Nhã
Duy
28/05/2020
Được thành lập ngay đầu
thế kỷ 19, Học viện Quân sự West Point tại New York là một trong những học viện
quân sự danh tiếng và lâu đời nhất thế giới. Hơn 200 năm qua, West Point đã từng
đào tạo nhiều nhân vật nổi tiếng của nước Mỹ và thế giới, từ tổng thống, các tướng
lãnh quân đội, viên chức chính phủ cao cấp cho đến phi hành gia, chủ tịch tập
đoàn thương mại…
Khác với các viện đại
học dân sự, kể cả khối Ivy League danh giá như Harvard, Yale, Columbia…, sinh
viên West Point được tuyển chọn có phần khác biệt. Họ là những thanh niên có ý
chí và tinh thần kỷ luật cao, mang ý hướng phục vụ quốc gia mạnh mẽ khi chọn
theo đời binh nghiệp, bởi họ phải phục vụ quân đội tối thiểu là năm năm sau khi
tốt nghiệp.
Năm đầu tiên được xem là
một năm đầy thử thách cho các tân sinh viên. Sau sáu tuần huấn nhục quân sự, sinh
viên West Point bắt đầu chương trình lý thuyết học đường. Một trong
những điều bắt buộc cho sinh viên năm nhất của West Point là phải thuộc
nằm lòng cuốn kiến thức tân binh 325 trang, gọi là The Bugle
Notes.
The Bugle Notes được ví
như là “Kinh Thánh Tân Binh” (Plebe Bible), bao gồm những kiến thức cùng vô số
“fact” khác nhau, từ quân sự, vũ khí, danh ngôn, lịch sử, nguyên tắc ứng xử, cấp
bậc, binh chủng, bài hát…, bắt buộc sinh viên phải thuộc lòng. Các sinh viên
khóa trên hay sĩ quan huấn luyện có thể chặn các tân sinh viên để hỏi các điều
trong sách bất cứ lúc nào.
Một điều khá thú vị khác
về West Point là các tân binh mỗi ngày phải đọc báo New York Times, cũng để trả
lời các tường trình, dữ liệu trong báo khi được hỏi. Một cách huấn luyện về
“fact”, về thời cuộc, cùng những tường trình về nước Mỹ và thế giới từ một tờ
báo uy tín và lâu đời của nước Mỹ.
Nhắc đôi chuyện trong
chương trình huấn luyện của West Point để thấy học viện này xem trọng các
“fact”, huấn luyện nguyên tắc làm việc cho các sĩ quan tương lai của quân đội
Hoa Kỳ là phải dựa vào sự việc và sự thật, dữ liệu và số liệu để đưa ra các
phán đoán, quyết định trong suốt đời sống của họ sau này, từ trong quân đội cho
đến đời sống dân sự khi xuất ngũ. Bởi “fact” là thực tế, là sự thật. Nó cần thiết
không chỉ với sinh viên West Point mà cả cho nhiều người, nhiều lãnh vực khác
nhau. Từ chính quyền, tập đoàn thương mại đến luật pháp, truyền thông báo chí…
Tự điển Oxford định nghĩa “fact” là điều được biết là đúng, đặc biệt
khi nó có thể được chứng minh. Tổng
thống Trump đi đánh golf khi người dân Mỹ bị chết do Covid-19 lên tới con số
100 ngàn người là “fact”, là sự thật. Nó hoàn toàn khác biệt với ý kiến và nhận
thức khi cho rằng đó là việc bình thường hay lỗi đạo theo từng quan điểm cá
nhân. Dù mỗi người đều có quyền nêu ý kiến và nhận xét của riêng mình, thì
không thể có những “fact”, những sự thật của riêng mình.
Tự thân của
“fact” đã là câu chuyện mà không cần lập luận nhưng đã lập
luận, cần phải có “fact”, có dữ liệu, số liệu chứng minh hay đi kèm. Rất
tiếc là những nguyên tắc căn bản này lại bị bỏ qua, trong thời đại
thông tin và sự phát triển các phương tiện mạng xã hội khi mà vô số những
ngụy tạo, bịa đặt, sự suy diễn vô lý vốn được gọi là “thuyết âm
mưu” được phát tán bừa bãi.
