The
Economist
Đỗ Đặng Nhật Huy biên dịch
22/10/2020
http://nghiencuuquocte.org/2020/10/22/the-gioi-hom-nay-22-10-2020/
Biểu tình vẫn tiếp diễn bất
chấp lệnh giới nghiêm ở Nigeria. Lệnh giới nghiêm được áp đặt sau
khi cảnh sát nổ súng vào những người biểu tình ở Lagos, khiến một số người thiệt
mạng (con số thực vẫn còn gây tranh cãi). Đám đông đã tụ tập ở thủ đô thương mại
nước này trong nhiều tuần để phản đối sự tàn bạo của cảnh sát. Đội Đặc nhiệm Chống
Cướp, một đơn vị bị cáo buộc là tham nhũng và bạo lực, là mục tiêu ban đầu của
các cuộc biểu tình và đã bị giải tán vào đầu tháng này. Dù vậy, người biểu tình
vẫn muốn cảnh sát cải cách hơn nữa.
Ant Group, công ty fintech lớn nhất Trung Quốc, vừa được cơ quan quản lý nhà nước
cho phép niêm yết tại Thượng Hải. Vụ niêm yết kép, ở cả Hồng Kông, có thể là đợt
IPO lớn nhất trong lịch sử, và sẽ huy động được khoảng 35 tỷ USD. Ant đã được Sở
Giao dịch Chứng khoán Hồng Kông bật đèn xanh vào thứ Hai, và dự kiến bắt đầu giao dịch vào đầu tháng 11.
Đức Thánh Cha Francis ủng hộ quyền chung sống dân sự cho các cặp
đôi đồng tính. Ông thường xuyên thể hiện thái độ khoan dung hơn đối với người đồng
tính so với người tiền nhiệm của mình, nhưng việc ủng hộ chung sống dân sự là
bước chuyển biến lớn nhất trong quan điểm của Giáo hội Công giáo. Ông đưa ra nhận
xét này trong một bộ phim tài liệu mới.
Mitch McConnell, lãnh đạo
đảng Cộng hòa tại Thượng viện, đã yêu cầu Nhà Trắng từ chối một thỏa
thuận kích thích kinh tế với Nancy Pelosi, chủ tịch Hạ viện thuộc đảng
Dân chủ. Donald Trump rất mong muốn có được thỏa thuận trước bầu cử. Bà Pelosi
và Steve Mnuchin, bộ trưởng tài chính của ông Trump, được cho là sắp đạt thỏa
hiệp về một gói trị giá 2 nghìn tỷ đô la.
Purdue Pharma đạt được một thỏa thuận với các công tố viên Mỹ về vai trò của
hãng trong cuộc khủng hoảng opioid. Nhà sản xuất OxyContin sẽ trả khoản tiền phạt
8,3 tỷ đô la và nhận tội ba tội lừa đảo nước Mỹ và vi phạm quy chế chống lại quả;
các công tố viên nói việc khuyến khích các bác sĩ kê đơn thuốc giảm đau của
Purdue đã làm sai lệch các quyết định chăm sóc sức khỏe và khiến tình trạng
nghiện thuốc trở nên tràn lan.
Thủ tướng Thái
Lan cho biết ông sẽ dỡ bỏ các biện pháp khẩn cấp vốn nhằm ngăn chặn biểu
tình. Sau khi các quy định cấm tụ tập chính trị được đưa ra vào tuần trước,
hàng chục nghìn người biểu tình ủng hộ dân chủ đã bất chấp lệnh cấm và xuống đường.
Họ đang kêu gọi chính phủ từ chức và hạn chế quyền lực của hoàng gia.
TIÊU ĐIỂM
Cuộc tranh luận tổng thống Mỹ
cuối cùng
Donald Trump và Joe Biden
tối nay đối đầu trong một cuộc tranh luận ở Nashville, Tennessee. Đây sẽ là cuộc
chạm trán thứ hai và cuối cùng của họ, sau khi ông Trump rút khỏi cuộc tranh luận
được lên kế hoạch vào tuần trước. Chiến dịch tranh cử của ông đã phàn nàn về
các chủ đề của tối nay — bao gồm biến đổi khí hậu, covid-19, vấn đề chủng tộc
và lãnh đạo — và một quy tắc mới là tắt mic của người kia trong khi đối thủ đọc
tuyên bố mở đầu, nhắm vào thói quen ngắt lời của ông Trump.
Ông Trump có thể sẽ tấn
công Hunter Biden, người con trai gặp nhiều rắc rối của cựu phó tổng thống; đảng
Cộng hòa đã cố gắng nhưng đến nay chưa đạt được nhiều thành công trong việc biến
Hunter Biden trở thành trung tâm của chiến dịch. Biden phải quyết định sẽ phản ứng
kiểu ăn miếng trả miếng hay tập trung vào covid-19, nền kinh tế và các vấn đề
khác quan trọng hơn với cử tri. Trump có thể là người đương nhiệm nhưng đây có
thể là cơ hội cuối cùng để ông chứng minh ông tốt hơn Biden. Hơn 35 triệu người
Mỹ đã bỏ phiếu, và Biden luôn dẫn đầu trong các cuộc thăm dò toàn quốc và ở các
bang chiến trường.
Chính phủ Mỹ kiện Google vì vi
phạm luật cạnh tranh
Vào ngày 20 tháng 10, Bộ
Tư pháp cuối cùng cũng khởi động vụ kiện chống độc quyền cấp liên bang nhắm vào
Google. Vụ kiện trông hơi khó hiểu. Nó chỉ nhắm vào một số hành vi sai trái bị
cáo buộc trong một bộ phận của hãng: “dịch vụ tìm kiếm, quảng cáo qua tìm kiếm
và quảng cáo qua văn bản tìm kiếm nói chung”. Google phủ nhận hành vi sai trái.
