NỘI DUNG :
Nguyễn
Đạt Thịnh
.
Mai
V. Phạm
=======================================
Nguyễn Đạt Thịnh
December 15, 2019
Hôm Thứ Hai, 9 Tháng Mười Hai, 2019, Luật Sư Barry
H. Berke, đại diện phe Dân Chủ, trình bày với quý vị dân biểu về việc Hạ Viện
đưa Tổng Thống Donald Trump ra truất phế. Ông Berke nói ông Trump đã đặt quyền
lợi chính trị và quyền lợi cá nhân của ông ta trên quyền lợi của dân tộc Hoa Kỳ
trong việc ông yêu cầu Ukraine giúp ông lợi thế tranh cử.
Ông Berke nói việc làm đó là tội đáng bị truất phế.
Luật Sư Barry H.
Berke. (Hình: Drew Angerer/Getty Images)
Buổi luận tội diễn ra tại trụ sở Ủy Ban Tư Pháp Hạ
Viện, và Luật Sư Berke nói bằng chứng ông Trump phạm tội quá đầy đủ, và việc
truất phế cần thực hiện gấp rút.
Ông Berke tóm lược cuộc điều tra luận tội kéo dài
hai tháng của Ủy Ban Tình Báo Hạ Viện, rồi buộc ông Trump vào tội coi nhẹ tính
trung thực của cuộc bầu cử và nền an toàn của đất nước.
“Mưu đồ quá trơ trẽn, quá lộ liễu của Tổng Thống Trump được chứng minh bằng
tài liệu, bằng hành động, và bằng những lời điều trần hữu thệ, khiến không ai
có thể chối bỏ tính chất chứng cứ giá trị cho biện pháp truất phế,” ông Berke khẳng định.
“Tội này là tội tày đình,” ông Berke nói với
nhóm dân biểu ngồi trước mặt ông. “Ông
Trump đã làm những việc mà một vị tổng thống Hoa Kỳ không có quyền làm.”
Lời trình bày của ông Berke và một luật sư nữa nói
lên quan điểm của Ủy Ban Tình Báo Hạ Viện, và trên quan điểm đó phe Dân Chủ sẽ
thảo luận về bản văn luận tội tổng thống; cuộc thảo luận đã bắt đầu từ hôm Thứ
Tư, 11 Tháng Mười Hai, vừa rồi; và ông Trump sẽ trở thành vị tổng thống thứ tư
trong lịch sử Mỹ bị luận tội để truất phế.
Ông Trump bị kết tội ép buộc Tổng Thống Volodymyr
Zelensky của Ukraine phải công bố một cuộc điều tra về cựu Phó Tổng Thống
Joseph Biden Jr. vào tội đồng lõa với Ukraine trong vụ chen lấn vào cuộc bầu cử
2016, và để con trai ông tham nhũng trong chức vụ hội viên hội đồng quản trị của
một công ty năng lượng Ukraine. Ông Trump giữ lại số tiền $391 triệu viện trợ
quân sự cho Ukraine để chống lại cuộc chiến tranh xâm lược của Nga.
Các dân biểu Cộng Hòa tham dự cuộc điều trần chỉ
trích những sơ hở của phe Dân Chủ; họ cho là các dân biểu Dân Chủ đã thiếu công
bằng trong cuộc điều trần của nhân chứng.
Luật Sư Stephen R. Castor của phe Cộng Hòa phủ nhận
là những nhân chứng được phe Dân Chủ phỏng vấn không hề nói là những việc làm của
tổng thống lợi dụng quyền hành để tạo lợi thế chính trị và cá nhân cho ông ta.
Castor còn nói, “Không
có bằng chứng nào nói lên ác ý của ông Trump giam giữ số tiền viện trợ để trục
lợi, mà chỉ thấy ác ý của đảng Dân Chủ tạo tai tiếng cho ông ta bằng một vụ truất
phế.”
Chính ông Trump cũng tham dự cuộc thảo luận này qua
Twitter; ông viết, “Bọn Dân Chủ vô tích sự
quả đúng là nhục nhã; tin tức đã loan báo là chính tổng thống Ukraine đích thân
tuyên bố Tổng Thống Trump không hề làm điều gì sai đối với Ukraine. Nếu bọn Dân
Chủ cực tả đừng quá điên, thì vụ này đã chấm dứt. Nhưng chúng điên.”
