Facebook cao rao tự do ngôn luận; nhưng tại Việt Nam lại hỗ
trợ kiểm duyệt!
RFA
23/10/2020
Tờ Los Angeles Times ngày
22/10 đăng tải bài viết của 2 tác giả David S. Cloud và Shashank Bengali với
tiêu đề tạm dịch là 'Facebook cao rao tự do ngôn luận. Tại Việt Nam nhưng lại
đang hỗ trợ biện pháp kiểm duyệt.'
Bài viết có nhắc đến việc
Facebook và người sáng lập Mark Zuckerberg cho biết quan điểm bảo vệ quyền tự
do ngôn luận trừ những trường hợp cụ thể, chẳng hạn như khi kích động bạo lực.
Tuy nhiên, ở các quốc gia bao gồm Cuba, Ấn Độ, Israel, Morocco, Pakistan và Thổ
Nhĩ Kỳ, Facebook thường hạn chế các bài đăng mà chính phủ những nước đó cho là
nhạy cảm hoặc vượt quá giới hạn. Tình trạng này được thể hiện rõ nét và chân thật
nhất ở Việt Nam.
Facebook được chuyển sang
ngôn ngữ địa phương cho người dùng Việt Nam vào năm 2008 và có hơn một nửa người
dân cả nước có tài khoản mạng xã hội này. Facebook giúp những tiếng nói phê
bình Chính phủ và các nhà hoạt động ủng hộ dân chủ ở cả Việt Nam và Hoa Kỳ vượt
qua sự kiểm soát chặt chẽ của hệ thống cộng sản đối với phương tiện truyền
thông.
Tuy nhiên, theo The LA
Times, trong vài năm gần đây, Facebook đã liên tục kiểm duyệt tài khoản của những
người bất đồng chính kiến ở Việt Nam. Mục đích được nói nhằm cố gắng xoa
dịu Chính phủ Hà Nội khi lãnh đạo Việt Nam đe dọa đóng cửa Facebook nếu không
tuân thủ.
Theo các nhà phê bình,
thay vì sử dụng lực bẩy của mình như một nền tảng truyền thông lớn nhất của Việt
Nam để chống lại kiểm duyệt, Facebook đã trở thành đồng phạm trong việc Chính
phủ tăng cường đàn áp những tiếng nói ủng hộ dân chủ.
Nói rõ hơn về tình trạng vừa
nêu, từ Hà Nội, nhà báo độc lập Nguyễn Vũ Bình, từng làm tại Tạp chí Cộng
sản cho hay:
“Đây là một vấn nạn rất nghiêm trọng bởi vì rất nhiều
người đã bị chặn Facebook, ngăn không cho bình luận, rất nhiều vấn đề Facebook
gây ra cho người dùng Facebook khi có những bài viết, ý kiến, hình ảnh mà nhà cầm
quyền cho là có ảnh hưởng đến an ninh trật tự của chế độ. Rất nhiều người bức
xúc nhưng không làm sao được bởi vì họ (Facebook) có một lý do là vi phạm tiêu
chuẩn cộng đồng mà không rõ tiêu chuẩn cộng đồng đó là gì. Rất nhiều người bị cấm,
khóa tài khoản, không cho (nội dung) xuất hiện ở Facebook ở Việt Nam mà chỉ cho
hiện ở nước ngoài. Có rất nhiều hình thức để ngăn cản tự do thông tin trên
Facebook và nhiều người rất bức xúc.”
Cụ thể, Facebook cho biết
họ thường hạn chế các bài đăng và người dùng vì một trong hai lý do gồm vi phạm
“tiêu chuẩn cộng đồng” là những quy tắc mà công ty cho biết áp dụng cho người
dùng trên toàn thế giới hoặc “luật địa phương”. Các bài đăng trong danh mục thứ
hai bị chặn ở quốc gia mà chúng bị cho là bất hợp pháp nhưng vẫn có thể truy cập
được ở những nơi khác.
