Tương
lai đảng Cộng Hòa: Cái bóng của Trump vẫn còn rất rộng?
20/02/2021
Đảng Cộng hòa đang tìm cách xử trí ảnh hưởng của
cựu Tổng thống Donald Trump đối với tương lai Đảng sau phiên tòa luận tội lần
hai với việc một số thành viên Đảng này quy trách nhiệm bạo loạn cho ông Trump
mặc dù họ bỏ phiếu ông vô tội.
Hôm 13/12, bảy Thượng nghị sỹ Cộng hòa đã cùng toàn
bộ 50 đồng nghiệp Dân chủ bỏ phiếu cho rằng ông Trump có tội ‘kích động bạo
loạn’ trong vụ việc những người ủng hộ ông tấn công Nhà Quốc hội hôm 6/1. Nhưng
cuối cùng ông Trump đã được xử trắng án với tỷ lệ 43-57.
Tuy nhiên, các thượng nghị sĩ Cộng hòa cho rằng ông
Trump không nên nghĩ mình không có tội chỉ vì ông được bỏ phiếu trắng án.
Thượng nghị sĩ John Thune nói rằng các lá phiếu ‘không có tội’ ‘hoàn toàn không
phải’ là đảng Cộng hòa tán thành ngôn ngữ và hành vi của cựu tổng thốn
g.
Lãnh đạo Thiểu số Thượng viện Mitch McConnell, vốn
trung thành với ông Trump suốt 4 năm qua, chỉ trích gay gắt ông Trump sau cuộc
bỏ phiếu ở Thượng viện, cho rằng ông Trump ‘vẫn phải chịu trách nhiệm pháp lý’
trong hệ thống tòa án và ‘không thể trốn thoát bất cứ trách nhiệm nào’.
McConnell cũng nói rõ ông cắt đứt mọi quan hệ với
cựu tổng thống và rằng ông có thể đã bỏ phiếu kết tội nếu ông Trump vẫn còn tại
vị.
Đảng Cộng hòa chia rẽ
Nhưng thành phần các nghị sỹ Cộng hòa đã bỏ phiếu
kết tội ông Trump cho thấy sự kiểm soát của ông Trump đối với Đảng Cộng hòa.
Chỉ có mỗi bà Lisa Murkowski của Alaska sẽ tái tranh cử vào năm tới.
Những người còn lại bao gồm hai vị sắp nghỉ hưu -
Richard Burr và Pat Toomey - và ba vị còn lại vừa giành được nhiệm kỳ mới và sẽ
đến 6 năm nữa mới chịu sự phán xét của cử tri Cộng hòa.
Ông Trump vẫn đang nắm chặt một thành phần quan
trọng cử tri của Đảng Cộng hòa - những cử tri mà đảng Cộng hòa sẽ cần nếu họ
muốn giành lại Hạ viện và Thượng viện vào năm tới.
Sự chia rẽ đang hiển hiện trong Đảng viên Cộng hòa
về cách xử lý ông Trump, người đã chứng minh là bị các cử tri trung lập chán
ghét nhưng được một bộ phận cử tri bảo thủ của Đảng Cộng hòa hết lòng trung
thành.
Cựu Đại sứ Mỹ tại Liên Hợp Quốc, bà Nikki Haley, người
có tham vọng chạy đua tổng thống vào năm 2024, nói với tờ Politico rằng ông
Trump ‘đã đi một con đường mà ông ấy không nên đi và chúng ta không nên đi theo
ông ta, và lẽ ra chúng ta không nên nghe ông ấy.”
Trong khi đó, Thượng nghị sĩ Lindsey Graham nói với
phóng viên rằng ông sẽ sớm gặp ông Trump để thảo luận về tương lai của đảng còn
Thượng nghị sĩ Marco Rubio nói rằng ông Trump ‘vẫn là người Cộng hòa được yêu
thích nhất’.
‘Phải chi bỏ phiếu
kín’
Trao đổi với VOA, ông Tyler Diệp,
đảng Cộng Hòa, cựu dân biểu tiểu bang California, hiện là ủy viên Đặc khu Vệ
sinh Midway City, nói rằng ‘phải chi cuộc bỏ phiếu ở Thượng viện là bỏ phiếu
kín’ thì sẽ phản ánh chính xác các Thượng nghị sỹ Cộng Hòa có cho rằng ông
Trump có tội hay không.
