Matthew
Fisher
Trà Mi dịch
Posted on May
7, 2020
Trung Hoa đang phải nghe
với nhiều lời chỉ trích của giới lãnh đạo chính trị từ khắp nơi trên thế giới.
Phương Tây đã yêu cầu Bắc Kinh minh bạch về nguồn gốc của virus và tại sao họ
chọn không kịp thời cho biết thông tin về virus mới.
Chủ tịch
Trung Hoa Tập Cận Bình. Photo: AP/Mark Schiefelbein, File
Và có rất nhiều câu hỏi.
Một cuộc điều
tra đột phá của Sam Cooper của Global News cho thấy trước khi Trung
Hoa thông báo cho thế giới về khả năng giết người của loại coronavirus mới vào
cuối tháng 1, họ đã ra lệnh cho các tòa đại sứ và tòa lãnh sự Trung Hoa trên thế
giới bí mật mua tất cả các vật dụng y tế an toàn cá nhân mà họ có thể mua được.
Trước những bản tin như
thế này, bạn có thể mong đợi Trung Hoa sẽ trả lời bằng một cuộc tấn công ngoại
giao mềm mỏng. Nhưng không, Trung Hoa đã phản ứng của bằng một cuộc tấn công
không khoan nhượng.
Khi Bộ trưởng Ngoại giao
Úc lên tiếng kêu gọi mở cuộc điều tra toàn cầu về những gì Trung Hoa đã biết về
khi đại dịch mới bắt đầu, trả lời, đại sứ Trung Hoa tại Úc, Cheng Jingye, đã đặt
câu hỏi về quan hệ thương mại giữa hai nước:
“Tại sao chúng ta nên uống rượu vang Úc? Tại sao ăn
thịt bò Úc?”
Đại sứ Trung Hoa tại
Úc, Cheng Jingye
Hu Xijin, biên tập viên của
tờ báo cộng sản Thời báo Toàn cầu, đã gây scandal ở Úc khi được
biết ông nói rằng nước Úc này đã trở thành “như một thứ kẹo cao su bị dính
ở đế giày Trung Hoa.”
Ngoại giao Bắc Kinh có những
điểm đặc biệt của nó. Trong số những hành động đã làm trong những tuần gần đây
là họ gửi thêm tàu chiến vào Biển Đông và yêu cầu Việt Nam, Philippines
và Indonesia tuân lệnh cấm đánh cá quanh những đảo san hô ở ngoài khơi vào mùa
hè này, những hòn đảo mà Hoa lục đã trơ tráo tuyên bố chủ quyền.
Tuy nhiên, một tòa án quốc
tế đã phán quyết việc sáp nhập vùng biển này bằng quân sự vào Trung Hoa là một
hành vi chiếm đoạt lãnh thổ bất hợp pháp.
Trong một trong những
tuyên bố quái đản nhất gần đây, Zhao Lijian, phát ngôn viên trưởng của bộ trưởng
ngoại giao Trung Hoa, tháng trước, đã cáo buộc virus này có nguồn gốc ở Mỹ, chứ
không phải Trung Hoa, mặc dù ông không cung cấp bằng chứng để hỗ trợ một lời
cáo buộc trắng trợn như vậy.
Trung
Hoa yêu cầu công dân Trung Hoa giúp dự trữ PPE (video 2 phút 57 giây)
Bản tin của Global News
cho thấy Trung Hoa đã bí mật tích trữ PPE và các vật dụng y tế khác, khiến nhiều
quốc gia gồm cả Canada, dù nước này chỉ có nguồn cung PPE hạn chế, bị thiếu hụt
vật dụng khi xảy ra đại dịch,
Hội người Canada gốc
Hoa tại Vancouver. Nguồn: The Breaker
Môi giới mua PPE cho Trung Hoa là giới ngoại giao, các công ty nhà nước
và công ty của Hoa kiều ở nước ngoài, làm việc trong bóng tối đại diện cho Mặt
trận Thống nhất do nhà nước cộng sản Trung Hoa điều khiển. Họ đã mua hơn hai
tỷ mặt nạ và các vật dụng an toàn y tế khác.
Tổng cộng, có khoảng 100
tấn vật dụng y tế như vậy đã lặng lẽ ra khỏi Canada.
Hành động của Trung Hoa
giải thích tại sao, khi tôi đến hơn một chục hiệu thuốc tây ở Toronto và Ottawa
vào đầu tháng 2 để mua mặt nạ cho chuyến đi Nhật Bản, và không thể tìm thấy một
cái bày bán, mặc dù lúc đó hầu như không có cuộc thảo luận nào trong quần chúng
người Canada về nhu cầu mua vật dụng an toàn y tế như vậy.