Xác nhận thực tế nêu
trên, ông Nguyễn Văn Hải, hay còn gọi là blogger Điếu Cày nói với RFA
qua điện thoại như sau:
“Tình hình Facebook ở Việt Nam là đa số anh em đấu
tranh dân chủ đưa thông tin về những vụ việc lớn đều bị chặn. Thậm chí trước
khi một vụ việc lớn xảy ra họ có chuẩn bị từ dư luận viên đến tất cả lực lượng
chống phá trên mạng để định hướng dư luận, đồng thời họ tìm mọi cách báo cáo chặn
thông tin, như vụ Đồng Tâm là vụ nổi bật nhất. Ngay sau khi vụ Đồng Tâm xảy ra
thì tất cả anh em lên tiếng trên mạng thì họ có cả chiến dịch truyền thông để tấn
công vào anh em. Đồng Tâm là một trong những vụ nổi bật nhất mà họ có chiến dịch
tấn công lớn nhất trên mạng từ trước đến nay. Riêng tôi là khoảng 6 bài liên
quan đến Đồng Tâm bị xóa hết, Facebook cũng cảnh báo là họ có thể đóng vĩnh viễn
trang của mình.”
Bài viết được đăng tải
trên Los Angeles Times dẫn lời Facebook cho biết trong một số trường hợp, Chính
phủ Việt Nam buộc người dùng phải vô hiệu hóa tài khoản của chính họ mà không
liên quan đến công ty.
Ngoài ra, Facebook cũng
cho biết trong một tuyên bố: “Không phải lúc nào chúng tôi cũng để mắt tới các
chính phủ ở các quốc gia nơi chúng tôi hoạt động, bao gồm cả Việt Nam”.
Mark Zuckerberg xin
lỗi các dân biểu Hoa Kỳ vì để rò rỉ các dữ liệu cá nhân của hàng triệu người
dùng Facebook. Hình chụp tại cuộc điều trần ở Quốc hội Hoa Kỳ tại Washington DC
hôm 10/4/2018 AFP
Theo Los Angeles Times, với
dân số trẻ và là một trong những nền kinh tế phát triển nhanh nhất châu Á trước
đại dịch COVID-19, Việt Nam là thị trường tăng trưởng chính của Facebook. Tập
đoàn này kiểm soát hơn 40% thị trường quảng cáo kỹ thuật số trị giá 760 triệu
đô la của Việt Nam mặc dù không có văn phòng hoặc nhân viên toàn thời gian
trong nước.
Tác giả bài viết được Los Angeles Times đăng ngày
22/10 dẫn nhận định của ông
Dipayan Ghosh, một cựu cố vấn chính sách tại Facebook, người đồng chỉ đạo Dự án
Nền tảng Kỹ thuật số & Dân chủ tại Trường Kennedy của Harvard như sau:
“Tôi nghĩ đối với
Zuckerberg, phép tính với Việt Nam rất rõ ràng: Đó là duy trì dịch vụ ở một quốc
gia có dân số khổng lồ và trong đó Facebook thống trị thị trường Internet tiêu
dùng, nếu không đối thủ cạnh tranh có thể chen chân vào. Tư duy không phải là duy trì dịch vụ cho quyền tự
do ngôn luận. Đó là duy trì dịch vụ để có doanh thu.”
Đồng quan điểm nêu trên, blogger
Điếu Cày cho hay:
“Họ thấy thị trường như vậy nên có vẻ xuống nước với
chính phủ Hà Nội. Người dân ở Việt Nam không còn phương cách nào khác ngoài sử
dụng công cụ mạng xã hội để cất lên tiếng nói của mình vì toàn bộ báo chí nằm
trong tay chính quyền.”
Mạng báo Công an thành phố
Hồ Chí Minh vào ngày 8/10 dẫn lời Bộ trưởng Thông tin - Truyền thông (4T) Việt
Nam Nguyễn Mạnh Hùng cho biết Facebook đã chịu chặn quảng cáo chính trị từ các
fanpage, tài khoản của các “tổ chức phản động, khủng bố”.
Vẫn theo lời người đứng đầu
Bộ 4T, Facebook đã gỡ 286 tài khoản bị cho là giả mạo trong năm 2020. Trong số
này có 50 tài khoản bị nói giả mạo các vị lãnh đạo đảng, Nhà nước Việt Nam.
Ngoài ra, số liệu từ Bộ
4T cho thấy riêng năm 2020, Facebook gỡ bỏ trên 2.000 bài viết bị cho có phát
ngôn gây thù hận, bôi nhọ lãnh đạo đảng, Nhà nước, các thương hiệu, cá nhân, tổ
chức, tăng 500% so với cả năm 2019, tỷ lệ gỡ chặn đạt 95%.