Dân Biểu Cộng Hòa
Louie Gohmert. (Hình: Saul Loeb/AFP via Getty Images)
Nhiều nhà bình luận viết bài chỉ trích, cho là vụ án
truất phế mà chỉ nêu lên có hai tội trạng của ông Trump là quá ít và quá thiếu
sót, nhưng Ủy Ban Tư Pháp vẫn không thay đổi quan điểm; họ bắt đầu thảo luận về
việc viết cáo trạng ngay từ 7 giờ tối (múi giờ miền Đông Mỹ) hôm 11 Tháng Mười
Hai.
Toàn bộ 41 dân biểu thành viên của Ủy Ban Tư Pháp
cùng nhau làm việc cho tới khuya.
Dư luận truyền thông và giới quan sát viên tiên đoán
là cáo trạng sẽ được chấp thuận theo tỉ lệ giữa đảng viên Dân Chủ và đảng viên
Cộng Hòa.
Đa số dân biểu Cộng Hòa cho là phe đa số Dân Chủ muốn
truất phế ông Trump chỉ vì họ không ưa ông ta, nên đã thổi phồng lên những sự
kiện không thật sự quá xấu xa; trong lúc Dân Biểu Dân Chủ Jamie Raskin, tiểu
bang Maryland, nhận định, “Cử tri Mỹ sắp có cơ hội đánh giá những người họ bầu
lên để đại diện họ.”
Dân Biểu Cộng Hòa Matt Gaetz, tiểu bang Florida,
không đồng ý và cho là cuộc tranh luận xem tổng thống có tội hay không chỉ là một
cuộc đấu khẩu vu vơ (A pointless oratory contest).
Cuộc đấu khẩu vu vơ đó bắt đầu ngay tối Thứ Tư vào
lúc 7 giờ tối, và chỉ chấm dứt vào lúc 10 giờ 20 phút tối hôm đó, lúc Dân Biểu
Jerrold Nadler tuyên bố cuộc họp tạm ngưng, để lại tiếp nối lúc 9 giờ sáng hôm
sau, Thứ Năm, 12 Tháng Mười Hai.
Mở đầu cuộc dạ đàm, Dân Biểu Nadler, chủ tịch Ủy Ban
Tư Pháp Hạ Viện, tuyên bố, “Với một trái
tim nặng trĩu nhưng minh bạch trong bổn phận đối với đất nước, tôi ủng hộ những
bài viết luận tội này, và tôi cũng kêu gọi quý vị đồng viện với tôi cũng ủng
hộ như tôi.”
Dân Biểu Doug Collins, tiểu bang Georgia, người đứng
đầu danh sách các dân biểu Cộng Hòa trong danh sách thành viên Ủy Ban Tư Pháp Hạ
Viện, đáp từ, “Xin đừng nói với tôi về
‘trái tim nặng trĩu’ vì chúng ta đã ở trong tình trạng này từ Tháng Mười Một,
2016.”
Ông nói tiếp là từ ngày đó – ngày ông Trump đắc cử tổng
thống Mỹ – đảng viên Dân Chủ đã tìm mọi cách truất phế ông ta, nhất là từ đầu
năm nay, thời điểm mà Dân Chủ nắm quyền kiểm soát Hạ Viện.
Trong lịch sử Mỹ, các thành viên Quốc Hội vẫn thường
xuyên chung sống trong không khí thù nghịch đó, nhất là trong khoảng năm tuần lễ
vừa rồi, với những cuộc điều trần của nhân chứng để truất phế ông Trump.
Bà nữ Dân Biểu Dân Chủ Karen Bass, tiểu bang
California, phát biểu, “Ngày hôm nay quả
là một ngày đáng buồn trong lịch sử Mỹ; buồn và trang trọng.”
Dân Biểu Cộng Hòa Louie Gohmert đồng ý với bà Bass về
“ngày buồn,” rồi đề nghị các dân biểu Dân Chủ hãy cộng tác với nhóm dân biểu Cộng
Hòa nghiêm chỉnh ngỏ lời xin lỗi ông Trump để chấm dứt nỗi buồn.
Mọi người rộ lên cười, họ nghĩ là ông Gohmert nói
chơi cho vui.
Buổi “dạ đàm” chấm dứt, phe Cộng Hòa vẫn bênh vực
ông Trump chống lại nỗ lực của phe Dân Chủ muốn truất phế ông.
Bà Nancy Pelosi, chủ tịch Hạ Viện, tiên đoán là Thượng
Viện Cộng Hòa sẽ tha bổng ông Trump, dù ông đắc tội; các nghị sĩ Cộng Hòa vốn tận
tụy trung thành với ông ta.
