NỘI
DUNG :
Đài
Loan, phép thử đầu tiên cho chính sách Trung Quốc của chính quyền Joe Biden
Anh Vũ - RFI
.
Căng
thẳng Trung – Đài, tàu sân bay Mỹ, luật hải cảnh
Đặng Sơn Duân
====================================================
.
.
Đài
Loan, phép thử đầu tiên cho chính sách Trung Quốc của chính quyền Joe Biden
Anh Vũ
- RFI
Đăng
ngày: 25/01/2021 - 14:24
Chính quyền của tân tổng thống Mỹ Joe Biden vừa mới
chính thức hoạt động được ba hôm đã phải đối mặt với thách thức Trung Quốc. Bắc
Kinh liên tục có những hành động hăm dọa quân sự Đài Loan. Những động thái mang
tính khiêu khích, thăm dò, buộc chính quyền mới Washington phản ứng tức thời và
có một chiến lược dài hơi đấu với Trung Quốc.
Ảnh minh họa : Khu
trục hạm USS John S. McCain tuần tra ở Eo biển Đài Loan, ngày
30/12/2020. AP - Mass Communication Specialist 2nd Class Markus Castaneda
Ngày 23 và 24/01/2021,
Trung Quốc điều 8 máy bay ném bom và hơn chục chiến đấu cơ xâm nhập vùng nhận dạng
phòng không (ADIZ) của Đài Loan. Trước đó ít ngày, Quốc Hội Trung Quốc thông
qua luật cho phép lực lượng cảnh sát biển được nổ súng tấn công vào các tàu nước
ngoài xâm phạm lãnh thổ cũng như phá hoại các cơ sở thuộc chủ quyền của Trung
Quốc. Những động thái tạo căng thẳng trong khu vực Biển Đông và đặc biệt khiêu
khích quân sự đe dọa Đài Loan rõ ràng ẩn chứa một thông điệp gửi đến nước Mỹ,
vào đúng lúc chính quyền thuộc phe Dân Chủ của ông Joe Biden vừa nhậm chức. Trước
đó, chính quyền của Donald Trump vẫn duy trì đến phút cuối quyết tâm chống
Trung Quốc, cũng như công khai ủng hộ Đài Loan.
Joe Biden chắc chắn sẽ phải
xác định chính sách đối với Trung Quốc khẩn trương hơn so với dự kiến. Tân tổng
thống Mỹ bị đặt trước sự lựa chọn lưỡng nan : Phủ nhận hoàn toàn chính
sách Trung Quốc của chính quyền cũ thì sẽ bị quy kết là yếu đuối, nhưng tiếp tục
các quyết định của chính quyền Trump thì có thể gây khó khăn cho việc nối
lại đối thoại Washington - Bắc kinh trên hồ sơ khác, chẳng hạn thương mại.
Tuy nhiên, ngay từ những
ngày đầu tiên, chính quyền Biden rõ ràng đã chọn cách cứng rắn và tiếp tục ủng
hộ Đài Loan. Nếu Trung Quốc muốn thử phản ứng của tân tổng thống Mỹ Joe Biden bằng
một chiến dịch quân sự quy mô như những hôm vừa rồi, thì chắc chắn Bắc Kinh sẽ
phải nhận lại đường lối cứng rắn của Washington, bởi vì bảo vệ Đài Loan là một
chủ đề hiếm hoi có nhiều sự đồng thuận trong chính giới Hoa Kỳ.
Ngoài ra, cả hai viện Quốc
Hội Mỹ đã nhất trí quan điểm coi Trung Quốc là đối thủ chiến lược số 1 của Hoa
Kỳ. Bởi thế, ngay trong ngày 23/01, bộ Ngoại Giao Mỹ đã tuyên bố « sự ủng
hộ của Hoa Kỳ dành cho Đài Loan vững như bàn thạch » cho dù Trung
Quốc có « hăm dọa » thế nào đi chăng nữa. Đây là phản
ứng đầu tiên của tân chính quyền Mỹ trong vấn đề Đài Loan kể từ khi ông Joe
Biden nhậm chức tổng thống vào ngày 20/01. Washington còn yêu cầu Bắc
Kinh « chấm dứt gây áp lực quân sự, ngoại giao và kinh tế đối với Đài
Loan ». Như vậy là thông điệp của tân chính quyền Mỹ đã rõ ràng.