“Do bỏ phiếu công khai nên số đông các nghị sỹ Cộng hòa có sự
cân nhắc nhiều về hậu quả chính trị đối với họ nên mới bỏ phiếu như vậy,” ông giải thích.
“Tôi thấy rằng nếu thật sự ông Mitch McConnell cho
là ông Trump không có tội thì ông có nhất thiết đọc bài diễn văn đó hay không?”
ông Diệp chỉ ra, nhắc đến bài diễn văn gay gắt ông McConnell buộc tội ông Trump
sau cuộc bỏ phiếu.
Ông cho rằng 43 lá phiếu Cộng hòa bỏ phiếu cho ông
Trump trắng án phần nhiều không phải vì cho là ‘ông Trump không có tội’ mà vì
là ‘Thượng viện không có thẩm quyền đàn hặc một tổng thống đã mãn nhiệm’.
“Không có ai đứng ra biện minh cho việc ông Trump
có hay không xúi giục cuộc nổi loạn,” vị cựu dân biểu tiểu bang này chỉ ra.
Về 7 Thượng nghị sỹ Cộng hòa đã bỏ phiếu kết tội
ông Trump, ông Diệp nói: “Họ đã nghe trình bày
pháp lý của hai bên mới bỏ phiếu nên lá phiếu đó tôi không cho là họ đã phản
bội Đảng Cộng hòa.”
Tuy nhiên, ông chỉ ra rằng những vị đã bỏ phiếu kết
tội ‘sẽ đối mặt hậu quả’ và chỉ ra trường hợp ông Mitt Romney hiện đang bị Đảng
Cộng hòa ở Utah thu thập chữ ký bãi nhiệm.
Theo phân tích của ông, một số nghị sỹ sắp về hưu
‘nên có sự tự do bỏ phiếu theo đúng lương tâm của họ để kết tội ông Trump’. Còn
bà Lisa Murkowski, vốn sắp ra tái cử, ông cho rằng, ‘đó là quyết định vô cùng
khó khăn đối với bà’.
Tương lai Đảng Cộng hòa
Đảng viên Cộng hòa này cũng cho rằng việc Đảng
trung thành với cựu tổng thống về lâu dài ‘có thể gây hại đối với triển vọng
của Đảng Cộng hòa giành lại Quốc hội và Nhà Trắng’.
“Ngoại trừ một số tiểu bang rất bảo thủ, còn lại cứ
bám theo ông Donald Trump là con dao hai lưỡi,” ông nhận định.
“Một số ứng viên Cộng hòa nếu không có sự ủng hộ
của ông Donald Trump thì khó có thể vượt qua vòng bầu cử sơ bộ. Còn nếu ứng
viên đó chỉ có sự ủng hộ của Donald Trump mà mất đi sự ủng hộ của những khối cử
tri khác thì cũng không đắc cử được trong vòng tổng tuyển cử,” ông giải thích.
Do đó, các ứng viên Cộng hòa phải ‘rất thận trọng ở
những bang chiến địa’ nếu chọn con đường đi theo ông Trump, ông cảnh báo.
“Nếu họ tranh cử ở những bang cực đỏ mà ông Trump
đã thắng thuyết phục như Alabama, Tennessee hay Arkansas thì họ chỉ cần theo
cái bóng của ông Trump là đã đắc cử rồi,” ông nói. “Nhưng Đảng Cộng hòa tranh
cử tổng thống và Quốc hội đâu phải ở những bang đó mà ở những bang chiến địa
như Georgia, Arizona, Pennsylvania.”
Về khả năng ông Trump sẽ "trừng phạt" các
dân biểu và nghị sỹ Cộng hòa bỏ phiếu chống lại ông bằng cách đưa ra đối thủ
cho họ trong vòng đấu sơ bộ, ông Diệp cho rằng ‘sẽ có hại cho triển vọng chiến
thắng của Đảng’.
“Mục tiêu của ông Trump là muốn đưa ra những ứng cử
viên trung thành với ông trong khi mục tiêu của Đảng Cộng hòa là đưa ra những
ứng cử viên có thể chiến thắng ở các tiểu bang chiến địa,” ông phân tích.
Do đó, ông cho rằng phải chờ đến cuộc bầu cử giữa
kỳ vào năm sau để xem ông Trump có còn đủ ảnh hưởng trong Đảng Cộng hòa để giúp
cho các ứng viên ‘gà nhà’ của ông chiến thắng hay không.