(Nguyễn
Đạt Thịnh)
----------------------------------------------------------------
Mai V. Phạm
10/12/2019
Cách đây hơn hai tuần, Ủy ban Tình báo Hạ viện Mỹ đã
tiến hành các cuộc điều trần công khai (public hearings) liên quan đến việc điều
tra luận tội tổng thống Donald Trump, với các nhân chứng đưa ra thông tin về
các sai phạm của Trump.
Trong các buổi điều trần công khai trước đó, hai
nhân chứng cho hay Đại sứ Mỹ tại EU, Gordon Sondland, (người được
Trump đề cử vào chức vụ) cho biết khi Trump yêu cầu nội các tạm giữ gói viện trợ
gần 400 triệu Mỹ kim được Quốc hội thông qua cho Ukraine, không phải là do quan
tâm đến việc điều tra cựu phó Tổng thống Biden. Điều Trump thực sự quan tâm
chính là Tổng thống Ukraine, Volodymyr Zelensky, sẽ tuyên bố điều tra nhà ông
Biden trên truyền hình Mỹ. Nói cách khác, Trump sử dụng quyền lực tổng thống để
làm lợi cho chiến dịch tái tranh cử tổng thống của mình. Đây chính là gọi mời sự
can thiệp của nước ngoài vào cuộc bầu cử tổng thống.
Những nhà Lập quốc khẳng định, sự can thiệp của các
thế lực nước ngoài nhằm tạo ra ảnh hưởng đối với các cuộc bầu cử tạo ra các hiểm
họa lớn đối với chủ quyền nước Mỹ. Để xử lý và buộc tội các quan chức chính phủ
cao cấp, trong đó có tổng thống, nếu bị “buộc tội phản quốc, tội nhận hối lộ,
hoặc những tội nghiêm trọng khác”, những nhà Lập quốc đề ra giải pháp luận
tội trong phần cuối của Điều II Hiến pháp Mỹ.
Theo Hiến pháp Mỹ, luận tội không phải là một công cụ
chính trị để trả thù đối thủ. Nhưng luận tội là một giải pháp quan trọng cuối
cùng, nhằm kiểm soát quyền lực, bảo vệ Hiến pháp và pháp
trị, trước các quan chức được chứng minh đã vi phạm các tội nghiêm
trọng. Nếu biện pháp luận tội không tồn tại trong Hiến pháp Mỹ, thì chức vụ
Tổng thống có khác gì chức vụ Tổng bí thư hoặc hoàng đế của các nước độc tài
chuyên chế? Luận tội đơn giản là công cụ bảo vệ nền pháp trị: No one is
above the law. – Không ai có quyền đứng trên pháp luật.
Phần lớn cử tri Mỹ, 53% Cộng
hòa và 96% Dân chủ nghĩ rằng, chính phủ Trump nên hợp tác với việc điều tra luận
tội. Theo thăm dò mới nhất của Học viện Chính trị của
đại học Harvard, phần lớn cử tri từ 18 đến 29 tuổi tin rằng, Trump nên bị luận
tội và bị truất phế. Còn theo các thăm dò khác, tỉ lệ cử tri muốn ủng hộ việc
điều tra luận tội Trump (impeachment inquiry) là cao hơn thời tổng thống Bill Clinton và
Richard Nixon.
Ban biên tập nhật báo ‘The Boston Globe’, một trong
những tờ báo lớn của Mỹ và từng nhận được giải thưởng cao quý Pulitzer, có bài
viết vớt tựa đề “Hãy luận tội tổng thống” như sau:
“Từ khi thành lập đất nước này, quyền
lực của tổng thống được hiểu là có giới hạn. Thật vậy, những nhà Lập quốc sẽ
không bao giờ viết một điều khoản luận tội vào Hiến pháp nếu họ không thấy trước
viễn cảnh mà con cháu của họ có thể cần phải loại bỏ một tổng thống trước khi kết
thúc nhiệm kỳ để bảo vệ dân tộc và quốc gia.
Câu hỏi đặt ra này là liệu
hành vi sai trái của Tổng thống Trump có đủ nghiêm trọng để Quốc hội thực hiện
quyền luận tội đó, chưa đầy một năm trước cuộc bầu cử năm 2020. Kết quả cuộc
điều tra của Ủy ban Tình báo Hạ viện, được công bố vào ngày thứ ba, minh định
rõ rằng câu trả lời là có khẩn cấp. Tổng thống không chỉ lạm dụng quyền lực của
mình bằng cách tìm cách tống tiền một quốc gia nước ngoài để can thiệp vào
chính trị Mỹ, mà ông còn gây nguy hiểm cho tính toàn vẹn, liêm chính của
cuộc bầu cử. Ông cũng đã cản trở cuộc điều tra của quốc hội về hành vi của
mình, một tiền lệ sẽ dẫn đến sự suy giảm vĩnh viễn quyền lực của quốc hội
nếu không bị ngăn chặn.