Từ năm 1949 đến nay, Bắc
Kinh luôn coi Đài Loan là một tỉnh nổi loạn, một phần lãnh thổ của Trung Quốc
và chỉ chờ có cơ hội là thu hồi lại, kể cả dùng vũ lực quân sự. Do vậy, 23 triệu
dân đảo Đài Loan luôn sống trong mối đe dọa thường trực của Hoa lục.
May cho Đài Loan là vẫn
luôn luôn có sự hậu thuẫn quân sự của Hoa Kỳ, bằng cách này hay cách khác, bất
chấp quan hệ ngoại giao với Bắc Kinh. Chính quyền của tân tổng thống Joe Biden
khẳng định sẽ tiếp tục ủng hộ Đài Loan. Trung Quốc luôn chống lại mọi quan hệ
chính thức với Đài Loan, tìm mọi cách cô lập hòn đảo trên mọi phương diện kinh
tế, ngoại giao, nhưng chính quyền Donald Trump, trong cuộc đọ sức toàn diện với
Trung Quốc, đã liên tục có những đột phá mạnh dạn, tăng cường quan hệ bằng các
cuộc tiếp xúc chính thức với chính quyền của bà Thái Anh Văn, khiến Trung Quốc
hết sức bực tức.
Giới quan sát nhận thấy,
tình hình quan hệ Mỹ-i Đài Loan sẽ không thay đổi, thậm chí còn cứng rắn hơn dưới
chính quyền Joe Biden. Một tín hiệu đã được báo chí nói đến nhiều là trong
tuyên thệ nhậm chức của ông Joe Biden tại đồi Capitol hôm 20/01, đại diện của
chính quyền Đài Loan tại Mỹ đã được mời dự, điều chưa từng có kể từ năm 1979,
khi Trung - Mỹ thiết lập quan hệ ngoại giao.
Trong cuộc điều trần hôm
19/01 trước Quốc Hội để được thông qua bổ nhiệm ngoại trưởng Mỹ, ông Antony
Blinken đã liên tục quả quyết rằng Hoa Kỳ « có thể chiến thắng cuộc
tranh đua với Trung Quốc », đồng thời khẳng định siêu cường đối địch
đó là « thách thức lớn nhất » và «
Donald Trump đã đúng khi có lập tường cứng rắn hơn với Trung Quốc ».
Tới đây, Washington sẽ
còn phải đối mặt với Trung Quốc trong nhiều hồ sơ, như thương mại, Biển Đông,
nhân quyền … Như Antony Blinken đã tuyên bố thì Hoa Kỳ sẽ phải « đối
mặt với Trung Quốc trên thế mạnh chứ không phải yếu kém ». Đài
Loan trở thành tâm điểm chú ý trong chính sách đối với Trung Quốc của chính quyền
mới ở Washington. Đài Loan sẽ là phép thử đầu tiên cho chính sách đối với Trung
Quốc của chính quyền Joe Biden.
=================================================
.
.
Căng
thẳng Trung – Đài, tàu sân bay Mỹ, luật hải cảnh
25/01/2021
https://duandang.substack.com/p/251-cng-thng-trung-i-tu-sn-bay-m
I. Biển
Đông, Đài Loan
1. Tàu sân bay USS
Theodore Roosevelt vào Biển Đông
Hình
ảnh vệ tinh cho thấy nhóm tác chiến tàu sân bay USS Theodore
Roosevelt tiến vào Biển Đông vào sáng 23.1.
Sự kiện này được Bộ tư lệnh
Ấn Độ Dương – Thái Bình Dương của Mỹ xác nhận trong một thông
cáo ngày 24.1.
Theo thông cáo, nhóm tác
chiến này bao gồm tàu sân bay USS Theodore Roosevelt (CVN 71), tuần dương hạm lớp
Ticonderoga USS Bunker Hill (CG 52), hai khu trục hạm lớp Arleigh Burke USS
Russell (DDG 59) và USS John Finn (DDG 113).