Ông cũng không đồng ý với việc Đảng Cộng hòa xoay
quanh một cá nhân lãnh đạo như ông Donald Trump. “Nếu đi theo một cá nhân mà
không ủng hộ những cương lĩnh hay chính sách trong đảng thì về lâu dài không
phải là chiến lược tốt cho Đảng Cộng hòa,” ông nói.
“Trước khi ông Trump xuất hiện trong dòng chính,
Đảng Cộng hòa cũng từng kiểm soát cả Nhà Trắng và Quốc hội,” ông lập luận.
Trong ngắn hạn, ông đề xuất Đảng Cộng hòa ‘không
nên bị đưa vào thế phải lựa chọn trung thành hay không trung thành với ông
Trump thì mới có thể đoàn kết lại và đưa ra tiếng nói đối lập với chính quyền
của Tổng thống Joe Biden’.
Về phần mình, ông Diệp cho rằng nếu ra tranh cử một
lần nữa, ông ‘không dám nghĩ mình sẽ đi theo con đường ôm chân ông Trump và
phong trào MAGA của ông ấy’.
‘Cần đoàn kết quanh ông Trump’
Trao đổi với VOA từ thành phố Taylorsville, bang
Utah, anh Gary Thành Nguyễn, một nhà môi giới bất
động sản và là cử tri trung thành của ông Trump, lên án Thượng nghị sỹ Mitt
Romney là ‘kẻ phản bội Đảng Cộng hòa vì đã vào hùa với Đảng Dân chủ’.
“Họ làm như vậy thì sự nghiệp chính trị của họ sẽ
không còn nữa sau khi trở về tiểu bang của họ,” anh nói về các Thượng nghị sỹ
Cộng hòa đã bỏ phiếu ‘có tội’ và khẳng định anh ủng hộ truất phế ông Romney
cũng như sẽ không bầu cho ông vào nhiệm kỳ sau.
“Tại sao Đảng Dân chủ họ hùa với nhau được mà Đảng
Cộng hòa không làm được nên điều đó tôi nghĩ là điều rất tiếc,” anh Gary nói.
Cử tri Cộng hòa này cho rằng việc Thượng viện tha
bổng ông Trump là ‘bằng chứng ông Trump không có tội gì để họ kết án’.
“Không có tổng thống nào ngu đến nỗi kêu người ta
bạo động trong lúc mình đang còn nhiệm kỳ để mình mang trách nhiệm,” anh biện
hộ cho ông Trump.
Về tương lai chính trị của ông Trump, anh Gary nói
anh vẫn sẽ ủng hộ ông Trump nếu ông ra ứng cử tổng thống sau bốn năm nữa. Theo
anh, khi đó ông Trump cũng chỉ trong độ tuổi ông Joe Biden bây giờ mà ‘lại còn
minh mẫn hơn Joe Biden nữa’.
Khi được hỏi về lá phiếu cho Đảng Cộng hòa trong
tương lai, Gary nói trước hết anh sẽ bầu cho những ứng viên được ông Trump hậu
thuẫn, sau đó mới xét đến thành tích và khả năng của người đó.
“Tôi ủng hộ ông Trump và tôi thích đường lối ông
làm việc nên tôi nghĩ những người ông hậu thuẫn có tiềm năng làm việc giống như
ông,” anh giải thích.
Anh thừa nhận về tình trạng chia rẽ của Đảng Cộng
hòa sau phiên tòa luận tội lần hai. “Nếu họ muốn giữ Đảng thì họ phải đoàn kết
làm việc với ông Trump. Còn nếu họ tự làm theo ý mình thì sớm muộn gì Đảng Cộng
hòa cũng sẽ bị giải tán hoặc sẽ có đảng khác ra đời,” anh lập luận.
Người môi giới bất động sản này cho rằng trong Đảng
Cộng hòa ‘hiện giờ không có ai có đủ uy tín như ông Trump’ và đả kích ông Mitch
McConnell ‘chỉ muốn giữ cái ghế của ổng thôi’.
Trong trường hợp ứng cử viên của ông Trump thất bại
trước ứng cử viên ông Mitch McConnell ủng hộ trong vòng bầu cử sơ bộ của Đảng
Cộng hòa, anh Gary nói khi đến vòng tổng tuyển cử anh sẽ không ủng hộ cho cả
ứng viên Cộng hòa lẫn Dân chủ và ‘sẽ bỏ phiếu trắng’.
No comments:
Post a Comment