Trước tình trạng ngăn chặn
vừa nêu, nhiều Facebooker Việt đã tìm đến những diễn đàn khác để truyền tải
thông tin nhưng không đem lại hiệu quả tích cực, như lời nhà báo Nguyễn Vũ
Bình:
“Trước đây có một thời kỳ Facebook ngăn cản và ngăn
cấm như vậy thì có xuất hiện mạng Minds, mọi người chuyển sang đó tương đối
trong thời gian ngắn. Mạng này tương tác kém, không được như Facebook. Mới đầu
nó hiện được cả bên ấy sang bên Facebook, nhưng về sau Facebook cắt, không cho
liên thông. Người ta thấy nó (Minds) cũng trục trặc, không như Facebook nên
quay lại Facebook. Hiện tại đối với Việt Nam thì Facebook vẫn là diễn đàn lớn
nhất, sôi động nhất và hiệu quả nhất nên mọi người chủ yếu sử dụng Facebook,
còn Twitter dùng tiếng Anh, các mạng khác người ta ít dùng. Nên khi bị ngăn cấm
thì người ta rất khó chịu nhưng không có mạng nào hay chưa có cách gì để thay
thế, xử lý được việc này.”
Trong email trả lời câu hỏi
của RFA trước đây, bà Amy Leferve, Quản lý chính sách truyền thông của Facebook cho biết
dù Facebook không đồng ý với các luật mà Chính phủ Hà Nội đưa ra, nhưng nếu
phía tập đoàn tiếp tục bác các yêu cầu pháp lý của Chính phủ Hà Nội chặn quyền
truy cập vào nội dung ở Việt Nam, rất có thể các nền tảng của Facebook sẽ bị chặn
hoàn toàn. Kết quả này thậm chí còn gây hạn chế thông tin hơn nữa vì lúc đó tất
cả các tiếng nói ở Việt Nam sẽ bị im lặng.
Việc vẫn phải sử dụng
Facebook như một giải pháp duy nhất hiện nay dù bị hạn chế về nhiều mặt mang lại
không ít khó khăn cho những nhà hoạt động xã hội, nhà hoạt động dân chủ, nhân
quyền tại đất nước hình chữ S, theo lời blogger Điếu Cày:
“Tại Việt Nam thì anh em ở trong nước vẫn phải tìm mọi
cách chiến đấu, như Võ Hồng Ly bây giờ lập 3 trang, hết trang này bị thì đến
trang khác. Có đề nghị lên các cơ quan của Chính phủ hay Quốc hội, Facebook
cũng phải điều trần nhưng cuối cùng quyền kinh doanh trong tay họ.”
Theo thông tin bà Amy
Sawitta Lefevre cung cấp trong email gửi RFA, Facebook luôn tìm cách tôn trọng
luật pháp ở tất cả các nước mà mạng xã hội này hoạt động, nhưng vẫn luôn làm mọi
thứ trong khả năng để bảo vệ nghiêm ngặt các quyền cơ bản của tất cả người dùng
internet, kể cả quyền tự do ngôn luận.
Tuy nhiên, nhiều người
dùng Việt Nam cho biết nội dung nêu trên chỉ là lý thuyết, vì trong thực tế, mọi
chuyện đang diễn biến theo chiều hướng ngược lại!
***
Tin, bài liên quan
·
Việt
Nam học cách kiểm duyệt trực tuyến của Trung Quốc đến mức độ nào?
·
Bộ
Ngoại giao Việt Nam: Facebook nên tuân thủ luật của Việt Nam
·
Ân
Xá Quốc Tế kêu gọi Facebook ngưng đồng lõa với biện pháp kiểm duyệt của chính
phủ VN
·
Ấn
Độ giới thiệu luật mới kiểm soát chặt hơn bình luận trên mạng xã hội
·
Bộ
trưởng Nguyễn Mạnh Hùng "khoe": Facebook chịu chặn quảng cáo chính trị
từ "tài khoản phản động”
·
Thêm
Facebooker bị khởi tố với cáo buộc ‘lợi dụng các quyền tự do, dân chủ
·
Facebook
và Ủy hội Sông Mê Kông nỗ lực giúp người dân khu vực hạ lưu ứng phó hạn hán và
lũ lụt
No comments:
Post a Comment