Bằng chứng cho thấy, Trump
là mối đe dọa đối với hệ thống hiến pháp là quá đầy đủ, và hôm
thứ Tư một nhóm các học giả chuyên ngành luật đã làm chứng, cho biết rằng, hành
động của Trump chính là loại hành vi mà những nhà Lập quốc đã nghĩ đến khi họ đề
ra giải pháp luận tội. Quyết định của Chủ tịch Hạ viện Nancy Pelosi tiến hành
soạn thảo các điều khoản luận tội là hợp lẽ phải và thích đáng.
Nhưng tổng thống cũng phản bội người
đóng thuế Mỹ để thúc đẩy kế hoạch tham nhũng đó. Để gây sức ép, buộc
Ukraine phải tuân thủ yêu cầu của mình, chính quyền Trump đã giữ lại 391 triệu
đô la tiền viện trợ do Quốc hội phân bổ. Nói cách khác, ông Trump đã yêu cầu hối
lộ dưới hình thức ân huệ chính trị để đổi lấy một hành động chính thức – đây
cũng là định nghĩa trong sách giáo khoa về tham nhũng. Số tiền viện trợ cuối cùng cũng đến Ukraine là
không quan trọng: Hành động giữ lại tiền của người nộp thuế để làm lợi cho một
mục tiêu cá nhân là một sự lạm dụng không thể chấp nhận được đối với
quyền lực của tổng thống.
Giữ
lại tiền viện trợ cũng phá hoại chính sách đối ngoại. Mỹ cung cấp viện trợ quân sự cho Ukraine để giúp họ
bảo vệ đất nước khỏi sự xâm lược của Nga. Bảo đảm nền dân chủ non trẻ này không rơi
vào tầm ngắm của Moscow, là mục tiêu chính sách quan trọng của
Mỹ và cũng là mục tiêu mà tổng thống đánh liều cho lợi ích cá nhân của mình.
Ông ta đã cho thế giới thấy rằng, ông ta sẵn sàng phá
hoại chính sách của Mỹ vì lợi ích chính trị, và điều này khiến các nước nghi ngờ
về động cơ của Mỹ nếu Quốc hội không hành động.
Thêm nữa, để gia tăng hành vi sai trái
của mình, sau khi Quốc hội lên kế hoạch và bắt đầu cuộc điều tra luận tội,
chính quyền Trump đã từ chối tuân thủ trát tòa, yêu cầu các
nhân chứng không làm chứng và đe dọa các nhân chứng đã dám ra làm chứng. Điều
này nên là cơ sở của một điều khoản luận tội. Tổng thống cản trở công
lý và không tôn trọng quyền lực của Quốc hội, công kích vào trung
tâm của sự phân chia quyền lực và sẽ cản trở sự giám sát trong tương lai của
các tổng thống của tất cả các đảng.”
Một tờ báo uy tín khác của Mỹ và nhận được giải thưởng
danh giá Pulitzer là ‘Los Angeles Times’ cũng có một bài tiểu luận, tựa đề “Chúng tôi đã nhìn thấy đủ. Trump nên bị luận tội”.
Ban biên tập ‘Los Angeles Times’ phân tích các hành vi sai phạm và lạm quyền của
Trump và đề nghị Trump nên bị luận tội:
“Cuộc điều tra của Hạ viện về các hành
động của Tổng thống Trump liên quan đến Ukraine vẫn chưa hoàn tất, nhưng bằng
chứng được đưa ra trong hai tháng qua là quá đủ để thuyết phục
chúng tôi rằng ông Trump nên bị luận tội. Các nhân chứng lần lượt chứng
minh rằng tổng thống đã giữ lại tiền viện trợ rất cần thiết, được quốc hội
thông qua cho Ukraine để đổi lấy một lợi ích chính trị cho chính mình. Khi làm
như vậy, Trump đã lạm dụng quyền lực của văn phòng tổng thống.