Xuất hiện trên mạng hiện
nay là vô số bản tin, bài báo, clip thu hình… không có “fact” và dữ liệu,
số liệu đi kèm hay bị sửa đổi theo ý đồ, mà không ít chỉ mang ý kiến, suy luận
thiếu chứng cứ. Chúng được
đón nhận, cổ vũ và phát tán từ một số người đọc dễ dãi. Bởi không ít người chỉ
thích theo dõi những điều hợp với suy nghĩ hay chính kiến của mình, bất luận có
chứng cứ hay không. Đó là lý do những mạng xã hội như YouTube, Facebook,
Twitter … đã gỡ bỏ vô số bản tin, video như vậy trong thời gian qua.
Và đó cũng chính là lý do
mà Twitter vừa thêm đường dẫn kiểm chứng thực hư (fact-check) để cảnh báo
người sử dụng với hai mẩu tweet sai lệch của tổng thống Trump, cáo buộc thiếu
chứng cứ việc bầu cử qua đườg bưu điện trong đôi ngày qua. Lần đầu tiên Twitter
làm điều này với TT Trump, là người vốn không thiếu những tuyên bố hay tin nhắn
phản khoa học, thiếu xác thực và lừa công luận kể từ khi nắm quyền, đại loại
như tuyên bố dịch bịnh sẽ tự biến mất đi như “phép màu” của ông. Và
hơn hết, dù không hề có bằng chứng về những điều Trump đưa ra nhưng chúng có thể
ảnh hưởng đến hàng triệu người ủng hộ ông ta, mà đến lúc Twitter cần phải có biện
pháp với người sử dụng phương tiện và dịch vụ của họ.
Sự thật là sự thật, chúng
không biến mất đi vì suy nghĩ hay diễn giải phi lý của Donald Trump hay người
khác. Chỉ có qua câu chuyện về việc kiểm chứng thực hư “fact-check” này, người
dân bỗng nghi ngờ hơn với sự hiểu biết về quyền tư do ngôn luận của người lãnh
đạo nước Mỹ, vị tổng tư lịnh của những sĩ quan West Point tương lai được huấn
luyện dựa trên nguyên tắc sống là “sẽ không nói dối, lừa đảo, trộm cắp hay dung
túng cho những ai làm vậy” (Nguyên văn: “A cadet will not lie,
cheat, steal, or tolerate those who do).
Trump và người ủng hộ cho
rằng, Twitter đang “bóp nghẹt quyền tự do ngôn luận”, vốn được định nghĩa là
quyền được biểu đạt ý kiến của người dân mà không bị chính phủ kiểm duyệt, ngăn
cản hay trả thù. Nó được thiết lập trên mối quan hệ về quyền lực giữa nhà cầm
quyền và người dân, không phải mối quan hệ dân sự bình đẳng. Twitter hay bất cứ
trang mạng xã hội khác chỉ là những hãng tư nhân, có những nguyên tắc và luật lệ
về việc sử dụng, được áp dụng với bất cứ ai, kể cả tổng thống mà thôi.
Nhưng việc TT Trump hăm dọa trả đũa hay đóng cửa các trang mạng xã hội,
cũng như tấn công vào truyền thông báo chí trong vài năm qua, thì đó mới là vấn
đề đàn áp quyền tự do ngôn luận, tự do báo chí của người dân. Nó cho thấy Tổng thống Donald Trump đã hiểu
sai và đang đi ngược lại với hiến pháp Hoa Kỳ. Chính vì vậy, cuộc chiến để bảo
vệ Hiến pháp, những giá trị nền tảng lâu đời của Hoa Kỳ và để bảo vệ những quyền
phổ quát của người dân, lại càng cần thiết hơn bao giờ hết trong giai đoạn hiện
nay.
--------------------------------------------
XEM THÊM
Người
Việt Online
May 27, 2020
WASHINGTON, DC (NV) – Tổng Thống Donald Trump hôm Thứ Tư,
27 Tháng Năm, đe dọa sẽ có biện pháp kiểm soát hoặc đóng cửa luôn các công ty
điều hành các trang mạng xã hội, lấy lý do là họ “ngăn cản tiếng nói của giới bảo
thủ,” một ngày sau khi Twitter đánh dấu “cần kiểm chứng” (fact-check) lên một số
bản tweet của ông, để người đọc có thể xem lại tính cách khả tín của những gì
nêu ra trong bản tweet.