Tuy nhiên, một chủ đề mà
chính phủ của Thủ tướng Justin Trudeau liên tục nhắc đến là người Canada nên nhẹ
nhàng trong những lời chỉ trích Trung Hoa để không kích động sự phân biệt chủng
tộc.
[Chính quyền cộng sản ở
Hoa lục không phải là người dân Trung Hoa. Chỉ trích cộng sản Trung Hoa lén lút
mua vật dụng ý tế, giấu thống tin về đại dịch không phải là phân biệt đối xử với
người Canada gốc Trung Hoa. – TM]
Trung Hoa đã nổi nóng với
Canada trong một thời gian. Hồi tháng 12 năm 2018, một thẩm phán Canada đã ra lệnh
cho Mạnh Vãn Chu, con gái của người sáng lập công ty viễn thông khổng lồ
Huawei, phải ở lại Vancouver trong khi tòa án quyết định liệu bà có nên bị dẫn
độ về Mỹ để trả lời những cáo buộc gian lận nghiêm trọng hay không.
Bắc Kinh trả thù Canada bằng
lệnh cấm nhập khẩu cải dầu, thịt heo và thịt bò. Đại sứ Trung Hoa tại Ottawa
lúc bấy giờ, Lu Shaye, đã buộc tội Phương Tây “tự cao tự đại và
bọn da trắng siêu đẳng”.
Ông biện minh cho điều
này bằng cách nói rằng Canada đã không thể hiện sự tôn trọng đối với luật pháp
Trung Hoa sau khi Trung Hoa bỏ tù cựu nhân viên ngoại giao người Canada Michael
Kovrig và Michael Spavor vào tháng 12 năm 2018.
Giới lãnh đạo của Đức,
Pháp, Anh, Úc và Hoa Kỳ đã yêu cầu Bắc Kinh minh bạch về nguồn gốc của virus mới
và tại sao Trung Hoa đã chọn không kịp thời thông báo về virus mới.
Tìm kiếm bằng chứng không
thể chối cãi về những gì Trung Hoa biết và biết từ lúc nào về coronavirus mới
là việc khó khăn. Bắc Kinh
đã tuyên bố họ sẽ bất hợp tác. Nhưng như tin đặc biệt của Cooper cho
Global News chứng minh, có thể đã đủ bằng chứng cho các chính phủ để đúc kết
thành một luận chứng thực tế, mạnh mẽ hợp lý.
Những cuộc điều tra như vậy
có thể sẽ dẫn đến sự xem xét kỹ lưỡng hơn về các mối đe dọa thương mại của
Trung Hoa đối với các quốc gia đã kêu gọi tìm hiểu về vai trò của Bắc Kinh
trong việc họ ngăn chặn thông tin ban đầu về virus mới.
Cuối cùng nó cũng có thể
dẫn đến sự giám sát lớn hơn của Phương Tây đối với việc Trung Hoa ngược đãi những
người biểu tình đòi dân chủ ở Hong Kong và các dân tộc thiểu số như người
Uighur theo đạo Hồi và người Tây Tạng theo đạo Phật.
Cờ Tây Tạng và khẩu
hiệu Giải phóng Tây Tạng treo trên cột đền trước Tòa Đại sứ Cộng sản Trung Hoa
tại Ottawa, Canada. Nguồn: Students
For a Free Tibet Canada
Người ta đã mệt mỏi, chán
chường khi nghe những người bảo vệ chính phủ Canada nói rằng họ không thể cùng
với các nước Phương Tây khác để bày tỏ lập trường cứng rắn với Trung Hoa
vì chính phủ của Chủ tịch Tập Cận Bình vẫn đang bắt giữ “hai ông Michaels”.
Mặc dù chắc chắn đó là một
yếu tố phức tạp, nhưng dùng nó để thuận tiện bỏ qua thực tế là đã có một nhóm
những chuyên gia ngoại giao, một số nhân vật lãnh đạo doanh nghiệp và các chính
khách đã nghỉ hưu thân Trung Hoa đã chọn một đường lối mềm dẻo hơn đối với Trung
Hoa so với hầu hết các nước Phương Tây từ rất lâu, trước khi Michaels bị bắt
cóc.
Hiện có nhiều phát triển
không trong chiều hướng ủng hộ Trung Hoa tại thời điểm này. Hàng chục triệu người
đã mất việc làm. Nền kinh tế đã co rút ít nhất
6,8 phần trăm trong quý đầu tiên của năm 2020.