Ban biên tập chúng tôi đã bất đắc dĩ để
ủng hộ việc luận tội. Chúng tôi lo lắng rằng việc luận tội Trump dựa trên một
cuộc bỏ phiếu phụ thuộc vào chính đảng là có tính chia rẽ. Cũng rất có khả năng
Trump sẽ được tha bổng bởi Thượng viện do đảng Cộng hòa kiểm soát, và đúng hay
sai, ông sẽ nói trong chiến dịch tái tranh cử của mình, đó là sự miễn tội.
Nhưng những lo ngại đó phải nhượng bộ
trước núi bằng chứng áp đảo rằng, Trump đã phá hỏng chính sách đối
ngoại của Hoa Kỳ vì lợi ích chính trị của bản thân. Loại hành vi sai trái
đó là quá kinh khủng và hủy hoại nền dân chủ. Nó không thể được làm
ngơ bởi Hạ viện và nó xứng đáng một cuộc xét xử ở Thượng viện về việc
có nên loại bỏ ông ta khỏi văn phòng tổng thống hay không.
Yêu cầu tổng thống phải chịu trách nhiệm
cho sự lạm quyền trắng trợn là trách nhiệm của Quốc hội. Hạ viện
nên bắt tay vào công việc đó bằng cách viết các điều khoản luận tội một cách rõ
ràng cho Thượng viện và người dân Mỹ – tại sao biện pháp luận tội là cần thiết.
Và những thành viên Cộng hòa phàn nàn quá trình điều tra luận tội có tính đảng
phái, có thể dễ dàng sửa đổi bằng cách từ bỏ lòng trung thành tập thể đối với
Trump và nhìn vào thực tế”.
Trong vài tuần tới, Ủy ban Tư pháp Hạ viện Mỹ có thể
sẽ đưa ra các điều khoản luận tội Trump (articles of impeachment) để
Hạ viện bỏ phiếu thông qua. Khả năng Trump sẽ trở thành tổng thống thứ 3 trong
lịch sử Mỹ bị luận tội (impeached) là rất cao. Tương tự, khả năng Trump sẽ được
Thượng viện do đảng Cộng hòa kiểm soát tha bổng cũng khá cao. Tuy nhiên, hãy để
lịch sử ghi lại bất kỳ ai bao che cho các sai phạm được chứng minh là rất
nghiêm trọng của Trump.
Từ lúc tiến hành điều tra luận tội cho đến nay,
Trump dứt khoát không hợp tác với đảng Dân chủ và liên tục miệt thị đối lập.
Hơn thế, Trump còn công khai kêu gọi Trung Quốc điều tra cựu
phó Tổng thống Biden. Người phát ngôn của Trung Quốc sau đó phải thông báo rằng:
“Chúng tôi không có ý định can thiệp vào các vấn đề nội bộ của Mỹ. Quan điểm
của chúng tôi là nhất quán và rõ ràng”.
Rõ ràng, các hành vi của Trump đã thể hiện rõ rằng,
pháp luật không có ý nghĩa với ông ta bởi Trump tin rằng, ông ta “có thể làm bất kỳ điều gì
ông muốn” bao gồm phủ nhận nghĩa vụ kiểm soát quyền lực của Quốc hội. Suy
nghĩ này đi ngược lại với nguyên tắc pháp trị và tam quyền phân lập. Thực sự, không
có gì nguy hiểm và độc hại hơn đối với nền dân chủ Mỹ chính là một
tổng thống vô đạo đức tin rằng mình đứng trên pháp luật.
Tóm lại, Trump đã không cho Hạ viện lựa chọn nào
khác, ngoài việc phải luận tội ông. Nếu Trump không bị luận tội với núi bằng chứng
các sai phạm nghiêm trọng, thì ý niệm “Luật pháp trên hết” không còn ý nghĩa tại
Mỹ. Đây rõ là một tín hiệu rất xấu cho những người yêu chuộng dân chủ ở khắp
nơi. Đáng sợ hơn là nó sẽ tạo tiền đề nguy hiểm cho các tổng thống
tương lai.
Như giáo sư luật đại học Harvard, Noah Feldman, nhấn mạnh: “Sự lạm quyền xảy ra
khi tổng thống sử dụng chức vụ vì lợi ích hoặc hưởng lợi cá nhân. Điều đó có ý
nghĩa nền tảng với người dân Mỹ bởi vì nếu chúng ta không thể luận tội một tổng
thống lạm dụng chức vụ của mình vì lợi ích cá nhân, chúng ta không còn
sống trong chế độ dân chủ nữa, mà sống trong chế độ quân chủ hoặc chế độ độc
tài”.
No comments:
Post a Comment