Các cáo buộc chỉ bao gồm tìm kiếm nội dung văn bản, không bao gồm hình ảnh hoặc
video, và không đưa ra cáo buộc Google lạm dụng sức mạnh thị trường trong quảng
cáo kỹ thuật số.
Đó có thể là một động
thái thông minh: Google chỉ chiếm một phần ba thị trường này. Vụ việc có thể kết
thúc bằng một dàn xếp không đáng kể, với việc Google thực hiện vài thay đổi nhỏ
và trả một khoản phạt trông thì nhiều nhưng không là bao so với lợi nhuận ròng
hàng năm 34 tỷ đô la của họ. Song vụ kiện có thể thổi sức sống vào bộ máy chống
độc quyền của Mỹ, đang suy yếu sau hai thập kỷ buông lỏng. Như William Barr, Bộ
trưởng Tư pháp Mỹ, đã nói: “Nếu chúng ta để Google tiếp tục các cách thức phản
cạnh tranh của họ, người Mỹ có thể không bao giờ được hưởng lợi từ ‘Google tiếp
theo’.”
Ngân hàng trung ương Thổ Nhĩ Kỳ
sửa sai
Lần thứ hai trong nhiều
tháng, ngân hàng trung ương Thổ Nhĩ Kỳ có thể sẽ tăng lãi suất tại cuộc họp
chính sách tiền tệ vào cuối ngày hôm nay. Để bơm sinh khí vào nền kinh tế đang
gặp khó khăn, chính phủ Thổ Nhĩ Kỳ đã buộc ngân hàng phải giữ lãi suất thấp và
các ngân hàng khác phải bơm tín dụng với tốc độ kỷ lục. Song không thể chống đỡ
được chi phí của đợt cho vay ồ ạt này, bao gồm lạm phát hai con số, đồng tiền sụp
đổ và bốc hơi hơn 100 tỷ đô la dự trữ ngoại hối dành để bảo vệ đồng lira.
Ngân hàng hiện đã thay đổi
hướng đi. Tháng trước, họ tăng lãi suất lần đầu tiên trong gần hai năm, thêm
hai điểm phần trăm lên 10,25%. Bấy nhiêu là không đủ để khôi phục uy tín của
ngân hàng hoặc ngăn đồng lira sụp đổ. Đồng tiền này hiện đã mất 24% giá trị so
với đồng đô la trong năm nay. Các nhà phân tích được Reuters thăm dò dự đoán
lãi suất tăng lên 12% trong hôm nay. Ngay cả điều đó vẫn có thể là chưa đủ.
Pháp truy trách nhiệm các cựu
bộ trưởng về covid-19
Khi số ca mắc covid-19
tăng lên ở Pháp, một cuộc điều tra của quốc hội về cách xử lý đại dịch của
chính phủ hôm nay sẽ nghe điều trần từ Christophe Castaner, cựu bộ trưởng nội vụ.
Hôm qua, các nhà lập pháp đã thẩm vấn sếp cũ của ông và cựu thủ tướng, Edouard
Philippe. Cuộc điều tra của quốc hội này sẽ không mang ý nghĩa tư pháp. Điều
này khác với một cuộc điều tra khác tiến hành bởi các nhà điều tra được cho
phép bởi Tòa án Tư pháp Quốc gia, một cơ quan đặc biệt được thành lập để xử lý
các vụ kiện chống lại các bộ trưởng chính phủ.
Tuần trước, nhà của ông
Philippe, Oliver Véran, bộ trưởng y tế, và những người khác đã bị khám liên
quan đến 9 vụ án hình sự chống lại họ. Chính phủ đã áp dụng lệnh giới nghiêm
hàng đêm ở các thành phố lớn để cố gắng hạn chế virus lây lan. Trách nhiệm hình
sự của các bộ trưởng đối với sức khỏe cộng đồng có thể là điều bất thường ở nhiều
nơi, nhưng là chuyện thường ở Pháp. Năm 1999, liên quan đến một vụ bê bối máu
nhiễm độc, cựu thủ tướng Laurent Fabius đã bị buộc tội ngộ sát (nhưng sau được
tha bổng).
Mảng smartphone của Huawei gặp
khó đủ bề
Mảng kinh doanh điện thoại
thông minh của Huawei đang gặp nguy hiểm. Cho đến nay, gã khổng lồ công nghệ
Trung Quốc vẫn thường xuyên cạnh tranh với Samsung, đối thủ đến từ Hàn Quốc, về
vị trí nhà sản xuất điện thoại thông minh lớn nhất thế giới. Tuy nhiên, giờ
đây, do các hạn chế mà chính quyền Trump áp đặt, điện thoại Huawei có thể mất
đi vẻ bóng bẩy. Mate 40 — chiếc flagship mới nhất của hãng được công bố hôm nay
— sẽ không có các ứng dụng hoặc dịch vụ của Google.
Tệ hơn nữa, các biện pháp
trừng phạt mở rộng đã cấm các nhà sản xuất bán dẫn lớn bán cho Huawei mà không
có giấy phép, thậm chí là ở ngoài biên giới Mỹ. Do đó, Mate 40 có thể là sản phẩm
cuối cùng chứa chip tùy chỉnh tiên tiến do TSMC sản xuất. TSMC có thể vẫn chưa
nhận được giấy phép từ Bộ Thương mại Hoa Kỳ để tiếp tục kinh doanh với Huawei.
Nhưng Huawei đang dọn đường để tự đi: họ đã tăng ngân sách nghiên cứu và phát
triển lên gần 6 tỷ đô la trong năm nay.
No comments:
Post a Comment