Và đã có một hậu quả khác
của coronavirus đe dọa đến tương lai và danh tiếng kinh tế của Trung Hoa. Sáng
kiến Một Vành
đai Một Con đường của Xi, lập ra để khai thác với nguyên liệu thô bằng
việc xây dựng các dự án cơ sở hạ tầng lớn và kiểm soát các hải cảng quan trọng ở
Châu Á, Đông và Nam Châu Âu, Châu Mỹ Latinh và đặc biệt là Châu Phi, là một
canh bạc lớn có thể bây giờ đã mất đà và mất chính nghĩa.
Ít nhất đã có năm
quốc gia Châu Phi đã triệu các đại sứ Trung Hoa đến để giải thích lý
do tại sao công dân của họ bị cấm không được về nhà của họ và không được vào
khu mua sắm ở Trung Hoa vì lo ngại rằng họ có thể là người mang virus.
So với vấn đề vừa nêu, tệ
hơn nhiều cho Trung Hoa là rất có thể các nước châu Phi nghèo khổ đang đối phó
với cuộc khủng hoảng COVID-19 của chính họ sẽ không có khả năng trả một phần
đáng kể của số tiền 143
tỷ USD mà một nghiên cứu của Đại học Johns Hopkins nói rằng họ đang nợ
Bắc Kinh.
Như có thể dự đoán, Trung
Hoa đã phát điên khi tờ Bild, báo bán chạy nhất của Đức, yêu cầu Trung Hoa đền
cho Berlin 160 tỷ đô la cho sự tàn phá mà virus đã gây ra cho nền kinh tế Đức.
Tổng thống Trump đã nghĩ đến việc buộc Trung Hoa bồi thường 10 triệu đô la Mỹ
cho mỗi người Mỹ đã bị virus giết chết.
Với hơn 68.000 người Mỹ
đã chết vì virus, đó sẽ là một số tiền khổng lồ.
Bắc Kinh phủ nhận tuyên bố của Trump, rằng Trung Hoa muốn ông
tái đắc cử (Video 1 phút 40 giây)
Kích cỡ của yêu cầu bồi
thường như vậy là lố bịch. Nhưng những cơn bão ngoại giao như vậy đang nói lên
thực trạng quốc tế hiện nay.
Ottawa đã trở thành một
ngoại lệ ở chỗ nó hầu như không có từ ngữ gay gắt nào để nói về Trung Hoa trong
suốt bi kịch này. Dường như Ottawa không có khả năng quyết định về việc có nên
cấm kỹ thuật điện thoại di động Huawei, 5G hay không, bất chấp lời khuyên từ
các cơ sở quân sự và an ninh của chính phủ.
Úc đã trục xuất hệ thống
Huawei mới vì nó có thể được sử dụng để làm công tác gián điệp. Đức và Anh đang
xem xét lại các quyết định của họ để cho phép một số bộ phận của kỹ thuật của
Huawei vào nước họ. Nhật Bản đã lập ra một quỹ trị giá 2,2 tỷ đô la để cố gắng
khuyến khích các tập đoàn Nhật Bản đưa các nhà máy của họ về nước hoặc chuyển
chúng sang các nước khác.
Phương Tây bất chợt nhận
thấy rằng họ đã phụ thuộc quá mức vào thương mại với Trung Hoa. Hiện nay đang
có nhiều cuộc thảo luận về nhu cầu giảm sự lệ thuộc quá nhiều vào các sản phẩm
của Trung Hoa, đặc biệt là trong các lĩnh vực liên quan đến an ninh quốc gia và
sức khỏe cộng đồng.
Đến một lúc nào đó,
Canada sẽ phải ngừng ngưỡng mộ “chế độ căn bản là độc tài của Trung Hoa”, như
Justin Trudeau đã một lần nhận định, và cùng với các đồng minh Châu Âu, Châu Á
và Mỹ của mình xây dựng một thế đứng chung đối với Trung Hoa phản ảnh thực tế mới
nổi sau đại dịch COVID.
---------
Matthew Fisher là một người viết chuyên mục quốc tế
và là phóng viên đã làm việc ở nước ngoài trong 35 năm. Twitter
là @mfisheroverseas
© 2020 DCVOnline
Nếu đăng lại, in ghi nguồn
và đọc “Thể lệ trích
đăng lại bài từ DCVOnline.net”
***
Nguồn:
China’s
response to coronavirus criticism is diplomatic ‘charmless’ offensive | Matthew Fisher | Global News | The Atlantic
| May 6, 2020.
No comments:
Post a Comment