính xác hơn là Bắc Kinh không thể khiến họ
có được thiện cảm hơn. Mọi người có thể ngưỡng mộ sức mạnh kinh tế
và công nghệ của Trung Quốc, nhưng lại không muốn theo lối sống ở Trung Quốc và
nhất là không ai muốn sống ở quốc gia này.
Theo
điều tra năm 2019 của Viện Pew Research, trong số 30 quốc gia, Mỹ có cái nhìn tốt
hơn về Trung Quốc so với 21 quốc gia khác. Tại châu Á và châu Thái Bình Dương,
Trung Quốc bị xem là một mối đe dọa hơn là một đồng minh. Việc Donald Trump
không được lòng người dân các nước cũng không giúp gì thêm cho Tập Cận Bình. Chỉ
có người dân Nga mới đánh giá ông Tập cao hơn ông Trump. Đối với Geoff Raby, hàng tỉ
đô la Bắc Kinh chi ra để cải thiện hình ảnh của Trung Quốc ở nước ngoài là một
trong những sự lãng phí của công lớn nhất ở đất nước này. Các nước không thể
không sợ một đất nước mà các nhà ngoại giao bị coi là những « chiến binh
sói ».
Điều
sâu xa hơn, như chuyên gia về Trung Quốc, Nadège
Rolland, thuộc Văn phòng quốc gia về nghiên cứu châu Á, đã phát biểu trước
Quốc Hội Mỹ, là việc Bắc Kinh quảng bá Trung Quốc là một nền văn hóa, lịch sử
và dân tộc duy nhất trên thế giới cho thấy quan điểm của họ là không có nước
nào phù hợp hơn Trung Quốc để làm hình mẫu phát triển kinh tế và chính trị cho
thế giới, và chỉ có đảng Cộng Sản Trung Quốc mới có thể chỉ ra con đường thế
giới cần đi.
Bà
Anne Cheng, giáo sư Viện khoa học có
uy tín của Pháp Collège de France, tác giả bài phân tích « Đại dịch và toàn cầu hóa
kiểu Trung Quốc » đã nhấn mạnh là trong vòng 4 thập kỷ
qua, Bắc Kinh đã thay đổi quan điểm, từ « Trung Quốc trong thế giới », đến « Trung Quốc và thế giới », và nay thì « Trung Quốc là thế giới ». Bắc Kinh
coi là dưới bầu trời này chỉ có duy nhất Trung Quốc. Le Monde kết luận :
Khi mơ về một « thế giới Trung Hoa », Tập Cận Bình không thể điều chỉnh
chế độ thích nghi với phần còn lại của thế giới.
.
Covid-19 – Pháp khủng hoảng kinh tế nặng nhất châu
Âu : Không phải điều tình cờ
Khác
với Le Monde, báo Le Figaro hôm nay tập trung vào gánh nặng khủng hoảng mà nước
Pháp phải chịu đựng. Le Figaro chạy tựa trang nhất « Khủng hoảng kinh tế :
Nước Pháp bị tác động nhiều hơn các nước khác ». Do tác động của dịch
bệnh, tăng trưởng quý 1/2020 của Pháp giảm 5,8%, mức giảm nhiều nhất Liên Âu,
nhiều hơn so với Đức (5,2%), Ý (4,7%) và Tây Ban Nha (2%). Liên Âu dự báo kinh
tế Pháp năm nay sẽ sụt giảm khoảng 8%. Theo Le Figaro, điều này chủ yếu là do
các biện pháp phong tỏa chống dịch nghiêm ngặt mà chính phủ ban hành, các quy định
vệ sinh y tế khi giải tỏa lại không rõ ràng khiến việc tái khởi động của các
doanh nghiệp bị chậm, trợ cấp thất nghiệp bán phần lại quá hào phóng. Giới chủ
doanh nghiệp Pháp hiện giờ đang lo ngại sự chậm chạp của các công ty Pháp sẽ tạo
lợi thế cho các đối thủ cạnh tranh nước ngoài.
Con
sóng thần Covid-19 đã quét sạch mọi thứ trên đường nó qua, đại dịch Covid-19
cũng như cú sét khủng khiếp đánh xuống cả hành tinh, để lại những hậu quả nặng
nề kéo dài cho mỗi nước. Theo những ước tính ban đầu, Pháp sẽ lâm vào suy thoái
kinh tế mạnh hơn, với tỉ lệ thất nghiệp cao hơn và ngân sách Nhà nước sẽ thâm
thủng hơn nhiều so với các quốc gia khác. Trong bài xã luận « Đâu phải
tình cờ … », Le Figaro đi tìm lý do sâu xa giải thích những vấn đề của
nước Pháp. Những viễn cảnh ảm đạm không phải tình cờ mà có, chủ yếu là do đất
nước đã bị gặm nhấm bởi những điều đặc biệt : trước khi xảy ra khủng hoảng
Covid-19, các cuộc xung đột xã hội đã kéo dài suốt nhiều tháng, điển hình là
phong trào đấu tranh Áo Vàng trong hơn 1 năm, hai đợt đình công lớn của ngành
giao thông công cộng. Nước Pháp bước vào khủng hoảng trong cảnh thiếu thốn,
nhưng theo Le Figaro, nước Pháp là nạn
nhân của chính mình : thiếu khẩu trang, xét nghiệm, giường bệnh, máy
trợ thở.