Theo bản tin của hãng
thông tấn Reuter, dù không đưa ra chứng cớ gì, Tổng Thống Trump lại một lần nữa
gởi tweet nói rằng: “Giới Cộng Hòa cảm thấy các trang mạng xã hội hoàn toàn dập
tắt tiếng nói của giới bảo thủ. Chúng ta sẽ kiểm soát chặt chẽ, hoặc đóng luôn
các trang mạng này, không thể để cho việc này xảy ra.”
Ông Trump, người rất thường
xuyên sử dụng Twitter, với hơn 80 triệu người theo dõi, viết thêm: “Phải sửa đổi
hành động của mình, NGAY BÂY GIỜ!!!!”
Đe dọa đóng cửa các trang
mạng xã hội như Twitter và Facebook là phản ứng mạnh mẽ nhất của Tổng Thống
Donald Trump về sự không hài lòng của ông đối với các công ty này, và cũng góp
phần làm trị giá cổ phiếu của họ có lúc sút giảm.
Công ty Twitter lần đầu
tiên đưa ra các nhãn “cần kiểm chứng” với các bản tweet của ông Trump sau khi
ông có các lời cáo buộc về vấn đề đi bầu khiếm diện mà không có bằng chứng gì để
hỗ trợ cho điều này.
Twitter gắn một dấu chấm
than (!) màu xanh lục phía dưới bản tweet của ông Trump để thông báo rằng lời
phát biểu đó là sai và cho đường dẫn đến nơi có thể cung cấp tin tức chính xác
hơn về vấn đề Tổng Thống Trump nêu ra.
Bản tweet bị đánh dấu
cần kiểm chứng của Tổng Thống Donald Trump. (Hình: Twitter)
Trong vài năm trở lại
đây, Twitter đã có biện pháp chặt chẽ hơn để kiểm soát nội dung các bản tweet
sau khi có nhiều chỉ trích nói rằng họ đã để xảy ra tình trạng lạm dụng, lập
các trương mục giả, đưa tin giả, tràn lan trên Twitter.
Hiện chưa rõ là Tổng Thống
Donald Trump có quyền đóng cửa các công ty cung cấp dịch vụ trang mạng xã hội
như ông đe dọa hay không. (V.Giang) [qd]
*
Người Việt
Online
May 26, 2020
SAN FRANCISCO, California (NV) – Twitter vào Thứ Ba, 26 Tháng Năm, lần
đầu tiên yêu cầu người đọc kiểm chứng thông tin trong “tweet” của Tổng Thống
Donald Trump, theo Reuters.
Twitter cảnh báo những tuyên bố của ông Trump về bỏ phiếu bằng thư là
sai sự thật và bị nhiều người phát hiện.
Twitter làm biểu tượng dấu
chấm than màu xanh nhắc nhở người đọc “kiểm chứng thông tin về bỏ phiếu bằng
thư” và dẫn họ đến một trang mới có những bản tin và thông tin về những tuyên bố
của ông Trump mà nhân viên Twitter thu thập.
“Ông Trump tuyên bố mà
không có bằng chứng rằng bỏ phiếu bằng thư sẽ gây ra gian lận,” tựa đề ở đầu
trang này viết, theo sau là mục “những điều cần biết,” trong đó chỉ ra ba tuyên
bố sai sự thật hoặc gây nhầm lẫn trong những “tweet” của ông Trump.
Trước đó trong ngày Thứ
Ba, Tổng Thống Trump tuyên bố rằng bỏ phiếu bằng thư sẽ “dễ gian lận” và hậu quả
là cả một “cuộc bầu cử bị gian lận.” Ông cũng đem một mình thống đốc California
ra nói về vấn đề này, dù California không phải là tiểu bang duy nhất cho phép bỏ
phiếu bằng thư.
Twitter xác nhận đây là lần
đầu tiên họ áp dụng hình thức kiểm chứng đối với “tweet” của Tổng Thống Trump.
Đây là một phần trong chính sách “thông tin gây nhầm lẫn” mới mà Twitter đưa ra
trước đây trong tháng này để chống thông tin sai sự thật về đại dịch COVID-19.
Khi đó, công ty này cho
biết sẽ mở rộng chính sách thông tin sai sự thật hoặc gây tranh cãi về COVID-19
ra những chủ đề khác.
Twitter công khai cấm nội
dung nào có thể dẫn đến đàn áp cử tri, nhưng phát ngôn viên của công ty cho hay
những “tweet” của ông Trump về bỏ phiếu bằng thư không vi phạm quy định
đó. (Th.Long) [qd]
No comments:
Post a Comment