2. Căng thẳng Trung – Đài
Cũng trong ngày 23.1,
Trung Quốc điều tổng cộng 13 máy bay quân sự bay vào phía tây nam khu vực nhận
diện phòng không (ADIZ) của Đài Loan, theo Bộ
Quốc phòng Đài Loan.
Số máy bay này bao gồm 8
oanh tạc cơ H-6K, 4 chiến đấu cơ J-16 và 1 máy bay chống ngầm Y-8. Khu vực hoạt
động của nhóm máy bay này cách không xa vị trí nhóm tác chiến tàu sân bay USS
Theodore Roosevelt hôm 23.1.
https://cdn.substack.com/image/fetch/w_1456,c_limit,f_auto,q_auto:good,fl_progressive:steep/https%3A%2F%2Fbucketeer-e05bbc84-baa3-437e-9518-adb32be77984.s3.amazonaws.com%2Fpublic%2Fimages%2F0540c3f5-ad4c-4200-9a80-5cffe2191d9a_1041x775.jpeg
Ảnh: internet
Phản ứng trước động thái
của Trung Quốc, Bộ
Ngoại giao Mỹ phát đi một tín hiệu quan trọng đầu tiên dưới thời
chính quyền Tổng thống Joe Biden khi đăng thông cáo tuyên bố bày tỏ lo ngại trước
những nỗ lực dọa dẫm láng giềng của Trung Quốc.
Tuy nhiên, bất chấp tuyên
bố của Mỹ, ngày
24.1, Trung Quốc tiếp tục triển khai 15 máy bay quân sự, gồm 2 máy
bay chống ngầm Y-8, 2 chiến đấu cơ Su-30, 4 chiếc J-16, 6 chiếc J-10 và 1 máy
bay trinh sát Y-8 vào khu vực tây nam ADIZ Đài Loan.
Ảnh: internet
Đây không phải là lần đầu
tiên Trung Quốc triển khai số lượng lớn máy bay quân sự vào ADIZ của Đài Loan.
Vào trung tuần tháng
9.2020, khi Thứ trưởng Ngoại giao Mỹ phụ trách Tăng trưởng Kinh tế, Năng
lượng và Môi trường Keith Krach trở thành quan chức ngoại giao
cấp cao nhất của Mỹ thăm Đài Loan lúc bấy giờ, nhân lễ tưởng niệm Tổng thống Lý
Đăng Huy, Trung Quốc cũng hai lần triển khai số lượng lớn máy bay vào ADIZ Đài
Loan.
Cụ thể, trong hai
ngày 18.9.2020 và 19.9.2020,
lần lượt có tổng cộng 18 và 19 máy bay Trung Quốc hoạt động xung quanh Đài
Loan.
Vì thế, tuy động thái mới
nhất của Bắc Kinh được nhiều người đánh giá là đòn nắn gân chính quyền của Tổng
thống Joe Biden, nhưng tôi cho rằng nó chủ yếu chỉ mới là bày tỏ thái độ trước
việc đại diện Đài Loan tại Mỹ Tiêu Mỹ Cầm được mời đến dự lễ nhậm chức của Tổng
thống Joe Biden, hơn là một đòn nắn gân thực thụ.
3. Chuyển động quân sự
khác
– Sáng 25.1, máy bay do
thám tầm cao U-2S của Mỹ cất cánh từ căn cứ không quân Osan,
Hàn Quốc, bay dọc bờ biển phía đông của Đài Loan trước khi tiến vào Biển Đông
thông qua eo Ba Sỹ.
Ảnh: internet
Đây không phải là lần đầu
tiên máy bay U-2 hoạt động ở Biển Đông nhưng là lần đầu tiên nó bật tín hiệu
cho phép nhận diện trên các ứng dụng theo dõi hoạt động của máy bay quân sự.
– Trung Quốc tập trận ở vịnh
Bắc Bộ từ 23-27.1. Tuy nhiên, khu vực tập trận ở phía tây bán đảo Lôi Châu này
khá nhỏ, chỉ trong vòng bán kính 5km quanh vị trí có tọa độ
21-14.23N/109-32.80E, theo Cục
Hải sự Quảng Đông.