Phong
tỏa đất nước, chính phủ đã áp dụng chính sách trợ cấp thất nghiệp bán phần mà
Le Figaro coi là « không giống ai ». Nhà nước hiện giờ đang
góp phần chi trả lương cho 12 triệu lao động thuộc lĩnh vực tư nhân. Người lao
động và các doanh nghiệp dĩ nhiên là thấy nhẹ nhõm hơn, nhưng hoạt động kinh tế
đang bị chậm lại. Từ hai ngày nay, chính quyền mới nới lỏng các biện pháp phong
tỏa, trong khi các đối thủ của Pháp đã tái khởi động ở tốc độ tối đa. Nước Pháp
bước vào khủng hoảng Covid-19 trong cảnh « cạn tiền, cháy túi »,
và sau giai đoạn phong tỏa, nước Pháp hoàn toàn kiệt sức, với tỷ lệ nợ cao gấp
rưỡi so với láng giềng Đức.
Một
số người cho rằng Pháp sẽ phải trả giá cho chủ nghĩa tự do thái quá. Tuy nhiên,
virus corona cũng chứng minh điều hoàn toàn ngược lại : Quốc gia « chi
tiêu phóng tay » nhất và « Nhà nước hóa » mạnh nhất trong
số các nền dân chủ lớn trên thế giới cũng là nước dễ bị tổn thương nhất.
.
Châu Á giãn cách kinh tế với Trung Quốc
Trong
lĩnh vực kinh tế, báo Les Echos nói về « Hồi hương sản xuất : Giấc
mơ mới của Pháp ». Cuộc khủng hoảng y tế toàn cầu đã mở ra những tranh
luận về việc hồi hương các dây chuyền sản xuất công nghiệp về Pháp. Có rất nhiều
đường hướng, nhưng Les Echos lưu ý là các khó khăn, hạn chế cũng không ít. Nhìn
ra châu Âu, Les Echos cho biết Bruxelles đang tính đến phương án hỗ trợ trực tiếp
cho các doanh nghiệp chiến lược của Liên Hiệp : thành lập các quỹ hỗ trợ
doanh nghiệp đối phó với khủng hoảng và nguy cơ bị nước ngoài « thôn
tính ».
Liên
quan đến Trung Quốc, Les Echos nhận định « Các doanh nhân nước ngoài khó quay trở lại
Trung Quốc ». Để hạn chế các ca nhiễm bệnh mà Bắc Kinh coi là « nhập
khẩu » từ ngước ngoài, ngày 28/03 Trung Quốc ra lệnh cấm người ngoại
quốc đến nước này, kể cả người có giấy phép cư trú, doanh nhân, chủ doanh nghiệp
có cơ sở tại Trung Quốc … Nhưng hiện giờ, để tái kích hoạt nền kinh tế, Bắc
Kinh bắt đầu nới lỏng biện pháp nói trên, thảo luận với các nước Hàn Quốc, Nhật
Bản, Pháp, Đức … hay bí mật thương lượng với từng doanh nghiệp đối tác lớn như
Volkswagen của Đức, PSA của Pháp để các lãnh đạo và nhân viên của các tập đoàn
sớm được quay trở lại Trung Quốc làm việc.
Les
Echos cũng chú ý đến « Ý định của các nước châu Á về giãn cách
kinh tế với Trung Quốc ». Tranh thủ cuộc khủng hoảng dịch bệnh, chính
quyền nhiều nước châu Á hy vọng thuyết phục được các doanh nghiệp ngưng phụ thuộc
vào hàng « Made in China ». Những nước này đã nhận thấy Trung
Quốc dễ bị tổn thương và thiếu minh bạch như thế nào !
Trong
số đó, Nhật Bản là nước đầu tiên đề xuất gói hỗ trợ 248 tỉ yen (2,2 tỉ euro)
cho các doanh nghiệp muốn đưa các dây chuyền sản xuất từ Trung Quốc về nước.
New Delhi khuyến khích các nhóm công tác kinh tế tăng cường liên hệ với các tập
đoàn Mỹ đặt tại Trung Quốc để đề xuất họ chuyển sang Ấn Độ với những điều kiện
ưu đãi hơn. Chính quyền Seoul cũng thành lập một nhóm công tác đặc biệt với
Phòng Thương Mại Và Công Nghiệp Hàn Quốc để tạo thuận lợi cho các công ty chuyển
hoạt động sản xuất về nước.
Trong
khi một số tập đoàn lớn của Nhật Bản, Hàn Quốc và Đài Loan còn do dự trong việc
hồi hương sản xuất vì nhiều lý do kinh tế, một số doanh nghiệp đã hướng tới việc
mở rộng sản xuất ở các nước châu Á khác, nhất là Việt Nam, Indonesia và Thái
Lan.
No comments:
Post a Comment