II. Luật
hải cảnh của Trung Quốc
Có khá nhiều nhận định về
việc Trung Quốc thông qua luật hải cảnh vài ngày sau khi Tổng thống Mỹ Joe
Biden nhậm chức.
Ở đây tôi chỉ xin nêu ra
một số điểm nóng tiềm tàng đối với ngư dân Việt Nam, có nguy cơ châm ngòi va chạm
trong tương lai, sau khi hải cảnh Trung Quốc được cho phép nổ súng trong một số
trường hợp ở những vùng biển mà họ tự xưng là “thuộc quyền tài phán”.
1. Khu vực quần đảo Hoàng
Sa:
Đây là khu vực đánh cá
truyền thống của ngư dân Việt Nam. Có nguy cơ là Trung Quốc sẽ mạnh tay trấn áp
hoạt động của ngư dân Việt Nam đánh bắt bên trong đường cơ sở thẳng mà Trung Quốc
tự tuyên bố. Đây là động thái đánh vào tâm lý của các ngư dân và không loại trừ
khả năng họ sẽ tiến hành một vụ trấn áp bạo lực nhằm mục đích răn đe. Những
hành động trấn áp kiểu như thế này, cấp chỉ huy ở thực địa nhiều khả năng được
trao quyền tùy nghi quyết định. Vì thế, nguy cơ nổ súng là khá cao.
2. Khu vực quần đảo Trường
Sa:
– Một điểm có nguy cơ
bùng phát tiềm tàng là cụm đảo Sinh Tồn, nơi các đảo Việt Nam đóng giữ và đảo
Trung Quốc chiếm đóng nằm gần nhau. Các tàu cá Việt Nam hoạt động hay neo đậu ở
đây có thể là đối tượng bị quấy phá bằng vũ lực của hải cảnh Trung Quốc. Hoạt động
trinh sát của Việt Nam cũng có thể bị cản phá mạnh tay. Tương tự ở Hoàng Sa,
quyền ra quyết định trong các trường hợp này nhiều khả năng được trao cho cấp
chỉ huy ở thực địa, khiến nguy cơ nổ súng trở nên cao hơn.
– Nguy cơ thứ hai là các
bãi đá không người: Hải cảnh Trung Quốc có thể yểm trợ cho tàu công trình tiến
hành chiếm đóng các bãi ngầm chưa có ai chiếm đóng. Vì sự chênh lệch giữa hỏa lực
hải cảnh của Trung Quốc và cảnh sát biển các nước khác, các nước tranh chấp có
thể phải sử dụng tàu quân sự để cản phá. Từ đó, Trung Quốc có thể vu vạ rằng đối
phương là bên đầu tiên sử dụng vũ lực quân sự.
Khác với việc chỉ sử dụng
vòi rồng hoặc đâm húc như các trường hợp đối đầu trên biển trước đây, việc sử dụng
vũ khí nóng đặt lực lượng thưc thi pháp luật của các nước còn lại vào tình thế
dưới cơ, cả về hỏa lực lẫn số lượng.
– Nguy cơ thứ ba là hải cảnh
Trung Quốc tiến hành tấn công phá dỡ các công trình, nhà giàn của Việt Nam ở quần
đảo Trường Sa và các khu vực Tư Chính, Vũng Mây. Trường hợp này cũng tương tự ở
trên.
Khả năng xảy ra của hai trường
hợp thứ hai và thứ ba này khá thấp trừ khi Bắc Kinh muốn châm ngòi cho một cuộc
xung đột ở khu vực Trường Sa và chúng cũng cần phải có mệnh lệnh từ cấp trung
ương. Tuy nhiên, trong hai trường hợp này thì khả năng Trung Quốc chiếm đóng
bãi đá không người vẫn cao hơn.
3. Yểm trợ việc hạ đặt
giàn khoan, hoạt động của tàu khoan:
Nguy cơ bùng phát thành
xung đột dâng cao hơn so với trước, sau khi Trung Quốc dọn đường sử dụng vũ khí
nóng, thay vì các cuộc đối đầu bằng vòi rồng như trước đây. Điều này tác động đến
cách tính toán của Việt Nam trong triển khai mức độ phản ứng.
No comments:
Post a Comment